rbusachtege ondernemingen
AL6EMBENE.SC 13 JKD AMSCJJ.E COVU AWT.
V E S. TOO G -
M E.N'GELINGEN-
:-ry-rgga
~+xx. j: ~r
T i PI E 8 N I 6 E.
O V D B VOLKS. N.
Mat ve'fcazirg leest mes de berigten omtrent eenige
bEdeuiémingcn der ouden in Herodotus en andere ge
.;cStieifch«i»ers. Vera'idsrlleUaten ook hctgt.cn ecu
.ter op andere duchtige gronden niet we] mogelijk is,
dat foretnige'berigtgn.overdreven zijn 'zoo i» echter
ten tófte zoo veel .zeker, dat het niet alle- kunnen
zijn'„'én dat reeds het ware, eat 305 jij deze over
drijvingen blijft, toereikt om ors, wieo iet geijkt!
ondernemingen yreemd zijn, in verbaasdheid te zet
ten. Daar het den lezeren van .ons blad vccljigt eiet
ohaarigensam zal' zyn,;hittr,ecriezainenftellir.g van der
gelijke ontzaggelijke" ondernemingen te lezen, zo?
maalt ik Abpns" zonder üjdopvolgiog en .bijzondere
orde'daarmede eesten, aanvang..,,,
Cijrus, de.'groets'hebéerfchèr.vVn Perzie kwam op
'Zijner; heettogt na jr "Babijlön aaft den viócd. Gijndes.
AIS hij aver dezen bevaarbaren: vloed'wilde gaan fprong
..het eert; zijb'erL mi'edige 'rosfen er irt em er door de
'zwemmen. .Het werd door' dén ft roam gevat en in
de dwarreling naar beneden gevoerd. Cijrus veje-
grimd over, den;trotfdhen vloed, zwoer deuzelver, in
'het-vervolg zon klein te .maken, dat v ouwen door
deazeiven zea&en kunnen- waden zonder zich de knieën
jat tc maken. Hij hield woord. Zijn heer moest
halte maken-, 'het werd in twee dcelen- verdeeld nij
liet aan,beide.zijden v'an den Gtjr.dcs 180 kanalen af-
ftekén ct» déze door zijne foldaten. uitgraven, Zoo
•was de vloeé-rn, den tijd van eenige m.'.audvn verdwc
nenen in 'plaat Cc daarvan ohiftonden 360 onbeduidende
kanalen.
Niet mindere verbaasdheid wekt 'de-befchrijving van
de tto'tfche kooiog'sftad Babtjlon. Haar omvang bedroeg
4i0i-itadien. Hese diépe watergracht omgaf dezelve
van fcuitCD en dan een muur die 5G koninklijke el
Jen breed en zoo ellen hoog was. Dit de aarde der
gracht werden debakiVé-nen vervaardigd, welke mets met
warmen asphalt verracifeUie. Hoven aan de tiiierftc einden
vaa-een muur bouwde men liuizentvan eencversiepii,g te
gen over elkander., z'oo dat zij eene ftraat vormden
'waardoor gemakkelijk een vierlpao kon doorrijden. De
fiad telde honderd ..poorten, alle met de pilaren én ge
welven geheel van erts. io'het eene decider dad be-
vond'zich de beroeirtde tempel van der, Dia Se'tis met
koperen poorten welke twee ftadisn in den omva,ng
..had. ..In deszclfs midden verhief zich een ontzagge
lijke toren, eese (laaie langen breid-; op dezen was
een andere en zao veort acht acht op elkander ge.
bciuwd en naar alle, volrd* een «emeenrchappelijke
trap. Op den'bovenden was eene groots kapel roar
dea God beftemd. -
- pe kening Cheaps bouwde eene piramide, daarbij
arbeiddenJCiO.oco menfehen beftendig drie maanden
lang zonder afgejosr worden, en tien jaren was het
geheéle volk gepüsigd 'om eenea weg aan te leggen,
waarop de ileecen konden; vervoerd worden. Delengte
vair-dezen weg bedroeg 3 ftadicr. de breedte 10 0/
gien, en de-Jióogtë' 8. De ftcenci werden daarbij ge
polijst, enmet ingchouwer.e'beelden vandieren vcrfierd.
