levensschetsen.
tJSLSNi Si ÏSfeiS
algemeeë schïedamsche courant.
MENGELINGEN.
anekdoten.
no
TJLLErRANb PER1G ORD i
VORST van BENEVEN'T,
bh
VICE - GR. O O T KI EZ ER. v
Het verfchaft een eigen' vermaakde
gS3n hoe iemand" door zijne talcnten en
"heden zich tot eenen post ver.even heef w^rtoe
fiechts weinig ftervelmgen geraken. Het
matr 't is waarzeer. veeldoch het meet .oen bv
-legetijieden bekomen datgenewat het s
tc voeren =en de eerfte ftap is. maar al te,dikwijls;de.
-Wip waarop duizenden fehipbreuk jWen^"r-dg^
aenden door het graf verflonden worden. Talleyrand
-lehoort onder de volkomenftc ftaatkundig n
tijden. Men mag'" de oude of nieuwe gefchtedeois doop
„jan ïoo treft men naauweliiks iemand aan (eenige
iefpiegelende ftaptsmannen f als denTc^'ravee w»n.
ving hit een brevet dat; hem verlof gaf; weder in.den
fta'nd' der teékcn te treden,.en dal zijn .ba-.vely.t
madame GTant goed'tóurdc. F'J_ vdgdcdem Aeiz
op al zijne veldtogtcn -Öic hent in den jafe „Otol
vorst van Béncvcnt en in den jare 1807.rotvice-g.ro t-
fciézer benoemde. Men heeft ierfchudcne^hrlften
van dezen beroemden ftaatsman waarvan .wiT-oloot de
voigènde willen aanvoeren 1) Mi'maire farVtnftrac
tion pvb7.ique 1 I7.pt:. a) -Memire jar: les relations
■tbmm "des etats-unis avec. Angletetrein ta dce
der Mem. de rinss, nat, 3) Es/ai far Us wantages
a retir.tr des colonies nouvelles dans les c» conftances
prefèntes. 1791- idem.
De Franfehen hebben niet vele vloeken en vloekfor
mniiêren.;éa die van hun jang repertorium; zijn nog
van een e vrij angstvallige es .gematigds matuur.daar
in tegendeel opze Engelfehe taak in. deze t on van
voorraad zoo welgeteld ts, dat men te.regt-kan be-
v.° a—i. „„«.insit, meer er. mentevul-
dié-hartvriendin, waste brengen. Terwijl de eené
der fpiosnen zic'a op., het bed geworpen had, Rond4®-.
andere fehildwaeht aan de deur.; doch; zij droeg aas
eenen van hare getrouwe postillons op, hein toe tedria*
Seetitpi dat hij-befchonkem vverd. Daarop nTpptrtij dé'
deur van de kamerdes ngeüapenen toe,, en,zónd saai
de 'marcfehausfc;,: welkè." kwam e»: de. beid; Eagclfchen*
hoe zeer zij zfeti optie befeherming van den gezant
beriepen gevangen nam. Men antwoordde hun: dat
zij Zoo lang in zekere 'bewaring moesten bii;ven -tot
dat zij bewezen, dat zij' aanidén gezant tOébshó-.jrdcd»
Ondertusfchen kwam dé pretendent aan en werd in
het,door featd. THbpttal, gekozen'huis gebragtwaar-
heen zij zich begaf, en heen ros het voorgevallene
berigt afleide. De prih#looehemdftjaifit*
doch'bleef, verborgen in .Noastfêisurt ,-tor dat tegen 'de
beidt anderen die vooruitgereden waresmaatregelen
van veiligheid voor hemgenpmen waren.,
Douglas 'dïe. dueiit hiérvan 'beigvani, keérdé Ijli.ngi
naar Parijï'-tér'ug; :en weinige, dagen daarna vertrokde
pretendent als een geestelijke "verkieed zijnen
fchuilhóek: Hii'gaf aas de pOstmeésfcïes éencii brief
aan. de uit Engeland .ye^dreypne' koningin tot; welke.
