i
Boven: 'De door kinderen
en ook ouderen met
zooveel spanning
tegemoetgeziene kermis
is aangebroken, en de
klatergoudluister daarvan
zal weldra door groot en
klein bezien, begeerd,
bewonderd worden.
Reeds hedenmorgen
draaide de'mallemolen'
met de forsche muziek,
terwijl de jublende kinder
schaar met glinsterende
ogen op de omstanders
neerzag', zo schreef de
Schiedamse Courant
op 3 juli 1900. (Foto
H. Jansen/GA Schiedam)
Rechts: Octave
DeConinck tekende de
kermis op de Broersvest
in augustus 1964.
(0. DeConinck/GA
Schiedam)
groeide het verzet tegen het liederlijke
gedrag en het drankmisbruik tijdens
de kermis. In 1906 schafte de gemeente
raad hem af. Het initiatief daartoe
kwam van de liberaal Michael C.M. de
Groot die voorstelde aan verenigingen
die 'de volksvermaken wilden
veredelen' jaarlijks duizend gulden
beschikbaar te stellen. Hij doelde op het
plan een oranjevereniging op te richten,
die dan jaarlijks een koninginnedag
zou organiseren. Aldus gebeurde en de
Oranje-Vereeniging kreeg de opdracht
'de burgerij van Schiedam leiding
te geven op gepaste, feestelijke en
waardige wijze te vieren den verjaardag
van Hare Majesteit de Koningin,
alsmede andere dagen, die voor het
Vorstenhuis, het Nederlandsche volk
of de gemeente Schiedam van groote
betekenis worden geacht'. In 1907
riepen voorzitter F.J. Smit en secretaris
C.J. Blommendal alle Schiedamse
werkgevers op hun personeel op
31 augustus, de verjaardag van
koningin Wilhelmina, vrij te geven,
omdat 'het volk behoefte [heeft] om
eens vrijuit te kunnen jubelen, deel te
nemen aan vroolijke, gulle pret; dat
brengt opfrissching van geest en
herlevende werklust.' Smit was bakker
aan het Broersveld en lid van de
gemeenteraad voor de Rooms-
Katholieke Staats Partij, en Blommendal
werkte bij de Schiedamsche Courant.
Op het programma stonden onder
meer een fietswedstrijd voor dames en
heren in de Gorzen en - naar bleek het
hoogtepunt van het feest - een gondel-
KERMIS 1969
Schiedam
203