'De bouw der pitami'de zelve z®u 20 jaren geduurd-
b.ebbcn. Zij was 8 plethers hoog*, en elke van hare
vier zijden 8 plethers breeduit r.et gepolystccn raauw
keurig zamengevoegde fteenen gebouwd waarvan geen'
kleiner dan 30 quadraatvoet vlakte was Gedurende
den bouw werd alleen voer 1600 talenten zeewier,
nijen én knoflook.verteerd,
De"nierktvaardigfte-.br.d'cT,neming echter van alle is
dé bhuwing'van'het doolhof, wélkelwaslf tegelijk
hcerfchende koningen van Egypte bouwden. Het be
vatte ia' overdekte hoven, met tegen elkander ovdr
liggende poorten.- Zes lagen naar. her hoorden zes
naar het zuiden. Alle'hingen te. zamen", en vaa bui
ten omgaf ze een geamer.fciiappelijke tiiuur. Het'ge
•hseljbevatte 3'..OQ.gemakkenwaarvan f5,00 beneden
de aarde ,.c* eren zoo vele boven dezelve lagen. ,De
ondcraaröfci-.c dienden tot cebcosgraafpisats der.t'.aAf
koiiirgen en der heilige kro'kod Ilea Is de beven,
aardfehc kamers, waren alle dekken van ft. cn gélyk
dc muren, en met ingehouwene beelden voorzien.
Elk hof omgaf een zuilengang, .cn aan de vier hoe,-
ken van-het het gebouw ftond-eenegoorgie» öoóge
piramide.
tuok. de. zee Woeris dicht bij het dooihofwas
geene geringe •nrierneming jder Egljpteimars. .Zij had
ecnen omvang van 3000 Sadicn,' D'e lengte, der zee
ftrckt= zich van'tnooracn naar 't zuideu uit en hare
die pvc bedroeg, waar zij 't. dicpfte .was, «o -«rgierii
Deze zee was niet tföor de natuur ontftaanniaar
door nienfehenhanden gegiavett.
i.iln haar midden ftoadtn-twee piramiden, cn elke
dcrzelve frak 53 orgiën fco.en/net water Mie, en ging
ook cv,d zoo 'diep beneden hetzelve', van boven ivas
op iederen een fteenen kolos zittend geplaatst.
Alen had reeds de zee gegraven, de piramiden ge
bouwd dan nog was er in dit dorre oard gceo wa
ter men kiude derhalve>ccnen arm ran den Mijl
daarin, en deze voerde er het \vatcr zes 'maanden,
in en zes maanden uit. In' de zes maarden,
Waarin het uitvloeide, bragt dq vkfeherij den koning
dagelijks een talent zilver^ doch wanneer het toe
vloeide, flecht».twintig ininen op. Volgens fenunijcr
zou-deze'zee éenen onderaardfehen uitgang gehad btk-
bec die tot san de Sijrtis ndar Libije voerde.
De orgie houdt 6 vu;;,
pirstnids auG y«qi fcuffg.
EDELMQ5D1GKEID IN TWEEStR^D.
Als zich de osrlog in het midden des jaars 1S0'? ten
niets rainder dia beminnenswaardigmaar zelfs o ,k
krankzinnig. Zijn jongere broeder den Pedro, een
jong man, bezat daarentegen aiie eigenfehappenwel-
k.c.eencn vorst tot iieraad verffrekken. Alpnonfut,
die hem niet bemindedaar hij wist, dat.zijne moe
der voornemens geweest was. hein van de kroon te
enjland-edelman wens naam mij onbekend 'geble
ven is met.zijne familie vso zijn, in dit oord ge-
tweeden male in- de naoijheld van Eijiau .itokvlugtte ötraav,n> om dcV_1Vc op h," hoofd-,,0 -dcn msi.
beminden joon. tc zetten, behandelde hem wet groots
Hardheiddoor dit gedrag, cn dewijl hij z'slf .jeeenv
tegen, eonr de givmigen des Oorl0ga>aeer Verwoest, ï0ne gemiljn viak 5 e „pTettendheden vergat waar «p
goed naar-Kooiossoerg alwaar ten mtnfte op perf<,0n-!2ijai£eft(je a:!nf Vaafc ,e makcD»
l.jke.vei,.She.d te rekenen was, welke »®S«en,'ooraaakte nij-door deze dubbelde ontevredenheid ee.-.c
van kampen, zmnjaldaar met met zekerheid k*n Inaauwe. verbindteois iusfehen de koningin,en don' Pb-
looven. De vmgtélmgen-oleven tn de rehdeottc, en dro> die welhaayheteenvondke belang avcrfehréeddde.
