u»
ALGIMEENE SCHISBAMSCHE COURANT.
LAND-EN VOLK-K'UNDE.
Milddadigheid in eene cqllecte-predi-
MENGELINGEN.
BELANGR.YKE BERIGTEN; j
i
IERLANDSCHE ZEDEN.
Uit het Engeisch.)
Hier is het 'land der Peen offchoon niet het land
der betoorermgen Nergens eindt men zoo vele Peen,
■Is in Ierland. Op eiken berg'woont er etfnt, in elke
ftofwolk zweeft er cene voorntjcn dc boerdie haar
feejegent, blijft no >it in gebreke, haar een: C.d ze-
gene u! toe te roepen. - Of zij der ouclo Mythologie
óf der-")!! uwe Leer toeos-hoorenof zij Christelijk zijn
of Heidensen HekfenEngelen of Duivelen dat weet
ik niet, en degoede Icrlanders heboen er waarfcfujnlijk
nog tntmjer aan ged-cht, dan ik Zij zijn overigens
er zeer zorgvu'dig op bedacht, de welwillendheid van
deze v/ondei Dare wezens re bewaren door vrooms ach
ting jegens dc heuvelswelke dezelve bewonen. Voor-
Biaals was 't van groot nut, wel met de Feën teftaan
zij namen de reizenden in hare hoede, bragten hen,
flapeade, in hare onderaardfehe paleizen, waar zij hun
vermaken van alisHei foort bere.dden. Heden ten dage
fciujnen zij minder mededeelzaam tc zijn en een wei
nig van Jict kapitaal hares a louden roenis te teren.
Een harerAjezigbeden was, fterfgevallen aan te kon-
digen. In het noordelijke Schotland hadden zy Het-j
zelfde toortegt, en waren daar, gelijk in Ierland,
onder «cn naam Banshees bekend. Zou er een voor
naam perfoon' iter ven dan vertoonde zich de Banshee
onder de gedaante van eene oude vrouw, in de nabij- ".Vrr-T'T? W"J"" T
beid, en liet eene bovenmenfchelijkc ftem hoorei i^f'nwoners door hunne trage wcr
ïdoc n, „der befebaafd een volk is, des tc meer gew gts|^ü0'i,eid' nlet Eelden Sebrefc de noodwendig^
fchijnt het, over 't algemeen genomen aan den dood rho(f="'r c" ^acn hCt daC cr aUcCn !>Un"C
tee te kennen; doch het fchijnt, zij befcbouwen hemlaagheid, fchuld aan ,s-
speer ais eenc groo'c gebeurtenis, dan als een ongeluk,0el,-,k kmderen dien men de roede vertoont, bc-
cn h«j zet i hen meer in vcroaasdheid dan in droefenis.:100^ D,?t fchnkfelflk sfB1V Cikc
Wonderen vergezellen hem meer dan klagten. Ik ^aiMwerdiustcmga het vervolg vlijtiger zyn doen
geen land, waar de dood met meer prachtftaatfie verge-;"",UV¥Cliji" f deZClve voorb7üf 2y Té
zeld is, dan in lerlard, maar veeiligt ook met minder if «m zorgeloos ree- en verheugen zich htrtel.jk. da!
'eerbi, d en fmart. Van alle rampfpoeden des levenslv"tJ0frnf Demon door hunne belofte bedrogen
gelooft een lerlander den hard/ten te kragen, warmeer!zlcil hc=ft iatcn weerhouden, hen met land en a
'lui zich gecn-s fchoooe- begrafenis bereiden kan, Van,op x? - t
alle' plegughtden zou hij er geenminder wenfehen Bij dezx denkw.,ze «s ookde hgtfte hezisheidem zware
i te ontberen dan eenc lijkftaatfie. Men houdt zich in arbctd' CB de Jnaanen hcöbcn z,ch cajr"i,n %cxel cm~
dan verzamelen zich de naburige vrouwen om hetzelve
en maken baar met dof klaaggehut! de yolgemle bekoor
lijke bpfchrijving van den echtenftaar.
