Geldmannen.
N°. 84. Eerste Jaargang.
Zaterdag 4 October 180O
BINNENLAND.
Abonnementsprys:
Per drie rn.aan.denf .0O
franco per post. 1.
voor h.et BuJ.ten-
land 1.55
Afzonderlijke nummers. .05
Vepschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Uitgever
C. J. BLOMMEHDAL,
Boterstraat, 342,
SOHIEDAM.
Prys der Advertentien
Van 1—5 regels/—.SO. Iedere regel meer. .10
Groote letters naar plaatsruimte.
Driemaal plaatsing wordt tegen twesmaal berekend.
Familiebkkichtenper annonce .40
Dienst
,-.35
De berichten omtrent den gezondheidstoe-
stand van Z. M. den Koning zijn niet alle gelijk-
luidend.
Te Apeldoorn liep het gerucht, dat Z. M., hulp
bij zijne bewegingen afwijzende, tweemaal zou ge-
vallen zijn. Volgens een berichtgever bevatte dit
gerucht waarheid.
Een ander bericht meldt, dat het zich laat aan-
zien, dat Z M. de Koning de Vrijdag 11. gestaakte
bemoeiing met staatzaken spoedig zal kunnen her-
vatten.
vDe Amsterdammer" heeft getraclit, de waar
heid te weten te komen omtrent den toestand des
Konings, naar aanleiding vonral van de te Apel
doorn algemeen verspreide geruchten, en daartoe
op den man af een reporter gezonden naar graaf
Dumouceau, 'a Konings particulieren secretaris.
Dit bezoek zegt het blad gaf onzen
reporter gelegenheid, de vriendelijkheid van den
graaf te waardeeren, doch verschafte weinig licht.
De particuliere secretaris des Konings kende het
manifest van den heer Tindal, maar wist nog niet,
dat de couranten dat stuk beoordeeld hadden, en
op de vraag van onzen verslaggever, of hij hem
lets kon mededeelen omtrent den physieken en
intellectueelen toestand des Konings, luidde zijn
antwoord
Mijn heer, ik kan uw komst zeer goed begrij pen
en uw bezoek zou ook de weg ziju om iets te
vernemen. Tot mijn spijt moet ik u echter zeg-
gen, dat mijn plicht mii gebiedt, niets, volkomen
niets omtrent den toestand des Konings mede te
deelen. Ik heb mij voorgenomen, het stilzwijgen
te bewaren.''
De graaf verzekerde daarop nogmaals, dat het
hem speet, geen inlichtingen te kunnen geven,
maar zeide tevens, dat, zoodra zijn plicht hem niet
langer het zwijgen oplegde, hij volgaarne bereid
zou zijn, die mededeelingen aan het blad te zenden,
die verstrekt konden worden.
Reuter meldt uit St.-Petersburg, dat de Czar
thans definitief heeft op zich genomen, als scheids-
rechter op te treden in het geschil tusschen Frank-
rijk en Nederland betreffende de grensregt ling in
Guyana.
In de afdeelingen van de Tweede Kamer is
Woensdag het onderzoek aangevangen van de
Indische begrooting voor 1891.
Tot rapporteurs zijn benoemd de heeren Mackay,
Keuchenius, Smidt, Van Asch van Wijck en W.
Van Dedem.
Eveneens is dien dag de commissie voor de ar-
beiders-enquete in voile vergadering in het gebouw
van het departement van justitie bijeengekomen tot
hervatting van hare werkzaamheden, en vergaderde
de Staatscommissie voor de kustdefensie, na eenigen
tijd niet hijeen geweest te zijn.
Dinsdag a.s. te elf uur wordt door de Tweede
Kamer een openbare zitting gehouden, ter behan-
deling der aan de orde gestelde wetsontwerpen.
