Geldmannen.
N°, 95. Eerste Jaargang.
Woensdag 12 November 1890.
BINNENLAND.
Abonnementsprijs:
Per drie maanden,0O
franco per post. 1.—
n voor h.et Buiten-
land1.65
Afzonderlijke nummers. .05
Verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Uitgever:
C. J. BLOMMIHDAL,
Botepstraat, E, 342,
SOHIBDAM.
Frijs der Advertentien
Van 1—6 regels/— .50. Iedere regel meer. .10
Groote letters naar plaatsruimte.
Driemaal plaatsing wordt tegen twaamaal berekend.
Familiebkeichtenper annonce f.40
Dienst
Uit Apeldoorn werd Zaterdagmiddag geseind
In 's Konings toestand wordt merkbaar achter-
uitgang waargenomen. Het toegediende voedsel
wordt meestal zonder bewustzijn gebruikt. De
weinige slaap wordt herhaaldelijk gestoord door
onrust, waardoor de hooge lijder, als aan angst ter
prooi, voortdurend van en op de legerstede wil
geholpen worden.
Minister Mackay is Zaterdag naar het Loo
vertrokken. Vermoedelijk staat dit bezoek in ver-
band met de benoeming eener RegeDtes.
Dr. Vinkhuyzen is gisterochtend naar //het
Loo" vertrokken, tot het bijwonen van een consult
over 's Konings toestand.
De eed dien H. M. de Koningin ter aan-
vaarding van het regentschap vermoedelijk
Dinsdag IS dezer in een Vereenigde Vergade-
ring der Staten Generaal in handen van den voor-
zitter zal afleggen, luidt
z/Ik zweer trouw aan den Koningik zweer, dat
ik in de waarneming van het Koninklijk gezag,
zoolang de Koning buiten staat blijft de regeering
waar te nemen, de Grondwet steeds zal onder-
houdeu en handhaven.
t,Ik zweer, dat ik de onafhankelijkheid en het
grondgebied des Rijks met al mijn vermogen zal
verdedigen en bewarendat ik de algemeene en
bijzondere vrijheid en de rechten van alle des
Konings onderdanen en van elk hunner zal be-
schermen en tot instandhouding en bevordering
van de algemeene en bijzondere welvaart alle mid-
delen zal aanwenden, welke de wet ten te mijner
beschikking stellen, gelijk een goede en getrouwe
Regenies schuldig is te doen.
//Zoo waarlijk helpe mij God almachtig
Vermoedelijk zal daarna de aanvaarding van het
gezag door H. M. in een proclamatie worden
bekend gemaakt.
Wanneer het Regentschap is aanvaard, eischt
de Giondwet nog een tweetal voorzieningen. In
de eerste plaats eene wet regelende //het noodige
toezicbt over den persoon" des Konings, zoolang
Z. M. buiten staat is de regeering waar te nemen.
Deze wet, waarbij een of meer voogden worden
benoemd, moet in Vereenigde Vergadering worden
vastgeeteld.
De tweede regeling, bij gewone wet vast te
stellen, bepaalt de som, die op het jaarlijksch
inkomen der Kroon zal worden genomen voor de
kosten van het Regentschap.
Deze wet, eenmaal afgekondigd, kan gedurende
het Regentschap niet worden veranderd.
Met 1 Januari a.s. kan men met den tram
een kijkje in Belgie nemende rijtuigen der Zuid-
Nederlandsche Stoomtramwegmaatschappij zullen
dan van Breda doorloopen tot Antwerpen.
Gedep. Staten van Zeeland hebben aan den
gemeenteraad te Zaamslag medegedeeld, dat zij aan
den Koning ter vernietiging hebben voorgedragen
het raadsbesluit, waarbij aan de vereeniging voor
christelijk onderwijs lokalen der openbare school
zijn verhuurd.
