Overleven (slicolctas-Éfala^G, geïnteresseerd in de vastlegging van huwelijk en overlijden van hun inwoners. De Franse overheid wilde meer weten over de bevolking, onder andere voor de oproep van militaire dienstplichtigen. Het eerste in Schiedam voor de ambtenaar van de burgerlijke stand gesloten huwelijk was dat op 23 juni 1811 tussen weduwnaar Tobias van Wagtendonk, meestertimmerman, 48 jaar oud, en de één jaar oudere weduwe Adriana de Bruijn, dochter van een beurtschipper. Een maand later vond de eerste aangifte van een overlijden in Schiedam plaats. De in Zwartesluis geboren schipper Jan Kats stierf op 21 juli 1811 om tien uur 's avonds op 48-jarige leeftijd op zijn in Schiedam liggende schip, zo verklaarden schippersknecht Jacobus Godron en Abraham van Eerden, een vriend van Jan, op 23 juli aan maire Johannes Burgerhoudt. Diezelfde dag verscheen 's ochtends om tien uur in het stadhuis brandersknecht Pieter Sluiter in het gezelschap van getuigen Johanna Kroese, winkelierster, en Antonia Hagemans, particuliere, om te verklaren dat op 18 juli 's middags om twee uur zijn echtgenote Gerritje van der Hoeven bevallen was van een zoon, die de naam Nicolaas kreeg. In tegenstelling tot brandersknecht Wissel die in mooi schoolschrift zijn naam schreef, kon Sluiter niet schrijven, zo blijkt uit de eerste Schiedamse geboorteakte. Gedurende zo'n zeshonderd jaar had de Schiedammer bij geboorte een gemiddelde levensverwachting van niet meer dan vijfentwintig a dertig jaar. Dankzij de invoering van de burgerlijke stand zijn vanaf 1850 betrouwbare cijfers bekend. In 1875 kon een vrouw rekenen op 38,9 jaar, een man op 36,4. De hoge zuigelingen- en kindersterfte, geregeld was meer de helft van alle overledenen in één jaar jonger dan tien jaar, zorgde voor dit lage gemiddelde. Naast de pokken vormden de cholera en mazelen de grootste bedreiging voor de tussen 1850 en 1900 in Schiedam geboren kinderen. De mazelen, een uiterst besmettelijke virusziekte overgebracht via de lucht wegen die gepaard gaat met koorts en rode vlekken op de huid, zorgde voor tientallen doden in 1853,1865,1872, 1886 en 1889. In 1863 kreeg meer dan Links: Magazijn 'De Zon' aan de Hoogstraat 196 richtte zich omstreeks 1900 tot de'Geachte Huismoeders'van Schiedam. (GA Schiedam) Rechts: Er lijkt weinig veranderd in het dagelijks leven. Ouders wandelen nog steeds met hun baby, de Appelmarkt en-brug zien er vrijwel nog hetzelfde uit en waar nu het Coöperatie Museum gevestigd is, was al een winkeltje. Alleen op de andere hoek was het huidige winkeltje nog woonhuis. Slechts aan de kleding en de kinder wagen van het deftige echtpaar is te zien dat het 1910 is. (Foto Maltha/ GA Schiedam) Onder: Winkelier W.F. van der Heijden nodigde zijn klanten beleefd uit om zijn 'St. Nicolaas-Étalage' aan de Hoogstraat 142 te komen bezoeken. Hij zette er zelfs zijn telefoon nummer bij (97) en dat terwijl er in 1906 nog geen driehonderd abonnees met 'Telephoon'waren. (GA Schiedam) 285 w p. VAN OER HEMDEN, Hoogstraat 142. Schiedam T* V Beleefd noodig ik TJEd. uit tot een bezoek aan mijne mini voorzien van Maróepain, Borótplaat Checclaad Artikelen. Speculaaó^ Boter- en Banketletters en verschillende figuren fijn Amandelgebak. Bijzonder maak ik IJ attent op mijn UrueAtsn borstplaat. Daar ik dit jaar EXTRA GESORTEERD ben in eene zeer fraaie collectie Bonbonnières, Cartonnages en Surprises, zoo koop ik met een druk bezoek vereerd te worden. Hoogachtend, UEd. Dw. Dienaar W. F. VAN DER HEIJDEN, CONFISEUR, CUISINIER, HOOGSTRAAT 142.— Telephoou No. «7. TYP. Of BH. OATS AM8TIROAM

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Ach Lieve Tijd (tijdschrift) | 2001 | | pagina 15