land Lapland Lapland Lapland
Bernard Henry
een hele lange rij. waarvan de achtersten zelfs ver
dwenen achter de kruin van de heuvels.
De Lappen en hun honden drongen op. Het moest
één pak worden, een levend pak van rendieren, dat
het gidsdier in het water zou volgen. Alles was nu
nog stil. Vrouwen deelden voedsel uit aan de mannen
die in een bootje hadden postgevat, waaraan het gids
dier met een koord stond vastgebonden. Hier en
daar ontsnapte een nukkig jong aan de buitenzijde
van de groep, maar de kleinste Lappen waren er vlug
bij met hun lasso. Ze misten nooit.
De oude Lap in zijn bootje sprak ondertussen met zijn
vriend, het gidsdier. Het was een lang gesprek, ge
duldig en kalm als twee vertrouwde vrienden
doen. Nu trok de oude man in zijn boot het gids
dier met zijn voorpoten in het water. Even tegen
spartelend, maar onmiddellijk daarna weer gehoor
zaam, deed het dier met de bel wat zijn meester van
hem verlangde. Op het zelfde ogenblik brak een oor
verdovend lawaai los. Overal gingen schellen en lege
potten aan het rinkelen, slaan en kletteren. Er werd
geroepen en gehuild, gebruld en herrie gemaakt door
alle vrouwen die het vee omringden en in het water
duwden. De verontruste dieren drongen opeen.
Intussen zakte het gidsdier met de poten steeds dieper
in het water, tot dit tenslotte tot zijn borst en dan
tot de hals reikte. Noodgedwongen verloren de achter
poten de laatste steun van het vasteland en onbewust
ging het dier zwemmen, voortgetrokken door het
touw in de afvarende boot.
Twee andere oudere beesten, die niet aan een touw
waren gebonden, volgden hun leider. De andere
volgden, vijf, tien, twintig, honderd, tot de eerste
golf als een pijlspits door het water kliefde.
Nu volgde de hele kudde, niet meer zachtjes, maar als
een rollende lawine de helling af, met een plons het
diepe water in, de voorgangers achterna.
Intussen klonk het lawaai voort en de vrouwen raak
ten ook niet uitgeschreeuwd. Zelfs de kleintjes die
aan moeders rok hingen, schreeuwden mee.
Toen het hele leger aan het zwemmen was, kwamen
er meer boten bij die de zwemmende dieren om
ringden om achterblijvers en vluchtenden op te spo
ren of desnoods op te vissen. De vlottende kudde
leek, van de berghelling gezien, een reusachtige
brede pijl, waarvan de punt reeds in het midden van
de engte was, toen het laatste dier pas in het water
was geploft.
Nu had het gidsdier het eiland aan de overzij bereikt.
Snel was hij op de oever geklauterd. En weer volg
den het kluwen van de kudde die vermoeid en schich
tig als altijd het voorbeeld volgde.
Enkele Lappen bleven waken. De anderen keerden
onmiddellijk terug om de achtergebleven vrouwen
met hun tenten, voedsel en hun houten koffers in
bonte kleuren beschilderd te halen. Voor hen had het
zomerkamp een aanvang genomen. Voor de kinderen
waren de winterscholen, die maar vier maanden in
het jaar open zijn, tot de volgende winter gesloten.
Ik was zeer tevreden met wat ik te zien had gekregen.
Het gebeurt niet elke dag dat je duizenden rendieren
zo'n breed water van drie kilometer ziet overzwem
men. Het was wel buitengewoon leerzaam en uitermate
spannend.
„En zo besloot de meester zijn verhaal, „wan
neer jullie je huiswerk goed hebt gemaakt, zal ik
de volgende keer weer wat over Lapland, de Lappen
en hun rendieren vertellen!"
25
