N°. 5. Eerste Jaargang. - \Voensdag 1 Januari 1S0O.
VERMETEL SPEL.
Vepschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Uitgever:
C. J. BLOMMESDAL,
Abonnementsprijs:
Per drie maanden .00
franco per post. 1.
voor liet JBniten-
land1.55
Afzonderlijke nummers. .05
Boterstraat, E, 342,
SOHIEDAM.
Prys der Advertentien
Van 1—5 regels —.50. Iedere regel meer. .10
Groote letters naar plaatsruimte.
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend.
FamiliEberichtenper annonce f—AO
AANBIEDINGEN
Dienst .35
AANTRAGEN
Nog weinige urea en 't veelbewogen jaar 1889
ligt weder achter ons.
Zoo ooit een Sylvester-avond aanleiding heeft
gegeven om met diepen ernstmet gemengde
gewaarwordingeneen terugblik te werpen op den
verloopen jaarkring, dan is het wel de avond van
81 December '89, het afscheidsuur van 't jaar,
dat voor een groot deel der wereld gebeuvtenissen
opleverdegewichtiger dan 20 sinds eeuwen her
werden beleefd.
Laat onsvoor dat 't middernachtelijk uur ons
de onbekende te gemoet voert-die, als 't jaar dat
straks in de vergetelheid wegzinkt, leed en vreugde,
geluk en tegenspoed 'brengen zal zonder dat een
onzer vermag te raden wat zijn deel zal zijn
laat ons vluchtig met onze lezers en lezeressen de
voornaamste feiten nog even in onze heiinnering
terugroepen, die aan 't jaar '89 zich verbinden.
En dan denken we allereerst, na een blik in
eigen kring, waarin we zoo noode menigen bloed-
verwant en vriend missen die ons werd ontrukt
maar waarin toch ook blijde dagen niet ontbroken
zullen hebben, aan den milden zegen, die ons
dierbaar Vaderland was beschoren.
Wie onzer had op den Isten Januari van 1889
durven hopendat we ook nog heden 's Hemels
zegen zouden kunnen afsmeken voor onzen Geeer-
biedigden Koning? Vervulde niet een angstig
voorgevoel van 't einde van den mannelijken
Oranjestam 't hart van elk rechtgeaard Nederlander
Niemand vleide zich met de hoop, dat Koning
Willem III in dit jaar zijn 40-jarig Regeerings-
jubileum nog vieren zou.
En naarmate de 12e Mei, de feestdag, naderde,
werd de vrees banger, dat, zoo Neerlands' Koning
al inocht zijn gespaard, zijn toestand niet veroor-
loven zou feest te vieren, nu op den 3en April
de vereenigde vergadering der Staten-Generaal, bij
de stagnatie die 's lands zaken ondervond, den
Koning buiten staat verklaren moest om de Regee-
ring te blijven waarnemen. Ook in Luxemburg
trad in de plaats van onzen Koning, Hertog Adolf
van Nassau als waarnemend-Groothertog op. Doch
ziet, toen de lieve Meimaand verscheen kon de
Vereenigde Vergadering weder verklaren, dat het
geval, bij art. 38 der Grondwet voorzien, had op-
gehouden te bestaan. En den 12en Mei vierden
Nederland en Luxemburg met dubbele vreugd het
40-jarig regeeringsjubile van den Koning-Groothertog,
die zelf de teugels van 't bewind hebbende her
nomen, bij proclamatie zich tot zijn dankbaar volk
richtte, om van zijn gevoelens van liefde voor land
en natie te doen blijken.
FEirrililjEJTOM.
5) NAAR HET ENGELSCH BEWERKT DOOR
KAREL VAN 0UWERSCH1E.
//Mag ik nu mijn vader schrijven, en hem ver-
tellen waar wij zijn P" vroeg zij wel voor de
twintigste keeren, in plaats van het gewone
dubbelzinnige antwoord te geven, dat telkens haar
vreugde vergalde, antwoordde Dudley:
ffGe behoeft niet meer te schrijven, vrouwtje.