Op een te Leeuwarden gehouden vergadering
van het comile uit de Friesche Handelsvereeni-
ging, in zake bestrijding der overdreven toepassing
van Zondagsrust op het gebied van post en tele
graphic werd verslag nitgebracht omtrent de
ingekomen betuigingen van instemming. Uit bijna
alle provincien van ons land zijn ze bij het comitis
in grooten getale ingekomen. Het getal vsrmeer-
dert nog bij den dag. Besloten is, de zaak met
kracht door te zetten, waartoe in den loop van
het aanstaand winler-seizoen een vergadering in
het midden van ons land zal belegd worden, tot
het oprichten eener Ned. Vereeniging ter bestrij
ding van inkrimping van post- en telegraafdienst
op Zondagen.
Het voornemen bestaat bij de Regeeringom,
in afwachting van een volledige regeling van de
wijze, waarop vergoedmg zal worden verleend aan
werklieden, wie bij de uitvoering van een Rijks-
werk een ongeluk overkomt, in de bestekken be-
palingen op te nemenwaardoor de aannemers
verplicht worden, het bewijs te leveren, dat hunne
arbeiders bij Rijkswerken tegen ongeluk ken zyn
verzekerd. Op eventueele verhooging, dientenge-
volge, van de aannemingssommen is bij de be
grooting van Waterstaat gerekend.
Wij vernemen, dat de op de algemeene
Tentoonstelling der Hollandsche Maatschappij van
Landbouw te Dordrecht met de le prijzen be-
kroonde zaaigranen, als wintertarwe, winterrogge
en wintergerst, publiek zullen worden verkocht, op
Maandag 8 October a.s. des voormiddags ten elf
uur op de Korenbeurs te Rotterdam.
Dezen maatregel door de Maatschappij genomen
om tie verspreidmg van best ziaizaad te bevorderen,
juichen wij toe en wij vertrouwen, dat velebelang-
hebbenden hiermede hun voordeel zullen doen.
De instructie in zake mej. Aafke Kuypers
is gesloten.
Men zegt, dat de behandeling dezer zaak zal
geschieden met gesloten deuren.
De verwijzing naar de terechtzitting heeft echter
nog niet plaats gehad.
Ereule Teding van Berkhout heeft aan de in
structie een laken, een handdoek en ten servet
aangeboden, waarin ook zinkwit voorkwam.
Veel waarde schijut de instructie hieraan niet
te hechten.
Een der boeren in 't Bildt (Eriesland) heeft
aan den eisch der werkstakers toegegeven.
Om misverstand te voorkomen, dient (volgens
de Leeuw. Cl.) te worden medegedeeld, dat de
ytoegever" niet beboort tot de onwillige boeren,
maar tuinman is. Het aantal werkstakers bedroeg
bij hem een, zijnde 's mans eigen zoon, die lid
was van „Broedertrouw." Thans heeft de vader
den zoon weer in dienst genomen met verplichting
zich te schikken naar „Broedertrouw" en een leg-
geld te betalen van f 10, terwijl aan hem is over-
gelaten of hij dit wil voldoen in geld, in aardap-
pelen of in een tegemoetkoming in kamerhuur voor
den belrokken arbeider.
In Drente is de lust voor het onderwijsvak
niet groot meer. Voor het a.s. najaarsexamen
hebben zich slechts 9 candidaten aangemeld.
In een vergadering van veenbazen te Appel-
scha, is besloten, om 't volgend jaar het droog-
leggen per dagwerk turf met 50 cts. te verhoogen.
Een landbouwer in de gemeente Roden is op
eigenaardige wijze aan een tooin kuikens gekomen.
Hij bemerkte leven op het hooi en zag daar tot
zijn verbazing een 7-tal kuikens, zonder moeder.
Het schijnt, dat een der hennen daar eieren heeft
gelegd en deze eieren door het warme broeiende
hooi zijn uitgekomen. Een broedhen is ten minste
nergens te ontdekken.