Te Groningen is de belaugstelling in de voor-
stellingen van den circus Carre zoo buitengewoon
groot, dat er 's avonds honderden persouen vruch-
telooze pogingen aanwenden om een plaatsje te
veroveren. Voor hooge prijzen worden er kaartjes
van de hand gedaan. Kaarten lste rang f 1.50
vinden koopers voor f 10 en hooger, terwijl de 2de en
3de rangbewijzen voor f 5 tot f 8 verkocht zijn.
De onderteekenaars althans eenige
van het adres aan den minister van Water staat
enz. betreffende dea handel in Nederlandsch spek
zijn uitgenoodigd tot eene samenkomst in het
departement van Waterstaat enz. op 13 November.
Met hen zal dan eene gedachtenwisseling worden
gehouden omtrent de wijze, waarop aan de bezwaren,
in dat adres uiteengezet, kan worden tegemoetge-
komen, zonder over te gaan tot het merken van
buitenlandsch spek en varkensvleesch, waartegen
overwegende bezwaren bestaan.
Een koopman te Amsterdam heeft kennis
gegeven, dat hij vermoedelijk voor een bedrag van
f 21,000 aan diamanten is opgelicht geworden.
Uit Amsterdam wordt gemeld
De rechtbank heeft geen termen gevonden, mej.
Aafke Kuypers gerechtelijk te vervolgen en stelde
haar Zaterdag op vrije voeten. De officier van
justitie heeft verzet aangeteekend. Mej. Kuypers
bezocht onmiddellijk haar vriendin freule Berkhout.
Zondag woonde zij de godsdienstoefening bij.
Op grond, dat het mond- en klauwzeer te
Vaals weder is geweken, hebben een 70-tal belang-
hebbenden bij den veehandel op Engeland zich tot
den minister van Buitenlandsche Zaken gewend
met het dringend verzoek, zoo spoedig doenlijk
alle pogingen in het werk te stellen om van de
Britsche Regeering opheffing te verkrijgen van het
verbod van invoer van levend vee, althans van
slachtvee, te Deptford.
Naar het Rblad verneemt, is het zoo goed
als zeker dat het Congres International Maritime
in 1890 te Amsterdam vergaderen zal, en dat dan
een tentoonstelling van waterbouwkunde zal plaats
hebben.
Bij gelegenheid van de vergadering, in de
vorige week door de afdeeling Leeuwarden van
den bond v. alg. kies- en stemrecht gehouden en
waarin de heer Stap als spreker optrad, werd het
schotschrift Koning Gorilla o. a. in de zaal gevent.
Thans vragen eenige aibeiders bij advertentie in
het Leeuwarder Advertentieblad aan de heeren dr.
Vitus Bruinsma c. s., of het uitventen van een
dergelijk vuilaardig libel inderdaad zou kunnen
strekken tot verhooging van het zedelijk peil der
arbeidersbevolkiug.
De heer Stellwagen, candidaat in de rechten
te Leiden, heeft welwillend aangeboden voor belang-
stellenden in den kring der Ned. Gist- en Spiritus-
fabriek te Delft een cursus te geven in staats-
inrichting.
De heeren 0. J. Van Houten Zoou, de
bekende chocolade-fabrikanten te Weesp, hebben
het voornemen in den aanstaanden winter aan hun
personeel eenige avonden van lelterkundig genot
aan te bieden. Eenige populaire letterkundigen zijn
reeds door hen voor het houden van eene lezing
uitgenoodigd.
Door den directeur der //Heidemaatschappij"
is in het zuidoosten van Drenthe een onderzoek
ingesteld naar de geschi/ctheid van den bodem voor
het aanleggen van proefvelden voor de boschcul-
tuur. Met de eigenaars van sommige dezer per-
ceelen zal over den aankoop voor dit doel worden
onderhandeld.
De heer W. A. Scholten, te Groningen,
heeft f 1000 geschonken aan de Commissie ter
bevordering van het schoolgaan van kinderen van
on- en minvermogende ouders, aldaar, om in den
aanstaanden winter aan de meest behoeftige school-
kinderen warme en voedzame spijzen te verschaifen.