Naar ik hoop vertrekken wij reeds overtnorgen."
Claribel's hart bonsde van vreugde, en terwijl
zij haar echtgenoot in de armen sloot, verdwenen
de onbestemde, verdrietige gedachten, als de mor-
gennevel voor de middagzon. Doch haar vreugde
was van korten duur. Toen zij den volgenden
dag aan het diner zaten, kwam er een telegram
voor Dudley, die zoodra hij het gelezen had, op
zijn lippen beet, en een heel droevig gezicht zette.
//Wat treft dat ongelukkig riep hij uit, om
Claribels' vragenden blik te beantwoorden. ,/Kon
het ooit leelijker komen Claribel, lieveons
heele plan ligt in duigen. Dit telegram nood-
zr.akt mij, voor zaken van het hoogsle gewicht,
onmiddellijk naar Nizza te vertrekken," en terwijl
hij sprak, overhandigde hij de depeche aan Clari
bel, die las
yKom onmiddellijk te Nizza, of de Ferrari-con-
tracten zijn verloren. Belanghebbenden wachten
u daar. Paxon."
Sedert is de Koning meer en meer in kracht
toegenomen, en thans verheugt zich de grijze Vorst,
hoewel dan niet volslagen hersteld, toch met zijn
beminde Gade en lieftallige troonopvolgster aan
zijn zijde, in zoodanigen toestand, dat de bede,
dat Z. M. nog jaren lang voor Oranje en Neder
land moge blijven gespaard, met vertrouwen kan
worden opgezonden.
Tegenover dit heuglijk feit, eenig in de annalen
van ons land en wellicht van de wereldhistorie,
treden alle andere gebeurtenissen op den achtergrond.
Noch de algemeene verkiezingen voor de Pro-
vinciale vertegenwoordigingen, welke op den gang
van zaken in den Staat niet zonder invloed bleven,
noch de arbeid op wetgevend gebied tot stand
gebracht van hoeveel beteekenis ook voor de
toekomst kunnen met 't herstel van 's Konings
regeering op een lijn worden gesteld. Maar toch
mogen het tot stand komen van de wettelijke
regeling van den fabrieksarbeid, in 't bijzonder
voor vrouwen en kinderende gedecreteerde voort-
zetting van de enquete nopens den toestand van
den werkenden stand en bovenal de herziening der
wet op het lager onderwijs als zoovele vruchten
van het gemeen overleg tusschen Regeering en ver-
tegenwoordiging worden geprezen.
Waren overigens sommige verschijnselen, zoo
in Neerlandsch-Indie als in ons Vaderland, diep
te betreuren, de hervatting der vijandelijkheden
in Atjeh, waarbij weder vele offers vielen, het
voortwoeden van de berri-berri en van de sereh-
ziekte in Indie; de onlusten en werkstakingen te
Leiden, Rotterdam en elders, meerendeels gevolg
van 't slechte voorbeeld in Westphalen, Belgie,
Weenen, Londen en elders door de arbeiders ge
geven, in andere opzichten was er vooruitgang
te bemerkenin handel en scheepvaart.
Zelfs in onze West-Indische bezittingen vertoon-
den zichmet het optreden van den nieuwen
Gouverneur van Suriname Jhr. Mr. M. A. de
Savornin Lohmanteekenen van herlevende wel-
vaart.
Helaas, ook aan Nederland werden, naast de
weldaden van een vredelievend bestuur, geen smar
ten gespaard. Verschillende zeerampen eischten
zware offers in kostbare menschenlevens en schat-
ten van handelsgoederende onverbiddelijke dood
maaide dierbare zonen des Vaderlands weg, mannen
op wie Nederland trotsch mocht zijuwe noemen
prof. Cobet, baron Schimmelpenninck van der Oye,
President der Eerste Kamergeneraal Reuther
Mr. Greeve en andere leden van de Tweede Kamer,
en nog in de laatste week onze gevierde ten Katej!
