ir&ss !rsr»%
A LèE tó E B N SC 'HL TÉ B A M S/C H E C O R A S i V
bij ci«dé»yk-«Vguns; Zt^t m
LÏ A*
deiV *ecdsifr
de KRACHT VAN DE PCANT PHYTOLACCA
DEC AN DR. A TEGEN DEN BEET VAN
BEtiANG8:YKE •BETR-lGr TEN
;de ;moli>4Vis"che. vrouwen.
LETTERNÏ'EÜWS.
I 1 é;-.".,. V - 'ik-
S3
BEANTWOORDING ;DER REKBNKUNDIGE PRY S
VR/A-AG VOORKOM EN DE. IN Np. 64 VAN
-o'DEN MEL ^808, Jt
Het aflfwibiJÏd'op dit voorftéïii;.
De getallen ayn;S *V f^ei\*P W: s*" x
'VoldoEnêè «itgéwerkte antwdorien .iijn hierop in-
aekemen,»i* .H. Hcrmios.fcfi^lliou^r. .M. P. Pos
D 'Meidóla.'jr. ,en\E-,Uiman,te. Amfierdanf, A. L
en A*OD'Jmu!-
- REKÉN'KOND IGE Pa;YSVRAAG,
gen werkbaas heeft sangér.ometr een zeker getal
Vaten te léveren van «enen bepaalden inhoud voor
zien' mét '&odëin' dbéh zondérV dekfél) hebbende eene
de' MSe N S C H'.c-.'.l
ik- die' tót -mij» 'cragéJdk tot-die zeldzame féhqpfe^
behoè'r ?die men r^üeh «Jf
dier.'met vijf groove tinnen, en ecnen
.jrevondcnen.-óiede.viif anderebeiwdit tegeofpreekt, e n
Bier dat het hoegere Pt( r e7e d
.«„I toor 'Veen mantel .dealen. - j*.'de
dwaal liet van den geest./ .voert, den merwh 5den
v'hclderéh" weg def.' natüiir jiff
Hy 'wkirtnt oefgia^alf-'ig^aehteriom
twijfeling neder te Sonen waar,.het
wiVV -zlloi* zifóe lèidilieScn ten dood e» -ie Venpi
V (Tnf 1Cfe''*hob&iiicJe& voert
'•^si^.'hrn W* Dé'fedé 'heeft zijn geluk
S«:'èehed'-köMtf m gdnict,
eea /Verte, gelooft zich naar GodseVefibeeld geinaaici,
'SèBëuY -veïheffea'. dit. Vdci&.g^hSe?A«-tó
naar den dü!vdls-rfabbatrif?fen_ ^ïfi"
ver&év'eué' rede 'joeg Drogeffes/fn ferte
denifl 't ddThuis. Dé .kracht' ft«-te:-&^:5Strd óns
Hechts tot hdnichn verleend d"
ophoudt/ daar idenken ecne'Zothe,cJ.- Hpt.gcluk
levens bedaat'alleen in werkzaaotkeidt DeWyrare
kaart aan éeneri anderen, wand) san den Fontue Buit"
ntis zoeken. De fchólicren droegen .het kind daarheen,
en het toonde oogcnDlikkelijk Sir.ope én'vertelde van
Diogenes. Nog noemde het vcrfcheidene oude-namen
va» lieden en oorden en vperde tévens de nieuwe
daarvan aan. Ten featfte.r.cKehde hij 'ccalg'e Voorbeelden
volgens den regel van Orieen uit liet hoofd.
■T' De hoofdzaak hierbij is de kracht/ volle geeóBdhctd
en levendigheid, de kinderlijkheid en hefcheidenheid
van het, kind dat in 't geheel niet febijnt te weten
hoe. zéér het het voorwerp der algeiaeene verwonde
ring is. Zijn vader is de, in't vak der'opvoeding
hekeadé'prédiker-te Lóchau bij HallcBr-vt-X*1*»
dié zichhelaasMaar al le weinig over de gebeelbijzon
dere methode uitlaat, volgens welke hij het kmd dat
j- t*. Z--a: J najirlcr^rraaC!- f,
den menscii. êW««"'het dier -wentb-zfjn niet *>e
fchepfcien de wijsde, die, tcr; fccrcLkitig vna hunne
oogmerkénV de zekerffc'middelen klézeri? Dal do.n de
dieren almsde tnensch «!3en of nppit. 0^e v"^
fcheuren huns gelijken nietmoorden Hechts
gcr "deze tot verm?aϣ.terwijl 2ij hua. ,tttgto
Zien m«<t ooocw tiuwa -t|W' Gcrc meinouc n-iiiaai, vui^u# "w"*". "v
cljliadri'sché gédiantehu Js ^bij-bedacht-; on z ulfea 0P;_van ic tjeynetk*'i én' Saber's dié deels naar Vgesaa» j
des voor hén voérdeeligfté/wtjzéK ve.rflgtcn en begeert-dee)s >jjr ziei bedoriretz waren, verre afwijkt, zou
Vrtfn'/~hne-wïid en diep hy elk vat buitengewoonopgevoed en gevórmd heeft.'
