Geldmannen.
N°. 88. Eerste Jjiargang.
Zaterdag 18 October 189G.
BINNENLAND.
Abonnementsprijs:
Per drie maanden.00
franco per post. 1.—
voor h.et Buiten-
land1.55
Afzonderlijke nummers.05
Versehijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Uitgever:
C. J. BLOMMENDAL,
Boterstraat, E, 342,
SCHIEDAM.
Pry's der Advertentien
Van 1—5 regels —.50. Iedere regel meer.10
Groote letters naar plaatsruimte.
Driemaal plaatsing wordt tegen twe«maal berekend.
Familieberichtenper annonce f —AO
Dienst
,-.35
Omtrent den toestand van Z. M. den Koning
zegt jde Amsterdammer"
Volgens de jongste door ons ontvangen berichten,
hondt Z. M.'s phy.-ieke toestand zich vrij goed,
wordt hij door H. M. gevoed met de gewone
vloeibare spijzen, en is het eenige wat de Koning
nu en dan nog doet, met eigen hand bet glas te
grijpen, dat hem wordt aangeboden. Soms schijnt
bet, dat hij H. M. nog herkent.
De heer Frits Jansen, leeraar aan de Teeken-
akademie te 's-Gravenhage, zal worden belast met
het geven van onderwijs in het teekenen aan
Prinses Wilhelmina.
Na afloop van de openbare vergadering, heb-
ben de afdeelingen der Tweede Kamer Donderdag
hare werkzaamheden hervat.
De Kamer is voornemens, den lln November
hare gewone werkzaamheden te hervatlen.
Het Dagblad van Wiesbaden deelt, in strijd
met vroegere berichten mede, dat hertog Adolf van
Nassau het regentschap over Luxemburg, indien
hij daartoe geroepen wordt, zal aanvaarden, maar
dat hij zich in geen geval voor den dood van
Z. M. den Koning der Nederlanden naar Luxemburg
zal begeven.
Bij de verkiezing van twee leden der Staten
van Zuid-Holland in het district Brielle is voor de
eene vacature met 811 van de 1608 stemmen ge-
kozen de heer J. W. Hein, te Rockanje.
Voor de tweede vacature moet herstemming
plaats hebben tusschen de heeren Loeff, die 721,
en Hermans, die 418 stemmen kreeg, beiden liberaal.
De verkiezing van een lid der Staten van
Zuid-Holland in het kiesdistrict Oud-Beijerland,
vacature wijlen mr. A. Van Weel, is bepaald op
12 November.
Men verneemt, dat dezer dagen te Arnhem
een vergadering zal gehouden worden van de in-
speeteurs van het lager onderwijs met eenige des-
kundigen, om het ontwerp-examen-programma
voor de akte voor vrije en orde-oefeningen der
gymnastiek vast te stellen.
Door den gemeeuteraad van Amsterdam is
met 23 tegen 12 stemmen besloten tot het nemen
van eene proef met de inrichting van schoolbaden
aan twee lagere scholen lste klasse.
Men meldt uit Amsterdam
Naar wij vernemen, moet de rechtbank in raad-
kamer geweigerd hebben, rechtsingang te verleenen
tegen mej. Aafke Kuypers.
De officier van justitie zou tegen deze beslissing
verzet aangeteekend hebben. Wanneer het hof de
beslissing der rechtbank bevestigt, moet derechts-
kundige raadsnian van mej. K. eene actie tot
schadevergoeding willen instellen tegen diedagbladen,
welke het woord giftmengster bezigden.
In een door de radicale kiesvereeniging vAm-
sterdam" uitgeschreven vergadering, bijgewoond
door 1100 personen, lichtte de heer Tindal zijn
bekend manifest ,/Aan het Nederlandsche Volk"
nader toe.
Met welk publiek de oud-officier Tindal te doen
zou hebben wist hij, kon hij althans wetente
verwonderen is het dus niet, dat de vergadering
op niets uitliep en de heer Tindal er genoegen
mee moest nemen te hooren, dat de sociaal-de-
mocraat Fortuyn sympathie had voor zijn streven.
Wei ademde 's heeren Tindal's rede geen direct
anarohistischen geest, maar deze heer speelde
niettemin met vuur. Hij eindigde zijn toelichting
met het voorstellen eener inotie, strekkende „te
verklaren, dat de Regeering art. 38 der Grondwet
heeft geschondendat de Kiesvereeniging //Am
sterdam" een adres zende aan de Tweede Kamer,
waarin een parlementaire enquete wordt gevraagd
te dezer zakeandere Kiesvereenigingen te ver-
zoeken dit adres te steunen."
Fortuin achtte die motie onaannemelijk. Hij
wist een betere„der Regeering dank te zeggen
voor hetgeen zij heeft gedaan tot ondermijning
van het Koningschap en de wenschelijkheid uit
te sprekenhet Koningschap te vervangen door
de Republiek".