Zoo wisselden licht en schaduw elkander als
steeds, ook in 1889 af. Moge in 1890 het licht
overvloedig zijn en slechts omschaduwd worden
door een kring, onmisbaar om het des te helderder
te doen uitkomen
Werpen we een blik buiten onze grenspalen, dan
zien wij Belgie voortdurend ten prooi aan heftige
politieke verschillen, aan sensatie-processen, aan een
verontrustend gistingsproces in de lagere standen
vooral in de mijndistrictendan ontwaren we in
Engeland nog altijd den strijd om lerlands' zelf-
standigheid en om de Agrarische hervormingdie
op den duur niet kan uitblijven; dan zien we het
machtige Britsche Rijk in verre gewesten van alle
zijden bedreigd en zelfs met Portugal in een con
flict gewikkeld over zekere rechten in Afrika
waarvan het einde moeielijk is te voorziendan
herinneren we ons, hoe ook't alvermogend Duitsch-
land met de Zwitsersche Republiek in een strijd
dreigde te worden gewikkeld, om de toepassing van
't asylrechtdan klinken ons van uit Italie nog
de oproerkreten in de ooren, die Rome in Februari
in angst en spanning brachtendan denken we
met weemoed aan den koenen reiziger, Dr. Peters,
die, ver in de Afrikaansche binnenlanden't offer
zijner liefde voor de wetenschap en de menschheid
werd; dan staren we met leedwezen op 't groote
werk van het Panamakanaal, tegen alle verwachting
gestaakt, als een protest der natuur tegen de ver-
metelheid van den menschelijken geestdan komen
de vreeselijke zeerampen, in den aanvang des jaars
voorgekomen, de overstrooming in Pennsylvania, de
ontzettende uitbarstingen der elementen, de vreese
lijke ramp van Antwerpen ons nogmaals voor den
geest, en teekenen met een zwarte kool het jaar
1889 in de wereldhistorie.
Potentaten van Europate beslechten aan den
feestdisch Werd niet door de komst van C/.aar
Alexander aan 't Hof te Berlijn het vrede-verbond
hechter dan ooit bezegeld, en was 't feit, dat de
Duitsehe Heerse'ner zijne zuster Sophia in de armen
voerde van den Hertog van Sparta, Kroonprins van
Griekenland, geen waarborg te meer voor rust en
vrede in ons werelddeel
Van dien vrede legde Crispide Italiaansche
premier, in ziju veelbesproken rede, getuigenis af.
Van dien vrede was 't in de laatste weken te
Brussel gehouden anti-slavernij-congres een der ver-
hevendste symbolen.
Ook voor de vorsten was 't in vele opzichten
een rampspoedig jaar.
De jeugdige Oostenrijksqhe troonopvolger, die
in't bekende Mayerling-drama op 30 Januari't leven
liet, Servies Koning, Milan Obrenovitch die,
na zijn schoone gemalin te hebben verjaagd en den
huwelijksband met haar te hebben verbroken, op
den 2en Juli, na eene 7-jarige regeering, verplicht
was den troon te verlaten en zijn 13-jarigen zoon
Alexander zijn kroon op 't zwakke hoofd te plaat-
senKoning Luiz van Portugal, wiens overlijden
op 19 Oct. de kroon aan een nauwelijks tweejarig
kind deed te beurt vallen welks kroning eenige
dagen geleden plaats vondde revolutie in Bra-
zilie, die den Keizer Don Pedro als een dienst-
knecht zijn paleis deed verlaten, om naar Europa
te vluchten, en mogelijk wel de oorzaak was
waardoor de gemalin van den Keizer-geleerde zoo
spoedig, na het vertrek uit Rio, stierf; dat alles
bewijst, dat 't leed ook in ruime mate het deel is
van de grooteii dezer aarde.
Maar ook hier vertoont de medaille een keerzijde.
