Schiedam, 20 Juni. 18 Juni is hier ter stedp herdaoht .in de eerste plaats door het uitsteken der vlaggen uit de openbare gebouwen en vele particuliere wonin- genin de tweede plaats, door het houden van een parade en verder door het geven van een con cert in de Plantage. De parade werd gehouden op het excercitieveld, waar tegenwoordig waren de Burgemeester, de Wethouder Elzevier Dom, de oud-kapitein der dd. schutterij Gouka en de heer Dijkman. Nadat de schutterij door haren majoor-commandant geinspec- teerd was en zij onder het bevel van den kapitein Meijer had gedefileerd, werd de pas aangestelde luitenant Beukers geinstalleerd. Het concert in de Plantage was druk bezocht en werd evenals de parade door goed weder be- gunstigd. In den tuin van de officieren-vereeniging werd gisterenavond het eerste zomerconcert gege- ven door het Rotterdamsche Harmonie-orkest, onder leiding van den koninklijken muziek-directeur, den heer G. A. Carl. Het weder, in de laatste dagen nog al buiig en koud, was niet ongunstig, hoewel nog te koud orn in den tuin stil te zitten genieten van de heer- lijke muziek. Het programma, met eenige nieuwe nummers voorzien, prijkte wederom met de veelgeliefde fan- tasieen uit de ,/Don Juan" en ^Lohengrin". De //Kaiser Walzer," van Joh. Strauss, beviel ons bij - zonder goed. /Cleopatra," Polka-solo voor piston, voorgedragen door den heer Fey, bracht alien in verrukking en viel zoozeer in den smaak, dat door het luid applaus het laatste gedeelte werd gebiseerd. Zeker is het, dat de Rotterdamscke Elarmonie in de laatste maanden onder den ietwat yMilitari- schen" Directeur, zeer veel is vooruitgegaan. Vooral is dit te bespeuren in de fijnere nuanceeringen in de verschillende nummers. Z. M. heeft bepaald, dat mr. F. W. Van Riemsdijk, als ambtenaar van het Qpenbaar Minis- terie bij de kantongerechten in het arrondissement Rotterdam, voor de kantons Schiedam, Brielle en Sommelsdijk, alhier zijn standplaats zal hebben. Ds. K. Van Goor, alhier, heeft voor het b roep naar Broek op Langendijk bedankt. Naar wij vernemen is door de reederij ,/Zeevisscherij Schiedam" alhier een ijzeren logger uit Engeland aangekocht, die voor de haringvis- scherij in de vaart zal worden gebracht, maar waar- schijnlijk dit jaar nog niet. Dinsdag a.s. viert de kolfvereeniging „Schie- dam" haar 5-jarig bestaan. Bij die gelegenheid zal er in de ,/Harmonie" een provinciale korps- en een personeele kolfwedstrijd gehouden worden. Na afloop van den kamp zal men zich vereenigen aan een ge- meenschappelijk diner. Onze stadgenoot, de heer G. W. M. Van der Heijden, heeft, naar wij met genoegen vernemen, bij het gewone jaarlijksche concours van de konink lijke academie te Antwerpen, den eersten prijs be- haald in de eerste schilderklasse. Otto Erkelens, 87 jaar oud, werkzaam in de stoombranderij van de firms H. Jansen Co. aan de Noordvest, had Dinsdag het ongeluk van een trap te vallenhij kwam terecht op een met steen bevloerde plaats, met het ongelukkig gevolg, dat hij een hersenschuddig kreeg. Bewusteloos werd hij naar zijn woning gebracht, waar hij ongeveer na 8 J uur overleed. Hij laat een vrouw met drie kinderen achter. Heggelman, die het ongeluk in de branderij van den heer Daalmeijer is overkomen, overleed den daarop volgenden dag. Woeusdagmiddag circa 5 uur, reed de Vlaar- dingsche omnibus van P. L. v. Roou tegen een op den Dam staande wagen aan, zoodat de boo- men daarvan braken en het deksel barstte. Den volgenden dag reed de omnibus van J. Boer tegen een daar staande handwagen, die daardoor de pui van een winkel beschadigde. Toen I. F. Van Houtink Donderdagmorgen ten 8j uur ongeveer te paard door de Nieuwe West Frankenlandsche Laan jreed, werd hij er plot- seling