N°. 7'. Eerste Jaargang.
Woensdeg S Jannari 1890.
VERMETEL SPEL.
BINNENLAND.
Abonnementsprijs:
IPer drie maandenf ,0O
franco per post. 1.
voor liet Buiten-
land1.55
Afzonderlijke nnmmers. .05
Versehijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Uitgever:
C. J. BLOMMEUDAL,
Boterstraat, E, 342,
S O S I ZE D A M.
Prijs der Advertentien
Van 1—5 regels/—.50. Iedere regel meer. .10
Gtroote letters naar plaatsruimte.
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend.
Familiebekichtenper annonce f .40
Dienst£5
Bij het Departement van Oorlog is een wets-
ontwerp in bewerking om ook gedurende 1890
een zesde licbting miliciens onder de wapens te
houden.
Van verschillende kanten werd verzekerd, dat
de Minister van Marine ontslag zou vragen, thans
wordt medegedeeld, dat die berichten minstens
voorbarig zijn.
Rijks-Postspaarbank.
Gedurende de maand November 1889 zijn in-
gelegd en terugbetaald de volgende bedragen, als
Bedrag der inlagenf 1.007.222,87|
terugbetalingen. 761.633,04
Alzoo meer ingelegd dan te
rugbetaald f 245.559,83$
Aan het eiud der maand Octo
ber was ten name der verschillen
de inleggers ingeschreven 16.667.040.38$
zoodat het gezamenlijk tegoed
op ultimo November bedroeg f 16.912.600,22
In den loop der maand November zijn 4959
nieuwe spaatbankboekjes uitgegeven 1293 wer-
den er in die maand geheel afbetaald, zoodat er
aan het einde der maand 237.946 in omloop waren.
Onlangs bood een zekere heer Sineck, land-
huurder in Samarang, der regeering aan haar een
middel tot genezing der berri-berri bekend te maken
voor f 60.000.
De regeering heeft daarop te kenuen gegeven,
dat zij bereid is in het voorstel te treden, wan-
neer het middel deugdelijk blijkt. Aan den heer
Sineck zal nu de gelegenheid worden gegeven
zijn middel in het groot militair hospitaal te
Batavia toe te passen.
Van 28 December tot 3 Januari werden
aan 't Kralingsche Veer ter markt aangevoerd
91 winterzalmen, die tegen f 1.80 a f 2.50 per
5 ons werden verkocht.
In de laatste 20 jaren werden aan't Kraling
sche Veer ter markt aangevoerd
In 1889 56400 zalmen. In 1879 38914 7,almen.
u 1888 67109 1878 49691
u 18.87 84695 1877 44580
1886 84230 u 1876 42293
1885 104422 1875 56436
H 1884 92116 1874 77070
1883 78609 1873 58384
1882 55079 u 1872 32226
1881 44376 187123209
1880 41736 1870 216S7
In de laatste 20 jaar bedroeg dus de totale
aanvoer 1153164 zalmen of gemiddeld per jaar
57658 stuks. De grootste aanvoer was 104422
stuks in 1885, de geringste 21687 stuks in 1870.
De doleerenden te Rotterdam hebben thans alle
boeken, gelden en bescheiden, toebehoorende aan
de Ned. Hervormde gemeente, te harer beschikking
gesteld.
Nu de gewijzigde wet op het lager onderwijs
op 1 Januari 1890 in werking is getreden, zullen
de gemeenteraden binnen kort een besluit moeten
nemen ter aanwijzing van de vakken, welke op de
openbare lagere scholen onderwezen zullen worden.
In de plaats van de vormleer moeten komen de
eerste oefeningen van het baudteekenen, terwijl
het onderwijs in de vrije en orde-oefeningen der
gymnastiek eerst op 1 Jan. 1893 verplichtend is
gesteld.