De MoederDochter, o mijne Dochter! hoor dc
waa-fcjiouwing van uwe'moeder. Gij bereidt u dagen
van ongeluk. Kondct gij vermoeden al de plagen van
den echtenftaat, nimmer zoudt gij'uwen toeftaad ver-
Wisfelen. Eindeloos zijn de kwellingen ider vrouw
AllenWee j Weeover uwe dwaling).
Eenc Vrouw: Verder ontvloeijen uw oog rusteloos
bloedige tranen.
Eene tweede Vrouw De fmart de'r weenenden is groot,
doch klein tegen allen jammerwelken uw man over
u laden zal.
Allen Hij is uw beulgij zijn offer.
Wie. ts in ftaat, zonder innige deelnemingdit treur
gezang te lezen en wie zou het den toehoorder
kwalijk riemen, wanneer hij gelijk wijlen Don Qui-
ehot zwaard "en fpcer in de hand .na» om hier de
belcedigde'measehhcid te wreeken?
Doch befchouwf men de zeden van deze volkeren
naauwkeurigcr, dan mag men er met reden aan twijfelen
of de toeftand der vrouwen aldaar welzoo erg zij als het
deze waarfchouwing voor den echtenftaat fchijnt aan
te duiden,
DcRcisbcfch rijvers komen alle daarin overeen, dat
zij den Zuidamertkaan eene, alles overwegende neiging
tot gemakkelijke rust tocfcbnjvenwelke zij, naar
hunne'bijzondere denkwijze, dan luiheid t dan kind-
fchen zin noemen.
Bij allen overvloed, welke* eene weelderige natuur
al
de laatfte j.-rr zijns levens bezig, voor de-bcgrafe-
'siskosten te fpar.n etneen bèdelaar bidt u om iets voor
zijne begrs'énis. Ieder begeeft zich naar cene lijkftaatfie 3
waar hij maar weet, dat er eene zal plaats hebben
ieder vo-,gt den lijkftoet, waar hij ook der.zelven bejege
nen moge doch r.iets wordnneer bezocht, can cc houd-
Wutht-
Zoodra een lerlander geftorven is treden zijne aan-
hoorigen voor zijue hut, eri verkondigen der ganfebe
vreuwSj
toe, en, w-acneer de raeht aanbreekt, wordt her 1 jk
in CEr.efchuur geplaatst; mcnomri'pgc het, en opnieuw
^Verheft zich het gehuil, dat zijne regelen, zijne toon-
'Biaat, zijne bepaalde duurzaamheid heeft. Vooral zoekt
-men oude vrouwen, dewijl zij eene doordringende,
VCi klinkende (btm hebben, -De naaste bloedi.erwan-
ten van den geftorvenen zitten dicht bij het lijk, in
dtepe droefheid verzonken, en barsten bij de intrede
"van eiken nieuwen vreemdeling in luide klagten uit,
terwijl vrienden, bekenden en anderegasten, zich-met
•allerlei spelen vermaken. Ligchaamsoefeningèn zelfs
ffebaard tripelcr ziet men daar. Doch crbehoeft Sechts'
Óen midden onder deze fpejen een estsrïa aan tc
'.heffenen de ganfche vrolijke groep hgt op de knieën.
Is de vroöriie gewaarwording bevredigddan verheffen
Zich de fpslen m_cc nieuw leven. Men deelt koeken
pypco» brandewijn uit, men fpreekt van den dooien
.van tegenwoordigeen voorledcneaangelegenheden
(lagém, wanneer niet dc dnngeudite nood hen aanfpoort
een ftuk wild of fomwijleu eenen visch ts vangen. Alle
overige bezigheden zijn "der vrouw opgelegd, e.i zya in
sergeiljking van de werkzaaameden «er mannen zeker
een bezwaarltike last. Doch waai in beftaat dezelve?
j In niets anders dan vruchten te plukkenwelke overal
rijkelijk wasfendc fpijzen tc bereiden en hare kin
deren op te pas.fen.