ontvingerhier ten zelfdenuj.de, toen-het vredes-rrak-;^ re<fc. w„ va9 miadd30oA1pHh.lfas van
taat van lflnt- bekend werd en Men weder in hoap dtn tboa tcA<Mten, en don Pedro in zijne plaats.te
vrijer adem haalde dc nederilaandfte berigten »«n!Ktten die dan met de koningin zou huwen. Twee
hunne baardftede. Het e,genoom desland-bez,tters ;J<ïfuIten de biechtvaders des kouingo en der koning,
thans.-roeep dan ooit geleden diet gratie dee! van bet Z9tldc„ de intrigue geleid en ook beproefd hebil»-/
hem nog o ■«■geniev.ene was thans «ok daameen eene dën sfaenos Sehomberg die tocn-
afdeellng, der armee 'had op de korenvelden gefnnra-l^ -B Por sl leefdc» in dit plan i„ te wikkelen
geerd op verscheidene rykdragende.akkers .had =«jDe hertog we^dit a3nzoek van de band. loiusfcbe.,
«gergeuaan., en zeer natuurlijk was de vrgchtrgk- des niet tegenftaan.de tusfeben hem
dom reder-trapt, vermengd, het vee weggedreven,!^ de koni ,ia ey„ dit ondebrwerp;ceac hrieFsvislelinff.
of to. vowfpan gebruikt, cn in der haast met terug Qp 2ckeven 6avolfdzefr laathad zij cenerf' zeer iar-
"egtven- - sen orief van dea hertig ontvangen, die op deze in.
ia ft 0 in me wenhaop ftaarde de arme wan voor zich trl betrckkin hjd f barc kanl;:r,rouW!:n 8ndcr C£li
tenboeem, toen een fchrikboue hea. ditn.euWe ,- groote vo.rweDdfcl verwijderd, zici, zo!;der hulp in Voed
ongeluk verkondigde; heeite tranen weénde.zune gade.: fcfed den bfkf leKB wa5 in
en glag met natie.oogca, tn de fmart aes clans dcc - .„CYS]jen
icne'è, in 't huis rónd. In .hetzelfde huis was kort ie
vorcr, een fransch ofhgier ingekwartierddeovcr-
Ife luitenant Scherer, van't 71 regement va* lirie,
Deo anderen morgen eer zijopgeftam was,, meldee
men haar, dat,de koning zich reeds iu de kapel De-
vond, cn haar verwachtte. Het was ingevoerd," dat
een wakker foldaat, die bet kruis van het legioen van- ee^ bidcel
ccr en eene^fauel van eer droeg, ea als een ftectts wei kuicl2ade_ Hoc 2eer koningin zich ook fpoedde:
geluimd goedaardig man verfcheen. Hu h.orde vaa 2o9 £odl w laa da Swas gedwong.r,Ccas
bot oógeval des echten paars, en ging naar dit, K Di kani die'ds cer.fe'
0CC IC "snU»"» iruo ivtta u-olUn dllao maixl inrrnlnin. J 0
ti r mis an te wonen. -
troosten, gerj.tte ftSt,len. Alles werd mge-pan- bo#rd had (J vcrw;jdcrde zicba
uw. wv dit doe!coeh de gtonde* waren nut- .oerei- Naauwcips had hjj de k j v.6rlawn of deko-in-
v VCrU" W3S 209 n,iT' a,S^oM- n'VTii gin herinnerde zich, dat,-zij den brief des hertog» in
rigier-zake.ea deswege zeer bekommerd, verliet,hy bMr b£d ,ad ,j Verfchrikt en hoogs; ver-
het woonvertrek Aer trcosteloozen om een hal^oat,USl bejeed z ij fearln biechtvader, die nevens haar
°P, h«'2f:e «^denkend door te brengen. E.ndclUk; d# k i g - h4r„n kwaaJvoUen .toeftand. j-A
geloofde hij een oeter middel opgefpoord te-hebben, fc.fl03t terftèud zijn uirerfte best te doen, om
iron »V1/»P <o«»vn .KArhonl.! i»»Har r* IV A t*. 1
brief aan di oögcn van onberosjene
Hij liep naar het vertrek der
koningin; doch hoe groot was zijne e 't-behenis, toen
het zai u- gelukken het verlorene te nerfteilen
uw goed op nieuw in orde tc brengen."