Te Scheveningen is een pijl-inktvisch gestrand,
die door den tlaagschen Dierentuin werd gekocht,
en thans voor de leden te bezichtigen is. Het
exempjaar is nog grooter dan hetgeen in Eebruari
1888 tentoongesteld werd.
Wegens het vele drijfijs op de Zuiderzee is de
stoomvaart van Deventer op Amsterdam gestremd.
Ons worden de statuten toegezonden der
Algemeene Nederlandsche Wereldtaalvereeniging
(Volapukaklub valemik nediinik) onder de zinspreuk
,/Balif mekam valiidF', waaruit blijkt dat het doel
dezer vereeniging is de bevordering en versprciding
van volapiik.
Om dit doel te bereiken heeft zij de volgende
middelen
a. het uitgeven en verspreiden van tijdschriften,
brochures, jaarboekjes, leerboeken, enz.
b. het houden van voordrachten.
Het is echter streng verboden over onderwerpen
van godsdienst en staatkunde te spreken of te
schrijven.
Gewone leden betalen een contributie van f 0.50
per jaar.
Tegen een luitenant der huzaren en een van het
tweede regiment vesting-artillerie, beiden te Amster
dam in garnizoen, welke in November met elkaar
op den sabel hebben geduelleerd, is rechtsingang
verleend. Zij zullen voor den Krijgsraad in het
vierde militair arrondissement terechtstaan.
Tengevolge van de werkstakingen in Belgie
en de daardoor veroorzaakte schaarschte van steen-
kolen is men in ($e aardewerkfabriek der firina
P. Regout Co. te Maastricht begonnen met
ongeveer 2000 werklieden slechts s/4 dag te laten
arbeiden.
Door eenige belangstellenden bier te lande
zullen naar de internationale tentoonstelling te
Buenos-Ayres gezonden worden 12 inlandsche
paarden, nl. 3 hengsten en 3 merrien beneden de
drie jaar en hetzelfde getal boven de drie jaar.
Het plan bestaat om hen omstreeks Pebruari
a. s. weg te zenden.
Met den aankoop zijn belast de heeren H. P. Bult-
man Hz., te Haarlemmermeer, en P. A. Pauwen
te Pannerden.
In de vorige klasse van de Nederlandsche
Staatsloterij viel een ambtenaar aan het station te
Haarlem het geluk ten deel een gedeelte van de
f 20,000 te trekken. In de daarop volgende
klasse waren het eenige beambten, die op huu ge-
combineerd nummer een gedeelte van de f 25,000
trokken. Het geluk schijnt er den weg naar het
station geuomen te hebben.
De 24ste of laatste lijst van de elfde jaar-
colleete voor de scholen met den bijbel, wijst een
totaal aan van f 91.805.13'/2, als opbrengst van
588 locale comite's.
De totale opbrengst van de lOde jaarcollecte
bedroeg het vorige jaar, van 594 locale comites
f 93.291.63.
Naar men aan de ,/Maasb." verzekert, heb-
ben te Rotterdam verscheidene patroons, ten einde
den last te ontgaan, dien de arbeidswet huu op
de schouders legt, met den lsten dezer de perso-
nen beneden de zestien jaren, die zij in hun dienst
hadden, daaruit ontslagen.
Bij den te Amsterdam gehouden ijswedstrijd
om het wereldmeesterschap op de schaatsen is de
overwinning behaald door den Nederlander Pan
der, hij verwierf de gouden medaille. De heer
Norsing, uit Noorwegen, kreeg de zilveren, Alex.
Von Panschin, uit Rusland, de le bronzen, Go-
dager, uit Noorwegen, de 2e bronzen medaille.
Onze landgenoot werd stormachlig toegejuicht.
Ten aanzien van de nieuwe stoombool
Friesland der ,/Red Star Line", welke dezer da-
geri haar eerste reis van Antwerpen ondernam,
meldt men ons de volgende bijzonderheden
De Friesland is gebouwd door James en George
Thomson, Clydesbank, bij Glasgow.
