Het Dynamiet-Complot
N". 20. Eerste Jaargang. Woensdag 26 Maart 1S9Q.
BU IT EN LAND7
Abonnementsprys:
Versehijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Prijs der Advertentien
Per drie maanden.
—.00
Uitgever:
Van 1—5 regels —.50. Iedere regel meer. .10
franco per post.
1—
Groote letters naar plaatsruimte.
voor bet Buiten-
C. J. BLOMMINDAL,
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend.
Boterstraat, E, 342,
Familieberichtenper annonce 40
SCHIEDAM.
SnSflBP^^ Zij, die zich met het vol-
send kwartaal, aanvansende
I April a. s., op dit blad
wenschen te abonneeren, outvansen de nos
tot dien datum vcrschijiiendc Hummers
GRATIS.
Zondag werden de eerste kievitseieren aan
HH. MM. den Koning en de Koningin op Eel
Loo aangeboden door den hofleverancier H. Lensing
te 's Hage.
Eindelijk schijnt er toch iets te zullen komen
van de voortzetting der Arbeids-enquete.
De Eegeeriug heeft nl. f 62.000 aangevraagd
tot dekking der kosten, waarvan f 2000 salaris
voor den secretaris der Staatscommissie.
Naar de N. R. C. meldt, kan spoedig de
benoeming worden te gemoet gezien van eene
Staatscommissie, bestaande uit opper- en hoofd-
officieren van zee- en landmacht, om de Regeering
voor te lichten en van raad te dienen in gewich-
tige defensie-aangelegenheden, voornamelijk betrek-
king hebbende op de kust, de havens en stroomen
en de toegangen uit zee.
Als 't nu met de Jandverdediging niet goed
gaat, dan zal 't ten minste niet liggen aan te
weinig commissies.
Naar men uit 's-Hage meldt, wenden de
bewoners der Veenestraat aldaar pogingen aan om van
den Gemeenteraad te verkrijgen, dat genoemde straat
van eene asphalt-bestrating voorzien wordt.
Eene groote bezending Eriesche koeien is
weer door tusschenkomst van den heer R. Kuipers,
te Akkrum, naar Saragossa (Spanje) afgezonden, ge-
middeld tegen f 270 per stuk. Indien men bedenkt,
dat er nog voor elke koe ongeveer f 125 onkos-
ten komt vo<5r ze ter bestemder plaats zijn, dan
blijkt hieruit opnieuw, dat het Friesche vee zeer
gezocht is.
De werkstaking in de Twentsche katoenspin-
nerij te Enschede behoort gelukkig tot de geschie-
denis. A1 spoedig na de sluiting van de fabriek
toch zagen de arbeiders in, dat zij hier door
eenigen onder hen waren gebruikt tot deze ongemo-
tiveerde staking. Dank zij de krachlige tusschenkomst
van den burgemeester, den heer Van der Zee, werd
de zaak bijgelegd en alle werkstakers, behalve 4,
nadat zij in tegenwoordigheid van de heeren direc-
tenren hadden verklaard het onrechtmatige van
deze staking in te zien, weer aan het werk gezet.
De werkstaking bij de firma Ter Kuile Morsman
duurt voort.
Aangezien in den laatsten tijd de dolheid
bij honden in Noord-Brabant een verontrustende
uitbreiding heeft verkregen, heeft de Commissaris
des Konings in Noord-Brabant een bevel tot het
FHUIIiliETON.
of het hypnotisme in de hand van een
samenz w eerder.
4)
Hij zweeg eenige oogenblikken, staarde tegelijker-
tijd in het angstige gelaat van zijn slachtoffer en
vervolgde toen
„Gij zult het werktuig in een van de grootste
revoluties zijn, waarvan de wereld ooit getuigd
heeft, en daarna, tenzij alles mislukt, kunt gij het
meisje trouwen, waarmede gij gisteren uit waart
maar denk er om, gij zult van af dit oogenblik
haar gezelschap vermijden, totdat ik u uw vrijheid
teruggeef."
