1
I
i
*L*sL
Hygiëne op straat
4 4A4 tf'
itW LS
In 1898 kreeg Schiedam een gemeentelijke reinigingsdienst. Dat
gebeurde toen in veel steden. Het gevolg was dat die allemaal
reinigingsmaterieel nodig hadden.
Vuilniswagen.
Rechts: In 1948
produceerden
Schiedammers vijftien
'vuilniszakken' per
persoon per jaar, in 1998
waren heter bijna
honderd. Toon Meulstee
verzette in 1962(1) met
een schop zo'n 25 miljoen
liter vuilnis per jaar. Een
kleine bulldozer is in
bestelling, waarmee in
een uur evenveel werk
verzet kan worden als één
man met één schop in één
dag. (GA Schiedam)
Onder: Een vorm van
sociale zorg in de Middel
eeuwen was het voeden
van vrij rondlopende
varkens die toebehoorden
aan de instellingen die de
armen en zieken
verzorgden. De varkens
waren herkenbaar aan
een belletje om de hals.
Het voederen van alle
andere loslopende
varkens was verboden.
In 1572 verbood het
stadsbestuur het
loslopen van varkens.
(TekeningJ.de Raat
GA Schiedam)
aanstekende of besmettelijke ziekte
overvallen wordende in derzelver
bekrompene wooningen niet naar
behooren opgepast of tot voorkoming
van verdere besmetting in geene
ziekenhuizen geplaatst kunnen
worden'. De stadsdokters stelden de
diagnose en schreven de medicijnen
voor, de chirurgijns zorgden voor de
dagelijkse behandeling.
Schiedam had nu een stadsziekenhuis,
maar dat lag wel buiten de stadspoort
wat een probleem voor de dokters
opleverde. Die moesten vaak de poort
door, nadat die gesloten was en dat
kostte ze iedere keer poortgeld. Het
stadsbestuur vond het billijk hen
daarvan vrij te stellen, maar repte niet
over de -meestal arme- familie die de
zieken bezocht. De patiënten moesten
de binnenmoeder gehoorzamen.
Deden ze dat niet, dan kregen ze een
eigentijdse straf: 'voor de Eerste maal
met een blok aan de voeten voor
zoodanigen tijd als door den Heere
President van deeze Armen Kamer zal
bepaald worden, en voor de Tweede
maal zich daaraan schuldig makende
dadelijk uijt het huijs gezet worden
zonder immer daar weder ingenoomen
te kunnen worden'.
De loods was tijdelijk en in 1839 kwam
aan de Lange Achterweg een echt
ziekenhuis. Dat kon twintig patiënten
verplegen en men kon er terecht voor
elke denkbare ziekte, zodat er
'syphilitische vrouwen', cholera- en
pokkenlijders, en krankzinnigen
De eerste fabriek die daarin gespecialiseerd
was, stond in Schiedam. Wagenmaker Arij
Jordaans stichtte in 1895 aan de Wesft/esf
een bedrijf dat voor gemeenten sproei
wagens, tonnenwagens, modderkarren,
sneeuwschuivers en riooldoortrekmachines
maakte. De markt ieek onverzadigbaar en
dus verhuisde Jordaans in 1902 naar een
groter pand aan de Hoofdstraat. Zijn
specialisme was een vuilniswagen met een
windtoestel om het terugslaan van door de
wind openstaande kleppen te voorkomen.
De vuilnisman drukte de vuilnisemmer
tegen een ijzeren buiten regel, waardoor de
klep openging die vanzelf weer dichtging
als de emmer geleegd was. Zo'n
vuilniswagen kostte 580, het jaarsalaris
van een onderwijzer. Bij gebrek aan
opvolgers is 'Arij Jordaans Wagenfabriek'in
1960 opgeheven.
m