ma* mar.fc ed aMtëix few*. 'an v. E R t o o g M E N G E L N Gr. N. -.Wt ■tswwwflt rfpottëtalj (hóuden, alhóudtde bedrogene hetzelve juist ide-réden', waarom sr''raider jhsit sóo véls TchrQfflteri ih.wi «kluft 'ïlftilftklCj. «iftn/ül hkkTf nfj« fta ill k n n ftk i1 (itklft* kl^a ..ikkLi^ 'kiftn A» fftMtn ^«n 1ETÏ 'OVER. UE'LOMPHEID, De jbotetijkheid "ca beleefdheid (tast tegen: de iMnphcidover. Wanneer -de hoifeiyke zic« zelve:, «rgeet> °m cent anderen wlüe, of zya individu sa gen vreemden opzettelijk achteraan zetdewijl hij in deztu net gevoel van zijne hangers waardij tea min, Se fchijnótar wenscht te verwekken",- de beleefde ioa- 'jalijlt» zijn individueel zacztja Opoffert en overgeeft, o« man zijn edeler flreven naar bevrediging der haoge- J« Bseafchelljke behoefte via algemeens liefde en za- jnenfBjeitlag dei enkelen ainzyns met het vrolijke le uren der gaafehe foort, waartoe hy behoort, te vol doen» zoo feilde lompe zich zeiven als het middel, punl van den gezellige» kring, an begeert, d*t 'ande* sen Hoi? vergeten zullen, om zijnentwille. Open en «obeTchroomd fchendt hij de wetten der gezellige ver «ontgingten miafte in zoo verre eij op de overeen» gekoitieoe vormen des omgangs betrekking hebbenen gelykt «léo despoot tf den oproermakerdie de banden des ftjats geweldig oplost en vernietigt«ra zich is de plaats van bet "geheel te (tellen. Doch de lompheid kan zijn, of eene voortdurende blijvende of eene oogenblikislijSte .voorbijgaande, De eerde is gegrond in de denkwijze en de, rigting van het karakter, óf in het gebrék aan dèst'fctifche warmingén ut tot dus of uit hit ha-t i of het hottfd De laatfte is het gevolg of .van «verdiende hevigheid «ene beieedlging en krenkingof ook wel van een oe. daard overleg, opzettelijk aan den dag gelegdóm her ganfehe geielfchap of een lid van hetzelve ouaangena. »e gewaarwordingen te verwekken. Mesfcheiijlter wij Be moet aten intusfehen veronderftellendat 'dezeóver- gezochte lomplxid toch Weder altoos flec/ittver «dedigjng tegen eene «cna ondergane krenking zal we-' sen, dewijl nist ligt een mecscis zoo volfirékt boos I», dat hij, zonder geprikkeld te zijn, des anderen iets Onaangenaam»krenkend» zal toevoegen, lotus- Jchsa zijn er uitzonderingenwant het egoiamus, me: gebrek aan befchaving gepaard ,1 is tot de affchuwelijkfte misdaden in Raat. Hoe zeer nu ook de voortdurende lompheid, in ziel' zelve en in het denkbeeld, tegen het ideaal van ge zellige aereeuigiog aardruiïcht, zoo is eehter, wan Veer rtjgelijk dit meestal het geval Zou wezen,met goedaardigheid verbonden Is, juist geen grond, waar «ra men een Individu voor altoos uit het -éaelfefeap Zou. moeten verbannen. De lempe uit karakt.r >of de namuri)Jke loinp:, gelijkt eene» weelderig cpgewas- ftatQ UOVIBdie .VI - 1uia,r. Verbtsidt, niet acht gevende, o£ ia de fShadaw dèr» zelve zwakker en teedetder gewasfen verdorren of ziek worden, Wilt en kunt gy zulk «enen boot» dén vrijen was juist niet door het afsbytteir van zijne takken belette», zoo verplant hem onder buotnea vac gelifte kracht s en bö zal van zelfs in plaats van ïjjee saburefi to nepetken, of te onderdrukken, opwaarts Ju het allén getneenfcoappelyke clement der lucht eii zonae ftrevtoof zfjac weelderige kracht in eene gron» tere vruchtbaarheid uitputten. De