De voorzitter (mr. Treub) meende, dat deze motie
niet in stemming kon worden gebracht, wijl niet
aan de orde was de vraag, welke regeeringsvorm
de beste was. Fortuyn trekt nu zijn motie in en
stelt de volgende„Na dankbetuiging aan den
beer Tindal wordt geconstateerd, dat df Regee
ring het Koningschap slecht heeft gehandhaafd,
wordt der Regeering dank gezegd voor hetgeen
zij heeft gedaan tot ondermijning van het Ko-
ninklijk gezag en wordt uitgesproken, dat Koning
en ministers niet in staat zijn te regeeren en dus
een van beiden moeten aftreden".
Deze motie werd aangenomen.
De handelwijze van Jhr. Tindal wordt door vele
bladen van uiteenloopende richting streng ver-
oordeeld.
Als een bijzonderheid in dit jaargetijde kan
dienen, dat Zaterdag jl. door de firma A. Jansen
en Zn., te Breda, nog 2400 kilo's frambozen naar
buitenlandsche markten zijn verzonden.
Tegen den uitgever van de Talmudjood, het
weekblad, dat door zijne anti-semitische artikeleu de
verontwaardiging van velen in den lande heeft
opgewekt, den drukker Russel, te Meersen, is
proces-verbaal opgeinaakt wegens ontduiking der
patentwet.
Door de dames mevrouw A. C. Valeton—
Yoorhoeve en mevrouw J. P. WesselingVan
Rossum te Utrecht is dit jaar aan zoogenaamde reis-
belasting ontvangen f 1748,43en uitgegeven
f 1653.96. Voor die som zijn 43 personen Daar
bniten gezonden.
Een milicien van de Jichling '86, wieiis uni*
form bij uitzondering niet op den groei was ge_
maakt, kwam dezer dagen bij het regiment gre"
nadiers en jagers onder de wapenen in zijn bur"
gerplunje, met zijne militaire kleeding in een
bundeltje op den rug gebonden. De man was zoo
dik geworden, dat hij niet meer in zijne uniform
kon.
De gang van dezen corpulenten zoon van Mars
met zijn pakje op den rug wekte niet weinig den
lachlust van de voorbijgangers.
De agenten der Engelsche booten hebben
het voornemen om te Harlingen een slachthuis te
stichten, ten einde het vee, dat voor de Engelsche
markt wordt aangeboden, geslacht uit te voeren.
Veertien verveners te Appelscha, de groote
meerderheidhebben voor het werkvolk in de
veenderij voor het jaar 1891 een normaal werk-
geld vastgesteld. De uitbetaling heeft plaats in
specie. Geschillen uit de toepassing van die veen-
regeling voortvloeiende kunnen worden onderworpen
aan de beslissing van een scheidsgerecht, waarvan
een lid te benoemen door den betrokken werkman,
een door den vervener en, zoo noodig, een door
den Burgemeester van Ooststellingwerf.
Bij het lossen van rails te Scheveningen
heeft een werkman twee vingertoppen verloren,
doordat zijn hand beklemd geraakte onder een
vallend stuk ijzer.
De heer H. Tindal heeft zijne op 13 dezer
in //Amsterdam'' gehouden rede in druk gegeven,
met een ant woord aan het //Hbl." op zoo zegt
hij yde vuige lasteringen van dat blad.''
Exemplaren zijn gratis verkrijgbaar bij Ellerman,
Harms en Co. te Amsterdam.
Sedert eenige dagen heerscht te Gorinchem
de griep. In de vorige week zijn vijf jongetjes
van 4 en 5 jaar, in verschillende gezinnen, na een
kort doch smartelijk lijden aan die ziekte bezweken.
Een aantal sociaal-democraten te Amsterdam
vermoedelijk meer ontwikkelden onder hen
hebben hun beklag ingebracht bij den centralen
raad over de straatschandalen en opstootjes door
de partijgenooten telkenmale verwekt, en bij dien
raad er sterk op aangedrongen, zijnerzijds alles te
doen wat strekken kan om aan die storingen der
openbare orde een einde te maken.
Dat verzoek is echter door den centralen raad
beantwoord met eene oproeping in Becht voor Allen
aan alle Amsterdamscbe pa.rtijgenooten om zich
Zaterdagavond eens terdege te weren.
Intusschen heeft de Burgemeester van Amster
dam, daarover geinterpelleerd, in den Raad de
verzekering gegeven, dat een herhaling der Zaterdag-
avondsche straatschandalen desnoods met geweld
zal worden tegengegaan.