Terwijl de verschrikkelijke man aldus sprak,
namen zijn gelaatstrekken weer de duivelachtige
boosaardigheid van het spookbeeld van dien nacht
aan. Het dwarrelde in David's hoofd, hij deed een
uiterste pogiug om tegen den kracbtigen wil te
strijden, die zijn eigen wil beheerschte.
//Wat, durf je tegen te streven", riep de oude
met een vreeselijke stem. Die woorden sloegen
David geheel en al ter neer, en hij gaf het op.
Toen Lipthwaite zag, dat hij het pleit gewonnen
had, begon hij op zachten toon en vervolgde
z/Komaan jongen, alle tegenstand is vrucht loos,
en wat meer zegt, gij zult in mij geeu ondankbaar
meester hebben. Gij zult maar een paar maanden
muilkorven der honden uitgevaardigd voor de ge-
heele provincie.
Ook te Oosterwolde zal een stoom-zuivelfa-
briek worden opgericht.
Zooals men weet, heeft de bond ,/Maatschap-
pelijk belang" de prijsvraag uitgeschreven, welke
nadeelen, bepaaldelijk met het oog op Nederland-
sche toestanden, voor de maatschappij kunnen ont-
staan uit onooideelkundige toepassing van het be-
ginsel der cooperatie (winkel- en verbruiks-vereeni-
gingen).
Voor het best gekeurde antwoord is thans uit-
geloofd f 1000. De antwoorden in Nederlandsche
taal met een andere hand dan die van den schrijver
voor 1 December a. s. in te zenden aan mr. J. G.
Gleichman, te 's Graveuhage. Zij worden geteekend
met een spreuk en vergezeld van een gezegeld
briefje, met dezelfde spreuk tot opschrift, dat den
naam en het adres van den schrijver bevat.
Den len Mei 1891 wordt openbaar gemaakt,
wien de bekroning te beurt is gevallen.
De antwoorden blijven eigendom van den Bond.
De jury, bestaande uit de heeren mr. Gleich
man, dr. Schaepman en mr. G. J. Goekoop, be.
houdt zich de b eslissing voor om de uitgeloofde
som al of niet, geheel of gedeeltelijk toe te kennen
De trek tot landverhuizing naar Noord-
Amerika, die op Tessel eenige maanden heeft stil-
gestaan, schijnt opnieuw te ontwaken. Omstreeks
15 April vertrekken thans weer 35 personen van
dat eiland naar de nieuwe wereld.
Ook te Amsterdam heeft zich, naar gemeld
wordt, een comite gevorind om, in aansluitiug
aan de in het buitenland bestaande comitds, een
enquete in te stellen naar den oorsprong, de uit
breiding en het karakter der laatste influenza-epi-
demie hier te lands, en naar de daarbij gevolgde
methoden van behandeling.
De commissie die zich te Amsterdam gevormd
heeft voor den wederopbouw van een schouwburg,
heeft zich met een adres tot burgemeester en wet-
houders gewend, waarbij wordt medegedeeld, dat
zij zal trachten de voor haar doel benoodigde gel-
den, geraamd op f 900.000, door middel eener
geldleening tegen lage rente bijeen te brengen,
terwijl verzocht wordt, dat door de gemeente de
rente en aflossing der leening tot een bedrag van
f 22.500 's jaars zal worden gewaarborgd. Een en
een ander onder bepaling, dat de gemeente aan-
stonds eigenares zal worden van het te stichten
gebouw en de commissie dit gedurende 100 jaren
van de gemeente zou in gebruik nemen, alles op
eene wijze, waardoor de stadsschouwburg zou wor
den herbouwd, zonder dat daarvoor nieuwe lasten
op de burgerij worden gelegd.