DOLLE HONDEN. -
Een Engélsch géneetknndig tijdfehrift deelt dc na
volgende aackdote omtrent de kracht van dc plant
Phytolacca DtcanUra tegen den beet .van dolle honden
mede'■t.-- i
Eén jong meisje; brerd in den jare 1797 door een
dóllen'hond gebeten. Eeti jaar daarna klaagde zij ov. c
aopasfelijkheid ten laatftc had zij regelslaiig alle 7.4
uren twee aanvallen van razernij-/ waarvan elke ecu
uur lang duurde. D,e aanvallen vernieuwden zicji
zoo dra zij ecnen hond zag of eene kat. Van vochten
dc:i-asfeartleëd- *ed fcc.t én te ïiten- deél_ neme h toonde zij gespen zoo gröoten afkeerals andere
'ihwtoz-idooi. den, vorit :vP.»tj?mkin uitge- zieken van deze foort het gevat pleegt te zijn. Men
VIM '35 T*d»f tM yr**A m IV* /ip <Tf» rh PV1 M if - OC.fl C t IT reiZIS^-T
noodigd werde*;.,rDoeli zeer. veeL.maeite had hct-ia^
hun een begrip van ^nglaifca ea contradaofea tcgevea
doch minder bij de ivrouwea.dan by detn.annen welke
over het *lgemeqnzeI4en,danfin, -r- Een nationaal 01! beef.
De daaiei" laten de over'hare fteveltjes aangetrokkeijs.
dpocrfchóenén aamide .'deur g»i>, d« rk?^ier 'dfr ver J-ame,
lina ftaan, en zetten zich,opsidesmqerof minder fchoop
'Verfierdc di**«i io de .1 ondtq neder.terwijl de mannen
in cene andere kamei tabak rpol^qn,,.. D? muzLjkanten
litrfmry) fpelea alcogi; Setz,ei|dRs.ft.ukje.;-> Nix ontdoe its
ziek dedames.van de.pelfen W»*TY?Rï1PS^iSc er wel drie
aan-heeft; Op einmaaXrpdbEt/éfeeqilpwp draait zieh
éenigsins r-.nd maaktxenjge héwcginscn.metde handen
dn roeten, en zet zich ropde; ver zenen, r.cder. Eene
I .1-.,. -rs moalrY hftT -'fFcl.l
dc" Toor aum .---0 - -
dienvolgens te weten A'hoe- wijd en diep hy elk .vpt
'maken moét /'óat'uit de dé -miose mdgelyke hoeveelheid
ftof -het vereischte gétaL vaten te besomen;
,s ai /o.-:.. - O. Si'-É.-te Jmfieriam.
NB In de teKenkundigé pftjsvriig voorkomendin
Nb- 6Ï :van deh iijunij lR/jft^t', feg. 19 van ach
teren E"»..:
De- Moldavier» zijö 'gelijk hunne opperheerca ié
Turken jeepjjher.zucbtig.op hunne .vrouwea en Duiten
zé-ioo-t -Hecht» u':den.!..oirer.wiQnaar Jcondcn zy
'net niét afCaail hare gaden. ;en dochters aan
:.a fccit jen te iitcn deel neme ti
vreedsaani aan
om tc heerfehcn «vtii». «kvij-
vree tachtigftc vaa alle' .dieren heerich2ucht aaccn
maakt hem ftoiit. Zij is (Je' drijfveder van. al zijne
haadelinïehder goéde zoo wél als der kwade, d
grootmoedige, zoo w'el ais der laaghartige; zy maakc
fcem tot ce'oen huichelaar, tot.cenen fcmiVk, tot scnen
louver, eu verfehaft hem eindslijk tot loon eene ver
hevene. cijdsverveliagj -■ Regtfohapénheid huist -niet
onder ..4e 'iaenfch'en. HijM«
louter fchelir.cn eerlijk fpéélt. Het komt -in de wereld
bloot daar.op aan te weten welfce-de grootfte fchelm
«ILJLV.I4 Va" C> C
wanhoopte rcedi aan de genezing, -óca een reiziger
aanraadde der.'patient? zoo vtel gcp'uldcrde Fipolaeti
Dccarsira te geven,'ais op de klink van een mcs.kdA
liggen en een glas -.o! 'war»e melk tóe te dienen-
Zij moest die dofis dagelijks driemaal nemen. Na wei-
»igé-dagen -waren'de aaivaUea zwakker, blsyéi» fcin-
Céiijk geaeel weg ea de zieke is volkomen geneïeüi
GELEERDE ZAEEN
PRYSVRAGEN VAN DE KONINKLYKS MA'Afa
SCKAPPY DER" WETENSCHAPPEN TE
HAARLEM;
Vervolg tn JloS.
