i\. 43.
Zaturdag18 Februarij.
1860,
VAN
BHIT K ILAf IlT
DAG BLAD
ZUIDHOLLAND EN SGRAVENHAGE
/J/7 Tin.,1.1 .Ji
Bit Dagbla<l versc/ugnt dagelijksuitgetiomeri Zon- en
Feestdagen.Prig's per drie maanden f 5.
Franco per post f 6.
Br.tvenslukken en aUvertentxen
franco aan 't Bureau van dit
1iagblad
Prigs der advertentien van 1 6 regels f 1.80, elke
regelmeer 25 cents, behalve het zegel. Groote
letters naarmate de ruimte, welke zij beslaan.
r IS A Si K R IJ H.
l*arUs i Feb. De verdaging van de opening dtr
zitting van de beide Earners tot 1 Maart, is een gt-
volg van het uitstel der discussien in het Britsche
Parlement over het handelstraktaat. Dit verdrag eene
vry belangrijke wijziging in ons finantiewezen bren-
gende, is het noodig alvorens de zitting onzer Earners
geopend worde, den uitslag der beraadslagingen in
gemeld Parlement te konnen. De aunspraak des Keizers
welke jaarlijks een wezenlijk oeconomisch en staat-
kundig programma bevat, zal al naar dien uitslag
gewijzigd moeten worden. De Keizer zal ook mede-
deelingen nopens de Italiaansche aangelegenheden
moeten doen. Het is derhalve noodig, dat de belang
rijke onderhandelingenzoowel omtrent Savoye en
het graafschap Nizza, als betreffende Midden-Italie,
eenig resultaat hebben opgeleverd, waarvan door den
Keizer in zijne aanspraak melding zou kunnen gemaakt
worden. Uit het uitstel der opening van onze Earners
voor slechts eenige dagen zou blijken dat de onder
handelingen over een en ander ten einde spoeden. Graaf
Arbse, sedert Zondag avond alhier aangekomen, heeft
reeds den volgenden dag eene conferentie met den
minister van buitenl. zaken en den ridder Desainbrois
gehad. Eergisteren is hij bij den Keizer ten gehoore
loegelaten en heeft hij aan Z. M. een eigenhandig
schrijven van zijn Souverein overhandigd. Men kan bij
herhaling do verzekering geven dat die beide Souve-
reinen het omtrent alle vraagstukken betreffende de
regeling van Italie volmaakt eens zyn. Het ant-
woord van Rusland op de vier punten der depeche van
den heer Thouvenel is thans op weg en wordt spoedig
alhier verwacht. De ridder Desainbrois vertrekt op het
laatst der week naar Turin.
Steeds blijft er sprake van het houden van aan-
staande conferentien in deze hoofdstad, althans van
daaromtrent geopende onderhandelingen. Het initiatief
van het voorstel daartoe schijnt van Londen uit te
gaan.
Voor de Indisch-Chinesche expeditie is eeu crediet
van 33 millioen geopend als 8,600.000 voor soldy
3 millioen voor werkloonon en 18 millioen voor al-
gemeene approviandering der vloot.
Mgr. Dupanloup heeft een langdurig onderhoud
met zijn advooaatden heer Dufaure, gehad, naar
aanleiding van het regtsgeding, 'twelk de Siecle tegen
hem voert.
Intusschen boezemt dit proces minder bezorgdheid
aan den bissehop in, dan het antwoord dat de baron
Molroguier in den Constitutionnel heeft geplaatstop
de beleedigiug der nagedachtenis van zijnen bloedver-
want, den overleden bissehop van Orldans, aangedaan.
Dit antwoordin den vorra van een brief, is zoo bezadigd
en waardig gesteld dat het de algeraeene goedkeuring
wegdraagt, 'tgeen geenszir.s het geval is met den aan-
valwelke Mgr. Dupanloup zich jegens zyn' voorganver
heeft veroorloofd. Intusschen komt dezeoverdreven ijver
van den bissehop der Keizerlijke staatkunde zeer te
stade. De aandacht wordt door een tusschenstryd
van de hoofdkwestio afgeleid en het gouvernement kan
rustiger voortgaanom zijn later programma ten uit-
voer te leggen.
De heer Veuillot is naar Rome vertrokken ten einde
zijne nieuwe fnnctie bij de Romeinsche spoorwegen te
aanvaarden. Den dag voor zijn vertrek lieten meest
alle aanzienlijke leden zijner partij zich bij hem in-
schry ven.
