figten; - t uji vrj"J;".V
B LANG RYK E BERIGTEN.
allerlei;
ALGE MESNE SCH'tED A MSCRE COUR
ANT.
jen, Ik deel gaarne," fprak Fabert, in het be
lang mijner vrienden', doch tuet in hunne hatcsiogten
Behoeft men nog méér van dezen man te Weren zijn
niet*de gènieldé* brief en.'deze: anekdoten meer; waar-
tiig dan, eene nmüagtigeléve nsbefcjjrij -jing -r- Doch
twee karaktertrekken mogen nog hicrrlaan, dewijl ?tj
een treffend kontrast met hst gedrag vim zoo ménig
zijner tegenwoordige wapenbroeders vormen.
Hij was gouverneur-van Sedan". Reeds dikwijls te
vergeefs hadden de dankbare inwoners, hem willen
befchenkeni Een» namen zij het tijdpunt waar.dat
hij zich' in Parijs bevond, eiFftéldeo kan de i-rouw van
den .maarfehalk een heerlijk tapijt tér 'hand dat Zij
uit Vlaanderen, hs.dden- laten komen. Doch toen haar
gemaal tc huis kwam betaalde hijiiet tapijtliet het
weinige dagen, naderhand 'verkon'penen voor hst ge
lóste, geld de vestingwerken verbeteren.
Toén de Oostenrijkfehe 'generaal Gallas tóf ih
Champagne doorgedrongen Was', maakte de honger op
zijnen terugtogt de-troepen-zoo wreed, dat zij eik
zonder omftandigheden vermoorddendie hun geene la.
-rensmiddclén kon'V.erfchaffeiTT Faöert vervolgde hetij
en kwam eens in een verlaten leger, waarin eene
menigte gekwetste of'l dervende Oostenrijkers lagen.
Men moet ben/allen ncderftorten fehreeuwden de
Franfehen uien* -moet Kun:doen gelijk zij onzen
broederen .gedaan-hebben a—
Geenszinsfprak :de maarfehalkw..ik ken cenè
edeler wraak." Hij liet de hortgerigen fpijzigen,- de
kranken oppasten, 'de gekwetsten'naar Mczieres bren-
-gen. Allen, die genezenwerdén-, Tieten zich. dank:
baar onder zijne troepen aanwerven."" ;r-"' zi -; V;-
ALLERLEI. -
Een koning der Lacecionaoniers wenschteais" hij óp
het punt'ftond','èehen fiag te leveren, eenen grijsaard
van tachtig jaren voor hei gevaar te:befehermen.Hij
wilde hem haar Sparta zenden. Mijn votpt,'hervatte
dc dudc, gij zendt mij zeer verre, om rnyeen fterfbed
.te bereiden;-waar koh ik een eervoller vinden dan
op het flagveid Hij mogt blijven, en ftierf vechtend
naast zijnen koning. 'r-
BEANTWOORDING DER- REKE.vKUwDIGB
GAAF, VOORKOMENDE-IN No. '38 vAN
DEN 59 MAART 1808,
Het antwoord op dit voorftel 1st
Met het grootfte eii klc.inftc tc zamen in ail dag
met het grootfte alleen in'36 dagen met het middel
(Ie in 45:, dagen en':riec her' kieinfte to dagen,"
'Voldoende uitgewerkte antwóorden zijn hierop inge
kómen van J, J. Varitz Tï) in dsn.'Haag -, D
S, Bóas, L, J. Uiman en H. Hermans fchóolbóüdei
te!' /imll&rdam\ Hén rij 3e QtisTj ts 'Grave als mede
vin Wi j. Hoklce te Middelburg..
