s:
rr Tf 1
Sïï"2j
nict u rn' °>-
7,;
mengelingen-
V E
R. T O O G-
&1BÏ1a -<=
^tv riïr ÏU'« ndt 2aurf« ScAet l
ALGEMEENE S C H IED A M S C E COL'R.U T.
B E
P L A N Ï5 E T
JDOjtTOA EES.
E*« Otstersch vtrha*
(fervefgj
V
Doktor Zeb frond verfteld doch de fchoone rol
eerzucbtigen zien. Ik wil de treurige -oorlogen ver
hinderen,, die de ^rme kinderen der aarde vernietigen;
de bewoners van ratine planeet zullen flecljt» 'zachte
neigingen yocden gevoelensgeene hartstogtcn want
de hsirritogteti zyn dc eenigs bron, waaruit alle do
lingen en mudaden der ssesfc'nea ontfpringen.
Alzoo volftrckt geene hartstogcesl latui
Tchen inoct ik toch bekennendat zif der'ziel vee!
kracht, tetse Snelle ontwikkeling der denkbeelden en
eene ongeloofelijke ftoutheid geven"waarmede zij de
gevaren trotfeeft1 om aan zich zelve te voldoen.
Wanneer alzoo mijne fchepfele* *in hartstogten wij
zijn da\i zulle» zij niet» greets oadernemen i» al
les, wat zij vol-ocren vrillenzullea zij «noVerkS-
•welke hij zoufpelen, wai niet geicbikt, om hemtot,"56'^ hinderpalen en gevaren zien. ik zal flecht»
befcheidesheid terug te brengen. Welicc verhevene aBoeduldende wezens feheppen, die niets daeo, dan
last, de fchepper vatt nicuwre menfehen, van eene|Sr0!::,!ea* !n dit gezelfehap zal dus alle leven en
aieuwe -wereld te worden i Der doode ftof le^enen be-jwcrkz*»mheidalle uitdrukking van kracht ontbrc
■weging te vtrleene»baar «ene ziel, eene rede, ge i'"11 eB ïoa het roeit tot dicft'trap van glansen
dachten, gevoelens te gered,*'m dat ailei doer es^n woord, ™cm verheffen, dien het, volgens mijn deskbceld.il,rU«_c" vleeich aan
oagclukZ1S'Mb,e,,"ven Wijd; 100 hecf< «t h«
DS PRACHT DES KONINGS VAN PER^iE
8 htincn. De konjeg £ejfrd,k«
feestmaaltijden. Men ,,,T
msr goudblaadjes verherd is kiln" j w*ZelV*\
n» ebinnen gedragen wedt,
van elke fpjjaJr;t ^zclvc
op-cese foorc
Jdbiaadjcs verhei
De voorfnijdtr proeft „4<l
knielend op de gdtiden horden
door «eden adem, door de magt van zijntn wil in het toekomende eenmaal beklimmen zal. Harts
Welke vethevene bcfteiasrïing Uxlat, tea miafrc vo or,t0kttn lÜ° alzoo onontbeerlijk,
deo hougntoeé! D®cla zetr »0®iw«<lig u het, dat niet al mijne
Na dat de doktor den zin van de redë des engel» foefelen altoos juist dezelfde hartstogten voeden,
nagedacht had, zeide hij: Alzoo menfehen moetik want_*nders zouden zij nimmer in vrede ievea. Bcza-
fe'ncppen en wel naar mijne, verbeelding! Hoe zou;t£0 z'' 1^c ecB karakterdas zouden zïj rnsteloas naar
ïk wel. dit groote werk ain te vangen hebben Waar-iecn ^o£' ^r*ven elkandep op^ hunnen weg altoos
achtig ik zou een osnoozele hal» moeien zjjn .ivdicn ontalsettD BB ei kinder wederzijds in de uitvoering
mijne wezens niet beter uitvielen, dau de zwakke, oa-!*1Unner ontwerpen hinderlijk zija.^ Vrlendfchap zou
gelukkige kinderan der aarde, De.areigitigen van den °P m_Öne planeet ia tgeheel niet gedijen, en de
engel maken mij niet bevreesd. liitusfcheo wil ik ceu"A'i2e wedftrijd «aoph«udelijk den gloeijssdlten haal
toch overleggenhoe ik mij daarbij te gedrsgen heb verwekken en onderhouden. Waarom beminnen twee
fchatelsdie echier ^aThai? zTo'groot zL° S^"''
^Oniekliikr Um* ZIJ» ajj e{c
iBH.iijKc. «et nagcregt worde .c
ccilcin bediend v««! A r ziivcr cf p»--
ollrWn i? 0r rP*J5«al ftaiBiu pa rade
fh fft J Jr"U,WCn' luipardèn. De kLnf
ook tlL W1"wcdc geme.ki z:;„'
OOK twee vaten om tc vrerea es te zuiLn ?n- tZ'
gelijk» tan goud Aefitcr hen ftaan acnmcé hc-hm-
dCKt i Pomwtjlea ook wilde CZCJs ever -\n'
fzcli'ljrW''0' CT" Spïaja'irtir <i'= etmosVr d4-
ezel» lachtezeide een Pertiscb horcljr-.
