Revolutionair Comité
jAA
Boven: De Haagse
schilder Pieter Frederik
de laCroix schilderdein
1778 deze portretten van
vroedschap, schepen en
burgemeester Philippus
Theodorus van Cloon
(1732-1787) en zijn vrouw
Anna Catharina Löve
(1728-1803). (Foto
J. Schotman/Pc)
Rechts: Het dorp Kethel
kende een eigen heer die
niet alleen schout,
schepenen en ambachts
bewaarders benoemde
maar ook de dominee en
kerkenraadsleden.
Jaarlijks bezocht hij het
dorp om nieuwe
functionarissen te
benoemen en om de
ambachtsrekening af te
horen. Hier bezoekt Jacob
van Hersele als heer van
Kethel omstreeks 1770
het dorp. Geheel rechts
het in 1890 gesloopte
ambachts- en predikants
huis. Dit dorpsgezicht is
nog steeds herkenbaar.
(Foto J. Terbrugge/Pc)
Zon alom heur blijde straalen;
verheerlijkt Vaderland, nu houd de
Volkstem stand!', aldus de schrijver van
het pamflet 'De juichende volkstem te
Schiedam'.
Politiek en militair raakten de Neder
landse Patriotten aan de verliezende
hand toen de koning van Pruisen zijn
zuster Wilhelmina, echtgenote van
prins Willem V, te hulp kwam. Op
vrijdag 21 september, om half vijf
's middags, verschenen Pruisische
troepen voor de Schiedamse stads
poorten. De vroedschap ging in op het
Pruisische verzoek tot inkwartiering
van 140 soldaten in de Doelen. Dezen
vertrokken op 30 september om plaats
te maken voor Zwitsers. Op zaterdag
6 oktober braken onlusten uit. Oranje
klanten gooiden de ramen in van
Patriotten, plunderden de huizen en
tuigden de bewoners af, terwijl het
garnizoen toekeek. Ook de woning van
de Lutherse predikant Justus Hoop, een
uitgesproken tegenstander van de
stadhouder, was doelwit. Gewapend
met knuppels probeerden branders
knechten van Duitse afkomst
tevergeefs hun predikant te ontzetten.
De plunderaars ontketenden een
klopjacht op de 'Moffen' die een flink
pak slaag kregen. Drie dagen lang bleef
het onrustig.
Vertegenwoordigers van de stadhouder
verschenen op 18 oktober in de stad, en
verzochten de vroedschappen hun
functies ter beschikking te stellen aan
de prins van Oranje. Zestien van hen
ontvingen een herbenoeming, acht
leden waren nieuw. Opnieuw had een
meerderheid van de regenten het
pluche weten te behouden.
De idealen van de Franse Revolutie
- vrijheid, gelijkheid en broederschap -
gaven de Patriotten na 1789 de wind in
de rug. Dankzij de hulp van het Franse
leger dat in de winter van 1794/95 in
een rap tempo de Nederlanden bezette,
kwamen de Patriotten overal in de
steden aan de macht. Toen op 22 januari
233
