40V0CAA^
SSER&C2 SCHIEDAM
BRANDEWIJN EN LIKEURSTOKERS
Schiedamse jenever en
andere alcoholische
dranken werden op vele
tentoonstellingen en op
allerlei manieren aange
prezen. Daniël Visser van
De Graauwe Hengst toont
trots de gewonnen prijzen
(links). Een andere en
zeker niet minder
effectieve wijze van
reclame maken gaat via
affiches waarop
'vanzelfsprekende'
situaties het gebruik van
drank moeten stimuleren.
Zo hoort bij een gezellig
muziekje 'natuurlijk' een
borreltje, terwijl een kip
wel met een glaasje
advocaat geassocieerd
kan worden. 'Ouwe Duys
in ieder huis' blijft
onschuldig als je het
woord jenever maar
vermijdt en Nederland
mag best Mederland
heten. Voor ingewijden is
dat allemaal vanzelf
sprekend. Het is zelfs
mogelijk drank met sport
te associëren en anders
om. (GA Schiedam)
In de distilleerderijen gebeurde toen
nog vrijwel alles handmatig. Het vullen
van mandflessen en vaten, het spoelen
en bottelen van flessen, het capsuleren
en etiketteren, alles deden de knechts
met de hand. De enige gemechaniseerde
werkzaamheden waren het transport
van de retouremballage naar de zolder,
en de voortbeweging van de ketels voor
de fabricage van advocaat, toen één
van de belangrijkste producten van De
Graauwe Hengst. De argumentatie van
de bazen was eenvoudig: de lonen
waren laag, waarom dan dure
machines aan te schaffen? Toen in 1936
de eerste flessenspoelmachine zijn
intrede deed, kreeg inderdaad een
aantal jongens ontslag. Een laatste
opleving kende de industrie toen de
mobilisatie in 1939 duizenden mannen
overleverde aan grote verveling. In
het begin van de Duitse bezetting
verdienden de distillateurs eerst veel
geld, maar al spoedig kwamen de
meeste distilleerderijen stil te liggen.
De grondstoffen gingen op rantsoen en
de aanwezige alcohol mocht alleen
geleverd worden aan ziekenhuizen en
de Wehrmacht. Een fles jenever bracht
op de zwarte markt meer dan honderd
gulden op. Daarvoor kon een
Schiedammer eten kopen. Geen
wonder dat in de hongerwinter
inbraken in de distilleerderijen schering
53