menfehen van geheel verfehillcndc denkwijzeelkander
meer, dan twee perfonen, die in alle ftukkeaovereca
ftemmen? Gefchicdt het deswege aitt, dcw.il hetoo-'
Hij legdt de hand aaa het voorhoofd, en verzonk in
sadenken,
w Het is noodzakalijk begon hij n* eene poos— -
dat mijne wezens ia gezelfchap leven. Slecbis sn eeneH11'^!121^ van hunne karakters eUe loert van wedftitld
gezellige vereenigirro ksts hot genie zichontwikkelen,öp,!e'r' 5n zoa vofvojgiofeit-Aaoihsid ia 't
en uitbreiden. Egnaèr feaar zeu het geniezouden 6®cc' Biet 'a_at °P n Hn wanneer twee perfonen
soo.veel ezels in uw .JBd biJ
V'aar
Dutten,
«Ue deagflen rmttelooze fchatten zi|h. Wanaser tk
mijne menfehen voor ds eenzaamheid wüde feheppen
dati moest ik hun eene duistere, ia zich zeide geflote-,
ae zielsfttmtning gevenen helderheid ea vreugde
zouden uit dc planeet verbapnen zijn, die ik bevolken
moet. De menseh is gelukkig, door anderen en door
zi«h zeiyen; door anderen ntardien zij hem geneugtes»
▼crfchsifcB, door zich selvcn, n^ardiea hl) gel ukkigen
maakt; doen hoe zou hij gelukkigen kunnen maken,
indien ajj alleen is? Indien alzoo rrijac menfehen ge
lukkig zullen zjjn gelijk hit mijn vaste «nl is, Jaa moe-
ten. zij noodwendig ia eene gezelligs vereenigiag le
yea.
Om gelukkig te zijn, mogen zij gecee natucir-
lijke fmart gewaar worden hun geflel moet hen tegen
de rimpes oefehermen die den mensch zao difcwijH
bedroeven. latusfehen hier ostmoet ik eene
groote zwarigheid. Wanneer dementen oma'.baar voor
de fmart is hoe kan hjj dan voer het geneegen vat-
bnar sijn Vreugde en" fmart onuprtagen uit dette-
derheid en gevoeligheid van eaze bewerktuiging;
doordien ik" alzoo het beginfel der fma't vernietigde
zou ik tevens ook bet begmfel der vreugde werkeloos
maken -en.gevelgeHjk in piaais tas een gelukkig
mensch, een qgiomaat ffcheppen. Waarachtig, dezei
lunderpail is jrooter, dan is tng t« voren ingebeeld
had
Wanneet iK nu mijne fchepfelcn van geene es
tiiurüjke rampe* nevrijdca kar, dan zujicn zü ten
rainlte toch gccne zedelijite fasart gevvatr worden.