Zij «har .St. Germain ging, en dezelve yap,,de zien toe-
gedragen hebbend e, gebeurfenis öndérrïgttè# ;.voritï**
A: 1 1 a j 1 J lm a t.fAi'rtir brn (»-*•'h q l*r»' 1
C;r,7 J tSji' 12, Natste* enn»4SiA'1* dat men te-re&tiKünT>e- gedragen.fteöoenae geocurcc»«^vu«6isv. r- v™
-fonfrvler d ito*,, f vergelijking voorraad, zoo welgeteld^® rc óefcflonk deedclmöedïge bare beëgtema
Cenife.,anderen pit^ d dT^ ^Hooe wesren dat zy >n Aaat 'fengjdé pretendent ^üid k^nsg^^-»,,
sset hem uithoudi Ta,11 yrant be e« dlgL.r gewijzigde eeden én 1 ;t3 „amen .geJ-bekroiiwene oindandigiiéden.'V 'jwiaaSió dé. móéder-
nomen up lc, o
lieden vroom worden:'zoo vaarwel ^verwinning
heel fchapplj over de zee Men heeft »UJ eens van eenen
feiiecpskapitein verhasld die een metric: wa^^en
er' een ^rm voorviel
waarbij op het fchip flecht gemanoeuvreerd uverde,n
hij den ftuurman daamver verwijten hoer^ nsar do
oorzaak vroeg., van uien hy ten antwoord-ó-kwam.
dat de matrozen hunne handsn nimmer goed uitltakcn
dan wannéér zij braaf .daarbij .wlöekem. mogtep'
na dar.' riep de kapUcinui.t: zoo iaat z» dan tn Gads
naam vheken en voor den Duivel zyn.
Te
roti
talenten als omvattende i^ïgten even zoo veelkloek-tongin M„ ..„dkreite zameni _gé
®eid ala kennis van de Earöpcfcbe' fta.ten, c1ven,.^Vnomenop te leverei». Doeh .mogwn ooit ;.on»e zee
veel vastheidvan karakter als diepen Staatkundige|i:^lpn yTOft,„ WOrdcn: zoo vaarwel ;overwinn«g
l\ik. Bijna fed en tien jaren wat hij onafgebrokens»
uister van buitenlandse betrekkingen tn eenen ftaa
-die aanvankelijk vele Vijanden had envini
bijna in 't geheel geeuen meer heeft ZJ g
behagen even zoo zeer in ftoute-plannen, a.s d"elJ
.'alle iluiphoeken van het menfehebjke hart doo"ie'e
-daarvan weet gebruik te maken, en wanneer-zich
-wereld vo! hinderpalen voor hem opdoetzoo 4
dit zijnen seest des te-meer tot ïnfpanmng en ter a -
wendiög van al die gaven op te wekkenwaarmed.
4ë natuur hem zoo rijkelijk voorzien heeft. Nu Kan
men bijna als een- fpreekwoord latengelo.ri. bij
wien Napoleon een ambt. geeft, moet ook een m
van geest, kracht, wijsheid en kundigheden zijn.
CHarles-Mauries Talleijr&nd Pengord is m den jare
1754 te Farijs geboren, en daar hij tot den.ge.estelij
leen Rand beflemd was, zoo bekwam hy in al die
dingen onderwijs, die men toenmaaK voor dez^n Rand
cn voor zijne onhandigheden gepast vond. ^1) werd
allen 'skens ajibé vaó Celléa en Stl. Pen.»' en msrenop
van a utun Ais afge.aardigde van de geestelijkheid
der parochie van Aumn verfeheen hij in de algemeens
ftaten, waar 'hij zich al in den eeriten aanvang met de
kamer dér gemeenten verbond. Mei groote Halenten
verbond hij ecne groote gemakkelijkheid in.t"beiden.
'zijn 'naam zijne waardigheid en zijn voorbee.d haa e
cer vr groot aantal geestelijken tot .de gemeenten
■huroers zonder onderfehsid. vae geboortetotlfaaHav..^-
zouilen kunnen geraken. Drie d«g?n
hii zich tegen het-voornemen dat mtn in de verKia
rir e der r eg ten van den mensch én burger bloot van
flL.n oo'dsdienst,in plaats vsn dekathohjke leer, fprak.