afgeworpen, zoodat hij op de straatsteenen terecht kwam. Het paard werd staande gehouden en Houtink, die zich nog al scheen bezeerd te hebben naar zijn woning gedragen. Vermoedelijk was het paard geschikt door het rammelen van sen blikken emmer, dien de berijder bij zich droeg. Zondag a.s., te 10 uur, heeft op het Schut- tersveld alhier een cricket-wedstrijd plaats, tusschen de clubs Concordia van Delft, en Victoria van Rotterdam. Door de firma Van der Graaf Co., bureau voor haudels-informatien enz. te Rotterdam, is weder iets nieuws uitgedacht, dat voor den handel, en voornamelijk voor hen, die gebruik maken van dat bureau, van groot nut is. Zij heeft namelijk, om het bewaren van infor- matie-biljetten gemakkelijk te maken, voor bare abonnes beschikbaar gesteld stevige linnen mappen, met vergulden stempelband, welke door gegomde strooken gelegenheid aanbieden daarin die biljetten te plakken, terwijl achterin een alphabetisch, met vloeipapier doorschoten register is aangebracht. Niet alleen om het zeer practische van die map- op het tafeltje neer en riep uit: ,/Hoe kan iktoch zoo dwaas wezen, het is mijn lakonieke vriend, wat ben ik toch vergeetachtig, heden moest hij terug- komen. Wei, heeft Revolver nu eens eindelijk gedaan, wat hij doen moest en is Louden gered Spreek op, mijn vriend, of liever zwijg en handel, want daden zijn meer waard dan woorden. Indien gij dit doet en maakt, dat ik mij uit de zaak redden kan, zal ik de vrijheid, die gij u op mijn gelaat veroorloofd hebt, vergeven, en geen voldoe- ning vragen voor de wijze, waarop gij mijn eer als Ier met voeten hebt getreden." Wordi vervolgd.) pen, maar ook omdat de firma Van der Graaf Co. steeds tracht zooveel mogelijk den handel van dienst te zijn, vestigen wij gaarne hierop de aandacht. Ouwerschie, 11 Juni. Gisterenavond werden de bewoners der boerderij van den heer P. Roden- burg, aan de Schans, uit hun slaap gewekt door een troep dronken schaarslijpers, waarvan een zijn vrouw was kwijt geraakt en deze nu zocht in de boerderij van gemelden landbouwer. Op het ge- rucht waren de buren toegesneld, om zoo noodig liulp ta verleenen en de politie te waarschuwen, die dan ook weldra verscheen, en de oproermakers, die al met messen begonnen te steken, in verzekerde bewaring nam. Heden werden zij weder in vrijheid gesteld. 20 Juni. De predikbeurten zullen Zondag a.s. te 9^ en te 2 uur vervuld worden door Ds. Leenmans. Men meldt ons uit Vlaardingen, dd. 18 Juni: Tot een ieders verrassing en tot aller groot ge noegen, is het vandaag prachtig weder. Van de openbare gebouwen en uit de meeste particuliere woningen wappert de nationale driekleur en velen trekken reeds voegtijdig met hun Zondagspakje aan langs de straten. Over het algemeen schijnt men van dezen dag een echten feestdag te willen maken. De heer M. Groeneveld opende de rij van genoe- gens, die deze dag aanbood. Des morgens om 10 uur gaf deze nl. een orgelbespeling in de groote kerk, en hij mocht zich verheugen in eene talrijke schare van hoorders, die met waardeering naar zijn talentvol spel luisterden. Het programma bestond uit Vaderlandsche lie- deren, waarvan bet laatste nummer, zijnde het le en 5e couplet van het tVien Neerlandtch bloed, door de aanwezigen eerbiedig en staande werd medegezongen. Na afloop hiervan begaf de menigte zich naar de Vischmarkt, de verzamelplaats van hen, die aan de harddraverij zouden deelnemen. Het Vlaardingsche muziekgezelschap //Concordia" onder leiding van den heer P. A. Van Abshoven, stelde zich aan het hoofd der stoet, die bestond uit 14 ruiters, voor- afgpgaan door het bestuur der harddraverij-vereeni- ging //Eendracht" en men marcheerde zoo gevolgd door een groote menigte naar den Maassluisschen dijk, het terrein, waar de harddraverij zou plaats hebben. Jammer dat deze optocht niet eerst de verschil lende straten der stad doorkruistezooals wij dat andere jaren gewoon waren. De uitslag der harddraverij is geweest, dat de prijs van f 150.