II
1L
ECHTE SCHIEDAMSCHE JENEÏER
A
ra Q
Oude en Jonge
"Ouwe duys"
Serie 42
No. 31(1X1
<YY7v2Y CriJ-
x
Droogleggingen
Het verschil tussen oude- en jonge jenever berust niet op het korter
of langer laten rijpen van jenever op eikenhouten vaten. Het zit hem in
de productiemethode. Oude jenever behoort te zijn gestookt uit
moutwijn. Tegenwoordig bedoelt men met oude jenever een
gedistilleerd, waaraan moutwijn is toegevoegd voor de smaak en
kleur. Jonge jenever is een
jenever die is gestookt met
behulp van neutrale graan-
of melassealcohol.
jmmfrnjtóetïr
ill
m
03
(ai
Kl
fitdou procede/fh'
/De Burgemeester van Schiedam.
«tikriten ia strafrechtelijk verrolgbaar.
_/..cia tri' ..al contra la imitation de estoa rótulos.
(Art 3 der verordening betreffende het waarborgen van de echtheid,
van Schiedamsche jenever en Schiedamschen moutwijn
(Gemeenteblad van Schiedam 1902 no. 5)
De Secretaris van Schiedam, y
Contrafajao d'estes rotulos eipoc a perseqnuao legal.
Imitation of this label is exposed to prosecution.
MM
Geheel boven: Door de
concurrentie van veel
goedkopere productie
processen dreigde de
traditionele jenever
industrie ten onder te
gaan. De Brandersbond
drong daarom bij het
gemeentebestuur aan op
bescherming. Resultaat
was de 'Verordening
betreffende het waar
borgen van de echtheid
van Schiedamse Jenever'
uit 1902. De flessen met
deze jenever werden
voorzien van de hand
tekeningen van de
burgemeester en de
gemeentesecretaris.
(GA Schiedam)
Hierboven: Sedert de
jaren 1950 beschermt de
Stichting Nationaal
Gedistilleerd Museum het
erfgoed van de moutwijn
industrie. Was haar
collectie oorspronkelijk
ondergebracht in het
Stedelijk Museum, in 1996
kreeg zij de beschikking
over een eigen museum
gebouw. (NGM)
Rechtsonder: Een stempel
waarmee de echtheid van
de jenever werd
gewaarborgd. (SMS)
Tegenweer Ontstaan) het oude ambacht
terug door de productie van Notaris,
'echte Schiedamsche' op basis van
moutwijn te starten. De distillateurs
Carel Nolet en Rein Melchers namen
toen het initiatief om weer een
authentieke branderij te stichten
teneinde het oude ambacht in stand te
houden. In 1996 ging aan de Lange
Haven het Nederlands Gedistilleerd-
museum 'De Gekroonde Brandersketel'
open. Hier stookt een heuse meester
knecht in een Hollandse branderij
moutwijn, waaruit vervolgens jenever
wordt gemaakt. Dankzij het initiatief
van UTO kon het garantie-etiket met de
burgemeesterlijke handtekening met
een kleine aanpassing van de
formulering in 1989 in ere worden
hersteld.
Door de geslaagde overgang naar de
jonge jenever op basis van melasse-
alcohol hadden in 1902 nog liefst 65
distilleerderijen volop werk en zelfs na
de Tweede Wereldoorlog draaiden er in
Schiedam nog 38. Voorlopig bleef de
verkoop stijgen en nam ook de export
toe. Een veeg teken was wel dat in 1904
het Engelse parlement een wet aannam,
een maatregel die de Nederlandse
exporteurs verplichtte hun export naar
de Britse koloniën jaarlijks met tien
procent te verminderen. Daarvan
kwam in praktijk niets terecht, mede
doordat er geen alternatief was voor
jenever. De omzetten en de winsten
bleven stijgen tot in 1914, met de Eerste
In oude jenever is de smaak van
moutwijn goed herkenbaar, in jonge
jenever treedt de smaak van jenever
bessen en andere kruiden sterker naar
voren. Tussen 1890 en 1900 gingen
distillateurs massaal over op het
distilleren van deze 'nieuwe'jenever.
De term 'jong'is voor het eerst gebruikt
door het merk Henkes dat hiermee in
1952 de Nederlandse markt wist open
te breken.
DISTILLATEURS
n
1
ECHTE, OUDE
SCHIEDAMSCHE
JENEVER
MERK:
«RPS AZOOM.H 3AX
Wereldoorlog, een periode van
stilstand begon, waarin gebrek aan
grondstoffen de productie
verminderde, en zoals altijd de
regering de graantoevoer naar de
distilleerderijen het eerst stil legde.
Bovendien was exporteren gevaarlijk
vanwege de duikboten.
Na afloop van de oorlog loerden
nieuwe gevaren. Frankrijk en Groot-
Brittannië sloten de grenzen om eigen
producten te beschermen, de
Scandinavische landen en België deden
hetzelfde ter wille van de volksgezond
heid. In veel breder kringen dan
voorheen werd drank als bedreigend
gezien. Ook de belangrijke Russische
markt was, na de Revolutie van 1917,
verloren. Het radicaalst was de
'drooglegging' van 1922 tot 1933 in de
Verenigde Staten. De export naar
Canada nam weliswaar iets toe, omdat
veel Amerikanen vanuit dat land drank
over de grens smokkelden, maar op de
totale Schiedamse productie was dat te
verwaarlozen.