Man is gelukkiger door het hart dan door het *er-
ftand. Ik wil hun alle geestelijke geiuugten alle ge
lukkig makende neigingen toeitaan en zorg uldsg
pogea tc vermijden "wat dit geluk hinderlijk èn
verderfelijk is, Nitts gemakkelijker
Hier hield onze wijsgeer een weinig op, lelde de
hand aan het,- voorhoofd un verzonk m diepe gedach
ten,
n -Wanneer ik ialmfcben den wezens, die uit mijne
handen--zullen tc voorfchijn treden, alle gecoegers
va» den geest wil toeitaan, dan zal het bezwaarlijk
zijn, dezelve tonder moeite daartoe te Utea komen
Om te genieten; moet men gewenscht heioen. De
wonfehen, die men voedde, geven aan de ge.neugter,
-zelve boagere waardij. Wanneer de menfehen die ik
zal feheppen, wenfehen vaeden dan zullen deze met
rrtes en verwachtingen onder een gemengd zijn; op
deze wijze wordt alzoo hunne rijst geftaorden ir.
geval zij met tot het doei hunner wenfehen geraken:
dan zijn zij waarachtig de ongclukkiglte fchepfelen
die er fleehts zijn kunnen. Wanneer zij daarentegen
hunne wenfehen vervuld zien, dan zulfen zij nei ge
not willen vast houden eb zoo dra hel hun nu we-
- der on «rokken wordt, hoe zal ik hen dan wor kom
Ber btichermen Wanneer zij getnen kommer gewaar
^werden: daa zou dat fiechtt bewijzen, dat zij geen
genot hadden. Maak ik hen Sljjtzmmg -onbelteiidig
zorgeloos dan zoileo zij minder te doorftaan heoben
ca hunnen kommer welhaast vergeten; j» i doch
wanneer zij zich altoos gelukkig voelen dar. zullei
zij weder geenc geneugtes hebben, Waarsehög dsi
is moeijelijk tc vereenigea intusfehen ik wil ver
der zien. r 1
n Dc meafehen, die ik feheppen wil» z«U»n al
zoo, 'tls waar, wel, gelijkde bewoners der aarde,aa-
*e moeijelijkheden des leven», de fmart desligchaam:
en de ziekten der Ziel onderworpen zijn daar ikjhft
jm een«JMl niet vcraidcren kan doch ten mïnftt
zulkn zij, dewijl zij gezellig leven moeten m 'the
vsn alle deugden v-zljn. De ondeugden zulier
nimmsr in mijne plaaeet inlirtdsch worden r-ooi*
zal hoogmoed^ eigenbaat en hebzucht hier dcricJvc
geenen graad nebben, om elkander te hawn dan moeit
het wonderbaar, toegaan, indien zij elkander niet zou
den beminnen, in geval gunftigc omflaadigheden hen
tot elkander deden naderen
■■(Hit vtrvofg hit> v«.)
VROUWELTK GEZANG.
mets zou men zoo gaarne de ooren willen
als voor eane fleehte vrouwelijke' flest die
ongevermd, wanke\cid, onzuiver zonder metaal en
klank^, het ouderiecmteene aria openlijk te zingen
'èt z§-metof zonder muzijkaal geleide. Daarenta-
gen vindt mtn het «iet zoo-sniangenaamwaaneer
een man ftens verheft, die, offchoon krachtigen
luid, toca niet uitgezongen, buigzaam es everccr.ftem
mend gewe/den is.
Men jerwacht ran dezen eenmaal geene zoo gladde
fteai, ook i» men niet gewoon, te zien, dat de man
nen bij hunne openc vrijmoedigheid kunne, bijzonder
toevallige gebreken anjitvjllig' verbergen» Daaren
tegen maken twee-ftukkta eene daan mtshageiijk, die
hare Ceehte laat hoorei). Het eerSc is, de sigc
bare terwsarlnozisg van éencgavs 'die icordcaatuur
aan het andere gcfiacht bij uitfluinsg verkend wed
Daarbij komt die, op deze-verwaarlooade feil zien
ais 't ware door eer. luid gcza«g re beroemen.