Dé önatfehappij heeft »eg de navéigirde nieuwe
prijsvragen yoórgoftéld
Uit' vjysgertge zeèekuniig* wtenfchs'ppeX,
De twéé rolgtüde vragen om, te keantivoo. den voöf -
iNeve'alÖéf'1809.7-
IX Welke z$n de redenen/ waarom'de wijsgcerm
omtrent 'de. eerlte grondbeginfelen der zedckun.de zon
zeer vcrFckillcn terWijl zij in de béfluïten cn pliglen,
uit hunat grondbeginfelen afgeleid, pirest ai. shec
eikanderen overeen ftemmen.
X. Waarin betalt het »are ouderfchcid tusfchcè.
hetf. verhevene en het fehooae iv.djt onderfaheid
cmo-.n., „Réchts ib een varfckil var. trappen nf. graden-vaU
'tikwQW "vaniroSd.-'doekof; fluwcèj*ïsj>de„-'kné gene en dezelfde; foort, of.in eene. geficeleverfclteia
veib'attd'/ 'dé V^e broeken 1 énhet"-vvij3e opper- „v^nhtjd yan twee bijzondere roo-rten'gelegen?
kl'-ed hebben zij y»b de Turken en Chinezen. Del ieHer-tntaihtiAkandige weterfchapben
name» van ra»v"gelijken in har* kleeding naar del -
Ri^nrêhe' orinfêsfen gelijk deze voor drie honderd Te ocaatwoerden voor 1 Novenuer 1S79.
Ru.fifcl»; prwi - f| XI. Ko hw 4ln Hearlem met eeoigen
elijken mot, cn Yoetenen zet zien op ne.yeptcueu
vermaak terwijl zy hua flagtoffcr #eeBt hare plaa» i»;, en .maakt het gelijk zij
de borst drukken. De vertcttendè zucht immer voort de. eene na 4e,-,andere,. tot dat
:n kent flechtz.ae. menseh Hij is1 bet - nedergehurkt''ajn',^...'Ny /fpringen zij alle op ee«.
alle nedergehurktZ jn,;^Pnngen ay. alle op ee».
maal in. de hoogte, vatte» «lkaAder„bij;Re handen en
draaijénelkander'in een/en geflotencn kringwaarop
elke zich naar"h^re piaats, begeeft. J
De Moidavifcbé vrouwen zijnzeer hr«nét met vu-
rioc zwarte oogen en van fehooaevormen i» vroegere
jaren f vaderhand'wbrdEn 'zy gem.ee*lijk zeer zwaait
lijvis. Zij hebben.veel tempérament, en'in'.t.algemeen veel
meer aihiages' van 'geest1 dan dumann ca ofiehuon
me* ook onder déza fpjirandere geesten vindt. Dc
1-b.t-ijsJ-i. ren mens fel. van loodsch
bloot daar; op'aan tesyefeh/.welteidegrootfte c j (deeding d.er-'"roanhch;,u-een mengfel tzo Joodsch
is (bchécr-graaf gaaMiu dewerXehillcode „jchmeeseh 'en TufckscH -,- vau dé,joden hebben, zy,-;de
door. én.-.géenWindtjReflaa4'im4t3no^|eoï^Al^Ué^nooit afnelö4a'-V welke,;bsj -hen échr«
leden ..zijn-zotten of b'ooswichten.-s Hy kon zese lij Jo5d doek of' fluweel isj. de - k
vati^de.'f'verwo^pfetihetdV.'Öer ^reie--gècn frcrlcer
afleggen, dab terwijl hij zijne eigene op deze Wijze
misbruikte
Aj'OLÓGIS VAN JUDAS. m ijared^gékleéd^i'nRéh. *Op "den hkngi'cén vel'/n^^^
Eën;"voornaam 'hoveling-ikfrweet_niet WMfom.rI rlikdom'tierperfooh van zoöel .dcrmelijn enz. De
aanèckUaj'd, -ootféhulfligdezich;,zeer,wijdloopigby ziK.ctÉn plaEsn dikwijls met edele
kardinaal Mazari* j die heim lang." aannoerde-, bezette gordel i» breed perst de barstin de
