school te brengen. De Sint Jozefschool
in de Nassaulaan moest inschikken om
ruimte te maken voor de 'Kuyper-
scholieren'. Zo verging het veel scholen
in de oorlog. Anderzijds speelden
schoolgebouwen soms ook een rol in de
illegaliteit. Bijvoorbeeld de openbare
school aan de Lekstraat, waar het verzet
zo'n 200 wapens verborg en waar een
schuilplaats met radioverbinding naar
Engeland was. Maar er gebeurde veel
meer. In 1943 bijvoorbeeld moest het
Gymnasium, als uitvloeisel van de anti-
joodse rassenpolitiek van de bezetter,
het vak Hebreeuws afvoeren. De laatste
maanden voor de bevrijding waren alle
scholen wegens voedsel- en brandstof
gebrek gesloten.
Vooral in de tweede helft van de 20ste
eeuw maakte de toenemende welvaart
het mogelijk de in 1900 ingevoerde
leerplicht steeds verder te verlengen.
Vroeger was er geen geld om door te
leren en zaten veel gezinnen met smart
te wachten tot de kinderen gingen mee-
verdienen. Dat veranderde na de
Tweede Wereldoorlog, met als gevolg
een sterke uitbreiding van het voort
gezet onderwijs. Ook kwamen er
nieuwe opvattingen over de inrichting
van de scholen en nieuwe lesmethoden.
De banken in de klaslokalen maakten
plaats voor tafels en stoelen, en
computers en televisietoestellen
zorgden ervoor dat de klaslokalen er
anders gingen uitzien. Juist in deze
periode zochten de 'lagen' basis,
middelbaar en hoger onderwijs naar
een goede aansluiting op elkaar.
In 1968 veranderde de invoering van
de Mammoetwet het schoolbeeld in
Nederland en dus ook in Schiedam
ingrijpend. De (M)ULO scholen en de
HBS verdwenen. Na de lagere school
Linksboven: Nieuw! De
eerste jeugdverkeers-
brigadiers of 'klaar-overs'
in 1954. Zij brengen, van
links naar rechts gezien,
burgemeester J.W. Peek
en de heren Hoeken
Rijpma veilig naar de
overkant. (Archief
Gemeentepolitie/
GA Schiedam)
Hierboven: In 1955 kwam
een unieke samenwerking
tot stand in het BLO-
onderwijs. Aan de
Burgemeester Honnerlage
Gretelaan verrees een
complex met daarin een
rooms-katholieke, een
protestants-christelijke
en een openbare school.
De jongens bewerkten
hout, maakten speelgoed
en repareerden fietsen en
stopcontacten. De
meisjes kregen les in
babyverzorging en
huishoudelijk werk.
(Foto J. v.d. Hoeven/
GA Schiedam)
Links, tweede van boven:
Zwemles in het
Sportfondsenbad met
opengeschoven dak aan
de Burgemeester
Knappertlaan omstreeks
1950. De badmuts is nog
verplicht. De leerlingen
drijven, hangend aan
een ketting, in kurken.
(GA Schiedam)
150
