TEKENS en SCHILDEN
ï.-'S
door Theo de Vries
Een ridder had dezelfde kleu
ren in zijn kleding - vaak ook
op zijn tent - als op zijn schild.
Drie „wassende" manen
van de Heren van
Wassenaar.
Het wapen van de He
ren van Zuylen drie
kleine zuiltjes.
Het wapen van Hooft.
Jacobus Cabeliau liet dit
op zijn wapen schilderen.
Elke zondag kan je op de sportvelden de verschil
lende verenigingen tegen elkaar zien spelen. De
spelers van elke vereniging herken je al uit de verte
aan de kleuren en de tekening van hun shirt. Zijn
er soms twee verenigingen die een shirt dragen dat
op elkaar gelijkt en tegen elkaar uitkomen, dan
trekt meestal een der partijen witte sportkleding
aan.
Wat je nu op de sportvelden ziet is eigenlijk een
gebruik dat vele eeuwen oud is. De middeleeuwse
ridders droegen ook al kleding in bepaalde kleuren
en dit was alleen opdat men hen uit de verte zou
herkennen. Die kleuren droegen zij ook op hun
schild. Op dat schild was ook een wapen aange
bracht en dit wapen stond in verband met de naam
van de ridder. Zo droegen de Heren van Wasse
naar een wassende maan in hun wapen.
Ook de knechten van de ridder en zijn schildkna
pen droegen hetzelfde wapen en dezelfde kleuren.
Je kon deze mensen daardoor direct herkennen.
Uit die tijd is dan ook het gezegde overgebleven:
„Weten wat iemand in zijn schild voert". Als je
in de riddertijd iemands schild zag dan wist je
meteen of er een vriend of een vijand voor je
stond.
Het is niet meer na te gaan waaróm de meeste rid
ders bepaalde wapens hadden. Enkele kan men
nog maar verklaren. Zo hadden de Heren van Zuy
len drie kleine rode zuiltjes op het schild.
Toen de steden groot en machtig werden en de
rijke kooplieden zich deftig begonnen te voelen
wilden zij ook wapens gaan voeren. Dit betekende
dan dat zij een wapenschild namen en het wapen
boven hun brieven lieten drukken of lieten aanbren
gen op de huizen waar ze woonden. Ze volgden het
voorbeeld van de edelen en ridders.
52