Op de lijnen der Nederlandsche Tramweg-
Maatschappij in Eriesland en andere wordt druk
gereden met voor dit doel gemaakte karren, waar-
van de wielen van flenzen zijn voorzien en op rails
passen. Vrachtrijders, bakkers en allerlei koop-
lieden hebben zich zulk een voertuig aangeschaft
om hun goederen te vervoeren. Door Gedeputeerde
Staten is thans aan de Provinciale Staten het voor-
stel gedaan, dat een bepaling worde gemaakt,
waarbij verboden wordt gebruik te maken van de
rails eener Tramweg-Maatschappij met speciaal
daarvoor ingerichte voertuigen.
Een tegen-adres is uit Oude-Pekela aan de
Provinciale Staten verzonden.
Op de laatste najaarsmarkt, te Alkmaar, zijn
een paar stuks vee verkocht en niet betaald ge
worden. De politie kon er niets aan doen, omdat
het geen diefstal was. De kooper zeide te zullen
betalen, maar niet wanneer. Op de jaarmarkten,
die nog komen moeten, znllen dan ook verkoopers
best doen van koopers van on bekende soliditeit,
dadelijke betaling te vorderen.
Tot nu toe was men vrij wel in het onze-
kere, hoe toch de naam was van den man, die in
de Tindal-meeting van den 13den October jl. zich
zoo oneerbiedig over den Koning uitliet. De dag-
vaarding, die de getuigen opriep, teneinde voor den
rechter-commissaris getuigenis af te leggen, sprak
van v Krekel of Gerritse".
Uit de meest goede bron weten wij thans, dat
de man waarlijk Krekel heet en dat in de resi
dence zijn eerste levenskreet werd gehoord.
Zijn opvoeding moet er zelfs niet toe geleid
hebben om zich aldus uit te laten.
De vergissing is ontstaan, omdat hij zich in zijn
kosthuis Gerritse noeinde.
Er schijnt. echler twijfel te bestaan of Krekel
wel toerekenbaar is, en in dit geval is zijn plaats
elders dan in de localiteit, waarheen de instructie
hem, daar hij bovendien bekend heeft, onverbid-
delijk zal voeren. Nv. N.)
Zaterdagavond had te Oud-Beierland een groote
volksoploop plaats als gevolg van het afkondigen
der nieuwe politie-verordening, waarbij het houden
van kermisvermakelijkheden op particulier terrein
is verboden. Onder het zingen van het lied //Ker
mis moet er wezen en Jcernis moet er Zijn" loog
de menigte naar het huis van den burgemeester,
en vernielde daar eenige ruiten en de huisbel. Ook
bij andere bewoners werden er baldadigheden
gepleegd.
Tot vddr korten tijd konden zij, die tot
gevangenisstraf of hechtenis veroordeeld waren,
zich tijdelijk aan het ondergaan daarvan onttrekken,
door zich in hunne woningen schuil te houden.
De onlangs in werking getreden wet heeft hierin
veranderiug gebracht, en op grond daarvan is dan
ook te Amsterdam een zoodanig persoon in zijne
woning aangehouden, na te hebben geweigerd op
uitnoodiging te bestemder plaatse te verschijnen
tot het ondergaan der hem opgelegde straf.
De vernieuwing van //het Czaar Peterhuisje
te Zaandam wordt, naar de Zaanl. Ct. meldt, met
kracht voortgezet. Het oorspronkelijke gebouw,
dat op sommige plaatsen 3 duim in den grond
was gezaKt, is met behulp van dommekrachten en
vijzels ongeveer 1 M. in de hoogte gebracht, en
van eene zeer hechte fundeering voorzien de vloer
is door ijzeren balken ondervangen en het geheel
door Amerikaanschhouten steunpilaren, stevig aan
elkander verbonden, omringd, zoodat beweging en
schudden zoo goed als onmogelijk is geworden.
Men verwacht, dat de herstelling tegen 1 Januari
1891 voltooid zal zijn.
