w
v 'E it f„, o o a
K'T
M
IP
at«jéMijlSl'tg.StbXIéila'kAIk-. -
M e n g e i h G E m-
i, -
.-WEKSSg^-BsSs».»
8 V ÊE
K-E T LICHTKS Y
2 EÈ.
S
jet Ucfitïö. eer see behoort tat de wonderbtóffté
troa r.iec geheel .-ontraadfelde verfchijitfeleu der eatüur,
&ette(ve Viftéónt zich het Gieaigvmdigftr om den eve-
near tot den twaalfden graad noordelijke en
zuidelhke breedtes Binnen deze grenzen zijn in de zee
te gcWïidiga'ï ft.öomsn en tegenftróoMen naar .alle
ïij?U«geope oceaan - feliijnt ajdaat' ia eene eeuWigé
«Seatriekèitttwègisig waarmede fterksre gloed' der zonne
ook hstssijne fcijdfaagt.
- Voornamelijk bemerkt men .hst lichten óm hét; „fehip
heen en-; in.- den naasten achter" hetzelve tóèflaswlen
Rtsif. 'Het-gcoouw des fchips is .rijk in electriêice kof
fen, hars; enz.; 'ook is het water ais een goede .af-
leider-voor de eleqtrieit;it .bekend Echter zou deze ver
kiarin g alleen genoegzaam zijn voor dat lichten dat men
smast aas fcSip bemerkt.
Dan niet zelden ziet mén „vooral bij eéne drcoge
luchtsa eenen helderen noordenwind, de vlakte- der
zee' Wjjd en" Zijd roet einen ischtéh me'kwitteh- febijh;
lichten.. Qpiéénéu anderen tijd ontdekt nienheldere
vlammeit 'diiiyyijls't»vee tot drie voet beneden -de-op'
pc'vlakte, „(2'on ont'taan er "ook., vohkea in 'het 'biet
liehten.de,. zeewaterwaaneer Wen lie ('inet-eene kling aan
raak: tëenjSdiielftic bewijrébof de'öo'rfprehkeüjk eiec-
triekè, nstiigr van het.zecvvitér.
- Asti" het'aigèmeenere ovef de ga nfché vlakte der
vee verbreide lichten fchijrrt windfitite en 'helder wéét
bij eene matig gelijkvormige beweging der golven in
zonderlieidgimftig. Dit lichten fchijnt meer uit de
diepte te komen daar in tegendeel het andere zee
licht jcdbör ftorrtieh öf het vbortfnellentJe fchip1 ver-
Wekt, iüeer op de opper vfakt efp: elt, U i tge fc h e p t licht
het zee water voort, en zeifs na.t.ct verdwijnen van dien
'gibes op nieuwwanneer men het vat zwaait.
Omtrent de bronnen van dit. wonderbare licht is Veel
gefdhreven en véél verdicht. Jntusïchen zijn de méést
gewone oorzaken, vso bet lichten,.der .ze'e waarfciiijnl'jk
de volgende."
1) Bederf van viefchen en andere Eeeiigchamen. Meh
vindt, zoo alt bekend is, oak buiten het water,.-de
Verrotting -vap werktuigelijke -ïigchanstn gewoonlijk mét
tea lichten- tgepiard. Rot .-hout licht verwelkend
met en endete bedorveae ligeaamen geven 'eenen glans.
Hetzelfde heeft men niet zelden in r.öttsnd vkesch op
gemerkt. Het door ftinlcenCe visfo'ien lichtende'zeeWa.
ter behoudt doorgaans, zijnen, glans tot in den zin
kénden nacht, alsdan kén geen fchu'ddan vat» hét' vat
,.»H geen'é ander- middel het uitgegane .licht weder, opwe^-
jte».- Öok .zoet water,-Waarin; visfche» rotten neemt
eenéïi gla<na aan zoo dra men ic het water zoo\celzout
oplost, dat hst-zoo zwaar als, zeewater, wordt. (Het
zeewater licht.- ook door op'gcgotrncn wijngeest Men
wil opgemerkt nebben-dat hit zeewater des te. kerker
•licht, hoe meer eijeren de in hetzelve rottend» viseh
legt. Zoo licht het water fterker door den vruchtbaar
der haring'; dan door' den méér- onthoudenden witvisch.