Als een voorbeeld van kracht op hoogen
leeftijd mag genoemd worden do negentigjarige
landbouwer H. Tamerus, te Wijk bij Heusden, die
dezer dageu de ploeg hauteerde. Hij scheen niets
Termoeid.
De andoorn, die sedert een paar jaren in
ona land is ingevoerd en waarvan de veelvuldige
deugden reeds in dag- en weekbladen of tijdschrif-
ten zijn besproken, is te Roelof-Arendsveen door
den heer Ths. Castelijn dit jaar voor 't eerst als
proef geteeld. Deze proef mag als goed geslaagd
beschouwd worden. Elke plant draagt gemiddeld
zestig witgrijze, eenigszins kegelvormige enderaard-
ache vrucbten, die, volgens de eischen der kook-
kunst toebereid, een zeer malsch en lekker voed-
sel opleveren, en in smaak veel overeenkomst heb
ben met schorseneren. Men kan dus met grond
voor de toekomst iets van deze plant verwachten,
die, naar men zegt, in Japan inheemsch is.
In het Goudsche-pijpenstadje beraadslaagden
dezer dagen de vroede mannen over het al dan
niet toestaan van f 300, ten behoeve der schutte-
rij-muziek. Met het oog op den financieelen toe
stand der gemeente, gaf de heer Hoogenbooui in
overweging, voor het geval die soin werd toege-
staan, steedsytreurmarschen" te doen uitvoeren
Zondag jl. zijn aan den Academiesingel te
Breda door een visscher gevouden 6 rollen dyna-
miet, verpakt in perkamentpapier, waarop een stem-
pel met het woord dynamiet en een ander stem pel,
waarop een Duitsch fabrieksmerk. Daarbij waren
gevoegd 1 meter lont, 8 koperen busjes en 3 dito
met zwarte koppen. Of hier aan een misdadig
oogmerk gedacht moet worden, is tot dusver on-
bekend.
Als eene bijzonderheid kan gemeld worden,
dat te Nieuw- en St. Joosland eene donkerbruine
kraai met witte vleugels is geschoten.
Dezer dagen trad de heer Domela Nieuwen-
huis in eene woning in de Spijkerstraat te Arnhem
op voor een talrijk publiek. Hij betoogde, dat de
liberalen in de veertig jaren dat zij aan het bewind
waren geweest hunne beloften niet hadden gehou
den. Ook hunne tegenstanders lieten thans alles
bij het oude. Zij hadden eene nieuwe schoolwet
gegeven, maar den leerplicht niet ingevoerd. 70
5- 80 duizend kinderen waren nog van onderwijs
verstoken. Hij klaagde over den toestand der
kazernes en achtte algemeenen dienstplicht nood-
zakelijk, om daarin verandering te doen komen.
De belasting op vensters oordeelde hij zeer onbillijk
en keurde de accijnzen op de eerste levensbehoeften
af. De enquele omtrent den toestand der arbeiders
in fabrieken enz. had geen resultaten opgeleverd.
In de fabrieken is niets veranderd.
Hij ontraadde in den loop van zijne toespraak
het drinken van sterken drank, omdat uit de
accijnzen de projectielen wordt n betaald om burgers
dood te schieten. Op het kapitaal deed hij een
heftigen aanval. De kapitalisten oefenden een
overwegenden invloed uit. Daar moest een einde
aan komen en dit kon als men zich krachtig orga-
niseerde. Hij spoorde daarom aan leden van den
Sociaal-democratischen Bond te werven. Als dit
met ijver geschiedde kon over vijf of zes jaar de
Bond meester van het terrein zijn geworden.
Deze denkbeelden ontwikkelde de spreker in zijn
bekenden trant.
De samenkomst eindigde met het zingen van
het Bondslied. Het Prinsesselied werd druk
verkocht.
Te Amsterdam is over het afgelcmpen boek-
jaar voor de weesinrichting te Neerbosch de som
van f 15,725.42 ingezair.eld, en naar genoemde
inrichting opgezonden.