R. EKE N U ND i G E OP G A AF.
"Vier per Ponen een. handel:;- gézelfchap aangegaan
hebbende, waartoe B maal het vierkant uit hetgeen
A. inlegt, bijdraagtC too-meer inlegt dan. B,en
Dƒ60 -eer dan A, bevinden'na eenigen tijd de
fom vanj den-inleg van B en C meer 10' gewonnen
te hebben, waarvan C voor zijn aandeel 75 ontvangt
Men vraagt naar ieders inleg en winst
P. Wolff te Amfterdam.
v' ui e r-
De keizer, Augustus kon' zijne neiging tot dcVröuWen
vólftrekt "niet beteugelen, Men zegt dat hij zich aan
dezelve ten deele mede uit ftaetkunde heeft overgege
vendewijl hij waande doof zijne yeróindtenlsfen niet
echte vröu'Wbii achter de complotten fe kunnen komen,
yeike de mannen derzelve tegen hem nsogten ontwer
pen. 'Hij had 'de gewoontede vrouwèn', welke li ij.
wenschte te bezittenin eenen' bedekten draa'g'ftoel te
laten* afhalen-, waarin zij dan óók tot in zijne kamer
gebragt-Werden. Zoo was Augustus ook' eens' door
de bekoorlijkheden der gemalin van zijden-vriend
den wijsgeer Aihenodorus'geboeid en hij zond óm
haar j'uistöp eenen tijd dat déze wijsgéèr te 'hols was
"Man en vrouw waren ten uïierfte chtfteld en waag
den het niet, zich négen den keizer tej verzette. De
wijsgeer "bood aan, haar uit. de verlegenheid t= hel
pen. Hij trok de kleederen van -zijné vrouw aan
zétte zich in plaats van haar. in den draagltoelen,
liet zich:zoö naar den keizer dragen. Doclvdeze ver-
fchrikte niet weinig toen hij- den wijsgeer Athenp-
dortia, wiens ftrenge deugd hij achtte en vreesde ,'mé';
den: bioóteh degen te voorfqliijn zag treden.Hoe
Caefar zeide de wijsgeer tot hemgelooft gij niet.
dat iemand uit haat en wraak op den inval kan ko
men, -dien-ik hier onfchuldiger wijze hcb'uitgevbërd
Augustus maaktc^van dezen wenk gebruik, eti menig
huisfeiijk geluk bleef federt'.onaangetasti
BERIGT AAN DE LiEFHEBBERS DER
REKENKUNDE.
Hoe veel .waarde de uitgevers dezer courant ft'eeds
in de bevordering der Rekcnkuode Relden wetenfehap
welke zij teregt als den grondüag van alle menfehe-
lijke kennis Befchouwden .fieeft eérfe lange ondervin
ding en de aanzienlijke"! plaatswélke zij aati dit vak
in hun bekend weekbladüe Byenkorf, toeftonden,
op eene ontegenzeggelijke-wijze doen zién. De over
tuiging van het .nut', welk zij hierdoor, in' vele
opzigten -ftichteden -zal hen dan oók Onver
moeid doen voortgaan in hunne pogingen ter
uitbreiding dier edele-.wetenfehap.ja, hierme
de nog niet teVrcden], hebben zij befloten jn'
<iit opzigt-'eenen.'.-loffelijken naarijver/gaande te nia-
ken en-,, .wederom ,r. eenen Prys van Rekenkunde in
het openbaar uitte lóóvén. Zij bepalenderhalve, eenen
Prijs, beiiaande in .een bockgefchenk, ter waarde van
fier HItii.andfcAe Dukatenhandelende" over een of
ander onderwerp der zuivere of gemengde Wiskunde,
voor eik verdienftelijk Rekenaar het zij onderwijzer
der jeugd j h'uisleeraar of in welke andere betrekking
geplaatst.die in! den loop van een jaarte beginnen
met dén eerden Mei dezesen te eindigen met 'dén
laaifteo April des volgenoen.jaarsde mèeste voór-
flelleh volledig of 111 alle doelen voldoende zal hebben
beantwoord, en daarbij tevens.a oorspronkelijke en als
allé vereischten' beantwoordende opgaan zal hebben
ingeleverd. De aanvang hiervan- is-amet- de rbóyen
lïaande opg'a've feeds dadelijk, gemaakt, -en ;de' u;tgc-i
vers verwachten ,dé antwoorden, op dezelve uiterlijk