Sterke zonnehitte bevordert de rotting ongemeen-en
mitsdien ook het, lichten der zee;,doch-wanneer deze
hitte- eenen zekeren trap te boven gaat dan wordt er geen
lichte»--veroorzaak-v ».-. - -
3) Eene' andere dikwijls ï«?t Ito -'«O-diepte gsande wijze
van,lichten der zee' komt. van eetier-foort vs'a zeer
kleine ponjpc-11. Zij zijn naiuw.olijks zoo. groot als
een nh-aldeoop p/cngeveér éea zesde van «ene ltjn lang
'én fchiér zs-o dti'aar al» Water.. £i)lichten; pij - .«ene- be-
wsgene gee", en wannéér et-pe Infekt. hen- nadert, dat
als ft ware- met esne tegengelbalde eiectriciteit ge-
ïsden ie, (Zoo., geven opk ia ,d'e koBjt,ere foort van rit
..fahsn de- fidderaal ensmééreri bij' de' aanraking -va» een
vreemd' iigcheam elecirieké (légen.); fWen wil opgemerkt
hefcLén,. dst.gezcgie kleine pblijpen eén olièaéhtig
?ocht vaff zicii geven, dat op de zes zwemt, en eenen
levendtgen bia'auwaehtigsn gfant-, gelijk hei licht der jans
wurmtjee, verbreidt. Wie zich m zulk lichtend water
baadt, die licSit aan 'f garsfché ligchaam.
- Een dergelijk- lichten merkt, men .nog in ghdere zee-
fchepfeien op, b. v. in de fepia, (den bekenden inkt.
vush), de ner,-iden, medófa's en anderenvooral
"N,
bldefc Wurj ijvèt nét din véfdvrenea zij dat* inédét te Seggia. Hij E-réhomfrdè hasr iing.lèétfniarte-
aigtbaal in 't klareJieWere Water. {lijkb «'eetkoedigheie.a toen zij weder tot ziêy?el'/e
„j> Séhynt er nog eene hr-dere béper Ijêéêbê bar gekomen was, zeide, hij'cöt haar in den rooivder v/aniioop";
1, ik heb gedaan, vrat de dankbaarheid mij,gebood jVtcans
moet ik aan de eifcher. mijaer liefde genoorzantetV. Leef
gelukkig tevreden -v- ik vo'g haar zonder welke mij
net leven een onverdrs'g'dijkVlast Is."* 'Naauwlijitè had
hij dat geëagd, of hij ftorttte zich in'zee, en ver.
dweenvoor dat, het ongelukkige meisje in'k in v/as
zich te herdeliïn en h'cm terug -te houden. ..Zij zonk
op,-.,nieuw onmagtig nederen werd ia dien toekand
door de lieden gevonden, die tsr redding def. fchiporéii-
kflltngen-ioegéfaald waren-
zaak. van het Èiéhtenljder. zee te wezen,. -..De zie zelve,
door heyigen zonnegloed ais 't ware ontiloken féhijut
onder deze omftandighedén in geéïél eigene inuerlijke
bewegingen te geraken. De masfa des -zeewaters ïelve
fchijnt in Zulke oogenblikkeo'teo deele in railiiosnen
levende wezens te veranderen wier zijn vealligt
üechts öBgenblikenjüuurt; elite druppel 'fchijnt één Hch
tend bezield ondSeltje. Houdt de electrieké beweging
van liet zsewarer op dan .worden deze kinderen
desongeiiika nsar ellen ichijn. Weder opjcWstcfi
verdwijnen in 't element der zee. Deze oogen-
biikkelijke fchsppingen envernielingen zijn met
licht met het vrijvvordenvan electrieké kraëht gepaard.
Men. beeft deze diepftc aller, lévenden. ,chap3 genoamd
en. inderdaad is de groots zee een beeld van den chaos
eenejeeuwig önuitpütbkre bron van {leeds, nieuw leven.
-W-ij brengen'door- onze kleine tusfèhen vier muren
gedane eiectrieke proéven' reeds, menigerlei- gedaanten
vtforr; zou dé vofmende kracht der almigtigé natuur,
dié, met {geheel andere middelen -uitgerust j in hare
eeuwige werkplaStS at-beidthetzelfdeniet- in 'andere,-,
hoogere gedaanten kunnsu bewerkenZou Het haar niet
mogelijk zijnin h werktfligelyke die gedaanten uit het
eeuwige bsginfel door éle'ctrieke -fcheppende kracht te
verwekken, die wij. in- 't--werktuigkundige en ichei-
kundige voortbrengen. Er is zoo veelop aarde waarvan
onze wijsgeerte niets droomti zegï.Shakefpear rhen.
tretiartige- deze.fpreuk en verwerpe niet règtfkreeics zekere
wijzen van verklaring van natuurlijke werkingenwijl
zij' Yt-elligt met eene neerfehende theorie ftxijdca,
ÏSIJC HOLGG1EECH- MERKWAARDIG
G E V A L.