Het fchijnt metals verdiende deze arbeid ce'neti zoo
vrcesfclijken fchroom voor den echt. Ook laten- zieb
np .n^isies....daardoor niet aficiirikkcntrhuweo gelijk
hunne moeders, koesrcrln en Óediencn ha.e mannen
cn voeden hare kinderen op.
En de kinderopvoeding fchijnt in der daad in hare
soou iets voorbeeldigs te zijr want de zoons .lehoiiden
tot in hunnen laatften ouderdom eene uitftekende liefde
voor hunne moeders. ^Sarom het geluk der Ameri-
kaanfche vrouwen eerst dan ocgint, wanneer zij wedu
wen worden eu vele zonen hebben.
'aan haar zijn ganfche vermogen gemaakt, terwijl nu
zijn Neef. zoo onregivaardig is van aan de Weduwe de
eerlylt verworvene erfenis tc bc-wtsten. Deze gefchi*-
denis is een btwijs tc meer, hoe orfregnnatïg het i»,de
vrouwen van mannelijke handwerken ik tc Buiten, Wcife
een voortreffelijk Straatroover had van deze vrew Man
co kunnen wordencn welk ren leerrijk Proces i»
dit, waarover het Loiuicnsch Publiek zich laatstmaai
zoo algemeen onderhouden heeft.
GELOOF AAN SYMPHAT1E EN SPOKEN
GESTRAFT
Zeker boer had de hevigite pijneD door zijne 1 de-
mat-.n. De baden konden hem daarvan ni t bevrijden,
n'aarom hij zich door de Sijnipharic wilda doen genezen.
Een, die zulks voorgaf tc verilaan raadde hem om des
nachts tusfehen ii en t u.,r een doodshoofd van<c Kerk
hof te halen, en 2 h daaruit een poeder te bereiden.
De boervol van de gcdachtem aan fpoken klom over
den muur van het Kerkhof, cn naderde het knekelhuis,
'■'ij ftond echter als verfteend toen hij van verre de
dooi de maan verlichte doodsbeend ren zag. Beliefde
tot zijne gazondneid overw..n zijte vrees. "Hij girg in
het Beenenhuismet geflotenc oogeiten nam een
doodshoofd. Naauwelijks had v hij het opgevat, of hij
b orde iets neiens v:ch verroeren. De vrees gaf hem
vleugelen. Hij liep uit het oecnenbuis, viel over een
graf en bleef nevens hrtzelye zinneloos liggen, Dc
doodgraver vand hein den anderen morgen nog ia den.
zelfden toeftand en droeg hem naar huis, alwaar hij
kort daarop ftierf. Iedere.n hield her voor cene we-
zcniijke fpookgefemedtnistot dat men eindelijk vernam
dat de zaak z.er natuurlijk was. De zoon des Molenaars
nad een runderoeeat verkoenten het daarvoor ontvan
gen geld in den nacht icrfpceld Uit vrres voor de ftraf
ging hij niet naar hui-., maar lag juist in het btcnenhuis
te li2pen ,oen de ongelukkige boer zijn heelmiddel
halen wüde.
KAÏ1E COOR. EFN ABUIS BEWERKT.
De Opzieners ener kerk 1» Londen hidden onlangs
eenen La-ep ed'kcr u.t„cnuodigd, om dc gewoonlijke
ColKcte-1'..d itatic (th r i_v Se,m -,ij voor eene Mcil-
'.nneuichti *j van hunne Parochie te doen. De vro-
m: man had p dc fckjl. der kinderen ..geen acht geüi-
gen en veerde z.ji e tor hoorduren omzetot weldadig-;
neid te ftemm n, oneer -n-'crcr,ook t- gemoetdal011-
dïr deze a.m- kleinen zeer mogelijk eenaanihandc Lord:
.\1 joor, n; wel een A.irisbi-f-lmp van Canterbury zija;
.oude. Deze toevaii-ge Uucht «eroorzaakte bij de anders!
aandacht ge toeiioordeis een bu tengewoon gelach,!
-n deze werden deard. or «pgewekt, om veel mcer,f
dan anders mogelijk .zou gcfelned zijnte geven.
GESCHIEDKUNDIGE ANECDOTEN.