De circulaire van den heer Thouvenel geeft der
Patrie aanleiding tot de volgende opmerkingen
De minister van buitenlandsche zaken bewyst met
onwederlegbare klaarheid dat de encyclique, door een
vraagstuk, 'twelk uitsluitend tot het gebied der poli
tick behoortop het godsdienstig terrein te brengen,
eene betreurenswaardige en gevaarvolle verwarring
doet ontstaan. Men kan dns een zoo vreemdsoortig feit,
'twelk men revolutionair, in den slechtsten zin des woords
kan noemen, niet zonder protest laten voorbijgaan, daar
liet een beroep op de geestelijkheid en op de gcloovigen
in de plaats stelt van de diplomatieke gebruiken en
onderhandelingen van de regelmatige vormen, welke de
gonvernementen onderling in acht nemen. Men brengt,
wel is waar daardoor de politick niet op straatmaar
wel in de kerkenhetgeen misschien van niet minder
ernstigen aard is en in alien gevalle de heilige bede-
huizen in onrust en in gevaar brengt.
Als de minister van buitenlandsche zaken eene
verge! ijking maakt tusschen den U^ocwitischen geest
der oude wereld en dien der hedendaagsche beschaving,
tusschen het oudeen het nieu we regt, tusschen de middel-
eeuwen en 89en hij aantoontdat zoo de verwarring
tusschen het geestelyke en het wereldlijke gezag logisch
mogt zijn geweesttoen die in overeenstemming was
met den geest en de algemeene overtuiging, dit thans
volstrekt niet meer 'tgeval isr,dan spreekt de minister
als historicus en als staatsman, en is hij getrouw aan
de overlevering van alle beroemde meesters der heden
daagsche politiek en wetenschap.
Bijzonder geschikt om op alle gematigde en on-
partydige gemoederen indruk te maken komt ons eene
zinsnede der circulaire voor, waarby de minister in her-
inncring brengt de historische feiten van het vraagstuk
der RomeinscheStaten, sedert het verdrag van Tolentino
tot aan de discussien in den boezem van het Weener-
Congres. Hier is het meer dan ecu geschiedschrijver,
tis de geschiedenis zelve, welke spreekten men zou
de geheele 19de eeuw en de rol der Katholijke Mogend-
heden sedert zestig jaren moeten wegcyferen indien
men wilde beweren, dat de Romeinsche Staten niet
aan overwegingen van geheel wereldlijken aard hun
aanzijn te danken hebben.
De Siecle laat zich over die circulaire aldus uit
Het valt ons moeijelijk het antwoord van den
heer Ihouvenel op de redeneringen van het Romein
sche Hoi, lof toe te zwaaijen. Redelijkerwijze zouden
wij kunnen vreezen dat men ons van zokeren cigen-
waan zou beschuldigenindien wij te luide denkbeelden
goedkeurdenwelke steeds de onze waren. De circulaire
van den minister van buitenlandsche zaken is eene
zamentrekking van al hetgeen wij over het Romeinsche
vraagstuk hebben geschreven maar wat wij onbepaald
kunnen goedkettren het is de vorin der circulaire, het is
de gematigdheid, waarmede elk punt wordt wederlegd
de duidelijkheid van voordragt, het onwederlegbare der
stellingen. Het was onmogelykop diplomatique wijze
beter de conclusien te vertolken van die brochure,
welke, volgens de vertaling der woorden van den Pans
een vcrfoeijelijk (volgens den Latijnschen tekst impu
dentissimum) doel haden waartegen zich zoo vele
vroraen verheffendie van oordeel zijn, dat het nu
het oogenblik niet was, om de langmoedigheid do
verdraagzaamheidden geest van verzoening der ware
Christenen na te volgeri.
k)e tegenstand van sommige geestelijken houdt aan.
Er worden aanhondend inandementen van bisschoppen
ontvangen, die de circulaire des Pausen afkondigen
en nieuwe gebeden bevelen. Aan den nuntius is een
nieuw adres aan den Paus overhandigd 't welk door
oOO Katholijken dezer hoofdstad is onderteekend. Die
handteekeningen schijnen cchter met veel moeite ver-
gaderd te zijn, zoodat daaruit blijktdat de aan-
hangers der bisschoppen niet zeer talrijk in deze hoofd
stad zijn. Voor eenige dagen zijn eenige personen
by den heer Recamier bijeengekomen om eene peti-
tie te onderteekenenwelke ten doel zou hebben
eene wyziging in het artikel der constitutie te vragen
betrekkelijk de niet verantwoordelijkheid der ministers.
Al die pogiogen zullen echter afstuiten op de onver-
schilligheid van het publiekde vaste houding des
Keizers en zijne overeenstemming metallegroote Stuats-
ligchamen.