Vele winkeliers in de Damstraat en op den
Vijgendam klagen steen en been 's Zaterdagavonds
niets meer te verkoopen door de oploopen, het
gevolg van het venten der socialisten-blaadjes.
p-BITTTIiliEITOJJ
Schets uit het leven der Parijsche
27) Kapitalisten.
ffWie was uw redder?"
,/Dokter Raymond."
Het hart van de gravin klopte hoorbaar. ,/U
zeide zij, //nu berinner ik bet mij, het^gebeurde te
Riberolles op de bruiloft van Rivarez.
,/Juist, mevrouw, dien nacht redde Raymond mij
van de gevangenis."
,/Welaan," zeide de gravin, //thans is het oogen-
blik daar om uw schuld te voldoen."
„Gij spot met mij, mevrouw," hernam Durocq.
„Een duizend francs, waarmede ik^Frankrijk ga
verlaten, ziedaar al hetgeen ik bezit."
z/Ik zeg niet, dat gij uw schuld met geld vol
doen moet. Gij kunt awe dankbaarheid op een
andere manier toonen.'' j
-Wat moet ik doen, mevrouw?"
„Neem deze bankbilletten, ga tegenover Rivarez
zitten. Wanneer zijn spel uit is, stelt gij hem
voor een partijtje te maken. Gij speelt maar wat
hij wil, het komt er niet op aan hoe grof. Vei-
liest gij, het komt er ook niet op aan, ik zal dan
wel zorgen, dat gij op nieuw geld krijgt, al wat
gij wint is voor u." u
//Zoo iets doe ik nooit," nep het jongmensch
et een gebaar van afschuw.
z/Welnu," zeide de gravin, ,/wij zulleu nu niet
over de winst praten, als wij winnen, kunnen wij
later zien, wat wij er mee doen zullen. Het komt
er niet veel op aan of er gewonnen of verloren
wordt."
,/Maar mevrouw, ik heb mij vast voorgenomen
nooit meer te zullen spelen."
,/Gij moet dat voornemen vanavond laten varen,
want gij moet spelen, oin uw redder op zijn beurt
te redden."
,/0mevrouw, is dokter Raymond in gevaar,
gaarne laat ik mijn leven voor het zijne."
,/Dat zou toch niets helpen, al offerdet gij u op."
z/Maar mevrouw, wat ik u bidden mag verklaar
mij
/Vraag naar geen verklaringen, als gij uw dank-
baar jegens uwen redder wilt betoonen."
z/Wat moet ik dan doen, mevrouw?"
z/Gij moet kaartspelen met Rivarez, en zorgen,
dat hij zoo hartstochtelijk in het spel verdiept
raakt, dat hij den tijd vergeet en morgenochtend
om zes uur nog met de kaarten in de hand voor
u zit."
//Red ik daarinede dokter Raymond
,/Ja."
z/Welaan dan, ik ben bereid, nu doe ik niets
liever dan kaartspelen."
ffHier hebt gij een stapel bankbilletten."
Het jongmensch telde deze met bevende hand
en zeide, //dertig duizend franks."
ffVraag niet naar hoeveel," zeide de gravin, #als
dit geld verspeeld is, kunt gij meer van mij krijgen."
ffMevrouw," zeide Durocq ernstig, //als ik Ray
mond met spelen kan redden, heb ik moed, dat
de Hemel my helpen zal."
Eenige minuten daarna zat Durocq tegenover
Rivarez aan de groene tafel en riep, terwijl hij
inoeite deed om zijn aandoening te verbergen, ,/wie
doet er een partijtje ecarte om honderd Louis
d'or
XIV. Een dobbelspel om het leven.
z/Komaan," herhaalde Durocq, nu heel hard,
tfwie waagt er honderd Louis d'Or?"
Niemand antwoordde, wat Rivarez betreft, deze
haalde de schouders op.
z/Als het te weinig is," riep het jongmensch,
z/dan tweehonderd Louis d'Or."
Het bleef stil.
z/Wie zet er driehonderd Louis d'Or tegen mij?"
riep Durocq opnieuw.
Rivarez glimlachte eventjes en dat lachje wilde
zeggen, die vlasbaard verdient een lesje.
j/Vierhonderd dan, durft niemand vierhoudlerd
Louis d'Or wagen Waarlijk de goede tijden zijn
voorbij, er schijnen hier niet anderen meer dan
menschen zonder geld te komen.''
z/Nu kreeg de vlasbaard al te veel praats naar
de meening van Rivarez, hij stond op en zeide,
,/ik ben je man."
De oogen van Durocq en van de gravin, die
van verre bleef toeschouwe.i, straalden van blijd-
schap, nu hun plan zou slagen.
Het spel begon en weldra streek Rivarez de
vierhonderd Louis d'Or op.
,/Komaan," zeide Rivarez, ffnog eens zoo'n spel-
letje."
z/Niets liever," antwoordde Durocq.