En van waar de «noBtbcerlijkfte middelen daartoe
vroeg gene zuchtend. Wie zal,
hij vernam, dat de kaning zich in hetzelve 'begeven
had',.om.zich neder te leggen.
Daar hij geen geldend regt kon aanwijzen., om in
de afwezigheid der koningin in het vertrek ic gaan,
wteitan, dij eigene en algemecne verlegenaeld, 200 vertoefde hij een oogeTihlik aau de deur. Hij hoerde
k o^ ïge voor c ot doen. dcn k9njng met gr0ote fehreden op en'neder.gasn cm
Hoor ay" - antwoordde Scherer - H ik ben seer hspig8aet gravin Caftml-Menor decerfto ku-
geen rijk man ik heb mij nesit iets toegeëigend
waarop ik.geene regtmatige aanfpraken had; doch ik
0 ir tegenwoordig 500 daalders, die ik or.tbcrsn
kan, Vvilt gij die kleine Lun van mij aannemen 3"
Aannemen riep de edeimsn wankelende tusfenen
trotsehheid en bewust zijn van behoefte.
Verfts mij wei" ging Scherer hem begrijpende
.voorL als leerling aanneaien meen ik;'voor eeni-
gen tijd zou ik u die'kleinigheid .kunne# overlaten.
IK geef u mijn adres, en wanneer gij u eenigzins her-
field hebt, zendt gij mij hetgeld naar Frankrijkveel-
iigc na eenige jaren, doch gelijk te hopen is neg vroe
ucf
®v
H O, ik verftaii geheel''-" hervatte de Pruis ir. blijde,
dankvollc 'bewegieg cn erken met den besten «vil
de grootheid uwer edelmoedigheid.; doch ik mag van
dezelve geen gebruik maken deze ton? niet ncttes
hce ieed net z»ij doet dezelve af te wijzen."-
En waarom oioegt gij niet?" vroeg Selierer
erwonderd.
Gij zijt" meer.degene officier, een vrcem
deling ia dit Jand cn gevolgclijk Bte.erdaa ieder an
der aan het luimige locval hlaot gefteld. Veelligt
bebuefe gij'zelf binnen kórt pecunieelc hulp. Ook de
fcsrapcérfte mensch- kent de behoeften der volgende
dagen niet, nog minder de foldaat, de'reiziger, de
vreemdelingeti wat gij mij aanbiedt, mogt u zei ven
welhaast rgaodwecdlg zijn. -Gij kunt ziek worden er
kunnen onvoorziene toevallen plaats grijpen, welke
uitgaven vorderden.en gij zoudt u dan, zonder deze
(lukken goed-in even zoo drukkende verlegenheid fcc-
yindcr. als die, waaruit gij mij redden wilt.'.'
G:j zoekt grosdei;die" zeide Scherer, fehicr
toornig wordende over die weigering.
Ik zook ze niet zij dringen zicbi aan mij op:
Laat.mïj eindigen. Hec arm ik oen, weet gij., hoe
zeer ik het nog worden* 'kan weet geen van oas beide,
nog ce;i flag van. het Wrokkende lot, cn ik ben een
volkomen nedelaar, buiten fta". om uw eigcodom terug
te geven. Hef kan met mij daarenboven'.ot een aceoord
'sterdame.' der koningin (preken. Hij kou geene an
dere partij kiezen, dan deze weinig troostclijkc b-iod-
fchap aa.T'de koningin,-over tc brengen, die gccnen
unweg anders vond, dan eene van hare vrauwen die
haar vertreuwen beiftt van haren t«e:Va»d te er.acr»
rigten. Deze fpoeddc zich in het vertrek, en zie
daarde kaning lag in '.tbcd der. koningin es i
fliep.