Of was niet heel de beschaafde wereld als't ware
vervuld van bewondering voor den Duitschen Keizer,
die van land tot land reisde, om den Europeeschen
vrede te verzekeren, en alle geschillen met de
Maar bovenal voor Frankrijk was het geeindigd
jaar van groote, van beslissende beteekenis.
Zag menigeen met zekere bezorgdheid de viering
van 't eeuwfeest der Fransche revolutie te gemoet,
en weigerden de meeste Vorsten en Regeeringen
zich bij die viering aan te sluiten, (slechts enkele
Vorsten, o. a ook de Shah van Perzie, die tevens
ons land een hernieuwd bezoek en velen onzer
landgenooten een ridderkruis bracht) de op 5
Mei geopende wereldtentoonstelling heeft de Eiffel-
toren-hooge verwachtingen, die men er van koesterde,
overtroffen, door 't succes niet alleen, maar bovenal
door den goeden afloop. Te midden der gevaar-
lijke Boulangistische beweging aangevangen, ein-
digde de expositie in rust en vrede, met president
Carnot aan 't hoofd van het bestuur, terwijl het
Ministerie-Tirard met vaste hand het roer van Jt
schip van Staat in handen hield.
En wat was er inmiddels niet gebeurd Bou-
langer, op 27 Jan. nog in 't Seine-Departeraent
tot afgevaardigde gekozen, met 244.070 van de
435.860 stemmeu, Boulanger, wiens intrigues
in Februari het kabinet-Floquet ten val brachten,
hij moest in April als een lafaard Parijs ontvluchten
en werd in Augustus door den Senaat met zijn
boezemvrienden, als verraders des Vaderlands, ver-
oordeeld. En de 22ste Sept. zette de kroon op't
werk zijner vernietiging, toen bij de algemeene
verkiezingen de Regeering verreweg de meerderheid
behield en 't Boulangisme ten val werd gedoemd.
Dat Frankrijk inmiddels den nobelen Hertog
van Aumale in zijn eer herstelde, en de indertijd
tegen hem uitgesprokeu verbanuing herriep, het
mag als een bewijs van loyauteit in Frankrijk
worden geprezen.
,/Dan zullen wij maar dadelijk samen vertrekken,
lieve vroeg Claribel, terwijl tranen van teleur-
stelling uit haar oogen sprongen, niettegenstaande
de moeite die zij deed om zich goed te
houden.
,/Ik moet alleen gaan", zeide Dudley ernstig.
vBest mogelijk, dat ik nog verder moet, en dan
gaat het dag en nacht door. Het is geen zaak,
dat ik u aan al de vermoeienissen van het vliegen
van den eenen sneitrein in den anderen blootstel.
Maar Claribel daar Parijs u zoo tegenstaat, laat
ik u eens zeggen, hoe wij de zaken zullen regelen.
Punter zal u naar Londen vergezellen waar gij kunt
gaan wonen in een hotel dat ik hem zal opgeven
en waar ik u zoo spoedig mogelijk terug zal vin-
den, laten wij zeggen binnen een weekhet is
moeielijk juist te bepalenmaar stellig binnen
uiterlijk tien dagen, ben ik terug. En, lieve vrouw,
wees nu maar niet bedrojfd, kwel u niet, ik ben
even bang om u te verlaten, als gij bevreest zijt
om mij te verliezenen dan, onze scheiding is
maar voor enkele dagen."
Claribel kon niet spreken, haar hart scheen
toegeknepen te worden. Zij had een voorgevoel
van een naderend ongeluk voor het eerst knaagde
haar het zelfverwijt, haar vader heimelijk te hebben
verlaten, en betreurde zij het, dat zij haar stil,
rustig verblijf had verruild tegen het reizende en
trekkende leven met een echtgenoot, over wiens
doen en laten eeD dichten sluier hing. Nu gevoelde
zij, dat haar straf een aanvang nam, zij had wind
gezaaid en begon reeds storm te oogsten.
Dudley ging 's middags met den sneitrein naar
Nizza, en eenige uren later vertrok Claribel, met
den angst in het hart, onder geleide van Majoor
Punter naar Londen.
