Wederopbouw
Duitsland van kennissen en familie
leden.
De oorlog heeft aan bijna vijfhonderd
Schiedammers het leven gekost.
Machinist Arnoldus Jurianus Breedijk
was het eerste oorlogsslachtoffer als
gevolg van een Duitse torpedoaanval
op zijn schip, de ss Sliedrecht, op 16
november 1939. De in Duitsland
tewerkgestelde Jacques Johannes
Pompe die op 4 april 1946 in Kiel stierf,
was het laatste slachtoffer.
Zaterdag 4 juni 1949 was voor de
tienduizenden Schiedamse
voetballiefhebbers een onvergetelijke
dag. SVV, de Schiedamse Voetbal- en
Athletiekvereniging, speelde in een
meer dan uitverkocht Stadion
Feyenoord de laatste wedstrijd van de
kampioenscompetitie tegen
Heerenveen. Beide ploegen waren
kandidaat voor het landskampioen
schap. Doelpunten van Rinus Gosens
en Henk Köneman brachten SVV bij de
rust op een 2-0 voorsprong. In de
tweede helft kwam Heerenveen onder
leiding van Abe Lenstra gevaarlijk
opzetten. Brandsma bracht de achter
stand terug tot 2-1Het 'AbeAbe
Abe...' rolde van de tribunes af, maar
in de twintigste minuut passeerde
Köneman Heerenveendoelman
Veenstra voor de tweede maal. Het
bleef bij deze 3-1. SVV was kampioen
van Nederland, en wel in haar eerste
jaar in de hoogste klasse van de KNVB.
Aanvoerder Arie de Bruyn ontving uit
handen van KNVB-voorzitter Karei
Lotsy de gouden kampioensmedaille.
In Musis Sacrum vierde men tot diep in
de nacht feest.
De scheepswerven en hun toeleverings
bedrijven bleven de economische
ruggengraat van Schiedam tot het
einde van de jaren zeventig, toen
duidelijk werd dat de concurrentie met
de goedkope Koreaanse en Taiwanese
werven niet meer was vol te houden.
Wilton-Fijenoord voerde in de Rijn-
Schelde-Verolme combinatie een
jarenlange doodsstrijd, de werf Gusto
sloot in 1978.
Schiedammers kwamen en komen
overal en nergens vandaan. Dat gold
voor de brandersknechten die voor
1800 vanuit Duitsland naar Schiedam
kwamen, voor de Turken die vanaf
1965 bij Wilton en in de Glasfabriek
gingen werken, voor de vluchtelingen
uit Somalië, Ethiopië en het voormalige
Joegoslavië na 1990. Verschillen in
godsdienst, taal, huidskleur, cultuur en
economische positie leidden tot
aanpassingsproblemen. Dat was zo in
de hele roemruchte geschiedenis van
Schiedam.
Boven: Het hoogtepunt in
het bestaan van SW is
zonder twijfel het lands
kampioenschap in 1949,
na een 3-1 zege op
Heerenveen. Door
misverstanden bij de
kaartverkoop kwam het
aantal toeschouwers uit
op een record van meer
dan 70.000. (Nieuwe
Schiedamse Courant)
Links: Na de oorlog leed
Nederland tientallen jaren
onder ernstige woning
nood. Pas de massale
bouw van flats in de jaren
zestig bracht verlichting.
(GA Schiedam/foto
J.F.H. Roovers)
Rechts: Raam in 1949.
De naam komt van het
gebruik om pas geverfd
laken op raam gespannen
te drogen te leggen op het
raamveld. (GA Schiedam/
foto C. Breur)
Betekenis van de gebruikte afkortingen:
GA Gemeentearchief
SMSStedelijk Museum Schiedam
2001 Uitgeverij b.v., Zwolle
Druk: Waanders Drukkers, Zwolle
www.waanders.nl
Op de omslag: Een
affiche van de in 1899
gehouden tentoonstelling
Gas, Water en Acetyleen
In de Officierentuin aan
de Laan Ons Genoegen.
(GA Schiedam)
32