Keizer Karei VI bezoeiit op jne reis -naar Spanje de
Koningin van Engeland. De jonge Monarch was toen
'in den 'oloei van zyn leven tn wegens zijne jeug
dige fehoonhsid algemeen bekend. De Kumucjifi wi
de bon bij zijne aankomstaaDgeiiaam verrahfehen en Het
dus tegen dien dag de voornaamlte en fthooniie Da.aes
Mes rijks tot zich noodigén. Z,j verfchenen alle in
FlJ-Jden rijkften en fehïttercndften tooi. De keizer kwa-r
'Ton en brandewijn komen weder: de ouden vallen in -w
flaap, de jongen waken, en gelijk ha lerlandfche - - Wmdforaanwerd door de koningin zeer
fpreek a oord- zegt j— er worden biï lijkftj.atfien meer
'huwelijken gemaaktdan bij de bruiloft."
Overigens zijn dc doidwachten van korten duur
.want hiefgelijk bij de Grieken, houdt men het veor
eene onrrgtvaardigheid jegens de dooden, hen lang bo-
vcn de aarde te laten. Niet allte(n in Ierland, maar
ook 111 -ondcïi en overalwaar zich een groot aantal
Iel lander: bevindt, zijn de doodwaehten gebruikelijk.
Snel volgt op den dood de begrafenis. Het lijk 1-gt
«n den zark met een wit hemd bedekt. Vlak voor den.
zarkdien vier mannen dragengaan verfeheiditte
oude vrouwenin mantels gehuldwelke bij vlagen
in wilde fut Ij c tonnen zingen. Deze klaagvrouwrn
keten - of Keentrs (van Caoitie de doodkla°'t)
en worden gehuurd, om de deugden van den geftorvenen
te prijzen. Reeds in oude tijden heerschte dit ge
bruik in Ierland. Men kos vrouwen, die-zich door
eenc lusde fteoi aanbevalen, uit de lagere ftandcu, on-
-derngtte haar iade muzijk en den Cur &los of de treur-
maat. Yoor de klaagvrouwen gaan' jonge l'-eden
van b'iderleï gellaeht. Elk paar houdt eenc witte
neusdoek in den hand. en ftrooit bloemen op den weg.
Kómt ds troep op heckerkhof aanzoo gaat hij driemaal
om hetzelve hein onder voorgang' des Priestersdie
"Jict De Pra/a«rfiri"aanheftdat dc ganfebe vefgaderiiw
medczingt. {Hetvervolg hierna.)
TOESTAND DER YS.OUWEN BY DE NATiËN
WELKE DE OEVERS VAN DEN ORONOKO
BEWONEN,
beleefd ontvangen' en vervolgens door zes 'kosrclij-
verfierde en fehitterend verlichte kamers geleid. Doch
hetgeen den Keizer in eene verrasfehende 1 erwondern.g
zette; was de aanblik der bekoorlijke vrouwen. De
Koningin Heide ze hem alle voor en de .Keizer be
wees aan iedere de genade haar te kasfêtt.
In den jare 1520 deed de Hertogin van Sar eens rei,
naar Rome en in Paridis Crasji diarium Curiae Ra
msnae wordt verhaald dat de Pausterftond na* hare
aankomst, drie Kardinalen tot haar gezonden heeft
om haar tc begroeten. Na dat deze hunne mantel» had
den afgelegdomarmden en kusten zy de Hertogin.
Dit deden op de volgende dagen ook de vorige Kardina
len. Zij waren zekerlijk maar verpligtom ce^en Her
tog deze eer te bewijzen^ in tusfehen zij deden het op
dc betuiging van den Paus: hij wenschtedat de Kar
dinalen der Hertogen dezelfde eer mogten bewijzen,
welke zij den Hertog '0-,vijzen zouden.