— na een zwaren kamp werd behaald door het paard z/Telegraaf" van den heer J. De Jongste te Nieu- wersluis, bereden door P. fan San tenterwijl de premie van f 50.werd toegekend aan het paard //Augusta" van den heer D. Vermaat te Charlois en bereden door B. W. Schippers. Ten twee ure ongeveer was deze harddraverij afgeloopen. Om een uur 's namiddags traden de schutters op tot het houden van een inspectie, welke gehouden werd onder commando van den kapitein a la suite C. H. Hummelinck. Deze inspectie werd besloten door een wandeling langs de voornaamste straten. Om 3 uur vereenigden zich bij de Vischmarkt de 128 jongens, die zouden deelnemen aan de volksspelen. Al weder was het de onvermoeibare vereeniging ^Concordia," die ook dit gedeelte der feestelijkheden door haar spel zou opvroolijken. Een muts in de nationale kleuren werd aan elk der deelnemers nitgereikt en daarmede getooid trok men vroolijk gestemd door de straten. Een tailooze menigte had zich langs den Sluisschen dijk gesckaard, om getuige te zijn van de verma- kelijke pogingen der jongens, om zich van een prijs meester te maken. Een uitbundig gelach brak telkens los, wanneer een der deelnemers het voor- werp zijner wensch zou grijpen en dan.... misgreep. Of het even vermakelijk was voor hem, die zijn moeite onbeloond zag, zullen wij daar laten. Ge* noeg zij het, dat elkeen zoowel toeschouwer als kampvechter ten hoogste voldaan het terrein verliet. De harddraverij-vereeniging ,/De Eendracht" kan er zich op beroemen den 18 .Juni 1890 te hebben geinaakt tot een volkomen feestdag, die niet alleen voor de Vlaardingenaars, maar ook voor een groot getal vreemdelingen, die de feesten bijwoonden, een onvergetelijke dag zal blijven. Men schrijft^ons uit Rotterdam d.d. 19 Juni. z,Het is hier dun vandaag," zeide een oud ge- diende, die 18 Juni in de Boompjes liep. De man bedoelde daar niet mede, dat er veel dundoek wapperde, maar heel iets anders, iets, dat zooveel moest zeggen als, nu, op zoo'n nationalen dag maakt men hier ook een magere vertooning. En een Pruis, die altijd de beleefdheid in persoon is, om de harten der Hollanders te winnen, ten einde des te spoediger in de functie van een Hollander te kunnen treden, was nu gemelijk en riep„men is en blijft toch maar altijd hier meer Fransch- dan Duitschgezind." Natuurlijk zag hij alleen in de paar vlaggen aan de Boompjes een hulde aan Blucher, en die niet mededied, had stellig volgens hem spijt, dat Nappie den slag niet ge- wonnen had. Achals men zulk een groot rijk is geworden, dan vergeet men zoo licht, dat een klein landje ook een geschiedenis heeft. En evenzoo gaat het andereu. Als een familie door den val van Nappie met zijn continentaal- stelsel enz. van een klein burgertje een veelbe- teekenend man is geworden, dan heeft men het erg druk. De booten moeten op tijd gelost en geladen worden, men moet corrbspondeeren, naar de prijzen der handelswaren informeeren, wissels afgeven en voldoen, naar de beurs marcheeren en ook coupons kuippen (dit laatste vergat ik haast). ,/Ja, als die Nap op 18 Juni de baas was ge- bleveu, waren wij zoo ver niet. Oja, Oranje is er toen gekwetstgeraakt, ja, ja, ik herinner mij van school nog zoo iets." z/Hoe staat het met de koffieprijzen vandaag ziedaar een vraag, die dadelijk weer zoo'n nationaal denkbeeld verdringt. En als zoo'n paar trotsche zeekasteelen onder stoom de Maas doorploegen, en met hun brullende stoomfluit kennis van hun aankomst geven, dan denken zoo weinigen