Door de politie te Maastricht is een gooche-
laar aangehouden die, onder voorgeven van daarmede
toeren te willen verrichten, zich 2 gouden ringen,
2 oorbellen en 1 zilveren ring heeft toegeeigend.
Iemand te Woerden had dezer dagen een
aardig buitenkansje. Op een boelhuis kocht hij
voor f 1.50 een schilderijtje, dat bleek door Adr.
Van Ostade geschilderd te zijn. Het werd voor
f 100 weder verkocht.
Nu de wintervergaderingen weder aanvangen,
vestigt men de aandacht op de Hollandsche heb-
belijkheid om nooit te beginnen op het vuur, dat
voor de vergadering is aangegeven. Onze Tweede
Kamer geeft daarvan het voorbeeldnu, daarbij
geldt het nationale tijd, en met dezen is men nooit
zuinig geweest, merkt de ,/Arnh. Ct." op. Maar
in onze genootschappelijke en andere samenkomsten
ware het toch aan te bevelen, dat men zich hoog-
stens hield aan het traditioneele //prinsenkwartier",
Soliets uit het leven der Parijsche
33) Kapitalisten.
Toch schijnt hier en daar een flauw lichtje voor
een venster en verkondigt een schor brullend gezang,
dat er nog menschen zijn, die schik in hun leven
schijnen te hebben.
Die lichtjes zijn afkomstig van de kroegen, waar
nacht en dag gedronken wordt.
Nu en dan verlaat een schooier de kroeg. On-
gelukkig de welgestelde burger, die in dit avonduur
door deze buurt wandelde en zoo'n schooier tegen-
kwam, want deze zou onmiddellijk ruzie tegen hem
zoeken, om hem zoodoende tot een vechtpartij uit
te lokken, waarbij altijd zijn horloge of zijn por-
temonnaie gerold wordt.
Het was negen uur 's avonds. De slecht verlichte
straat was nu reeds eenzaam en verlaten.
Een man, boven den middelbaren leeftijd, van
een krachlige gestalte, gekleed in een vuil sjouwer-
manskostuum, dwaalde aldaar rond. Ofschoon die
man fliuk doorstapte en zich schijnbaar kalm hield,
zou het den aandachtigen beschouwer niet ontgaan
zijn, dat hij niet bijster op zijn gemak was. Hij
dwaalde langs de kroegen, deed net alsof hij erin
wilde gaan, maar scheen zich dan weer te bedenken
en vervolgde zijn weg.
Eindelijk vermande hij zich en trad een kroeg
binnen, die spaarzaam verlicht en vol volk was.
Door den tabakswalm, die er in de gelagkamer
hing, en die zoo dik was, dat men op drie a vier
pas afstand niets meer kon onderscheiden, werd
zijn binnentreden door de bezoekers nauwelijks op-
gemerkt. De bediening werd mogelijk gemaakt,
doordat een buffetjongen aanhoudend door de tap-
kamer liep luidkeels roepend//wie moet er nog
wat hebben
De onbekende bestelde een flesch wijn, haalde
een pijp uit den borstzak van zijn boezeroen, stak
die aan en hielp den rook nog dikker maken, dan
hij reeds was.
Hij ging toen aan een tafeltje zitten, en spoelde
van tijd tot tijd zijn keel met een glas wijn door.
Toen hij daar een kwartier had zitten rooken en
drinken, kwamen vier mannen mede plaats nemen
aan het zelfde tafeltje, waar hij zat.
v Duivelkaters, zeide de een, die onzen rooker
scherp aankeek, tot den andere //als die kerel niet
de oude Zakkenroller is, dan ben ik wat."
wHij heeft er veel van weg," zeide de tweede.
//Ik zou hem wel eens weer willen zien," zeide
de derde, //want hij was altijd een kranige kerel."
//Hij lijkt er veel op," zeide de vierde, //maar
als hij het is, is hij erg verouderd."