Haar tonneninhoud is 7116 ton; zij is de grootste
bootdie tot nu toe de haven van Antwerpen
bezocht heeft. De afraetingen in Engelsche voe-
ten zijn: 450 1 ngte, 51.3 breedte, 48 diepte.
Zij is gebouwd naar het systeem der „unsin-
kable ships" met waterdichte schotten, die het
schip in 9 geheel afgezonderde afdeelingen scheiden.
De ^triple expansion"-uaachine is van 5000
paardenkracht. Het schip bevat afzonderlijke
stoomwerktuigen voor: roerijsmaking, luchtver-
versching, electrische verlichting, enz.
De Friesland is ingericht voor 196 passagiers
lste, 130 2e en omstreeks 1000 3e klasse, be-
halve de benianniug, ten getale van 142. De
lading-inhoud is 301,080 kubieke voetmet andere
woordende boot kan den inhoud van omtrent
700 waggons van 10.000 KG. bevatten, met in-
begrip van de kolen.
Eehe bijzonderheid van de Friesland is de lig-
ging der kajuiten, die zich in het midden, in het
bovendek en grootendeels in de dekhuizen en op
het wandeldek bevinden. Men kan deze inrich-
ting niet beter vergelijken dan met opeenstaande
verdiepingen, met elkander door breede trappen
verbonden. Elke afdeeling is van het bovendek
afgezondtrd en heeft haar eigen trap Daar de
dekhuizen, waarin zich de salons bevinden, en
die verder tot op het wandeldek leidt.
Ondanks de bijzondere eischen van gemak en
mimte voor de kajuitspassagiers is in het boven
dek plaats gevonden voor een ongeveer 600 tusschen-
dekspassagiers, terwijl in alle hedendaagscke stoom-
booten de inrichtingen voor de tusschendekspassa-
giers zich eene verdiepiug lager bevinden, in het
eigenlijke tussehendek.
De kosten van dit stoomschip bedragen uiet
minder dan 3£ millioen francs.
Bijzondere aandacht verdienen aan boord de
afzonderlijke afdeelingen voor vrouwen, mannen
en alleen reizende dames, en het geregeld en nauw-
gezet toezicht, dat daar gehouden wordt.
Van het bo endek zijn over de voile breedte
van de boot brand- en watervrije beschotten aan-
gebracht, zoodat het gevaar voor de rampen, welke
de zeereis kunnen treffen, tot een minimum
beperkt is.
De bemanning spreekt, \enals de kapitein en
de officieren, Nederlandsch tn Engelsch.
Eigenaardig is 't, dat aan boord een orkest
gevormd is uit bedienden. Een zeker getal dier
musici moet dan ook steeds aan boord zijn.
Vervalsching van alcoholische dranken.
De minister van binnenlandsche zaken verzocht
voor eenigen tijd den geneeskundigen inspecteur
mede te deelen, wat hem uit de provincie Zuid-
Holland bekend is van de middelen, die hier te
lande worden gebruikt om alcoholische dranken
en wijnen te vervalschen, en welke methoden wer
den gevolgd om de vervalsching te ontdekken.
De inspecteur heeft hierop geantwoord, dat noch
hem, noch den adjunct-inspecteur van vervalsching
van alcoholische dranken of wijn iets is gebleken,
en men in het algemeen, naar hij gelooft, mag
aannemen, dat vervalsching minder voorkomt dan
somtijds wordt beweerd. Het voegen van water
bij jenever, het hij hierbij buiten rekening. Men
kan dit eigeniijk geen vervalsching noemen, en
het is voor de gebruikers zeker eer voordeelig dan
nadeelig. Hij voegde er bij, dat ,/De Volksbond'',
vereeniging tegen drankmisbruik, vodr een paar
jaren een aantal monsters jenever heeft doen onder-
zoeken. Dit onderzoek strekte zich uit over de
provincien Zuid-Holland, Noord-Holland, Zeeland,
Utrecht. Overijsel, Friesland en Groningen. Geen
enkel der monsters bevatte zwavelzuur, hetgeen
men wel beweerd heeft, dat niet zelden bij verslapte
jenever wordt gevoegd.