De socialisten maken ijverig propaganda in
Zuid-Limburg. Onder leiding van den bekenden
socialist W. Vliegen te Maastricht, een geboren
Gulpenaar, zal den 4en October een nieuw socia-
listisch orgaan verschijnen, tot titel voerende Be
Volkslribmn. Burger Vliegen heeft thans zelf
eene drukkerij in de Stokstraat te Maastricht ge-
opend.
In de hoewel degelijke, maar toch eentonige
voeding aan boord onzer oorlogsschepen in zee zal
met 1 Januari a.s. verbetering worden gebracht.
Op de zeereizen zal nl. op enkele dagen der week
stokvisch met rijst, boter en mosterd, of hutspot
en vleesch uit blik aan de bemanning worden
verstrekt.
Het recht van uitgave van de Maas- eu
Scheldebode heeft bij publieken verkoop vijf gulden
opgebracht.
-— De Haagsche agenteD van politie hebben in
een adres aan den gemeenteraad verhooging van
hunne bezoldiging verzocht.
Een uit een gemeente in het zuiden van I.im-
burg den 24 Juli jl. afgezonden brief met het zeer
FHUIXjLBTOJS.
Schets uit het leven der Pargsche
22) Kapitalisten.
ylk heb niets tegen hem."
yDan moet gij ook niet vechten."
yLaat ik u alles eens uitleggen."
ylk vraag om geen uitleggingen. Ik herhaal
alleen maar, dat gij niet zonder reden mijn onden
vader, die zoo edelmoedig jegens u is geweest, niet
tot wanhoop moogt brengen, en zijn kind van smart
moogt laten verkwijnen."
yMaar dat huwelijk zal niet gesloten worden."
yToch wel."
ylk geloof dat nietHet jongmensch,
van wien n spreekt, bekleedt geen positie in de
maatschappij, om de man van Betsy te worden."
yEen braaf en edeldenkend man, is altijd een
goede partij. Mijn vader heeft mij aan hem voor-
gesteld ten huize van de firma Buttler, bij den
eersten aanblik beviel hij mij reeds uitstekend."
//Dit is iets, dat ik op hoogen prijs stel, en dat
hem in mijn achling doet rijzen maar dat alles
is niet voldoende, om aan te nemen, dat zoo iemand
zich het recht mag aanmatigen de dochter van eeu
millionair te huwen."
Mij n vader is nooit trotsch geweest, zijn doch-
ters daarentegen waren het wel. Betsy, die het
meest ontwikkeld van ons alien is, ziet op geen
fortuin, noch op een beroemden naam, noch op
groote titels, zij wil slechts gelukkig ziju. Zij heeft
mijnheer Raymond gezien en dadelijk liefde voor
hem opgevat. Hij is niet alleen een door en door
geleerd, maar ook een welgesteld man, die zoowat
50 a 60 duizend franks rente jaarlijks kan ver-
teren."
Rivarez haalde even de schouders op.
yZiju geleerdheid evenmin als zijn vermogen,"
vervolgde de hertogin, //nemen mij voor hem in,
maar wel zijn uitstekend karakter, en ik heb de
overtuiging, dat hij daarmede mijn zuster gelukkig
zal maken."
z/Gij kent hem dus goed," hernam Rivarez.
z/Ik heb dit alles niet van vader, maar van
menschen, die heel lang met hem omgegaan hebben,
vernomen," zeide de hertogin.
,/Daar kan ik niets tegen zeggen."
yEn znlt gij dan nog vechten
V oorzeker."
Blanche ging dicht bij haar man staan, en zeide
y Wauneer ik u nu eens verzocht het er maar bij
te laten."
z/U weet wel, dat het nu niet meer van mij
afhangt, of dit tweegevecht zal plaats hebben."
z/Dat weet ik ook, maar ik vraag maar alleen,
of u het geschil zoudt willen bijleggen, als er eens per-
sonen waren, die daartoe hem en u wilden overhalen."