er om, dat de held, die in 1815 gekwetst van het slagveld gedragen werd, ook de held van 1848 was, en zonder dien held j van 1848, die zeekasteelen nu niet door den Nieu- wen Wateiweg direct voor de stad zouden kunnen komen, om zoo menig plebejerfamilie voor 1815 tot patricierfamilie te helpen verhelfen. Bij Waterloo was leeuwenmoed, doch in 1848 was er zedelijke moed noodig. De volkeren dwongen met de wapens in de hand van de vorsten vrijheden af, die zij op het slagveld van Waterloo verdiend hadden. Ook bij ons was toen meer overleg tusschen volk en regeeriug dan vroeger, een dringende be- hoefte. Er was daartoe een nieuwe grondwet noodig. De Staatslieden waren het er niet over eens, hoe die grondwet moest wezen, geleerden gaven adviezen, die den boel van den wal in de sloot hielpen, en de ministers waren in hun opinie ver- deeld. Toen zeide de gekwetste van Waterloo z/Europa staat in brand en wij moeten zorgen, dat de vlam niet oversla. Kinderen, je zult een nieuwe grondwet hebben." Daarop schudden de geleerden hunne hoofden, dat hun pruiken er op waggelden, en de menscheu voor wie de tijd had stil gestaan, zuchtten over de bandeloosheid en het Jan Rap en zijn maat, dat Neerland zou regeeren, en de ministers klaagden steen en been over het schenden van alle consti- tutionjele gebruiken. Maar de kinderen uit het volk riepen^Oranje Boven" en al kregen zij daarmede niet direct een aandeel in de regeering, zij zagen den praktischen blik van Willem II en geen geleerde pruik dorst daarom dat Koningsbesluit afkeuren. En Jan Rap en zijn maat werd geen baas in Nederland, i tegendeel, onder die grondwet kwam zooveel ten nutte van den handel tot stand, dat velen een standpunt gingen innemen, waarbij zij het noodig oordeelden hun nederige voorouders te vergeten. Geen wonder, dat men dan ook 18 Juni 1815, hier en daar vergat. Maar in hoe nederigtr buurt men nu op Water- loodag in Rotterdam kwam, hoe vroolijker de vlaggen wapperden, en' hoe meer bewijzen men kreeg en door eerepoorten, en groen, en opschriften, dat het volk met al zijn drukke dagelijksche bezigheden, met al zijn zorg, om van den eenen dag tot den anderen rond te komen, niet vergeten kon, hetgeen men op dien datum herdacht. Zoo velen van hen zijn getuigen geweest, hoe hardnekkig en manmoedig de zwartjes vechten, om onder de plak der blanken van daan te komen, zij kunnen een denkbeeld vormen, hoe wanhopig onze vaderen gestreden hebben, om niet meer onder de plak van Nappie te raken. Zoo menigeen zwierf in den vreemde, ook niet voor zijn pleizier, en deelde dan al het lief en leed met die vreemde kinderen des volks en riep dan uit,/Oost, West, thuis bestmijn hemel, wat leven wij in Holland toch in een vrij land, verge- leken met hier." Dan dacht men aan zijn vrienden en bloedverwanten, en aan den huiselijken kriug. En als men dan eens na jaren niets dan vreemde vlaggen gezien te hebben eens een schip zag, dat maar een heel klein Hollandsch vlaggetje heesch, wat gaf dat dan niet een groote ontroering in het gemoed van den man, die door dik en dun gesleept, overigens wel tegen elke aandoening van senti- mentaliteit bomvrij was geworden. Alles is voor geld te koop. Het volk hoorde genoeg over de macht van het kapitaal. Maar het volk is overtuigd, dat al die macht van het kapitaal niet in staat is een iedi-r do waarde van zijn vorsten huis en van zijn eigen nationaliteit te leeren kennen. Daarom vlagde de kleine man op 18 Juni te Rotterdam zoo flink. Men schrijft ons uit Leiden, d.d. 19 Juni: Thans, in den laatsteu brief, dien ik v6or den aanvaug der feestweek nog schrijf, zal ik natuurlijk over weinig anders dan over die week met al hare feesten handelen. Op dit oogenblik is de offkietle feestwijzer