dcliiki hét geduld vérloor. -
- Weet gij: ook/!? zeide hu 4at men tnet een
w.einie; welfprekendheid; doRcchtRe zaak vetdeiigen
kan ik heb/éens; eeoeh Capucijnerihopren;prédike»
èo den apolei Judas wegenv zijn verraad zeerzinry-
hoorec vcrotnfehméigen-: -Judaszeide de Capueij-
r.cr. was, fchatmeestér es huishofmeester -b'.J den,
heere'Christus';s; hij moest- voor het oaderhoud »an
viinen heer en dc twaalf jongeren behoorlijkezors
draai o. Dé: kas wasfiedig, waardoor zou dezelve
gevuld worden Hij viel op een middel-bet
- !1 welk hem zeer onfehadelijk l'chceo; hy verkocht
zijnen meester en had- nu weder geld genoeg. - De
l inden- heb ik bedrogen-, dacht. hyby; zich zeiven
m* beelden- zich i», déü/heere -Christus- m hunne
magt te héhb'èn doch dat he aft piets te .bedui-
-. j'«- -den. Hiï is Gods zoon en heeft: ztch reeds utt veel
i flimmerc verlégenhedcn jcrcd. Heden vangen zijhem
en morgen- zit hij weder midden onder ons. Wa*-
neer zy daa. nog niet -.wijs-geworden zijn verkoop
ik hem te* tweeden en derden maal. co lagch hen
telkens oit.-'w. Dat-Judas werkelijk zoo redeneerde
bewijst zijne- w.ashoopals hij - zag da.t hij zio
«.'bedrogen had. Wie kon zich dat voorftellw,-«ep
„hij uit, en liing zich, op. Zoo beweesbij zyne
t, trouw tot in den ds»d.,v
jnsi .gouBcPv"» 1 - -
oefl'ecnten bezette gordel it breed p^r«t de borstm de
h'oogle en-'Ürukt het li£ch»am naar besede», hetwelk
haar' het' voorkomen van zwsngèren heeft,. ,Oin den
hall' en óp de borst dtagen.zij -pare||foi>erén. ;.y
B-Crr2NG.EW.OON KIND. i
Uit Merfenhufa.meldt men-, onder- dagteskeaióg van
den, 10 Mei, 'het éavolgehde. Voor:cenige dagenviel
nier iets vtoor ,dat'yoor de. «pyOedkoiadehoogst merk
waardig is'. Een treffelijk fehoólleeraar van oijzc plaats',
d. bcer.TertiusLandvoigt, bragt namelijk, ter Opwekking
van den naarijver zijner fcboliercnetn klein kind van 7
jaren enio maanden mede in de.fchool. Het hoorde ide
Gtiékfché iésfen, die gehouden werden met
opmerkzaamheid aan. Daarop verzocht bet de
T- T".-. ,--T -•
t-wilt 'iwofden, dit 4e kunst om. met-enkele ver-
plaatsfca-e létters te drukkensjéaaf voor het jaar
X44O. door ...l-auren» Koster is uitgelach te.n is
niet deze kunst van daar near A'entz overgéS.rigE
cn aldaar verbeterd, ddor letters, ia.a tin gegoten
voor de houten letters in pi/vts; te'Iréliéri'?
Te beantwoorden yoor 1 No»emoer Ï80Z.
XIi Dsar het aan- ècne beredeséeTdcuantiquafifehè
bcfchrijving der aloude Öegraa'fplaaifen in hé't depart:-
ment van Dtenthe en het riertog-.l.iai; Bféawn'békend
onder de* niiatn van Hunncb:dden:."ontbreekt, neefc
de maatfehappij goed gevonden het voigcadc your te
ftelleo*.
Ittiieu
Welke volken hebben de zoii gerioemAtHuancbéd-
den gefticKt In welke tij lcn kan me» ondcrfteiïen,
dat zij deze oorden- bewoond hebber.