ïn de drie volgende maanden hield, hij verfenetdent. re
devoeringen oVet de -finamien, waarin hg onder Rnde
ren den verkoop' der - geestelijke- goederen voorfloeg
di-n hij voor even zoo heilzaam als_ regtvaardlfe v=r-
kiïardc. Op den beroemden 14 Jultj i790 las hij oy
het verböndsfetit de mis. In Augustus tan dit J ar
dr0«g hij zeer levendig op de uitvairdtSing vanasfib-
natiun Hij deed den butgereeden noodigde den zp
Sec mber in een adres de'geestelijkca,.mtzijn voor
beeld te-volgen. Met Miribeau cn 'ïeyes frondI h«
Lp -hrtrekkiniv. Daar bij mei hulp der bisfehopjen
naavwe betreJduo„* M« f J-H|j pr!e8-
zoo haalde hij zich daardoor hetron-
s-rofgen'vbn het Roomfche'hof op den hals. In de
fónftiniefer.de nationale vergadering;hiejd hij nlet b'oot
redevoeringen over. de finannen, maar werkt? ook
eenen voordragt over de nationale opvoeding uit, die
véle voortreffelijke denkbeelden bevattewelke uitge
voerd verdienden te worden.
Na dat de eerfte nationale vergadering uit elkander
cezaan wasging hij als bijzonder onderhandelaar
met Chauvelin naar Engeland om den oorlog tus
fchcn de oeldé natiën te verhoeden, ja zelfs eenjer
dras van vrièndfehap en koophandel met Engeland te
{luiten doch het Engelfehe kabinet ontweek dezeivoor-
flaaSo béftendjg. Na,den io Augustus-1792 keerde
Chauvelin naer Frankrijk terug, doen Talleyrand bleef
in tn^landAot in .den jare 1793 toén hy genoodzaakt
was h?t land wegens de binder vreemdelingen^ verla
ten - Oaar z'iju vaderland door bloedige partijen v=r-
fcheurd werd, en daar hij oovendicn vernomen had,
dat men na den 10 Augustus in de Tollenen papteren
sevarf&en'had, die hem konden comprotnu.eren zoo
hem hij «aar rie vcrecnigde ftaieo van. Amerika.
Na den 17 jul'j 1794 hlj in Europa terugen
zoclit zoo wel zijne uitfchrapping van de lijst der
emigranten al, de vernietiging eens decreet, van be
fchuldigiitg tcgefï ziel) te bewerken^ Zijn wen?
werd verv.ildhij keerde naar Parijs terug, werd
lid van het nationale inftituut, cn den 17. Julij 1797
minister der buirenlandrche betrekkingen. Dezen post
>d- hl ongeveer eene maand daarna, toen Stcyes in
"1 directoire getreden was weder neder «U was een
van diegenen, die.met Roderer den 8 Brumal re voor
bëreidden.-' De eerfte conful maakte hem _te. Rond tot
ea
do
•békrom^ene om ft an digh éd e nV de m o eöcr - e»
de zblih^'Zich be^ondëd"itetën; $ün^gce*c.. propter#
bewijzen van hun hé daitoffïrhèid;
te wieden;, ee nego ede' "h^nöeiïn g ged aan 'té' ^ëBSén ji
vorderde 'Go'k'ntct .eeii® van'den ^règertt. -de v'ergp&ujng
'A At- 'niririr fi 9 a T'fTedsTïfi "Onkof ifc U i""** 2i\ lCCfdc 00/1 tV?e(5
feheepsk^item-verha«M^«w
tpnZverbnden°had. Doeh als er een ftorm) voorviel, en twintig jaren m de^n_pos^^t^watnlt£hhbSi(!