E-ven'gelijk bet nu vcci minder trefi, eeocn man
half nakend-tv zien, dewijl zijne'bezigheden co zi.Uit
'vrije werkkrtcg hem dwmges, fauwylen van, deeti
kettc -tn de afgemetene welvscgclykheid afdand tc
doen; zoo zear fta t het ons, eene vrouw in harv
uleot-ieid ts aanfehnjwenwier grootftc bckaoring dt
Tc'-.aamarhtighcid en brfcheidenheid zijn. Zelfs waa
reer, zij fcheon is, vcrfchcfc bsre'aanfehouwing der
iiieuwsgicrjgncid en natuurlijke kit fling ccne Hecht;
koitc Bevrediging doch geen fcheon, meer infpas
nend danveimoetjend-vermaak. Doch wanneer nu
het levendige belang, dat wij in dcbloeijendefchooa-
bcid eener dame ftellcn', ons fumwijJen hinder t, de
IJdelheid re bemerkesdie hair geleidt: dan' wordi
ons eene leeiijkedoch ijfcle perfoon terftofld hoogst
btlagchciijk; naardien de nuchtere beirekkiag waarin
wij tot haar liaan <jua m dun etgenlijkiien zin op
leidt, hare gesreken te zien, dte zich in derzelver
vcrDtnding het cchc dsor hét andere fchijnen tc ver-
ro )te8. Hij, die zender verdiesifte, zich daaroo be
roemt, verwekt ons misnoegen, hij, die, deze! vc wer-
kc!' k verwor.en heeft en daarop eensgzms tristsch is,
cnlvan^t eer ®nze vcigtBcsis, onaangezien wij ,het
met kunnen lijdendat iemand jegens zich zelvcn
regtvaardig l», of zich zeiven beloont.
Wanneer derhalve «ene fehoo'ne fteia zich voor een
gezelfchap laat hooren: dan ilgt reeds daarin, dat
zij zich laat hooren, de ve oaderftcliïngdat zü ge
fchïkt ligenoegen tc verbreiden, en tcièns ook eene
oplriding tot het geloof, dat zij zich gaarne Hat aan
nooren geyolgelijk eigenliefde. Is nu de hem wer
kclijk Tchooa, en men vindt daarin welgevallen dan
vergeet men den Beweeggrond, -die de eigenliefde
is. Doch last zjch eene fleehte Ren» hooren dan yer
achten wij beide, de zaak zelyc en den beweeggrond,
efl houden het voor dubbelde onDcfchaisadbeiddc
.tem tc vsrheEcn, die misnagea verwekt, en ijdclheid
e tooren waar i»en zich op de grootftc befcheiden.
acid moest toelegden. Het doei is ons tc vermaken,
:n men kwelt ene, het ongmerk is, onzen'lof, oozc
oejuiching re osrvanjen, en o-ze gewaarwording
men de« o"ér «-ta
*£3
Wanneer de ko-ing, ot, dc" d„v;s
te verlustigen op dc jjgt dn
^uers de teen, welke hij doortrekt"Vn r4
huizen verlaten, en vlieden, oms-ner tra-4 .i l s
word w^':hl", ui"tge/.etc« «|C7C
worden wederom zeer Are*./ door de gsrBCdcnen Z
vvaa vinit manntliik r h pfl t-n---» dó
zeven jaar op-ftraat, dan wordt het zonder bermhar
tigheid öm^ebra.,t.
Dc .tenten 'des koamg, cn zijner dames zijn van zfii
de, met goud en zii-cr nik gc.1„E cn zoo ruim d-l
ZIJ baden, waterkommen cn <ira»g0are M caviuine-4
in zich se attcn Kunnen. Doch dsze ïijd;9 tesr'4
blijven v0Dr dc oogen der mannen eve* zen ondoor
dringbaarals de muren van heiferail. DcTefr,cdCEe
bewaken dezelve dag en nacht- Dc groef ivi-r cc nc
overige mmtstcj». verrigten elk anderen sftefenVc
dit arakï voer des konii.gi tent. AJer ;iSt aanbreken
<an dsn dzg tnaeten 7ij nsar buiten ;n 't veld, o4
het wild up debeftemde piaatt7am ntcdjii sn. Doe.,.
,■00 dra zij den koning n-.ct ztïne grleidfts-a san verre
gewaar worden, ont.lag cn rij m-t losfen tcu -el.