De Amsterdamsche trammaatschappij ver-
voerde in het vorig jaar 14.425.759 personen, d. i.
bijna 600.000 meer dan in 1888. De ontvangslen
beliepen f 1.170.589, of ruim f 42.000 meer.
aan mijn wil onderworpen zijn, en dan mag je
weer doen en laten wat je verkiest. Ik ben de
Booze niet, die u een contract met bloed laat tee-
kenen. Gij stemt niet toe, ik neem u maar, en
gij moet ondanks u zelven toch gehoorzamen, en
met dat al zal ik uwe diensten op vorstelijke wijze
beloonen, en krijgt gij uw eigen wil terug, zoodra
ik u niet meer noodig heb."
Uit zijn oogen schoten vuurstralen, terwijl hij
aldus sprak. David verbeelde zich, dat die uiterst
fijne, loodzware damp weer door de kamer zweefde,
hij stond op het punt te bezwijmen, toen hij door
een krachtige hand om zijn middel gegrepen werd,
die hem op het portaal zette, en in den nevel
welke hem nu scheen te omgeven, hoorde hij den
salonbewoner zeggen //Waarde Acland, de tabak
is een beetje te zwaar voor je geweest, zij die ze
niet gewend zijn te rookeu, worden wel eens meer
raar. Ik had u vooraf moeten waarschuwen. Gij
zult die bedwelming er wel uitslapen. Ik wil dat
gij naar uw kamer gaat. Gij zijt niet duizelig meer.
Gij kunt de trap afgaan. Goed zoo. Goeden avond."
IV. Geheel in de macht.
Toen David Acland den volgenden morgen wak-
ker werd, kon hij er zich geen rekenschap van geven of
alles, wat den vorigen avond gebeurd was, ook een
verwarde droom was geweest. Meer dan eens vroeg
hij zich af, of hij werkelijk wel in het salon was
geweest, om daar de vreemde denkbeelden door
den bewoner te hooren verkondigen.
De sterke, vreemde lucht van de tabak, die hij
gerookt had en waarvan de geur nog in zijn kleeren
zat, overtuigde hem maar al te zeer, dat zijn
Terwijl de gemeente f 76.088 van de winst krijgt,
ontvangen de aandeelhouders toch nog 11 pCt.
dividend.
De aandeelhouders der tabak-maatschappij
z/Arendsburg" krijgen over 1889 f 8625 dividend
per aandeel van f 2000. De bezittingen komen
voor ,/memorie" op de balans voor en het reserve-
kapitaal is gestegen tot f 643.000.
Zaak-Willink Ketjen
Blijkens een door ons ontvangen circulaire tracht
de heer mr. Th. M. Verster te Amsterdam, met
eenige andere heeren, een fonds bijeen te brengen
tenrinde zich het reshtskundig advies te verschaffen
van een of meer juristen van erkende kunde en
onafhankelijkheid, om, gewapend met die adviezen,
tot herstel te geraken van het onrecht, dat den
heer Ketjen zou zijn aangedaau.
Te Groningen overleed dezer dagen een be-
jaard heer. Zijn dienstbode, die de familie 54 jaren
onafgebroken trouw en eerlijk gediend heeft, schrikte
zoo geweldig op dat berieht, dat ze ongesteld werd
en kort daarna overleed,
Onlangs vervoegde zich uit Sluis een jongen
van omstreeks 12 jaar bij, het hoofd eener naburige
gemeente, met de complimenten van zijn moeder
eene vrouw die met haar gezin van diaconiewege en
door particulieren is uitbesteed en wordt onder-
houden of de burgemeester zijn veldwachter
eens wilde verbieden, dat deze hem en zijn moeder
het bedelen aldaar verhinderle, wat gedurig
plaats had.
lemand te Gennep verkocht dezer dagen eene
oude kast, waarin oude rommel geborgen was.
Toen men de kast ontruimde, vond men daarin 49
gouden tientjes en eene partij zilvergeld een en an
der ten bedrage van f 700.
Men schrijft uit Haarlem, dat de crocus,
eersteling der bloembollen, in vollen bloei staat,
zoodat, hoewel de hyacinthen nog niet ontluiken,
hetgeen ecbter spoedig te verwachten is, de wan-
delaar zich nu reeds in die oinstreken kan ver-
luBtigen in een ongewonen bloemenrijkdom en
kleurenpracht.