Ssn~pfi}e!!blogiescfl morkWaardjor geval hield «ezër
dagen het eremineele Geregt3hof van Parijs bezig. Èad
Huurkoetbr - fpeelde den s8November .dei verigen
jaars met eenen departéiiientalen Solddatdie te vorén
zijn ftaijoage wasop de kaart in een vrijnhuis vats
de voörftad Hoaoré.- De 'Koetfler floeg den Soldaat
voorom zijnen fabel, te fpelen wijl hij geen -ander
geld, noch pand had.' Op dé aaumërK-iogftvan Ben
Sóidaat,.:dat.de fsbeihem nie t toebehoorde, hervatte
de Kóetfierój.Zoé'fpéel om uw oor i''™e DatiS' iets
anders hét oof is niijh, éa. gcvolgelijk kan ik daaroni
fpéiep/ft De Soldaat 'ysffoer de-parctj ,'ea de Koetfier
zeide,:.,, Setaal mij twêé'.bötiteiUés wija óf. ik fnijd n
hét-oor. af!" •- Ik'h|b .gèeB geidfnijd het afwan»
isser- gij* wilt:'-'.— Daarbij;jjéide de-Soldaat het. hoofd,
op de tafej neder.Waëhtéen oogenbjik ik koni
daveiijk terug.1'' Alsd'e Koetfler terdg.'kwamzette
hij zich nasst denzelvën j trok eea.mss voor den dag ea
vatte bem bij 't oor;
D'è Soldaat,geloofde,'dat hij hem (leebtd véilde knij-I
jien,: en liet hét, gefchie'den dan de Koeilicsr fceed
het.oor af, ep toonde het den gaster» njej g. woorden
Hij heeft het yerfpeeld het ia mijn." Men.vroeg
hem: a Wanneer de Soldaat nu zijn kap hadt verfpeeld
'zoiidt gij hem ook' helbiiiafgéfnedets t Even zoe"
antwoordde de KpetQer. tai Die^-fchoft''!"-riep de Sol-
daat, terwijl hij zieii hét "bloédende oor wiesen, M hij
heeft- het mij werkelijk afgéfr.edendat zot-, ik niet
gelGa'fd hèbbsn De Koethér werd den voïgecdea
dag gevht» Hij is 42 jaren oud 'en fchesn nuchterder,
geweest te zijn'.dan de 'iRjarige Soldaat. -De latotfts
werd se 't hospitaal genezenhét oor was glad.weg-
gefnedea ,..en hij hoort nu hard. De Koetfier is-tot eene
vierjarigs geyangenisftrs?en eene tentoonftelliag-vaiMweé,
uren veroordeeld, -
GSSCHiEpKüNDIÖE ANEKDOTE.';
;0> het_ eiland Curzola' ligt de^ftad van t-deto»Ifdea'
nsatn. Zijbéjioorde aan de. kleine, "republiek RSgu'fa,
Gaarne Hadden zich' de 'toenmaals zon niagd;
VéBetianeji -yaa .frad en -ïieï.u--i--
dit: bad grodta zwsrighadeo 'i is waary beide repa-
Mie ken; lesfdsn in' vij'andfcliapv doch -de 'ijverzucht d«r
eeburen, en nog, meer de vrees' voor eigea gevaarsi
hielden, nog .Reeds het beQisfénde' zwaard terug. De
Venetia&ea bézaten eene kleine klip San Mareo ge
naamd, van waar aren"de-frail Ragufa zelve befehieteu
Itoa; - daarenbaven-'bezaten-:?.zij eene kleine neg nader'
liggsnöé rotsdoch welke van zoo oDaanzienlijkea-
ên- Vdeï- °'®va'nS wasy dat ten hoogfte een middelmatig huis oa
het geluk dczeiv'e p:M's had. Deze rots'kozen de Venetians 4,
'om eene krijgslist uit te voeren, waardoor.deRagufanea-
gecoadzaakt zouden worden, hét eiland'Curzola vrii-'
willig- aan Veneris af te ftadn.- 'Zij sondes ia eeïtsö,"
IIEFD'Ë en dankbaarheid
Eins wart ge/chkisnUt
in eénc der aan zee gelegene provinciën van Groot-
brlttanje leefde ee» jimg ménsch; dis doodelijit op eéa
seér fraai en bevallig meisje verliefd werd; dan niet
tegengaande hij véél geest, een éde! hart en aélfj een
aanzienlijk vermogen'bézat 'zoo kon-hij .echter tót bei
gewehichte doel niet gerakenweder" door haar be
mind te worden. Terivijl hij alle middelen eariwend.