,v,^—Daar dc historiën nopens dtac launuiheu,to YU5.
t daags te rè Jdocnde .opheldering opicvcrcaverlangt de maat-
.eerden kamerheer, fcu/anii;
.-ff. f*j "vijv vv f v.é1
Dtar dc historicn nopcni ctse Jttjnütncutea gecne toli
heer Terti^» Laodvoigt (üic het «Uag® te rè |^0{:nóc .cnrtclderiue- ooicvercavcrlaisr de rajiar^
ren bi] den^ zeer edelen ca ,gclc£rdcu kamerheeri^^fchappij;
1). Dit men deze manurbenten vergelijke diet foorr-
gelijke gedenkteeketiën in Groot-BrittanjeDenc.ru-
ken -Noorwegen DuitrcaUvri Franjtrijk-én Rusland
"_t i_ 'i1T%« Vo„* «40 4a iv trw XV .ii-hmaZ. ...1'.
MO NCR IF.
Morcrif.Mia 'der Franfcheakadetnie, waiddör ccnea
fchrijvcr aaiigétasf,"fehreef.een.bitterantwoord'.en'bragt
het aan den uitgever vnn de»^Mercuriütmetverzot^,
het zoo .fnel .mógelijk in'zijn blad te plaatfen. De
uitgevér 'iMoacrif'su-vriend «''(Zneht/hcm te doen be
daren*, en wcaschth 'het:-h'ssige antwoord serzaentite
aitn yi doch .te yergéefs, Moncrif fiend daarop y dst nel
onveranderd zou gedrukt worden; -Gene-beloofde het
eindelijk.-: Dan neg denzclfden avond ontving hij van
NJonerif een billot uan den volgenden inhoud.
plaats tnyn antwoord niet want ik htor zot
ev*t, Uat myn vyani ongelukki; it.
ren nu uen
van Scckcndorf alhier had lecrcn- kennen en zijne
kiiadighcden in tegenwoordigheid van veifebeidene aan-
zlèölijke mannen a'ldaar'reeds öudsrzóciit fiad.) verder AWJ| -
vWré te'gaan. -Tot vetbazin.g vap alle ('choiieren ks v-aorharidci-i. zj. Dat men dc zarkm urnen wapé
éh vertaalde het terftond het Keai geheel..rreemde -ftuk ncDfièradenófférgereedfe'aapBen enz. uit deze Hun
(uit Diufaréhüi), en beantwoordde Verfehcidepc analiiti-j Redden afkoir.Rigvergelijke m»t fportgelijlce'zs'-
l'che vragen tot volkomen genoegen va» allen. Thans ken, urnen, wapenen enz. ait de begraafpUatfeu ilcr
gat' men. het Juliui Caefarcn hij zette daar verder;pU(je Germanen GalliërsSlaven Hunnen e* a'oiSers
over waar de fcholieren waren blijven ftaan. GRkjNoordfcbe' volken, waarover Pallaa -•nderfchctaeas
»ij (<cze Tcs wtrd het in dc analijfls onderzocht èn Netjle(jell jjjeft aangeteckend.
ftoüd ook dit onderzoek voifcomeè "door. vervolgens
zette het uit.ee* door den heèr Tcrtius daartoemgde- JJOEK- EN KUNSTBERlGTÈNi
gebragt geheel onbekeid Italiaaèsch nvek ever e* on
derhield zich met zijnen vader in deze taal. Daar. er
•jeen.-Kran.sch boek bïii de hand was,fpr»k de. heer ausecsrycL --. ""V;*".'-" -,V'
Tertius Fratisch-niét hem j" én hei entwéorddei zoojfr.el.lohfterfelijkcn' Racine 'de opmérkzaamhmd^an,.alU;ge„
ais of hez; Duitséh ware, .Eindelijk bemerkte het aan;leerden;'en.b5miBnaars van kv-n.st. Zijis zoa e«m vcr~
den wand eene kaart van Oud-Griekenland■e'ajverzpcjtlfch.enen onder ^n _utel iy.Qtuvrt.^^t»t.,Rp.nt^
om de vriitiéid deielve nader te mögén bezien..Nu W; dis- caiame«'*trespar j. Geeflrw1? Vy! m
voeréé bet de voornaamfte Reden'*én oorden van G.riè-gr. ,8v»; .Cktz Utrarmazi
keoiand ian vertelde van dezelve en-vcrfchéidene Paris- Met deze uitgave van Jean Racism verlchijct tc
hpnner gri ö'te mannen. Toen men van Sinope ge-lgelijk, 9h wel vo r de eerfte maal eeüe vo ktIJtj,
waagde, zéide het oogenblikkeUjk i dit is hier metterzamehng der werken vafl ®yn«a êttSf i In
atj moeten wij daarE(hU; wees op eené apdefe oöde RsrériJS.
Onder de jocgEe voortbres jfcle der Ffanfchc Ictic.v
kunde verdient dé nieuws uitgtve van de werken dl*-.