Hij dacht niet beter, of zijn vrouw wist meer,
dan zij wel wilde zeggen en reeds pogingen had
gedaanom personen op te sporendie de
partijen zonden trachten te verzoenen. De verzoe-
ning zou een schrap door zijn rekening halen.
z/Een verzoening", zeide hij, //is tusschen twee
mannen, wier hart op de rechte plaats zit, niet
mogelijk dan met de wapenen in de hand."
yEn zoo gij eens in dat tweegevecht omkoint
yOeh kom, wees wijzer."
z/Wat maakt gij u daarover niet ongerust Wat
moest er van uw vrouw worden, die gij zoudt ach-
terlaten
z/Ik zal in dat tweegevecht niet vallen, maak u
daar niet in het minst ongernst over."
yHoe kunt gij dat met zoo'n zekerheid zeggen P"
yStellig kan ik dat zeggen met gerustheid, omdat
er in heel Parijs niemand is, die mij een lesje in
de behandeling der wapens zal geven. Iudien gij
mijn levensloop kendet, zoudt gij weten, dat alleen
iemand als Raymond, die in geen twintig jaar te
Parijs is geweest en daar totaal vreemdeling is, het
zou durveu wagen een duel met mij aan te gaan.
Alle anderen weten vooraf, dat hij, die dit doet,
zijn doodvonnis onderteekent. Op degen of pistool
onverschillig wie voor mij staat, hij is altijd een
kind des doods."
z/Dan is die zaak van morgen geen eerezaak,
maar een laaghartige moord."
z/Mevrouw 1" de hertog trad, dit zeggende, toor-
nig, de wenkbranwen fronsende en de lippen op
elkander persende, achteruit.
r/Ja," zeide de hertogin, 7ik blijf er bij, of gij
boos wordt of niet, dat is een laaghartige moord.
Gij sari iemand, dien gij niet kmt, en die ook u
niet kent en laat hem in een valstrik loopen,
waarin hij den dood viudt. Hiermede vermoordt
gij tevens mijn vader en mijn zuster Betsy, die
aan een kwaal lijdt, welke de dokters doet verbaasd
staau, en die ongetwijfeld deu dood van liaar aan-
staande niet lang overleven zal. Zoo wordt gij een
driednbbele moordenaar."
z/Mevrouw,'' zeide de hertog, ,/neera mij niet
kwalijk, ik zou graag nog een poos met u wilien
praten, maar ik moet naar de societeit."
z/Wat een kalmte voor iemand, die op het punt
staat een driedubbelen moord te doen," zei de jonge
vrouw wanhopend.
,/Als gij daarover verwonderd staat, is dit toe te
schrijven aan uw opvoeding. Als gij onder edel-
lieden waart groot gebracht, zoudt gij weteu, dat
een duel een heel gewone zaak tusschen dezen is."
Zij deed net, alsof zij dat stekelige gezegde niet
begreep.
yIk weet niet, wat of een edelman is," hernam
zij, ,/ik weet alleen, dat iemand. die zijn leven om
een nietigheid in gevaar brengt, een nietswaardige
is, inaar dat hij, die alles zoo aanlegt, dat hij met
zekerheid zijn naaste om het leven zal brengen,
een lafaard zonder hart is."
z/Mevrouw," hernam de hertog, „u zijt vandaag
niet bijster in uw humeur. Ik hoop, dat als ik u
morgen weer terugzie, gij dan wat redelijker over
mij zult denken."
Morgen zal die zaak geeindigd zijn?"
ffIk hoop het, mevrouw."
z/Maar dan zult gij dat jongmensoh gedood
hebben."
#Hij kan ook gekwetst worden."
z/Maar, mijnheer de hertog, gij zult niet vechten.
Ik wil niet, dat er gevochten wordt."
Mevrouw, wij blijven zoodoende in een cirkeltje
)E SCHIEDAMMER
M
M
AAKBIEDIN^KN