Nu laten <le <1 icisi ten fp,,t der ft„utW jaeers
hare, bekwaamheid zien, fporen hare rosl'-n ,'^»n
met d-:R valk op de band, visljrcn heat in den fneïören
Sliotl, wanneer hij w-gvlirgtfltan pp eene klcmc
trommeldie aaa den kaop van dc zadel haagt'', .ona
hem terug te Toepenjagen ecu htrt, doorja'i'ien het
met dcn wrrpfp,cain 't k.r:, ve-rigtcnCent: raeni£te
wonderlijke uiagec, die wij Op het werd- van dca
tauflsaatis gelooven mocteu ofchoan hl; ons n;e~
zegtdat hij zelf een gcfjiedcnc was. rr-cien v'-rhai-
ve billuk mag twijfelen, of a,, v:, oopi'tui-e
weest is. r as •-
•"nel plaats,
bi vnvd zich
MERKWAARDIG DUEL.
Ofilsrgs had te Berlijn een merkwasrdi,
2es Franfche majoor, met name le Gros!
ap een koffljhui», alwaar hi) cose part'e imperial
peeldecu fommige der aanfehouwers wedden me
het». Onder deJaatSe was ook de cer.le luitenant4
nn Machnitzk(j, van het krtiiififcnc regiment tofan-
jerij, prins van Oranje, doch die» de -Franfese oilt-
cier niets anders kende, dsn eat hy -.rt.ilib-t"rccC3
ee je s-.sieo met hem gewed had.
Dc^ luiieRant van Machoitzlitj bad twee F-ede-
rikad'ar 3I3 eca wtdgeld op t«fc! gelegd, erd'Fretv.
fchc majoor dezelve, bij bet eindigen voa hciifp-l,
uit verzien, met zifn overig gcld'io de zat re!i»~
kencïfiehoon hij d«_layhe partij verforen had rv.
jevolgeiijk zoo wel du zctfcl sH de twee daartegen
de zetteni; Fre'deriksd ar had mecten betalen. Dé lui
tenant vorderde deze vier i rtdcriksd'or en diarhij
der FranfckB taal niet jnastig .wat zoo gaf m aan.
leiding tot eenen hevigèn ftrijinszr-siien t'c i-vh-oor
l» het zeggen van de» Ju,tenant, dat'hij zi|u 'g .4 i»
de zak geftsken hsd,.ccnc belccdiging: van - ziiae err
road. Hij fprong alzoo op, vatte (jeu luue-nvnt m
dc borst, overlsadde hem met harde woordetiqn Ver-
iiet_ het koffïjhuis. "Vcrfcheidenc aanwezig zkjtide
PruisJilche officiers bekenden van den belcedipren
Varen «aücasratpg "van oordeeldat de luiicnsnc va»
.idacbnitzky zich deswege de bij miiitaireu geciUHu-
lijkc voldoening door ren duel vcrfcnaffcii moes
Middelierwiji had de Franfcbe majoor,in.zrne wo
ning zijn geld nageteld e» tot zijnen fchrik'b C-on-
den dat hij werkelijk vier Fredenksd'or meer ij den
zak haddan hij volgens 2yne berekening kou nca-
ben. Hij er her de aizoo zijne dwali-.g, ijlde leril oud
naar het koSijou» en gaf dit geld aan den* inürkeu!;
over met de oetuigisgdat hij zich verzien uad"
zijBCoyenjlingerkeade,'cn dat lifj het 'geld rs.i rie»
imtesant van M«ehnitzkijP met deze cervei'kiaru-g
van zijne zijdeopenlijk mogt •verliaadigen.
Kott, na dat dit gefchïedwas, liet zie» de luïienanc
van Machaitzkij bj) den. majoor riadsn verk «.irds
-u - - - - icra. wie hij wareen eiichtc voldoénn g. 'Je m-,
lieer fchapplj grondelMep zal hier geeae Tïckkengeem j .iwmgt ons, de zaak als onvo JrojB.-R ,c tferispsn. Ter-jioor maSkte hem. met datgene gekend wat hij reeds
Jijj hoe hij Wj deze sm? ae-
- i - - Idatgene iitkciidwat hü re
zotte», gecne fchurkea, en yoor *),e disgen geer. wyl n« „tnnt jsst tsgccdcel van d*tge*e plaats heefthedaaa hadss vHt'ds er bij. L -