Wat de vraag naar gemeente-verordeningen te
gen de bedoelde vervalsching betrof, antwoordde
de inspecteur, dat hij die nimmer heeft ontmoet,
maar ook betwijfelt of, nu het strafwetboek bepa-
lingen bevat tegen v jrvalsching, zulke verordenin-
gen zouden worden goedgekeurd.
FiaUIXjLE3TOISr.
KAREL VAN OUWERSCH1E.
De oude losbol, liet zich echter niet afschrikken,
hij waggelde de wegvliedendo dame achterna, nam,
zooveel zijn nauwe patentlaarsjes met smalle pun-
ten en hooge hakken, in verband met zjjn leeftijd,
het hem veroorloofden, een houding aaD, die be-
vallig moest heeten, en tikte ten slotte het voor-
werp van zijne achtervolging licht op den schouder.
,/Lievertje," lispelde hij, ,/het is al zoo laat, ben
je niet bang alleen op straat
,/Het ergste dat een vrouw zonder geleider te
vreezen heeft, zijn de oplettendheden van mannen
zooals gij", was het antwoord, waaruit gloeiende
verontwaardiging sprak. ,/Gij hebt mij nu al een
kwartier achtervolgd en ik waarschuw u, raak mij
niet aan, of volg mij geen stap verder."
^Het zou mij spijten een zoo lieve dame, als u,
verdriet aan te doen, maar kindlief, ik zal je te
huis brengen, ik kan het niet over mijn hart verkrij-
gen, om je zoo alleen' te laten loopen."
,/Laat die dame met rust", riep een stem achter
hem, en eer de oude zwierbol er aan dacht, was
hij door een stevige vuist aangegrepen en tegen
een ijzeren hek gesmeten. Vluchtig prevelde de
gesluierde dame eenige woorden van dank aan Dick
en vervolgde haastig haren weg.
uA\s gij het hart hebt, die dame nog een stap
te volgen, zal ik je een pak geven, dat je heugen
zal," riep Dick, terwijl hij den ouden heerlosliet.
Deze half gestikt, door de vuist van Dick en
door zijn eigen kwaadaardigheid, liep weg, zeggende,
/■/dat hij het bij de politie zou aangeven."
Hij was nog niet ver, toen hij aangeklampt
werd, door de oplichters, die menschen met goed
vertrouwen in den val moesten lokken. Dat edele
stel was Dick gevolgd, om hem in een stille straat
af te rossen, uit wraak, dat zij groote verteering
hadden gemaakt, veel tijd verspild, en veel woorden
verpraat hadden, om teD slotte nog door den boer
uitgelachen te worden.
,/Heeft die leelijke boer u in de wielen gereden,
mijnheer?" vroeg een hunner, en de verhavende
losbol riep:
ffJa, ik wou dat hij... Heh! dat zou mij
wat waard zijn, als die bemoeial naar behooren
bediend werd."
,/Hoeveel is het je waard, als wij hem eens af-
drogen, mijnheer?"
z/Jelui krijgen elk twaalf gulden, zes op hand,
en zes als hij zijn pak beet heeft."
z/Kom mee Bill! mijnheer betaalt, en wij
betalen den kinkel!"