nog wel niet versch nen Vrijdag eindelijk (zeker niet te vroeg!) zal de uitgever zorgen, dat men met voile zekerheid plannen kan maken, gasten uitnoodigen en de geweuschte maat- regelen treffen doch wanneer dit nummer Komt in de handen van het couranteulezend publiek is wellicht reeds bij honderden nieuwsgierigeu hun j dorst naar wetenschap ten aauzien van dat eene punt gelescht. Laat ik daarom maar vrijuil ver- tellen wat mij nu al bekend is. Natuurlijk boezemt het niet-Leidenaars al zeer weinig belang in nu reeds te weten langs welke (hun misschien onbe- kende) straten de reunisten zullen worden ingehaald, welke richting de maskerade zal nemen en hoe vaak zij Rapenburg en Breestraat zal langs trekken; in hoofdzaak op de hoogte gesteld te worden van wat hier zal te doen zijn, is hun genoeg. Daarom wil ik met een paar woorden de nummers van het feestprogramma opsorameu. Maandagmid- dag dan tusschen 2 en 8 uren zullen de reunisten feestelijk aan 't station worden afgehaald, om na i een gezellige bijeenkomst op Zomerzorg en een ge- 1 meenschapj elijken maaltijd den avond „huiselijk" op de societeit //Minerva" door te brengen; Dins- dag zal dan de veelbesproken groote gecostumeerde optocht of maskerade, voorstellende den intocht 2 van Keizer Karel V binnen Nijmegen (nu al overal t door proclamaties vanwege #Borgemeistern, Raitz- i vrunde ind Meysters van Senter Claisz Gilde van J dezer Stadt van Nijmegen," onderteekend #voir i den Raide" door ,/Hendrick Poeyn, Secretarius," aangekondigd) 's middags en 's avonds plaats heb- ben, terwijl Woensdagmiddag de vorst cour zal houden, waarop eene matinde musicale velen van de getrouwe onderdanen zal doen verschijnen. Den avond van dien dag cafe-chantant., alleen toegan- kelijk voor studenten en reunisten. Uit alles heeft plaats in 't feestgebouw, evenals Donderdag de matinee, door de Gymnastiek- en Schermvereeniging //Arena Studiosorum", en het Vauxhall met Bal, door de societeit Minsrva aangebodeu. Vrijdag zal de roeivereeniging Njord eene matinee aan't War- monderhek geven, waarheen de bezoekers per stoom- boot of per extra-trein kunnen komen; 's avonds zorgt 't gezelschap Doctrina, dat men op eene Ke'messe d'Ete in Zomerzorg zijn hart kan opha- len. Eindelijk wordt deze aan afwisseling zoo rijke we k besloten door eene matinee op de societeit Minerva en een bal in 't feestgebouw vanwege het muziekgezelschap Sempre Crescendo en de Studenten-. Weerbaarheidsvereeniging Pro Patria. Men zieU het: aan vermakelijkheden geen gebrek! Inderdaad blijkt er zoo'n week dan ook geen gelegenheid te bestaan, iets te doen of gedaan te krijgen. Hier- over evenwel later. Ten slotte nog dit: de commissie voor de con* tra-partij is van plan veranderd, en heeft nu Don derdag 3 Juli daarvoor vastgesteld. Niet alleu lezers van //De Schiedammer" zal de Vaderlandsche geschiedenis met hare bijzon- derheden nog even duidelijk voor den geest staan als in hunne echooljaren (toen was men natuurlijk uitmuntend op de hoogte) en ongetwijfeld zal zich hier en daar wel een bevinden, die niet meer in staat is een nauwkeurige opsomming, hoeveel minder eene eenigszins juiste voorstelling, te geven van Karel V's oorlogen, veldslagen en reizen 1 Zelfs al gold het dus een meer "algemeen bekend feit dan zijn intocht in Nijmegen, dan nog zou wellicht een kleine opfrissching van wat in 't geheugen ietwat verwelkt is, niet grheel en al overbodig zijn. Doch nu over een paar dagen duizenden, waaronder zeker ook lezers van dit blad, zich zullen opmaken om getuigen te wezen van inderdaad eene zeer bela. grijke episode, zij het dan ook nagebootst, uit 't leven van den machtigsten Europeeschen vorst der 16e eeuw, nu, meen ik, loont het de moeite ons