oinnen de eerst volgende drie weken cn Z-OO -icrvoi-
gens met elk nieuw Rekenkundig -voorftel, Voorts
vinden zij noodig alhier te verzeker.n ,dat{ hunne
di'tfpraakook bij ör plastGng der antwooden ir, den Bij
enkorfjdoor de ftipfte onzijdigheid, zonder .eenige
bijkomende overweging. Zal geleid.;.wórden terwijl
zij, door dit alles,;.'hopen, dat hunne ijverige bemoei
jirigen ten algemeen nutte dén" e-
in sene hóe langs hoe ruimere
zullén hebben,-
De kardinaal Dubois en demaarfchalkRicheliéuont-
móetten elkander eens bij dezelfde damewelke de ge
liefde van beide was,.zonder dat.zij-, het wisten. Uc
aaarfehalk, die juist niet. veel .-waarde ir. het bezit de
zer fchobné (leldebóoO terftond aanden kardinaal
bij haar alleen te laten. !k behoef, dat in 't geheet
nietzeidé Dubois "tot hem, ora ein te te a tete te
hebben.. Alles; wat ik van u begeer, is dat gij 'u
niet altoos op bet jpoor.dér fraaiftd vrouwen laat
vinden. Laat mij ten minftè flechts eene. Lieve heer
confraterhervatte' Richelieu ïagdhendgeef mij Qechts
uwe lijst; en; ik beloof, ze,fcejl!g te eerbiedigen,
Sterne zegtérgensï;-Nietsgelijkt dan het óog (net
ichooné; vrouwelijke- namelijk) meer dan een ka
non, in zoo ver het naineiijk alléén de rigting van
beide isWélke zoo grö'pte verwoestingen kan aan
HET DRAGEN VAN BRILLEN, ALS MODE,
VOORMAALS OOK BT DE VROUWEN
IN GEBRUIK.
Hoe.tóch de dwaasheden wederkeeren! Het is niet
lang geledendat men in gróote (leden, echter ook
alleen daar; de heeren naar de mode met brillen op
de neu« bij 'tbcste gezigt, zag' rand. 'Ioopcn om té
toon'en, wij hébben altóós in de (ludéérkamér gezeten
of zijn zwak" van zenuwen geboren of hebben den
gezonden blik .tftctjmze gezondheid verloren.' Ineen
oud boek vindt men hetzelfde van de "dames verhaald
Als het gebruik.der' brillen* onder de doctors ca ge-
leerden in Spanje was-'ingevoerA, Waren er dames,
welkeoffchoon zij ten déele nog jóng en fchoon w*
ren rogtans gaarne hét aanzien wilden'hebben,'ais01
zij de lektuur beminden cn vlijtig fludeérden en Om
cf alzoo niet ongeleerd uit te zien, .brillen op hare
"fchooné neuzen zetten, ca daarmede in 't publiek ver
feher.en.
gaan tuiféhén; 'ie ve'rfchtliendé .bógf'en door.,, en,.vé0
aacnéicn zich ia 't gróót cd al 'der Rhone; .'enjfap hunnen
invloed „komt het onbetwistbaar voort., .dat end^nksjjep
zachte tlimaaf het verblijf te 'Avignon yoor bórstzickcn
niet voordcelig is. K
■De veranderingen der lueht zijn te Avignon buite'js-*
gewóón fneï en veroazend; na. .eenen fhéetéor: z'oinejfj,
wakrin.'de thermaih.e.tnr «3 tót 28. graden. Raat", .óeeij
men winterswaarfnhij tot -ia gfaiSdn. ónder ,.h«J
vriespunt daaltfomwijien vindt in, ..weinige tire'n eènê
verandering der 'temperattidr van ió tot, ia .grades
plaats,. Het-is .verbazend 'dat -nien. bij leene-^cö
rchoone.5rïv.iei 'die voortrcffeiijk water bevat, alieea
.Oecht bronwater drinkt, y
V"oor de omwenteling bewoonden de joden lp Ayigr
non een bijzonder ;kwartier;"dat uil morfigeafzigtigè
- (tra ten beflond, eli dat alle avonden ten 8 óren gc»
floten werd. Mannen en. vróuwen moesten.zekerbei'dn
naive-eenen hoed bf linten dragen ,-wiêr kleuf teïkèni
bij de'aankpnist tan e'enetp nieuwen, pausfeltjkên.nuiis»
dus bepaald werd. Thaos is dat veranccedjDe jvde^
diaken ge'ene bijzondere foort mecrï uit', en hunne
vrouwen onderfchéiden zich., van de Avigijonèdfcüë
alleen nog door".hare béitengewone fchoónheid.
