SYNTHESE
RADIOTELESCOOP
WESTERBORK
Declinatieconstructie voor derde spiegel.
Hijsen van reflector.
In voorgaande nummers hebt u kunnen lezen over
de Synthese Radiotelescoop Westerbork, en meer
in het bijzonder over de achtergronden, enz. van
dit project. In dit artikel zullen we het over de
montage hebben.
In de zomer van 1966 begon Wilfijn Constructie
Mij in Schiedam met het inrichten van de door
de opdrachtgever ter beschikking gestelde mon
tagehal. In deze hal zijn de mallen opgesteld,
waarin de hoofdonderdelen voor de telescopen -
poolashuis, declinatieconstructie en reflector -
worden geassembleerd.
Na maanden van uiterst zorgvuldig meetwerk,
waarbij nauwkeurigheden van tiende millimeters
over overstanden tot 25 meter moesten worden
bereikt, werden de mallen goed bevonden om met
de montagewerkzaamheden te beginnen.
Na het overwinnen van de kinderziekten kwam
het samenstellen van de hoofdonderdelen op
gang. Nu reeds verschillende onderdelen zijn sa
mengesteld, verloopt dit min of meer automatisch.
De eigenlijke buitenmontage kon beginnen nadat
de fundatieplaten op de betonfundaties waren af
gesteld. De nauwkeurigheid waarmee een en an
der moest gebeuren is 1 a 2 mm op 144 meter.
Op de fundatieplaten wordt de onderbouw opge
steld, waarbij met behulp van de zgn. dummy
poolas de systeempunten voor de beide poolas-
lagers tot op ca. 2 mm nauwkeurig in de ruimte
worden afgesteld. Nu 7 onderbouwen opgesteld
staan zijn de problemen van de eerste vergeten,
maar dat ze er geweest zijn, is zeker. Na het op
stellen van de onderbouw worden achtereenvol
gens het poolashuis en de declinatieconstructie
op de plaats gebracht.
Vervolgens wordt het contragewicht aan het pool
ashuis bevestigd.
Het contragewicht wordt in een later stadium ge
vuld met bijna 30 ton schroot beton voor de ba
lancering om de poolas.
De balancering om de declinatie-as wordt verkre
gen met ca. 9 ton schroot beton, dat in het kwa
drant van de declinatieconstructie wordt aange
bracht.
Als laatste hoofdonderdeel wordt de reflector in-
gehesen. Hoewel dit geen ingewikkelde hijsma
noeuvre is, is het in verband met de grote kwets
baarheid een secuur karwei.
Vóórdat de reflector wordt ingehesen, wordt daar
in de antenne-ondersteuning gemonteerd. Vooral
deze handeling moet met de uiterste voorzichtig-
14