uakomelirigfchap nog bevindt;";
PALMER'S. DOOD. -■ "j
Dé'beroemde Engelfehe fchoówfpeê!der.,-PrJmer-fciP
het" ongelukin korten..tijd eenc-gelicfde g.-de en cenea
hoopvollen.'zoon. te vcriicv.'-l-'i D.cze^ dfuó^rrMe fiag
i '1 ,;v« nn fiiii. ««rnnpjl dat flil ii>..EtifiÊ <Ü€ï>ft
m vieeaen cn wv» wc» 'iwrvuiiw.. -- i -
p-riis liadFre- wérk-c zoo hevig op. zijn. gemoed,, daf oij i.i_eene dtepo
•e Mont-Rouge i ir. t zuiden van Parijs, i. lzwaarniotdigbeid verzonk, én alle tro.ostgrond.e» vaa
de bekende plaaggeest, van Voltaue J"T_ ijtlj'-c vrienden niet in 'Raat waren hem gerust té ftel-
landzetei: Een perfós», die hem.^ekena _nao, Hij fpeci<!e intusfehen tobh", eenige wéken dwna,
haalde mij, dat, na cat;h« hevig Voltaire s r |wedcr téret'tvan -zijne-geliefkousdé foUen; bén joógeit
aangetast'[had voor'd,t. zij openlijkpp Vp!Wilding, in het blijfpél de Leugèhaafv met veel
lérfehenen was én Zff echter* naderhand ccne I1--'
o-juiching vond Voltaire eene' prachtige uitgave
-É r_ rwö-ilrri1 iSn Wtilkcf' tltClolitt
ioejuicnini£ vunu - r--^-v--.; •.r-'éjjj
daarvan in qusrto bckènd maakte, op welker titelolad
hij eenen, eenen .laurierboom ^afweidenden, ezel i;et
fniiden.In fiét'naast daarop volgend Ruk. van zijn
dagblad herriep Fréróc wel is waar, ten dcelc zpne
aanmerkingen roemde de uitgaaf als zeer fchoon
kobdigde ze zeer droog in ;h'ct.vermelden des tte
aan: avec U portrait" de Paiitrur-, 'waarop _.yolta.re
niets aangelegeuers had,Jan de geheele editie weder
op. te koppen en :ze'tedmén .jérbranden.
-1 U'cTfre itiiv «aBrgciiv,rv-.-
droeg zich eene bijzondere gebeurtenis ten- toe flie
hare plaats in dé gefchiédénis vérdtent te vinnen. Al,
d- Br-tfche gezant,- lord Stair', vernomen bad, dat de
pretendent --die zich als- bij naar jFrankfjjk' gevliig t
was, in Chaiüot verbórgen-,ophieldyhet zou verlaten,
om naar Brcragnë té: gaan i\?h] yan- daar naar Schot-
land in te feheperfy enaan dé -fptts dér partij jan; de
hem daar nog aahhangigen tédlellény'wendde hy zich
tot dén regenthertog van Orleans-, met het verzoek,
dezen ongelukkigehprins-, wanreer hij door Ci-ateau-
Thierrij kwam V gevangen*te laten nemenDe regent,
'die heimelijk gaarne de- ónlusten in- Schotland onder
fteund had en echter zichi gaarne den -fchijn van ijver
voor koning George geven wilde vaardigde in tegen-
woordiahéid van dén. gezant aan den majoor zijner
garde lontades het bevel uit, aan den. weiisch des lords
te voldoen. Contades feherpe blik verried intusfehen
den geheimen zii> des- hertogs, en vertrok den 3N0V.
171 s met het vaste voornemen der. te gevangen neme
nen niet daar te vinden waar hij te zoeken was. -
Stair', san zijns zijde in den hertog een wantrouwen
fteliende, belloot tot eeuen itnuun hoew-l onwett-gen
m^'-rtév der buitenlandfché zaken, en federt;..dezen
t id heeft a eh if Europa bijna.geéne gewigttge ftaa.s-
vè andLina fotiedragéa; aan welkd hij .ais. munster
der outtedUndrilóc' zaken van Frankrijk geen1 deel zou
geïnd nebben,atj de fluiting van het concordaat out
ILwaauiiitii-i i-vyr
Dén a,i Augustus 1798 trad hij "in f dé i'ol van;'de»
onbekenden- in Kotfebue's Menfehenhaat en-Berouw pp.
- Tl-n de eerfte bedrijven waszijn-fpelj, zoosh gevvoon-
lijkj -doordacht*én met; hét' ik'art'kïér" van zijne/Hol
overcenkomftig-doch in. 't derde bedrijf ïichieén hij-oB-
uewoon -oéwogen-, als hijthet tooneel bétrtd én aio
de m-ijoor .vah der Horst hem vroeg .en dvve klnde.
ren-?- jastte--hem de^edachtéJiiaan iden-dóód1 van zijnen
zoon-BOB- geweldig aa:n i*'>dat; bij ten- bodem djortitjj
ééóe.-Jttldèitp»eht..5<iSA^s<«i verfcheiécie. "f
Tüë aanrchbuwers geloofden- ;a*B>»!oF.>sjie'dnthetosia.