Dan is 't geen wonder
In het kleine Drunen zijn dit jaar reeds 3 twee-
lingen geboren.
Drunen ligt in de Langstraat, het land der
schoenmakers, en die luidjes rekenen, zooals men
weet, altijd bij het paar
Christina Goedvolk, de weduwe van Jut,
beiden bekend uit het verschrikkelijk drama dat nu
15 of 16 jaar geleden te 's Gravenhage werd afge-
speeld, stond dezer dagen voor de Amsterdamsche
rechtbank terecht, wegens diefstal van twee parapluies
en een stukje zeep uit den Franschen Bazar in de
Reguliersbreestraat te Amsterdam. De beklaagde
heeft 12 jaren in het tuchthuis doorgebracht, en
dus, zegt het O. M., ruimschoots den tijd gehad
om na te denken over de gevolgen van een ver-
bezoek werkelijkbeid en geen droom was geweest,
en hij voelde zich niet bijster op zijn gemak, toen
hij zich herinnerde, wat Craddock al had verteld
van de geheimzinnige macht, die hij op hem kon
uitoefenen. //Het moge gaan zoo het wil", zeide
hij in zich zelven, //ik heb geen lust om nu al
op te staan, ik gevoel mij moede en afgemat, ik
blijf wat langer liggen."
Met dit besluit draaide hij zich om, en daar
het doodstil in huis was, dacht hij, dat het nu
zooveel moeite niet zou kosten, om weer in slaap
te raken j maar hierin vergiste hij zich, want hoe
hij zich ook keerde en wendde, hij kon den slaap
maar niet meer vattenhet scheen hem toe of
iets, waarvan hij zich geen rekenschap kon geven,
hem aanspoorde om op te staan en zich te kleeden.
De neiging daartoe werd op het laatst zoo sterk,
dat hij het bed uitvloog en zich kleedde. Maar
daarmede verdween de onrust nietzenuwachtig
liep hij in de kamer op en neer, zonder dat hij
het over zich kon verkrijgen, om aan de bel te
trekken en om zijn ontbijt te vragen. Het was
of er iets in zijn oor gefluisterd werd, waaruit hij
voortdurend en al duidelijker en duidelijker de
woorden kon opmaken //naar het salon naar
het salon."
z/Wordt ik nu gek riep de jongman, vof
hebben de leerstellingen van dien ouden snuiter nu
zulk een vat op mij, dat ik ze niet uit mijn hoofd
kan zetten? Komaan, een goede wandeling en een
flink bad is een recept, dat mij wel helpen zal."
Hij zette zijn hoed op, greep zijn stok en liep naar
de deur. Zoodra hij zijn hand aan de kruk had,
werd er aan den buitenkant geklopt.
grijp tegen de maatschappij. Dies werden 2 jaar
gevangenhstraf tegen haar geeischt. In een hurnaan
en gemoedelijk pleidooi, dat indruk maakte, toonde
de toegevoegde verdediger, mr. Frank van Lennep,
aan, hoe de vrouw als het ware door den vloek
der misdaad achtervolgd werd. Twaalf lange jaren
verbleef zij in den kerker. Zij gedroeg zich daar
voorbeeldig en kreeg bij haar ontslag eene extra-
toelage. Vriendelijke en barmhartige lieden trachtten
haar een onderkomen te verschaffen en zoo gelukte
het der vrouw door zwaren maar eerlijken arbeid,
gepaard aan voorbeeldige zuinigheid en ingetogenheid,
en onder een aangenomen naam, den kost te ver-
dienen. Door een toeval, een noodlottig toeval,
kwam echter een recliercheur van de Amsterdamsche
politie voor een andere zaak informaties inwinnen
in het huis waar de vrouw het laatst diende. De
rechercheur trof in het huis een ouden bekende
aan, zijn tong geraakte los, en zoo verhaalde hij,
dat de eenvoudige, stille dienstbode Christina de
Graaf eigeulijk de vrouw van Jut was. De mees-
teres, hoezeer ook met de dienstbode ingenomen,
beduidde haar, dat zij een anderen dienst moest
zoeken, in de buurt werd bekend wie zij was en
daarmede was haar bestaan gebroktn. Zij kon niet
op straat komen of zij werd achtervolgd en nage-
jouwd en aan haar rampzalig verleden herinnerd.
