Venster op de wereld
in 1914 de petroleumlamp nog waren
trouw gebleven, gingen door de
stopzetting van de aanvoer van
petroleum in de Eerste Wereldoorlog
overstag. In 1920 bouwde het gasbedrijf
de meters om tot penningmeters, die
op hun beurt in 1957 veranderden in
gasmeters die het verbruik aangeven.
In 1913 richtte de gemeenteraad het
Elektriciteitsbedrijf op, dat op 4 april
met de stroomlevering begon. Vijfjaar
later kwam de eerste elektrische
straatverlichting op de Hoogstraat,
Grote Markt en Dam. Winkeliers in
deze straten deden de gasverlichting
de deur uit. In de jaren 1920 en 1930
verdween de gasverlichting langzaam
maar zeker uit de vijfduizend oudere
Schiedamse huizen. Nieuwbouw
woningen kregen direct een aansluiting
op het elektriciteitsnet. Gas als
leverancier van licht gold alleen nog
voor de 1.350 gaslaantaarns van de
straatverlichting die pas in 1957 plaats
maakten voor TL-buizen.
Gas leverde voortaan warmte. Geisers,
kachels, fornuizen en ketels voor de
centrale verwarming waren niet meer
weg te denken uit het dagelijks leven,
helemaal toen Nederland in de jaren
1960 overstapte op aardgas. Elektriciteit
zorgde evenzeer voor een revolutie in
het dagelijks leven. Strijkijzers, stof
zuigers, (vaat)wasmachines, boilers,
fornuizen, radio en televisie zijn slechts
enkele voorbeelden hiervan.
In augustus 1958 kwam in elf van de
honderd Nederlandse gezinnen de
wereld bij hen thuis door middel van
een televisiestoestel dat aangesloten
was op een antenne op het dak. In
Rotterdam en omgeving lag dit
percentage hoger, bijna één op de zes.
Vandaar misschien dat in de kolommen
van De Schiedamse Gemeenschap in
november 1958 de vraag aan de orde
kwam of de televisie de doodsteek zou
betekenen voor het culturele leven in
Schiedam. Eindredacteur Petrus
Boven: Ochtendspits in
de jaren 1950 op het
Rubensplein bij de halte
van de bus richting
Koemarkt. De mannen
- er is geen vrouw te zien -
wachten in een nette rij.
(GA Schiedam)
Rechtsonder: Op
15februari 1951 vond de
feestelijke opening plaats
van de bottelarij van de
N.V. Botteio aan de Van
Deventerstraat. De bottel
machine in de fabriek
vulde de flesjes met een
snelheid van 7.200 stuks
per uur met Coca Cola.
Het Schiedamse water
was in die tijd overigens
zo slecht van smaak, dat
het bedrijf speciale
waterveredelingsketels
bouwde. (Foto Chr. Breur/
GA Schiedam)
293