natuurlijk lompe is dut vöor verbetering vatbaar, en kat zich op *t eind;' ziet zelden in sèn zeer nuttig lid der samenleving veranderenzoo dra dc Wild opwaarts itreveode krach door entte gelijke betengeld en geteld wordt. Deroor» fcÜgaandè lompheid, daarentegen ia grootfUn deels i- eenë zwakheid van geest of karakter gegrond, zt] veroadcrftelt ziekelijke gevoeligheid, 90 werk des" te onaangenamer op den geteijigen kring, coe neer zij de vrije uiting der individu's kentendezee «ene zekere drakkeode behoedzaamheid opdwiagt. Dac üog cïdetiiger wordt hare werking waaoeef' zij -op, zetteltjk vcifchüntén op eess den vreedzamen gezel" ïchapsktiug ia eeue kampplaats verandert» "Volgens deze bepalingen zal iedef eenmeenen Beleefdheid en lompheid saoestea zeer ligt en enha- driegeUjk in alle gevzltea te onderfcheidea zijn j éUe er zijn" echter ook gevallenwaarinde lompheid dec fijnen fluiter der beleefdheid ontleent, ea er geheel als deze uitziet, 200 dat maar een zeer fijne zin beide vermag te onderfcheidea. Van de vleijertj b v. be dient steir doorgaans niemandom den «aderen een onaangenaam gevoel te verwekken» veelmeer wil h; den gevteiden regt verSerkeu >n het'gevoel van zijve eigene volmaaktheid en meerderheid boven anderen, en echter fpretkt men van lompe vleijerij. Waari -feefUst dan nu eigenlijk de lompheid in de vleijerij Blijkbaar inde daar de lïathe te duidelijk aan den dag. gelegde geringe meemehwilfcenieo van het verftand du gevleiien koestert. Men vetonderfteH namelijk, dat bet den laatften aan febraoderheid ontbreektom de waarheid te doorzienen aan zelfkennis, verwor wen door onderzoek van eigene kracht eo omgang met lieden van geelt; daarbij neemt men aan, dat hij te egoijt ie. en het doel der gezelligs vereenigiog nie kent, dewijl beroem vreugde aanbrengt, in plaats van zijn individu met anderen te vereeöige»» ziun eera ragt in hetzelve in te fpsnnen. Doch loffelijk ea hv teefd is de vleijerij, wanneer gezegde geringt meeniat ven het vergend of'karakter des anderen met zoo klaar te vborfebyo treedt, dat vreemden dezelve bewerker kunne», en- de betnigiogen des vleiers aaauwelijk? te oederfchciden zijn van die eener *afe' actiiing en ,>ereerl»g- Blijkbaar lomp is bet ajj voorbi wanneer men eener bij upfltk leeljjke perfone' ra» de» indrui voorpraat, dien nare bekootlükhedetr op iemand ge naaktba^ben» ieder «ra moet dn namelijk soar ddkrwMt niet. Hetzelfde gedal heeft piziatt, wanneer ihen een erkend üechrdichter btege'ni zyua treffelijke verzen prijst. •Doch even ais et lompe Vlejjerljen sija, 'zoo zijn; er oak beleeffë limphëdeu. Dit nzmeljjk Zijn uitio. gen, welke ia de meeste gevallen, eb alzon door- gaans-, 'voor lompheden 'gehóuden ntbeten worde» doch in een enkel geval en bij (zekere omits ndtg- heden geheel Üt karakter verliezen, ja in'het tegen deel veranderen. Zóó Zal net bij! voorb. met regt voor lomp gehouden móeten worden', waaneer iemand, diè bijeen en tekenden un tefel verzocht werd, wilde befteilen welke getegten hij te genieten en weikên w jjn tig to drinken weuicbt* of waaneer,iemand, ^uge» nnodigd in e«n gezelfchap wdagde, te verfcjijjneo Lwaó: near gij intusfehea in »t cerle (geval Vaa uwen beleen den verooderilellen ffioogl of moetdit hij u gaarne elke maar bedenkelijke Vreugde "zou willen aandoen, en'dat heiti nieta aangenamer zen Wezen dan wanneet gij hem eeot gelégettheid geeft etnen va» uwe gelief; koosde wenfeóen op een* hém niet al té moellslijke wijze te bevredigen zoo vereert gij hem dèor die be* Helling of dat verlangen meteen buitengewoon Vertroht wen ap zijiie vrieudfehap en liefde jegens u,en dat moet hem de"» te heuehelijksr' zjnhoe ongewoner zulk een 'geval én boegroóter zijne meeniog van uw zedeliik karakter en den trap uwer befcnavïng is ;in't sndere gevalwanneer de ongetoepeae verfchyningjn een) gezèifchap eeue bdee'fdheid- zal wezen moet veronderileldkunnen Worden, dat de grond dér niet plaats gehad oebbendé nood ging lag, in eene te hooge, zijn. Schier «lie wekfcn l^omea er'een paar roman,feu uit, eb men zegtdat velé dertelve door vrouwen'uit gbeda 'famUie gtfchireveti Worden, die'dikWiiis w«i&'Wal zij met haren tijd zullen aanvangen. 3| geven dan haat werk aan iemand, die haren naam gehei»-houdt en Zllh van den boekhandeiaa- sfeac kteinigheid daarvoor hat betalen juutom hetfpeldea- geld der fchriilfter te verhoógende nieuwfte maden, betet te volgen enz, j De naam van ongetrouwde vrouwen is in Engeland grootfteu deels hoogst Onberispelijk, wairtoedc mhos* perfouen niet weinig bijdragen. Terwyi de EngeU rchë ntan zich alles vëróórlonfi, en-mók gewoénliik d»arvan .ge*n ..geheim jnaaktis hfl een ftrenj gegier ep.ppzleadér Van zijne zustfruh, 'en "höogBt -kittelig omtrent den naam dergene, die hij wenscht te trou. «en., Even, als Lovelice, verlangt hij dat zijne vrouw', of diegene, wetke hO daartoe kiezen wij, niet alleen zonder vlekkenmaaroek dat naar goede naam van.elke .verdenking vrij iï. Be ganfehe,opvoeding is daaraast'gérigt. vaa de vroigfts kiudtbeid if is het meisje fchter nooit alleen maar bs.tebdig' bewai'kr. JndeBiardiog Schools is hare opvoediog van «tie der, jongens noogst verfcnlU'énd, "liet meisje is fteeds ónder ópïigt gaat' niet «jiecn itir, ontvangt, niet alleenr bszoeitéa. Dóch de .iferküe gro'odpilaarwaarop de vtouwélöke eer' ia Engeland, ruit fteünt op de gehetle hüifclijlte- en opeabaró tevenswijze viu dit gedacht. Een ineisje is jé Engeliud fchier nooit aiteeu en met ee» maospsr. fpon zich aliten te bevindenis in de mces;e gevallan meeoiog van hét individu det niet genoódigden metiCóhierJgsheel^ontnageiyk, Is het mcisje tc hufs» dan. oetrekking tot het gezslfcïipen dus in eenen, dezen is het in 'gezeifeHap van hare moeder. De Engeïfché daardoor bewezeus achting, welke au door gezegde(hui3Éoed:rs hebben de gewoonte eist, ia éeoe nacht'* «erfehijaisg eerend vcrgoldea wordt. Zoo yérfcOeea:kl«eding in h»re (laapkamer eu in haar kabinetje of eens de als usens'ch'zoo béminneoswaardige jofeph 11 on- r— -• verwacht in de■.ezelfchiptkringen van eeaeo zijuer amb tenaren dien hij zeer beminde en achtto, toen deze juist zijnen geboortedag vierde en bewees hem, daar. door de grootfte beïeefdneid; De gclüfc'è beleefde lomp heden zjja nu eene buitengewone bekoring van den gezelligén omgang, deels 'om dat zij Rechts uit eene hóógst oefcfiaafde ziel of de edelfte denkwijze te voor* fecijn kunnen treden deelt om dat deze wijs van ge. drag door de fchijobarc tegeaftrijdigheid de verbeel ding en het verftand aangenaam prikkelt en onderhoudt; 'Zoo zUo cr ook