'fhansbl«f der koningm niets overij, dan dat zij
zelve poogde, dep' vreesfrlijkea unef weder ia
here handen te bekomen/'Om daartoe mte gerakep
moest zij alles wagen. Doch de mis was nog niet ten.
eiude en dezelve zonder genoegzumen grond, tc ver
laten dat, zou eene groote ergernis gegeven heb
ben. In dezen ireutigen toeitaud raadde de biecht
vader aan dc koningin, zich onmigti* te veinzen-
Platfelijk werd zij niet wel, en men droeg haar in
haaf vertrek De konir.g be and zien nog -ald3irt
Geroerd, gefchokt cocr den toeifand, waarin hij de
koningin vond, beval hij, teiftond het bedtemakcr.
Dat ontbrak fiechts nog, om de geveinsde onmsgtc r"
koningin in ware'vertwijfeling te brengen. .Hare te
genwoordigheid van geest redde baar ir.tusfche'n. zij
fcheen een weinig 'weder tot zich zelve te komen en
bad met eene zwakke, ziekeÊetn dat men haarjhehts
«p het bed z_eu leggen in welken toc.fand het-ook
raogt zijn. Naauweiijks was haar wensch voltrok-
ken, of zii tastte bii ndelings naar het voorwerp van
nare onrust rond. Eindelijk o vreugde! v«*,id zij
den ieeüjken brief.', die .haar zoo veel fchrik'veroor
zaakt had, en die-daarom aiet ontdekt was, 1 dewijl
hij onder d: nacntklccdcren der koningia verborgen
lag. Na deze volkomene ottackkiog herfleldc zij z:eh
alleogskens weder van hare geveinsde octtiagt en van.
haren werkeiijken' fehrik.(Uk haar tot gezegde vein
zerij gedwongen bad,
GEMOEDSGESXÏLDKEDEN,
vVensch mij geluk!" zcide een-mijner. vrie«dc 0
komen; de nabij -zijede fehulderfcher helpt, zien d»Bj8ls' b;j mjj iB"ge kaoier''tt«4men heeft dezen 1
wei, de verwijderde kost allés in. Meteen- woord ;jnach£ b0 mij jngeoroken heeft 500' gulden 3 uit mijnen
ik seem uw geld niet, dewijl ik voor dit oogenbUk |lesfei)a8r geftolendoch ceoe verborgene fehuifladt
waarin dilizend ftukken gouds en 'al mijne kotsbaa- -
heden lagen; die heeft mca niet'gevonden. Wensen
mij geluk 1" herhaalde hij lagehene 'enging heen m'
de volkomene overtuiging nief nebbe, het u zeker, es
heel tc kunnen terug geven."
Doch wat wordt"er van u
God zal helpen cn goede menfehes
Wanneer, ik
zck.r beo, een eerlijk man tc blij.ea."
Bij aanhoudendheid drong de grootmoedige cp de
aanvcining van'het geld, doch gene vernieuwde lier.
Liaaid en met vasihejd de weigering.
■■Vol wpderzij^fchc hoogaehting fcheidden dc mannet
vin eer van elkander,
.VERLEGEN HEID EENER. KOMNOlN.
Alphonfus VI koning van Portugalwas merMaria
.au Savoije gchu'Wdwelke dear hare, moeder vair
fraéfebï afkomst was._. Mcgcu w'f deu gcfchied-fchrij
e;c«'vé'r.troH,\ïïö ,dan w;t deze keniuj pi,ct Jlcciits
dit blijde tiicuws aan <al 'zijne bekenden, méde ie dcelen.
Beklaag mij;" scidceen adder,die naks® kwam: vï-'f
nummers heb ik .in tic lótorij gehad en fiechts ec;*
derde gewonnen Ditmaal had :k de hummers gedr ooi'
en dacht; dat hét mij hitt tnisfenk#n. Bekk/g
mij!".— Ik beklaagde zijn ongeluk dewijl hij s.;
zoo wilde.,; en verhaalde hem'daarentegen'bet twiuii
van zijnen -vourgangtr. Die taan. is een gek üi ;e
hij Diet eene 'zucht. Ik zocht dezen gek op,, dcc, c
hesi het ongeluk van dsn joteriifpeejjvr isvdc»
11 bij..antwoordde legeend - juist al* goé .'dn in. w
is een gek!" Zij mogen wel'beide gekscn -zf
4abht ik bij mij zei ren f doch .wanneer is deks»!
