Historische Vereniging
Arcade en De Quibus
Tijdens de viering van het 700-jarig bestaan van Schiedam op 23 mei
1975 in het Stedelijk Museum, constateerden Ria Janse, Cees van der
Geer en Frans Geerdes dat het hoog tijd was in Schiedam een
historische vereniging op te richten. Bij de oprichtingsvergadering
waren veertig aspirant-leden aanwezig.
regio. Ook omdat de uitbaters een
strak beleid voerden ten aanzien van
de huisdealers, die schone waar tegen
een redelijke prijs moesten verkopen.
Hiervoor hanteerde men de zaterdagse
beursberichten voor hash en marihuana
op de VARA-radio en het magazine
Hitweek (later Aloha) als richtlijn.
Nadat De Ster onder een nieuwe
directie, gemoderniseerd en nu als
'het Sterretje' z'n glans had verloren,
frequenteerden de gezeten en komende
politici en zij die iets via de politiek
wilden bereiken, vooral café Het
Vierkantje. Hier behoorde oud-senator,
oud-gemeenteraadslid, commissaris
van vele bedrijven en PvdA-kopman
Jan Simons tot de vrijwel dagelijkse
gasten. Dit overigens tezamen met
bonbonmaker en VVD-fractievoorzitter
Gerard Verhulsdonk, die het natuurlijk
Boven: In 1897 riep de
gemeenteraad het
Gemeentearchief in het
leven, waardoor de
Schiedamse historische
bronnen voor het publiek
ter beschikking kwamen.
Op deze foto uit 1951 het
personeel met van links
naar rechts Aart de Voogd
van derStraaten, J. van
Donkelaar, Laurens
Abma, Ben Kedde en
gemeentearchivaris
Andries van der Poest
Clement. De foto is
gemaakt voor het huis
van Abma, Oostsingel 7.
(Foto Chr. Breur/
GA Schiedam)
Rechts: Het in mei 1975
tijdens de oprichtings
vergadering van de
Historische Vereniging
Schiedam aanwezige
publiek bestond voor
een deel uit bekende
Schiedammers, zoals
Aart de Voogd van der
Straaten van het
Gemeentearchief, het
raadslid Vincent Broeke
en Hans Paalmanen
Josine Bokhoven van
het Stedelijk Museum.
(Foto A. Wapenaar/
GA Schiedam)
schaamden om plaats te nemen achter
de aftandse piano, ritmisch begeleid
door zwerver Japie de Bibber die hier
voor een stel lepels als ratel hanteerde.
De oude Ster was kroeg, cabaret en
vergaderplaats tegelijk.
Voor muziek moest men bij
maatschappelijk werker Martin
Groenhorst zijn die als Martin Green
wekelijks discoavonden organiseerde
in het oorspronkelijk katholieke Arcade
aan de Lange Haven. Martin draaide
het nieuwste van het nieuwste, hem
verschaft door het kleinste platenzaakje
van Nederland, de Free Record Shop
van Hans van Breukhoven, een pijpen-
laatje op de 'hol' van het Broersveld
waarin nu een lijstenwinkel gevestigd
is. Van Breukhoven leverde ook aan dj,
performer, initiatiefnemer en dichter
Bram Uijl die, met Jenny en Hillie de
Jong en Peter Pijpers in de vroegere
distilleerderij de Graauwe Hengst van
Daniël Visser Zonen, aan de Lange
Haven, podiumcafé De Quibus had
gesticht. Met die promotieleveranties
bond Van Breukhoven een publiek aan
zich dat hij goedkoop voorzag van
actuele, zelf geïmporteerde platen. Om
de invoerrechten te omzeilen, liet de
slimmerik in Amerika sneetjes in de
hoes knippen, waardoor hij de platen
als beschadigde exemplaren belasting
vrij kon invoeren. In de Quibus trad
een keur aan popgroepen en solisten
op, waardoor het jongerencafé
uitgroeide tot een begrip in een wijde
De historische vereniging voorziet kennelijk
in een grote behoefte, want bij het 25-jarig
bestaan in 2000 had ze al ruim duizend
ieden. De belangrijkste activiteiten zijn het
uitgeven van het tijdschrift Scyedam en de
zorg voor het bouwkundig erfgoed van de
stad door het inventariseren van
belangrijke panden, het geven van
(on)gevraagde adviezen aan het
gemeentebestuur en het jaarlijks
toekennen van 'Scidam-schildjes' voor
goed gerestaureerde panden. Daarnaast
is de vereniging actief als documentatie
centrum. De historische vereniging heeft
een eigen onderkomen in het Hofje van
Belois aan de Aleidastraat en sinds 10
november 2001 bovendien een publieks
ruimte aan het Broersveld 140, waar
iedereen die belangstelling heeft voor de
geschiedenis van de stad, de bibliotheek
van de vereniging en de leggers van de
Schiedamsche Courant kan raadplegen.
De vereniging heeft ook een eigen
levendige website: www.scyedam.nl.
223