boerterijêo van dezen aard, welke er ali lompheden Uitziet en deswege ten Uiterfte tref. fend eo vermakelijk zijn. Alleen mnec diegenewel. familie veizamëïd is eu zitten dao' tot asn den mid dag in de bezoekkamèr of hoe zij h»t n 05mca wil* len, wlar zij arbeidenli'zeü en 'zélfs fchrijveoea waar hire dochtersnaast taar", hsaelfde does, of wat haar behagen mogt. Is er eene fiicht eeaeblotd- vctwaat of eeoige bkeu dédie ais gast io*£ 'hóis is dan zit bok deze niet op Hare kamer, maar yarrteerr digt onverwijld d-n uuifelijken kring van het -algemene woonvertrek." Komt ér eenig bezoek, het zij du vóór e pc fjqh in *t aijzoaderdan wordt bét ia de géiheeofchappelijke kamer, ontvangen eir bet ónr I i j ll ITfh i. .ill-iaan nOhÜ met fcBónBarea ernst verwgten doen, .w»geDS' tlloe gierigheid en hebzucht; des: echter moei dia algemeen als onbaatzuchtig eo weldadig bckeid zijn, en de fcaa deliag zelve, V/elke uit hebzucht fc-iijntta outfpriugen, moet uit de cdélfte bron onloochenbaar voortvloeijen Zoo lang dit oog twijfelachtig of niet door alle leden van het gezeifchap erkend iablijft zulk cené uiting esc lompheidof tea mintie ee.se onbezonnenheid kezich deielve veroorloofom dat hij hier ala'c watejderhoud is algèmséu. Wil de dochter uitgaan j eené op eene fijne grenslijn ireedt, die geen haar. over-)wafideliog„do:a j dan kan-zij noch alleen noch met fenreden raag worden, indien niet juist het tegecdeel|eéaièiaaaspetf„origaan,ofheUmoestésuzeernabeflaaa. van datgene zal plaats hebben, wat men beoogt ijdezub, mair zij gaat me: hare moeder^ ('of niqet,-tot de fijuite befchaving, of ten minfle het teederfte geslhaar geleidei in een .ander huis vrouwelijk gezeifchap vO*l, voor Or branrOeetlng via het Teveel en Te-lxaékefi.' -*r Mansbérfonen zijn val' eeise..wardeUu^ twelnVg tic tob co CJi-vtRWDlJ «c. uiting v»u xjlnc yr.|njct vrouwen mot bttttea' .gcltOtcd f doctl alleen met «achten^ veel vlugheid bezitten. Zoo kunt gij iemabd'eeoe vrouw te gaan i is in .Engeland fchter leta onge. hoordi, zelfs vele vaó dicgéne welice met éeneumait verloofd zyuverdatldóven zich dit niet. "Komt de tijd vaó bet middagmaal aan i dan tleed^ men zich op pieuw éa fptis- aspdegemeenfcbappelijki tafel; Dé vrotiwen «érwijdcreu zich gewoonlijk eee dan het mannelijke deel der familie en dab'gaan zjj allé te zaaien op nieuw in de gezèlfciiapsnamer, waar zij de man perfónen weder bij 2eu taee ontvangén. De avonden breagen zij of te huis doorwaar de ganfehe vrouwelijke famflié bij een zit, of zjj ontvangen ge zeifchap of gaaa in gezeifchap, fil het meisje èeaige groote verzameling^ cf e»nt bal, een Cciucert of een fciouwfpel bezoeken, dan moe; zij ia 't geleide van hare móeder of eene oudere vrouw van huis gaan, of men^oektónderdegetrouwde of oudere bekendeb der temilic eenige" vrouw op, die insgelijks itaar dat ootd gaat. Déze nsemt voor dien avónï het geleid: vaa bet meisje op zich cn Wordt met het F.-jufche woord Ohapsron genaamd. Kei Eogelfche meisje is alzoo. door opvoeding ea lacdsgebruik zonder ophoodeo bewaakteo heeft bes Ook ontgaat zij EENIGE ÈIGENSCHAPP EN DER ENGEL* 1 SCHE VROUWEN;. De Eagelfche vróuwen zijn van hare kindsheid if aan msnïgen dwang osderworpen, en daar zij ook zoo menig uur op hare' kamer moeteoEijtenWelke hare broeders in lediggang of bij bunue vérmaken doorbren gen, zoo zjja vele zeer belezen. Her ia in Eoge*|fieaoig getuigen van baar gedrag. land eene bekende zaak, dat eéo jong mensch van iS'dezc wscü 20 jaren, zoo dra i:! ieuzafden ouderdom «a deze boeijen veel later da» io andere bij 2:cb met eene vróuw van,-landen. .Stenige v.