(Het virvhlg hierna.y/'
VbÓR'BEÉLD V AN -MOED IN. HET DP.1N -
GEND8TË. GEVAAR. -
Een wild dier had den 30 Maart 11, te .Roehé-éiï
Breuilen op den wég vaii Sauücuverfcheidene boe-
ren en reiziger aangetast 'f) en 'op de deérlijkfte wijze
gekwetst. Tegen don, avónd-wa3gdè: het rich-in dè Rad
Saiilicu zelve- yérfcfiéufde, aan twee kleine meisjes
het aïngezigt, kwetste een jongetie ^het welk haar tc
hulp wildé komen.beet serfchcidene honden envér-
vuldc de gélieeie plaats met fehrik. Aap de najagiag,
der inwoneners.jjntkómenverfciiijni het den vólgetir
deti dag .tePiér'rérEcrite ,óp het óogenbliktóen de
herbergier 'dier plaats, Maehin geheten, zijne déur-
opendei Kït vliegt dien man te lijf, vat hem in dé
borst en werpt hem ter neder, Offchoon zonder wa
penen, gelukt het. Machia zich los Le .makén bij
grijpt rijnen vijand met de eene hand bij de keel, mei
de andere nij de buik,, werpt hem op zijae beurt
ter aarde, én' roept vervolgens om hulp. De beide
dochters vandfn herbergier, die nóg te bed lagen fnéi
léb toe, en even èsóedig als haar vader, brengt' dd
eene niet een mes. het dier een Heek in de "hals tóc^
terwijl de andere het met een;bijl dea kop klooft. Machia
zelf is zwaar gekwetst [doch tóen hoopt..dat,, hij
het leven behouden zal; geheel het landhet welk:
hij van èenen zoo gevaarlijken vijand verlost heeft i-,
neemt deel in zijp toeftaod. Het dier fchijht eenefoórfe
van wolvin die in Frankrijk niet befcehlis.
vu." •yt' "1 - V
VERSTROOIDE, aanmerkingen over het
ZUlDELTKE FRANKRlfK.
Met zuiden van Europa biedt óns bewoners .vntl
het noorden, zóó«angenaame contrasten aan, dat wij
de vérrükkendfte oogeóblikken -genieter:Wannéér .wij
ons door de tcoveres verbeeldingskracht genaamd
tri "een land verplaatfen wasrj de natuur évèri zon
weelderig'als fchoon, btt klimaat even zoo heerlijk is
ais de vöortbrengfeis menigvuldig en uitgelezen Zijn.
De; volgende aanmerkingen ontlcenen. wij uit MÜiïn's
Voyage dans les departèments du' Midi Je fa France,
i Vol. 1807 met eenen' atlas (hét derde, ceei is noo
niet uitgekomen), die; Wel zeer rijk in berigteu óm°
treilt oudheden, dóch des te armer in aamhefkingen
oratrent' de inwoners hunne gebruikenhunne zeden,
hunrié Handteringen en hunne; industrieen Omtrent
de vooribrengfekri van den grónd is. Wat wij mérk -
waardigs in deze laatfte opzigten gevonden hebben
dat willen wij onzèn lezeren zoo kórtals mogelijk
is, inededeêlcn. -
Geeiiè Rad hééft; fchrikkelijker door de revolutie
geleden dan Avignon; men heeft alèasr dé verwoes
tingen tot dep hoogden trap gedreven kloosters'ka
pellen, alle foorten-van kerkendie'in de veertiende
eeuwgedurende het verblijf van de paufen aldaar,
met meer pracht danfmaak gebouwd waren, tn de
gedenkteekenen die zij bevattenzijn, vernield. Te
vergeefs zoekt men naar de graven der paufen; het
akndenkefl-aan PètrSrca- heeft-niet-eens het grafteckcn
van Laura van Sadc kunnen redder. net geraamte',
dat dè koning Reiié zou gefchilderd,^hebben is ver
fcheurd. De febilderijendie de kerken bevattenzijn
verftro'óid.