de,om haren trötichen zin te buigenwerd d» jongde
zuster van zijne geliefde die -getuige van z-yne
trouwe zuivere liefde Wasdoor zijne edelmoedigheid
ea Sandvastigbéid geroerd en na -ddt; hij haar eers
tot vertrouwde vas zijnes kommer g ;r*akt had
gevoelde zij- eene innige - toegenegenheid voor
hem in haaf teder hart opkieiaen. De vader oef
béide jonge öiëisjas, Cic deze betfekklngeït door
zag en den jongen man gaarne tot iehoönröon zou ge»
'had he&b'en j "Wenschte, dat hij z-ijnéjiefde ö'p.-.de jongffc
van zijne dochters mogt Overdragen! Dé Semsanenée v
die*zijne wehken| verkondhad èoit meer - malen,
.wanneer zijne vruchteloze pogingen, aan de koelheid eer
QUdfte zuster fchipbreuk teden j éff itani m'et wanhoop
vervulden, beüotende jongde te naderenbij we Ike
hij zien'eene tesderikf ontvangst beloven kond och
de psgingen, dié"hij deed,- om zijnen hartsttogt be-
hëérfchéa bleven bij aanhoüdéndheid vruchteloo-s.
Innig roerde hem de bevalligheid ,'teeü'er'neid
moedigheid dèf jbngfle, die, enfeel met het
van hen>' .dien zij zoo warm bemindei bezig,fl'eeh'S
daafop dachthoe zij hem door kleine opmerkzasm-
heden verpligten kón. Doch een blïkdien bij op hare -
oudfte zuster wierp'; voerde -héra (offchoon daze veej.?*nhe.deren nacht Ingenieurs derwaarts welke eend
minder bekéortijk én beminnenswaardig was) faei vée-j vesting van .papftukken, die mét aardkleur ge*
der. in hare ketenen terug en de beWtjzen v;-.u 1 Waren, .moeften bprigten en-zanten fteSiesi, -.dess."-
eü yerkléefdfiëid dis hem dé jongfïe dagelijks gaf; kon-!|,laatst.e °?de wallen daraelvehoutea kanoanenwaaraan
den'hem-flechtsdiepe'zuchten aitperfen.' |Bt?n "sgeltjka door kleur bet aatsaiea van, Wezenlijk»
Zoo verliëp'er eeaiahge.tijd', en ffeeds wilden zich dezeife®ev^IIJ Fêteerde, dat den verfehrikten Ragu».
betrekkingen - niet tot aller tevredenheid n morg<!n*. »an den volgenden 4ag 'in 'toog
verwarde
óplojfsn.
met .het
Doch naardien de
voorwerp- zijner
viel v„ was de zoo nabij gelegene klip waarop iameaatf
liefde maar dikwijls bi}fcnigea ,Da5ht. een;far£ getooverd was. y,n hier. was
jonge man alles" opaooht,
liefde maar dikwijls biK""*'
een te Zijn: zco Qoeg- bij op zékeren dag aan de beide'?"."M. - ?r rad mnvernftjdetijlc.. Boor vrees en
J jl m*t*SlvU O |lw 1* - sa
zusters iecn Iusuogijeop zee vour> om eené kleine floep bivangeQ i' iJiden/ tcrflond Gsz an sen, nirt be**
in te wijden welke hij even eerst had laten timmeren,' ,"Dor e* rolmagt voorzieo ,- naar VeneKê; zij verlangé,
Deze voórilag behaagde én 'werd aangenoniei)-. Vrolijk'??® capituleren,, enWaren nu hartelijk blijde, door
lachte de onbewolkte hemd'bij* dé afvaart,- en fcheea' T'er®a!e vao het e:lan<i*en Ae' ftaS Ctf'zole.dezeiv®
voor geene luimen vatbaar.diïoh naauwesijks was- hetl5er? h,ebben" Doch—hunne clijafchan. duurde
vaartuig een eintf-wègj in zee, of een ocweder kwam:'i< 5T',sle z|I',de vesting-inosgenfehijagentte"
.op de vleugelen van den ftsrmwind a'aor'oifthenj de z'ec-'. -en v*. -schaamte bfaken zij de vesting, van'
ging hóóg t de floep was te onmagtïg, 'om aan ..de woede'?^),?!®?..-?"óutemkaiiohnenlerftonil afja ftortien^ze 4
liehj 'de zeepen (pexnaT&h marTna ptosphorea} zoojder golven tégenhand té bied eb en de roeijérs waren ?sr'^eiSiB8 hunner ichaadé, ih zee.