Dick was onderwijl voortgegaan, had zijn stap
verhaast, en volgde nu de dame, die hij ontzet
had. Zij was zoo diep gesluierd, dat hare gelaats-
trekken niet te onderscheiden waren, maar zij had
iets in haar stem, dat de snaren van zijn hart
deed trillen en aan een wel droevigmaar
toch aangenaam verleden herinnerde. Zonder-
ling, die gestalte en die stem herinnerden hem aan
een wezen, dat hij het liefste op aarde hadgehad,
en het scheen hem toe, of die half fluisterend
gesproken woorden een hemelsche muziek waren
geweest. Maar, zij kon het niet wezen, dat was
onmogelijk. Toch werd dat denkbeeld al sterker
en sterker, totdat zij een voorbijgaand rijtuig aan-
riep, en, toen hij nu dien zelfden stem luid hoorde
klinken, werd zijn vermoeden overtuiging. Toen
zij in het rijtuig stapte lichtte zij haar sluier op,
Dick scheen door den grond te zullen zinken,
want hij herkende Claribel!
//Is zij nu reeds weduwe!" De hoop, die hij ge-
storven en begraven waande, werd, nu hij voor-
uitzichten had, nog sterker dan vroeger. Hij wilde
den koetsier aanroepen om op te houden, toen
hij op eens een hevigen slag tegen het achterhoofd
voelde en tegelijkertijd door een paar ijzeren armen
omkneld werd. Een oogenblik slechts was hij
verbaasd en vers lft. In zijn dorp stond hij be
kend voor een kat, die men niet zonder handschoe-
nen kon aanpakken. Dat ondervond zijn tegen-
stander. Zich omdraaiende als een tol, plaatste
hij onverwachts zijn hand onder de kin van zijn
aauvaller, duwde diens hoofd achlerover, dat het
nekbeen kraakte, en gaf hem daarna met de an
dere hand een aanwaaier, dat hij suizebollend los-
liet en wankelde, maar Dick liet hem den tijd
niet om te vallen, hij greep hem ter hoogte van
de ribben, wierp hem met een zwaai over zijn
schouders, en met een hevigen smak viel toen het
lichaani als een gevoelloozen klomp op de straat.
XoeG bemerkte Dick eerst, dat hij met twee
aanvaBers te doen had. Terwijl hij zijn eenen
aanvaller trakteerde, wilde de andere met een
ploertendooder hem een zwaren slag op het hoofd
toebrengenhail hij dat gedaan kunnen krijgen, dan
had het er heel leeJijk voor Dick uitgezien, maar
in een oogwenk werd den ploertendooder gegrepen
door denzelfden man in de lichte overjas, die den
vinder van den ring had bediend-
z/Zie zoo dat stelletje is netjes ingepakt", zeide
hij. ,/Ik houd den een, jij den ander. Wacht, ik
zal even mijn volk fluiten."
z/Ik geloof," zeide Dick, op zijn aanvaller, die
nu op den grond lag te kermen, wijzende, ,/dat
die genoeg heeft, en dat wij nog te hulp zullen
moeten komen, om hem weer op de been te
krijgen."
z/Waarlijk gij hebt gelijk," zeide de heer, zijn
zilveren fluitje in zijn zak stoppend. ,/Het lijkt
wel, of hij aau den grond gelijmd zit. Nu als
de bedrieger zelve bedrogen is, dan is het haast
de moeite niet meer waard, om zoo'n zaakje te
vervolgen."
//Maar deze smeerpoets moet nog wat hebben",
zeide hij, op zijn eigen tegenstander wijzende, dien
hij op den grond geworpen had, en met de knie
op de borst nederhield. ,/Hier schurk! ik zal
je maar smoren, dan behoeft de staat je geen
vrije kost en inwoning te geven."
,/Ouw!^ouw!" riep de verslagene, „gij raakt
zelf achter slot, als gij het doet."
,/Dat weet ik", hernam de overwinnaar, meteen
de hand aan den halsdoek van den schelm slaande,
,/doch ik zal het loch maar doen. Evenwel", zeide
Een stnk leder waarin een zware looden kogel is ge-
vlochten.
DE SCHIEDAMMER.
A A KB I ED INQ EN
AANVRAQEN
7) NAAR HET ENGELSCH BEWERKT DOOR