-ouw in Frankrijk, zoo dra zij-het in e:u gefprek inlaat, en z;ch,as of 26" jaar b. feïit ftetfci befcr.oiwt zich ais eeüé buiten' de geroeëoe dingen dea dagelijkfehen levens waagt, zeiden tegen haar is opgewasfetr. Dit is <sak eene van de redeuèawaarom de zoo genaamde geteerde vrouwen «a Engeland niets asiodcr das gezocht eo bemind zijn, en waarom" de Wijzere ep kloekzinnigeres wanneer, zij ongewone kundigheden Oezitten drnselve liever -verbergendan daarmede zoeken te fchitteren. Er is dikwijls zeer weinig nob- digom de» nas» van eeo: blauwe kous te bekomes; :en fpotoaamdies mes aan ceo gezeifchap van ge- lerde vrouwen te Londeo jgegevéa heeft. Van eene vrouw te zsggeo.- She iï a Hue stocMng heet, de helfl der maasp«rf.iaen van haar afichrik" ken. Onder is VérHaadige ma'noen bekomt iatósfchenèene vrouw deawege dea oaam van eene geteerde niet om dat z.j menigvuldige kundigheden bezit;- oeen het is veelmeer de geaaaktheid, da walgelijke angstvalligheid zijn» geieordhaid te toosen en hoofdzakei jk de hooge *aar«ij," die fummige- - fa de Latijnfcne faal fielleb, waarin eene vrouw toch hoogat-zeldeo tot eeoige vol, maafctietd geraakt. Diegene, welke haar leven aan peubare piaaifes en aan de fpeeltafel doorbrengen :a wier lezen zieh ten hoogfletot romans eófchottwfpetet '«paalt, zijn gewoanlyk de bittetfte vérvolgfter» vu, jeteerde VfouWiir. De dwang, waaronderdé vrouwen gehouden w«rdca da vele tijd, dien zjj op bare'kamer dnorbreoge»iï t kart, hanjgigfche temswüw i« osbfswjtibwsrook getrouwde, en ueónt zich ongeveer alle die vtijiteden, welke deze Rand' aan bet vrouwelijke gcBac-if geeft. Geheel anders ia het in Engeland? Even als zij bier een jeugdig frisch vóorkoméa veel linger behouden dan ia andere landen, zoo befchoowen' zQ zich ook veel langer als voorwerpen der mannelijke opmerkzaam; heiden jbehoudeo dikwijls nog van *t go tot 'c 40 jaar al die terughoudigg en die ófterfte btofeherdeabcta en jonkvrouwelijke kieschheid, welke in een m eitje - van 20 zoo zee; behaagt. VERSCHILLENDE WYZffN VAN BEGROETING; De bifchaafde natiën van Europa hebben bijna ee> uerlei wijzen van begroeting, doch niet zoo de onbs ichaafde volken in de overige deelen der aarde, wat; ziïh fchter elke natie door eete bijzonderheid in 'r groeten oiidéifcheidt, De "(bewoners der Marianifché eilanden léggen hunne hind op den buik van hem i dien zij huancachting bewljzen willen. Da eilanders op socotora knsfen elkander de fdsouderen en verfchei-» dene volken van het oosten leggen zich voor de mag- igen met deo buik op" de aardt neder. De bewoiera iel* PaUbioiUndsu vitten de hand of dén voet defgenen san, dien Zij bégroeteo Willes éi wry ren zicrh betge- xigt daabmede. Oi Laplander* drukkenWanneer z$ elkaudér groeten, bucne neuzen vast tegen eJkandsr en d» Aijenia blazen elkander in *1 not en Wrtjvelt rtkmtsi» «ss buik smt de baad;

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Algemeene Schiedamsche Courant | 1810 | | pagina 2