In den polder rond Colijnsplaat zijn in den
tijd van drie dagen door zeven Hollandscke heeren
niet minder dan 182 hazen, 32 patrijzsn en 1
watersnip geschoten.
Het lijk der vrouw, die v6or eenige weken
omgekomen is bij het ongeluk met de Katendrecht-
sche veerstoomboot van de gemeente Rotterdam
(pachter Ph. Bohre), is op de begraafplaats te
Charlois, in tegenwoordigheid van den kantonrechter
en den griffier in het kauton Ridderkerk, den
burgemeester van Charlois en eenige politie-beambten,
opgegraven en opnieuw gerechtelijk geschouwd.
Woensdag, 15 October, was een beiangrijke
dag op het gebied van het spoorwegwezen hier te
lande. De vNed. Rijnspoorwegmaatschappij" ein
digde dien dag haar bedrijf, dat met al hare bezit-
tingen en verplichtingen overgaat op den Staat, die
het gebruik der lijnen heeft overgedragen aan de
z/Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen",
beboudens medegebruik van een deel er van door
de ,/Hollandsche IJzeren-Spoorwegmaatschappij".
Wat was het te 's-Gravenhage aan't station een
drukte dien avond
In het goederen- en bestelkantoor, op het kaar-
tjesbureau en in dat van den stationschef, overal
was men druk in de weer om de boeken der ster-
vende Rhijnspoorwegmaatschappij af te sluiten, de
kas op te maken en den stroom van aanschrijvingen
en instruction, die de Exploitatie-maatschappij met
bijna elkt-n trein aanvoerde, te schiften en te ver-
deelen. De N. R. S. M. werd op de muren over-
plakt met ^Staatsspoorwegen". Schilders arbeidden
tot diep in den nacht om op de bestelwagens de
initialen der N. R. S. M. te vervangen door die
der S. S.
Toen de laatste trein, precies te middernacht,
binnenkwam met 55a passagier 3e klasse, werd deze
als een gewichtige persoonlijkheid nagewezen, als
de laatste
De overdracht ging overigens zeer eenvoudig in
haar werk. De eene maatschappij ging, de andere
kwamde ambtenaren blijven en voort rollen de
spoortreinen.
Uit IJmuiden wordt gemeld
Door plotseling opgekomen zeedamp liep de
Duitsche houtboot Elsa dezer dagen tegen de loop-
brug van Velzen over het Noordzee-kanaal, waar-
door deze zoodanig werd ontzet, dat de brug voor-
loopig onbruikbaar is. Het rijtuigverkeer langs den
grooten Rijksweg is daardoor geheel gestremd
men zal tracbten door een veerpont hierin eenigs-
zins te voorzien.
De fundamenten der brug zijn door een duiker
nauwkeurig onderzocht. De schade begroot men
voorloopig op 50 A 60 mille. De schade aan de
boot zelve is minder belangrijk.
Van drie werklieden, te Maastricht, die in
een bier-reservoir moesten afdalen om het te zui-
veren, is 1 door de koolzuur-ontwikkeling gestikt.
De beide anderen zijn gered.
z/Tot uwen dienst," zeide Rivarez, //maar eerst
moet ik weten, hoe laat het is."
z/Drie uur," riep men.
z/Welnu, ik kan nog (wee uur met u spelen,
precies om vijf uur moet ik weg."
z/Nu, als dat zoo doorgaat, ben ik voor vijf uur
al arm," zeide Durocq.
Rivarez grijnsde eens.
Het spel ging zwijgende voort. Durocq verloor
keer op keer. Het geld, dat de gravin hem ge
geven had, was spoedig op. Hij kreeg toen wederom
dertigduizend franks in bankpapier. Weldra was
ook deze som verspeeld en had Durocq nu zestig
duizend franks verloren. De gravin stak hem op
nieuw geld toe.
z/Mij dunkt, dat gij nu een lesje gehad hebt,"
zeide Rivarez, ^zullen wij het er maar niet bij
laten P"
Durocq glimlachte. //Neen," ze'de hij, ,/wij
moeten er zoo spoedig niet mee ophouden."
z/Nu dan, zoo als gij wilt," was het antwoord.
Durocq verloor weer, want het was dien avond,
of de fortuin niet van de zijde van Rivarez wou
wijken.
Het jongmensch werd bleek, het zweet parelde
hem op het voorhoofd. Zijn geweten verweet hem,
dat hij verkeerd handelde. Hij besefte, dat hij
het heele fortuin van de gravin verloor en toch
Raymond niet zou redden.
Wat Rivarez betreft, deze bleef kalm.
Wanneer die man echter verloor, was hij onuit-
staanbaar van humeur. Dan vloekte hij tusschen
de tanden en mompelde hij de grootste grofheden.
Dan verscheurde hij de kaarten, of wierp ze weg
AANBIKDIN1EN
