6B en vLoeö
Old mqn
2
Illustraties Arend van Dam
JAN NOORDEGRAAF
De dagen van de Amerikaan
se negerzanger Paul Robe
son, die met zijn „Old man
river" furore maakte, zijn
lang voorbij. Het lied was ge
baseerd op het werk van de
negers op de katoenplanta
ges langs de Mississippi, in
het zuiden van de Verenigde
Staten.
Niggers on work, while the
white men play. De negers
moeten werken, terwijl de
blanken spelen en de rivier
old man river zwijgend
voorbijstroomt, gevoelloos
voor het lot van de negers.
Een lied dat toen nog niet
de scherpte had van het
tegenwoordige we shall
overcome, we zullen over
winnen.
Maar wie langs de Maas ge
boren is, of er werkt, kan
zich zonder veel fantasie
voorstellen dat het lied be
trekking kan hebben op old
man river Maas.
Want wat is er door de ge
schiedenis heen gevochten,
gezwoegd, geleden en ge
streden om het naakte be
staan langs de oevers van de
Maas.- Vissers, ambachts
lieden, ondernemers, kleine
rederijen en werven, dijkwer
kers, fabrieken en industrie.
Een bont patroon van men
sen die de rivier gebruikten
om te kunnen leven.
Ons land werd meter voor
meter veroverd op het water,
met schop en spade, kar en
paard, molen en sluisdeur.
De nazaten van kaninefaten
en batavieren leerden terpen
en dijken bouwen om zich te
kunnen beschermen tegen
het eeuwige water, dat even
zeker als de seizoenen hun
landerijen en bedoeningen
overspoelde en hun karig be
staan bedreigde.
Velen konden het in de pol
ders niet houden. Ze trokken
naar steden en industrie.
Praktisch wij allen zijn uit
hun rijen afkomstig, van ge
slacht op geslacht, terwijl de
rivier zwijgend voortstroomt
naar zee. Wij zijn polder- en
waardbewoners, eeuw in,
eeuw uit.
We shall overcome. Maar wij
leven in de schaduw van eb
en vloed. Het leven is eb en
vloed. Het is goed ons tegen
de jaarwisseling eens af te
vragen wie we zijn en wat
we zijn, door één verhaal uit
duizenden uit een mistig ver
leden op te halen. Een ver
haal van een gezin, een
familie in de schaduw van eb
en vloed.
Napoleon kwam
wereld in vlam.
Honderd dagen,
Napoleon ging
schap. De hele
anderde, maar
bleef zichzelf
en zette de
Moskou, de
Waterloo en
in balling
wereld ver-
de polder
riet, water,