DE WEDUWE HANCO OF HETLEERRYK PROCES
De Weduwe Hanco in Londen fchreef, ceaige jaren
geledenterftond na den dood haars mansaan eenen
ouden, rijken,j maar kindsch gewórden Oom dcszcl-
Yendat hij tot fia'ar komen cn hair trouwen zou
d«ch hij antwoordde niet, waarom zij naar'hem toe-
reisde en haren intrek in zyn huis nam. Zijne vrienden
verjaagden haar eindelijk, doch zij bletf in de nabuup-
febap, nam het oogenblik waar, dat hij alleen wis
dwong hem toen, hem het,piftool voor de borst hou
dende, om in eenc koets te klimmen, reed eenige
mijlen ver weg.cn liet zich met hem trouwen. Weldra
eehter verminderde hare drift voor hem, en zij vrzorgd»,
hem in een dolhuiswaaruit hij hechts tweemaal in T jaar
'war huis komen mogt.om dc quitantiën te fchiijven vobi
VS ailseer aan de osiers van den Ororokoftroom irdcfommen-die zijne^vrouw van zijne pachters ontving-,
c ^lüöchjiw Aiacrika, ccü deakt te trouwen jlTjuuu is hij gekorvenhet?i>cn4c Jcoxt four zijrpcjjdojti
4c 3
li c
ZONDERLINGS TEGENVISITE.
Een paar Hcercn geraakten onlangs met elkanders* I
m twist. Een hunner begeeft zich des anderen mor-t
gons vuor het aanbreken van den dag r.aar het huis van#
■•sjne tegenpanij, en fchrijfr met groote letters op del
huisdeur het wdorè- Schvbbejak. Naauwelijks heeft dtj
ander zijn bed verlaten ol hij begeeft zich naar deal
vernuft'g-u Epigramfchrijvermaar vindt alleen dal
bediéndcn tehuis, die vriendelijk aanbood, om alles,!
wat de Heer betelen zoude, getrouwelijk aan zïjnthf
Hrer te zullen berigten. Nuzoo z"gdan uwen Heer,"
heryarte de belecdigdc koel cn droogjes, „dat ik" ge
komen vvaie, om hem rnijn tegenbezoek af te leggen,
die «eden morgen viocg zijnen'naam aan mijne deur
uigegeven had."
INVALLEN.
De irenfchen z-jn nooit prikkelbaarderen verfhtai
hooit minder f.'bcrtsdan wanneer zy op hun ftokpaari
ritten, bij 8c geriupre cn onfcnuldigfte handeling ver
ft andeit zien 2pn cene hesriungM'oslu,ante onder hen isj
een fnuiveud hvtailjepaerd.
Wanneer, volgens deg loofwaardige verzekering val
1 vrrjmoedig.-n Dtoge es, allcjinde wereld oorfpfon-'
•ijk en e gejil.jk de.i wijzen toebehoort; zoo mocjmtl
zich met ïegt over dc l.edei-Sijke huishouding van dess
He,, cn verwonderen waar. oor liet alleen mogelijk werd,
dat hunne zoo fchoofte sigcndcmmen bijna gsafchciijkit
de ongevvasfehene handen van iiuVuie Antipoden konda
koiaen.
DE CHRISTEN,
Wie naaften heil waardeert als eigen" zegeningen
d Onnözelheid oefehermt, nooit hoort naar lasteringen
Zijn" fchuld opregc betreurt, naar roem noch grootheli
ftaat;
Gods eer alleen b'cdoclt j zijn* vijand nimmer haat
Maar zelfs voor hem 't gebéd ten hemel trachtte zenden;
Steeds ijvert om den druk van and'rcnaftewenden;
Geen' dank voor zich begeertgeen' tijd.verroekèloost
geduldig order 't kruis d-> dierbaarheid en troost
Der Euaageite-leer zich geenszins laat betwisten
En zedig niemand vreest dan de Almagt, is een Christen.
F. G. Promk, tc jtmflerdam.
Liuuiuiu-.L-.~- t
MERKWAARDIG GEVAL VAN EENE
SCHïNDOODE.
Het volgende gevaldat wij onlangs in zeker Fri
geiseh zicl-eu r. n-cskyndig werk aantroffen kwal
ons, daar men vo.n a^srells o-h licid inilaan kan,i
gewigtg yoor, cö het oiuen Ltzeien niet nredc