Wanhopig door die vervolging, zag zij geen anderen
uitweg meer dan dezen terug te keeren naar de
gevangenis die zij in 1888 verlaten had. De pleiter
hoopte dat de rechter met die feiten zou rekening
houden en een barrahartiger oordeel over de arme
zou vellen, dan het O. M. gedaan had.
Een npmerking van den verslaggever moge hier
hare plaats vinden. Zoo menigmaal wordt, en zij
die de terechtzittingen bijwouen, moeten verklaren
terecht, geklaagd over dikwerf onbeleidvolle hande-
iingeu der Amsterdamsche politie. Indien de
mededeeling van mr. Van Lennep (deze had ze
ook weder van een ander) juist wordt bevondeu,
mag niet ontkend, dat de bewuste rechercheur, zij
het ook te goeder trouw, eene rarapzalige daad
heeft verricht door te spreken, daar waar het
maatschappelijk belang gebood te zwijgen. Het
kan toch nooit op den weg der politie liggen om
door onbescheidenheid een veroordeelde te \erhin-
deren tot het goede in te keerOn. Een onderzoek
mag hier in geen geval achterwege blijven.
Aan de //Mededeelingen en Berichten der
Friesche Maatschappij van Landbouw" ontleenen
wij het volgende
De proefneming met gedroogde spooling, daartoe
door de Ned. Gist- en Spiritusfabriek te Delft aan
de Friesche Maatschappij van Landbouw aangeboden,
is thans gedeeltelijk afgeloopen en zeer in het kort
deelen we enkele uitkomsten voorloopig mede Het
deed hier bedoeld betreft voedering aan melkkoeien
voor de proef dienden 11 koeien in de eerste week
werden alle 11 met lijnkoek doorgevoederd op de
w ijze die op de boerdeiij gebruikelijk was.
,/Binnen!" riep David, terwijl hij een stap ach-
teruit deed. De deur ging open en de meid ver-
scheen op den drempel.
#De complimenten van den Heer Lipthwaithe,"
zeide zij, „en hij wacht u aan het ontbijt."
De wilskracht van David verdween in eens, en
zonder een woord te zeggen, volgde hij onmiddellijk
de meid, en liet zich bij den salonbewoner aandienen.
//Zoo, zijt gij daar eindelijk, mijnheer Acland,"
zeide Craddock Lipthwaite met een glimlach. ,/Ik
.heb u al twintig minuten gewacht."
Toen de meid de deur dicht deed, en met zware
voetstappen den trap af ging, veranderde zijn gelaat
van uitdrukking en keek hij zoo norsch mogelijk.
„Wat beteekent dat?" vroeg hij op onderdruk-
ten maar toomigen toon. //Meer dan twintig mi
nuten geleden heb ik u al geroepen. Zorg voortaan
stipter er te wezen, als ik u roep. Zit neder en
ontbijt, want gij moet een werk doen, waarmede
de geheele dag gemoeid is."
David Acland onderwierp zich echter niet zoo
gereedelijk, als Craddock Lipthwaite wel veronder-
steld had. Met een gloeiend gelaat, deed hij een
schrede naar hem toe, en zeide: //Wat beteekent
die onbeschoftheid van u Wie geeft u het recht
zulk een toon tegen mij aan te slaan Gij hebt
mij nog nooit verzocht om te komen ontbijlen, en
dan zou het nog aan mijn beleefdheid staan, het
al of niet aan te nemen."
Waarom kwaamt gij dan boven grijnsde hem
Lipthwaite toe. //Je was toch niet van plan, mij
dat alles te vertellen."
z/Ja, dat was ik," riep David in zijn woede.
tfGij liegtriep Lipthwaite met donderenden
Dienst.25
AA NVRAOEN n