eenigszins reeds te orienteeren op 't terrein, waar wij met vele anderen een dag zullen verkeeren. Daartoe gaan we natuurlijk niet verder in de ge- schiedenis terug dan noodig is. Karel V had overeenkomstig een te Gorkum gesloten verdravoor zich de erfopvolging in Gelder en Zutfen opgeeischt van Willem II, hertog van Cleve en Gulik. Wel verre van aan dien eisch te voldoen, blijft deze weigerachtig en versterkt zich zelfs door een bondgeuootschap met's keizers aarts- vijand, Frans I van Fraukrijk. Nu moet Karel toch wel tot geweld zijn toevlucht nemendit treft doel. In 1543 ontslaan Willem II en de steden van Gelder en Zutfen elk ander wederkeerig van alle verplichtjngen en reeds den 12en September van 'k zelfde jaar wordt keizer Karel V bij't tractaat van Venlo als hertog erkend. Zoo was dan Gelderland en tegelijk daarmede Nijmegen (als een der steden, die sehier uitsluitend beschikten over de lotgevallen van 't gewest) onder de heerschappij van Karel gekomen althans in naam De werkelijkheid schijnt intusschen weinig in overeenstemming met dat alles te zijn geweest. In 1545 vinden we tenmnste melding gemaakt van een verzoek, door den keizer gericht tot de inwoners van Nijmegen om met de andere steden en stenden #den afstaut van den Franschen Koningh op de landen van Gelder met hem gestant te doen," zooals 't is uitgedrukt in een oude kroniek. Deze uitnoodiging was een gevolg van hetgejp den 18den September des vori- gen jaars was gescbiedttoen had de vrede van Crespy de staatkundige eenheid van Karel's rijk uiterlijk bevestigd en een einde gemaakt aan den 25-jarigen worstelstrijd met Frans I. Voor de Ne- derlanden brak thans een tijdperk van welvaart en voorspoed aan en de keizer ging met vertrouwen de toekomst tegen: wel haast zou hij zijn schoon ideaal verwezenlijkt zien en den schepter zwaaien over een machtigen staat, door geene tweedracht hoe dan ook verscheurd. Doch eerst dan nog die nieuwe beweging, in 1507 op 't gebied van den godsdienst in 't aanzijn geroepen, gekeerd! 't Con- cilie van Trente wordt met dit doel op zijn aan- sporen door paus Paulus III samengeroepen. Na al deze maatregelen is de machtige monarch dan eindelijk in de gelegenheid persoonlijk nauwer in aanraking te komen met zijne onderdanen en, waar noodig, handelend op te treden. Zoo bt zocht hij Keulen, om er partij te trekken voor de geeste- lijkheid tegen den hervormingsgezinden aartsbisschop Herman, graaf von Wied en houdt hij daarna te Utrecht een capittel der orde van 't Gulden Vlies. Reeds lang had de begeerte in hem bestaan in pers ion zich aan zijne Geldersche onderdanen te vertoonen en alsdan tegelijk te worden gehuldigd. Met dit doel begeeft hij zich op reis en aldus zien we hem in 1546 op den 9den Februari zijn intocht houden in //de oude stad der Batavieren," Nijmegen. Wan neer men dit alles weet dan wordt ons de buiten- gewone praal, waarmede dit bezoek gepaard ging, duidelijk; dan begrijpen we hoe de bisschop van L trecht tot 't gevolg behoorde en waarom zulk een stoet van edelen en geestelijken van minder rang de plechtigheid optuisterdenKarel V genoot het voorrecht na jaren langen strijd een met moeite verworven provincie te kunnen bezoekenDaar Nijmegen in die dagen een der voornaamste steden der Nederlanden was, gold haar allereerst en hoofd- zakelijk zijn reis. Dat men zulks daar niet zonder trots aan de vergetelheid trachtte te ontrukken blijkt uit de volgende woorden uit een rijmkroniek van Johannes Smetius Wanneer als Keijser Karel zeer neersteliok optelde, Het getal der seven-thien Pro- vintien soo stelde Hij haer voornamelik als d'eerste Stadt van vier Hooftsteden. -)f

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Schiedammer | 1890 | | pagina 2