4
Overzicht van de fitterij/koperslagerij
In 21 dagen was de ombouw ge
piept: een huzarenstukje, dat er
wezen mocht". Van Zijl weet er
alles van. Ook van het in zwang
komen van de nodige zoetwa
terinstallaties aan boord van
schepen. Zijn vakgebied kent
voor hem geen geheimen. Maar
hij is dan ook gedegen ge
schoold in de praktijk, heeft alle
ontwikkelingen meegemaakt.
"Vroeger nam je zelf de maat
van pijpen, maakte ze, boog ze,
maakte daarbij gebruik van het
vuur en hars. Nu heeft ieder zijn
specialisme en zijn er moderne
werktuigen en machines be
schikbaar. Je kunt bijna zeggen,
dat de schetsenmaker de
hoofdpersoon is geworden".
Praktijk
Een hele gang door de harde
praktijk maakte eveneens Ver-
wey. Hij weet nog veel van de
baggermolens en zeeslepers
die bij de werf Leen Smit op Kin
derdijk werden gebouwd en de
specialiteiten van J K Smit
zijn hem evenmin ontgaan. Het
repareren van de raderen opzij
van de raderboten, die tussen
Nederland, met name Rotter
dam, en Duitsland voeren, staat
in zijn geheugen geprent.
"Als je op die raders zat te wer
ken schoten de ijsschotsen on
der je door, eigenlijk levensge
vaarlijk.
Koude schijnt indruk op hem te
maken, althans: "Toen ik van de
RDM bij Wilton kwam, kreeg ik
werk op de Andijk van de HAL,
die in Delfshaven lag. Het was
toen koud, zeer koud en er lag
sneeuw. Ik had het slecht naar
mijn zin. Maar dat werd beter,
de sfeer was goed tot zeer
goed. Ik bleef tenslotte 421/2
jaar. De mensen stonden altijd
voor elkaar klaar, er was een
nauwe band en, allemaal vaklui
ook".
Die bedrijfsband blijkt ook van
belang. Het elkaar kennen, el
kaar "matsen", weten, waar en
bij wie je iets kunt "versieren"
of te weten komen, blijkt op een
scheepswerf, vooral in de repa
ratie van het hoogste belang.
"Er waren altijd van die men
sen, die wel een eigen voorraad
je ergens van hadden of die ou
de onderdelen bewaarden. Als
je dan een probleem hebt en
met hen smoest, kunnen zij je
vaak uit de brand helpen". In die
gedachtengang passen zaken
als Materials Management wat
minder goed. Daartegen zet
men zich dan wat af. In hun be
nadering lijken zulke zaken het
werk eerder te stagneren, door
dat de improvisatie verloren
dreigt te gaan, alsmede de snel
heid van werken de kans loopt
te worden aangetast.
Als gezegd: de sfeer op Delfsha
ven was uitstekend. "Een opval
lende figuur toen was baas Ker-
ger". Deze stapte niet door eni
ge eigendunk geremd door het
leven onder het zelfbewuste
motto "als ik spreek, dan
spreekt Wilton". Een grote po
tentaat, die door moeder natuur
niet met humor moet zijn mis
deeld. Verwey: "Je kon je een
kriek lachen om hem. Hij bracht
iedereen door zijn humor aan
het lachen, maar besodemieter
de je intussen, waar je bijstond.
Schroef- en aswerk; vertrouwd beeld aan de werf