Laat ons ten slottebij het zeer korteonvol-
ledige en vluchtige overzicht der gewichtigste feiten
uit den afgeloopen jaarkring, met dankbaarheid
wijzen op de ontdekking, door Stanley, van Emin
Pachaden koenen Afrika-vorscheren op beider
terugkeer, na bange dagen van beproeving en ge-
vaarin de beschaafde wereldwaarin zijnaast
mannen als Edisondie Europa bij zijn komst
naar waarde ontvingen als de Lessepsdie zijn
In het portaal van een lief huisje aan den Seine-
oever zat een jonge man, met het gezicht naar
den westelijken horizon gericht. Hij leek omstreeks
zes en twintig jaar te zijn, en zijn gelaat met
teringachtigen bios, de onnatuurlijk glanzende, diep
liggende oogen, de samentrekking bij het begin
van den schedel, zeiden meer dan voldoende, dat
hij niet lang meer leven zou voortdurend kwam
er een reeks holle kuchen uit dat vermagerde
lichaam, en, meestal snakkend naar adem, lag hij
achterover in zijn leuningstoei, de klamme zweet-
droppels wegvegeDde, die zijn met zwarte lokken
omzet voorhoofd bedekten.
Hij was in zulk een diep gepeins verzonken,
dat hij verschrikt opsprong, toen dokter Lebas,
die stiiletjes achter hem gekomen was, zijn schou-
der aanraakte.
i,0waarde dokter, zijt gij het
//Ik ben het, Gustaaf. En vertel mij nu eens,
hoe is het er mee, jongen Ik denk wel wat
beter, he
,/Beter ja, in de beteekenis dat ik nu spoediger
aan het einde zal wezen," antwoordde Gustaaf.
z/Komkomje moet je zulke muizennissen
nist in het hoofd halen."
,/Edele vriend 1" hernam Gustaaf, „om uwentwil
zou ik wenschen, dat ik anders kon denken, want
gij zijt meer dan goed voor mij. Gij vondt mij
verlaten, zonder vriend of maag in Parijs, te ver-
zwakt door de ziekte, die mij ondermijnt, om zelfs
enkel voor de korte poos, die ik nog op aarde
ben, in mijn levensonderhoud te voorzien. Zonder
eenige belooning dan mijn dankbaarheid, hebt gij
niet alleen mij als uwe besten patient verpleegd,
maar gij hebt nog voor een te huis gezorgd, en
mij van alle dingen voorzien, die mij het einde
minder pijnlijk konden maken. Kon ik er u een
dienst mee bewijzen, welnu, ik wou dan dat ik
dadelijk maar stierf, al moest ook mijn dood door
gebrek verhaast worden, en ik op een vliering of
in de goot omkomen."
Lebas zweeg; de dankbaarheid vau Gustaaf Melot
trof hem. Hij paaide zijn geweten met het feit,
dat al wat die man zeide waarheid was. Het einde
was wel nabij, maar hij had nog akeliger sterfbed
kunnen hebben.
,/Kom," zeide hij, je moet niet steeds om ster-
ven denken."
,/Denkt gij, dat ik er bang voor ben, mijn vriend
Ik heb enkel maar wat korter weg af te leggen
dan gij. Wij komen alien aan dat einde; waarom
zullen wij knorrig zijn, als wij er wat spoediger
zijn dan een ander? Ik heb altijd mijn aandacht
op de zon en het getij, de zon komt op en gaat
onder, het getij wordt eb en vloed, nog eenige
keeren zal de zon in het westen dalen, en dan zal
de stroom van mijn leven de zee bereikt hebben."
De docter zweeg. Ten slottte begon hij aarze-
lend ,/er is nog een meen niet een laatste
middel. Wij moesten beproeven u eens een andere
lucht te laten inademen."
Waarde vriend, gij spreekt tot een man, die
geen cent rijk is."
//Geen nood, ik stel belang in uwe genezing*