zéttélijk .geïchiedds om de hevigheid' 'van Stjné rnarC
'daast-'ie ftelien doch. als men hem dood vin het to»-,
rrcel' droeg veranderde'de -Verbaasdheid in eenen aige-
meenen fchrik. Men-Koorde het 'gejxmméf 'dér too-
neelfpeeHtcrs en' de -kiagten' zijner vrienden. Einde-
lijk verfcheetl. de- directeur der. tooneelfpcéldersAi«
kin., op. héttiteatbe«.; -Eioeh-tranen véfhibdérden hém
te fpreken-, de tooneelfpseïder- Inclédon beproefd®
nu aan het publiek den waren zamenhang teberigten»
doch. ook* hij- kon flechts weinige woorden ftamèien.
Palmer's laatfte woorden waren
fhépe is another and o. Bef ter werld. ■-<
Zij.zijs op zijn grafteeken te Warton, geplaatst,
waar bij inct"veje plegtigriedeh .ter aarde befteld
Hij ftierf in zijn zetfén.en .vijftigfte jaar.
Palmer liet vele fchulden én eené talrijkehulpbé»
hoeftige' familie achter. 'Hlj-'had zijne theatrale loojp».
baan m=t ondergefc'hikte knechtsrollcii aar.gévangenj
Ten voorJeele-' zijner achtergeblevene wéézen werdem
verfcheidenc bcneficen gegeven. Als mén te i.iycipaol
zulk eene voorftèlling voor .zijne vier kinderen 'gaf
lWett,<Ten XU1K CCUC VJUUitliiUJ, WUA a/iju». JVIIIUV-I*-»» D1®
- l,; —Ja*aafr rviflfit ltiC06n« IÏUDDC iSütilC WOOrOCll»
nancouri in hinder U g - vf.ei hitte hii i Lailij Dorbijdie bovendien met Palmer opeen
of er geéne chai, met .oonee.(ger?ecld bad gaf voor haren perfoon sopond
SmTl'8%®«i?eért"SwW^ 'oc'benefice van het tooneel te Londen hragt^pond
Verdacht werden. - brpeeter. wild? eene redevoering van Gól-
rucht vhn de reis dys p v-i^yéftiféidï bad, feheen -de War declamerendoch,trsm.enrenfntart -.'critikfeii zijne
booswichten waren, 'die voor hunne farailienir»»cval oon.
zij gevat en te regt gefield werden, eenebeloonihg be
dongen hadden. De postmee ster es verzekerde hun
'alzoo: datergeehechais doorgékomen was, en indien
er eene kwamhét vóór de reizigers onmogelijk zou
wezen, zonder .verfche paarden aan te fpannen verder
te tijden. Douglas, na dat hij eenen langen .tijd
aam de deur gewacht hadreed daarop met eenen zijner,
makken naar de latidftraat-van, üretagne toe en liet
de beide anderen in 't posthuis. r-_
Madame l'Hopital, zonder een oogenblik te verlie*
zen, zond terftond door den achterhof.van baar buit
eenen postillion naar dsn weg van Parijs 'toe,.om de
gezegde chais naar het hui^ vaa andere vrouw
'Uit ee ^nfichten J'f Hauptjiadt des franq.
Kaifenhstmt vom jahr tüoó a»" Yap Pinkrton
VLercier 00 e.'F. Cramer.
EEN EERLIK MAN HOUDT «ÏN VVOORD.
Zéker herbergier te Aalst, Lcclerc genaamd yai3ec
van vier,kinderen',en .zonder..rmiddelea had Tn do
laatfte loterij deel genome®. Voo): d?t de trekking
begon had hij één zijner vrienden i-uoof'd warneer
hijBzoo gelukkig mogt zijn van te winnen, izijne winsC
als dan, met hem te deelen.- Wat geocurt crEeöigea
tijd hiem» verneemt bij dat hij met cen- lot van on-
peveer 7.000 francs was uitgekomen. H God zij ge
dankt," roept hjj uit, welk ceo.geluk voor ay e*
mijn vriend 'want ik beb, hem de helft vanmijne winst
bilootd" -
Hij fnelt hierop naar zijnen rrtend, om hemdaarvaa
kennis te geven aan wfen hij ook, niet nalietbij net
ontvangen der fotn, hem de.helft dsiryan me tctillen.