Te Avignóy waajf fomw;ijlen ècn' wind; die vpor
diegénen onverdragcJijk is; dié daarahu niet geviooi
zijn hij is echter ter" uitdrooging dér vochtigheden
nóodaakeiijk, dié anders bet land zeer ongezond zoif.
den fliakenH Reeds' dé.ouden'kenden.dézen wind. Zijne*
hevigheid wordt geboren door de hevige ftróo'meri'door
de nüemufcbap 'der hóoge óergéninzonderheid var.
den Mónt-Ventröux. De winden; die van de tnc:
fueeuw bedekte gebergten der' Del|>'htr.aats'' komen
Volgen» Óe verzekering van eenen Engelschmaa
maakt de Eügejfche handel op Rusland .drie vierdedeel
len van .dep handel dezes gèhéeleri; grooten rijks, uit,
■De Engelfchen hebben .handelhuizen en fak ÓrijeE
niet alleen ijj Petersburg Moskaumaar ook io Wologda d
Zaroslaw Csfan ;ja zcli's in Aitrachan ai-
jaar zij hunnen' handél op de Kaspifche, zee uitbreid
R-cn. In het binuenfte van Rusland hebben de Eiigelr
gewerischten uitfi.ag,; fchen fakroren cc commifen, óm het opzigt over dei"
mate ook hierdoor manufaktdren van zeildoek; van louwen en vari allé
ioorten van ijzerwerk te voeren, die ten behoeve dée
EngelfcKe Waren beftendig aan den gang zijn. Zelf»
de hatidel van binnen .wórdt grootilcn deels met En»
gelsdh geld gedteveri want' het is zeer gewoon h en-
nip en andere artikelén van waafdezes maanden voor
derzelver óntyangst te betalen, 'De eontrakten wor*
den. namelijk in Deeéihber, jantiarij en Fcbruarij gs».
floten., en het geid ten déele of geheel voor goedcfcik"
betaald -dié eerst in Junij; JulyAugustus ih Yétersi
burg moeten aanköraén;
Iu Europa wordt even zoo veel onechte Tofcaijeff
gedranken als onéchte Conftantid. Het eigenlijke
To'katjèrwijhgebefgte heeft iteebtj cëoè grootte van vier
tot vijf-Q. M,, enjmen.bouwt ih de; besté-jareh teii
hoogde, 150 tot soo,000 emih'ers.. Den Conilsnttiwij»
bouwt men op het voorgebergte de Goede Hoop olopfc
in twcé Wijnoergen, in Groot-eri kieincondarstia èit
volgens Barrow's opgave voerde men in de jaren i-pp
tot 1801al zoo tn vier jaren; niet meer dan 748 feaiva.
okshoofden Condantiawijn uitdie deels naar Europü
en Amerika verzonden werd.
De inlandfche bergwerken brengen, aèn het Óósten-,
rijkfche hof jaarlijks ri tot ti millipenen Guldens opa.
Het gewin aan goud bedraagt in de Óostenrijkfche/iateo
jaarlijks 5,5100 Markwaartoe Zevénb'ergèn alleen a,öo5
Mark -levert. Mén'ziet hierititdat Zevenbergen de
derkfte góódaijnèn heeft. Derieiver. aaniai taeloopr 4.0}
Hetalgeheelc gewin aan zifter bedraagtjaarJljks 170,ood
Mark; waaitoe Hóngar-ije alltèri jaarjijksAÖö.ÖOÖMarlt'
(evert. De fch'attcn 'dié aan Dpstenrij'kten.' diénde
ds'an zijn "alzoo ten u'terde aanzienlijk en hét cre
dit dezermogèrtdheid móet binod kort wéder zeer ftijgén^
In Engeland heeft men berekenddat ccri morgen-
lands; .dien tnen met aardappelen" bézacit; tó't eenei^:
maaltijd vanjtf,87^perfönen genoegzaam is; lerwiit..
dezelfdc drèefc;lands, met koren bezaaid"; niét -jtfeéf
dan 2,74;S pérfonen voédthieruit, volgt dat éen.
'ardappéienvelji vijfmaal,.m.cer ofibrergt; darf -ée^
korenveld. Het bedrag de.r.kosten; welk bét. ééèfté
ordert; begroot men óp iz pond,, 1 fcheïi.en hef
iedrag de» laafden'óp. iï pond. .16 fchcll.
At Havanna bouwt men voortreffelijke fchepen vafi.
edererihput. Deze, fchepen hebben' net vóórregt,' git
'ij byfehpte.o in den. romp veel. minder ïijdéia
pidrf bet «èdeïhófit Mte Jifccgï te ïfiijtèê;