De eerste spreker nam zijn glas op, stootte het
tegen dat van den man, dien men voor Zakkenroller
hield, en zeide, //klink eens met de kameraden, of
ben je trotsch geworden Ben je niet meer van
het vak, zoodat je de kameraden niet meer aaukijkt
De onbekende klouk, zette zijn flesch te midden
van de andere flesschen, en zeide//ik kijk de
kameraden niet scheef aan, integendeel, ik ga recht
tegenover hen zitten. En wat hetvak ook betreft,
ik heb het nooit veracht."
z/Het is Zakkenroller/' zeiden nu alle vier te
gelijk.
z/Gij hebt gelijk/' zeide de aangesprokene, //hij is
het in levenden lijve."
Kerel, waar hebt gij gezeten vroeg de een,
z/wij hebben je minstens in geen tien jaar gezien.''
Toen vertelde Zakkenroller, dat hij buitenslands
was geweest, om aan de nasporingen der politie te
ontkomen, dat hij in den vreemde goede zaken had
gemaakt, doch ten slotte ook door de justitie aldaar
op de hielen werd gezeten. Dat hij van oordeel
was, dat hij vroeg of laat toch ingerekend zou
worden, waarom hij maar verkozen had zich liever
in Erankrijk te laten inrekenen dan in den vreemde.
Daar hij jaren lang weg was geweest, had hij er
nog al moed op, dat de politie hem zoo gauw niet
zou herkennen en dat hij nog eerst een paar goede
zaakjes zou kunnen doen, voordat men hem te
pakken kreeg.
Zakkenroller bestelde nu eenige flesschen wijn en
liet zijn vroegere makkers duchtig zijn welkomst
in het vaderland drinken.
De vier dieven begonnen nu op hun beurt aan
Zakkenroller te vertellen, hoe of zij gedurende zijn
afwezigheid aan den kost gekomen waren, welke
verhalen van tijd afgebroken werden met duchtige
uitvallen tegen de fabrikanten van nikkelen horloges
en tegen de mode om simili parures te dragen.
Al pratende raakten gaandeweg de flesschen ledig,
waarna Zakkenroller nogmaals trakteerde.
De tongen raakten los, men zong, dronk en klonk
bij afwisseling. Daar men wel vermoedde, dat Zak
kenroller niet voor niet in de dievenherberg was
gekomen, maar denkelijk een diefstal op het oog
had, waarvoor hij eenig personeel noodig had, vroeg
men hem, of hij niet een van het viertal voor een
zaakje kon gebruiken.
De mannen van dit viertal behoorden echter niet
tot de gevaarlijkste soort dieven, het waren lade-
lichters, dieven van uitgestalde voorwerpen, oplich-
ters, die tevens nu en dan een portemonnaie en
een horloge rolden.
Blijkbaar kon Zakkenroller, die zich nimmer met
zulke kleine diefstalletjes had opgehouden, maar
altijd groote zaken had gedaan, hen niet gebruiken,
want hij liet zich op dat punt niet veel uit, en de
anderen drongen daar niet verder op aan, wel wetende,
dat dit toch vergeefsche moeite zou zijn geweest.
Daar de boevenstukken, die Zakkenroller vroeger
bedreven had, nog van tijd tot tijd het onderwerp
der gesprekken in de dievenherbergen uitmaakten
en zijn diefstallen zich gekenmerkt hadden door
een grenzenlooze brutaliteit eu een buitengewoon
overleg, was men overtuigd, dat hij geen dieven
van kleinigheden kon gebruiken, maar integendeel
boeven noodig had, die voor inklimming met braak
en zelfs niet voor moord terugdeinsden.
Hoe gaarne de vier boosdoeners den een ofanderen
diefstal met Zakkenroller zouden bedreven hebben,
zoo troostten zij zich met de gedachte, dat dit voor
hen niet weggelegd was, omdat zij hun sporen nog
niet bij het dievengilde verdiend hadden.
Zakkenroller wilde reeds opstaan en vertrekken,
toen men hem vermcht, nog eens even afscheid te
drinken, waaraan hij voldeed. Terwijl men hier-
BE SCHIEDAMMER
AAKBIEDIIOEN
AANYBAQ1A