iftk'f rtinn am- Au,'-r Rta» eanafaad iranneé fl'-.-J _t .-..V _IÏ Jjj"' _i 1-
fterkr dat mén.de menigte en grootte der. in nét
tnéds gevangene' vhfehen zien kan. -* Dit a-Jgemeener
verbreide Echten der" zee verkondigt dón febippeds dik
wijls Horm en orwscer. Het is „een verwenderens-
Wnirdig fchouwfpe!bij eenen fttUen cacht deze z«e-
fc'h'epfelen in de:'donkere diepten der zee als kleine
blikfems vónkeiend neven® en hoven- e-lkaader- te zien
Wegfcbiefea»
Siimwijlenf ziel aten' de Zée Wijd' ch zijd tót in'hare
ditpftè' afgronden ia- volle viammea (laan de ganfebe
oceaan brandt ia vollen gloed. - Naast de ontzaggelijke
met donders e® alitrlei verwonderlijke fteaftBec gepaarde
noordlicfeten' tuiithen„de ftroomen jecifcij en Lsnr in
S'berre ia deze vlammende vetiiéhtigg dei- onmeteiijke
wereldzee-het geduehtfie fchcuwfprl,-dat deze aarde op
levert, -De
TOORBEREIDIMG TEN' HüWEEYK.
groote Natuurkenner. Eayhr, Goek'. jaog eenen icederen bSikop'iïe;
leidsman,- fchepte uit- deen vuurgloeden Vond-'fc'ejjs vervolger» vaïkn ea zier, hb-
water wesselésd" tan lichtende kogeltjes veel kleine loof de vloeden vetfloedén word:
dan een nzaSiehnop die xich- oogetrttisa fnel'bawogea t"eage'-man baliisid- mtutfe-eu in
Zoo' dra het water' bewogen' werd,- vermonden zie ':!i;he Jc'ouw'pcf, echter
eiet geoefend genoeg.,, ons deze veelvuldige zwarigheden
metrege te toetiiijden. Hat.va'artuig ftoolte tégen eene klip
én barst,te 'n duizend .Hukken, in dit hagchelijke. o'ogen-
Étik, waarin,dei jonge msfu twee beminnveswaafdigé Dé Graaf Fits James nam gewoonlijk aan alle.' va*.
meisjes zou z.en ftetven wjaarvan hij de eene tot ra-|maken. en buiteniporighedea-vaa den Hertoe van Chaiw'
zernij_ bemindeen- door de andere, met lm lelijket'ee-j tres; naderhand Due d'-' Orleansdeel. Aëht dagen -
derheid bemind werd,- vatte hij ze beide,-om zé rered-jvoór dat de Graaf trouwde, zeide hij tot dén pfins-
den,- Moedig ea met. geluk .-kampte' Mj- eenén lijd laag ,y Moafeigneur, ik ben voereeméBS', een ordentelijk
m,t de ichifimende golvea^ doch welhaast zag tif in,.iae#«ch- ie-Worden, en .mét mijne vrouw op eenengoe-"
dat hij c=ne aoe3t opofferen, om de andere, te redden ;ióea voet te leven; ik geef het- kleine huisje, dat ik in
el dat hi) -beide (evens aan de golven' ten prooi moest de-woorftati heb, op,,en zie van'de meisjes af." Dat is
overlaten, rsfeajk oogepblik 3 D*e gevoelige jonge manjzeer 'wel gedaan antwoordde hem de Prinsdoch uwe,
ee!y ssgönbiik iang met duzc fdhrikke-ïbruiurt is eerst binoêü acht dagenovërmorcéa moet-
hjke alternative- bezig y hij wankelt;- doch ein fgij.alzöb'volifrekt nog eens in mijn* klein hum'&etnij
delijs. craagt de dank baarheid de zege Weg. Hij Wjerptlljpjjzen om aan onlk-.vsstaaifche öiaagdsn' Voor eeuwig
her meisje sijeer liefde plaat vaarwel te zeggen. Dat is billijk gaf Fitzja-
j»:zs feogeltjesr onder' de Jèveadiglle bewajjin^sn tu ew
zij-Voor zijne ocgto
De óngciuls'kigs
v-ecrwij- veu dit its-
dab
noch kracht geaoeg
cm'
rafts renAiut'voorc', ,y ik zal de. eer hebben, mij te l*tea:
vinJea,*" Op dca gezegden dag begaf bij. zich. werke-
J-jk uit de opera oaar de oeftemda plaats. Hij werd
ioor'eenen zwatt gekleeden Kantérdisniat ontvzugec.
oerei.tei!-ca Uët die,vwelke--hij»gered had kloiu msr 6oyéit f voüd" de voorkamsr ïtoraft béi'