Bijzondere brieven uit Madrid, van den 11deelen
twee niet onbelangryke stukken medeals; 1°. de
opeisching van I'etouan door den opperbevelhebbes van
het Spaansche leger en 2°. eene dagorder aan het leger,
na den slag van 4 Februarij. Bij het eerste beloofUe
de maarschalk O'Donnell beveiligiug van personen en
goederen eerbiediging der wetten en gewoonten indieu
de stad zich vrijwillig onderwierp in het tegengestelde
geval zou de stad tot puin geschoten worden. De
proclamatie is van den volgenden inhoud
Soldatengisteren hebt gij eene volkomen over-
winning behaald door de redouten en verschansingen
alsmede alle tenten en de geheele bagage van den vijand
te veroveren, Gy hebt waardiglyk beantwoord aan
de verwachting der Koningin en van het Vaderland
en gU hebt den roem en den naam van het Spaansche
leger niet weinig verhoogd.
Soldaten, behoudt die standvastigheid, waarmede
gij gedurende drie maanden tegen de elementen onder
een streng klimaat en in een ongastvrij land hebt
geworsteld tot dat wij den vijand zullen genoodzaakt
hebben genade te vragen door aan Spanje algeheele
voldoening te geven vopr de ondergane beleedigingen
evenzeer als schadeloosstelling voor de gedane opoflfe-
ringen.
Uit dezelfde brieven blijktdat de Marroccaansehe
artillerie bij hetgevecht van den 4 zeer slecht bedieod
is gewprden, terwijl de Spaansche met opmerkelijke
juistheid eene groote hoeveelheid bom men en kogels onder
den vyand wierp. Het gelukte haar, drie buskruid-
magazijnen der Marroccanen te doen springen between
de verwarring ten top deed sty gen. Toen^e general
bevel gaf, met de bajonet aan te vallen wierp zich
de infanterie met onwederstaanbare kracht op de
retranchementen welke in een oogenblik vermeesterd
waren; het was een stormvloed gelijk die dammen
en dijken doet bezwijken. Het bevel van den opperbevel-
hetjber Adelante (voorwaarts) boezemde den meest
beschroomde moed in. Het kamp der Mooren zng er
allerrampzaligst en vuil uit. Alleen de tent van den
broeder des Keizers maakte hierop eene uitzonderino-.
Het schijntdat zijne broeders, sedert de nederlaag va'n
den 4, verscheidene chefs der Kabijlen en alcaden
hebben doen onthoofden omdat zij meendendat die
de oorzaak daarvan waren. De bevolking in de ora-
streken van Tetouan was overal ten gunste van het
Spaansche leger geslemd.
De Patrie meldtdat de Keizerin aan de Koningin
van Spanje hare gelukwenschen heeft doen toekomeu
oyer de behaalde overwinningen op de Mooren en dat
die gelukwensch van eene aanzienlijke som gelds ver-
gezeld gingten behoeve van de gekwetsten.
ENtiELAJiD.
Louden 15 Feb. Van de agitatie tegen de in
come-tax, waarmede het ministerie zou bodreigd worden,
bespeurt men nog niets; daarentegen worden door ver-
schillende kamers van koophandel dankadressen in
geieedheid gebragtvoor hot den vrijhandel zoo
gunstig budget. De Knmer van Manchester heeft in
deze het initiatief genomen. In hare gisteren gehouden
zitting stemde zy mede eeristmnming liaren dank aan den
heer Cobden zoo wel wegenszyne vroegere verdienster,
in betiekking tot de tegenwoordige handelswetgeving,
als en wel voornamelyk voorzyne vrijwilligeen Vader-
landslievende, bemoeijingen bij het nu gesloten handels-
verdrag met Frankrijk.
l)e in het budget voorkomende bepalingdat de
koop- en verkoopbriefjes van de makelaars op de beurs
in het vervolg van een pennystempel moeten voorzien
zyn, is in hjnregten strijd met eene vroegere, ofschoon
yerouderde Pai lementsacte waarby verboden wordt,
handel op tyd te drijven. Aan de makelaars wordt
duarby de bevoegdheid ontzegd dusdanige koopen
en vei koopen in regten te doen gelden, Niettegen-
staaude deze wetwaarom niemand zich meer be-
kreunt worden er dagelijks millioenen op die wijze
oragezet. Nu is de vraag of dergelyke handel door den
11 enny-stempe1 wordt gewettigd; het is toch niet
denkbaar, dat men eene belagting legt op eene onve-
ooiloofde liandeling. Het parlement zal waarschynUik
tusschen beide moeten komen, om de vroegere acte af
te schaffen.
Bij de indiening van het budget deed zich een niet
onaardige omstandigheid voor, welke de aandacht van
vele leden van het Parlement trok namelijk de teven-
woordigheid van lord Brougham, die bet Lagerhuis be-
zocht.om deredevoenng van den heer Gladstone tehooreD
Genoemdo staatsman was sedert 30 jaren, dus sedert zijn
overgang naar het Huis der Lords, niet in het Lagerhuii
geweest. In 1830 bekwam bij de betrekking van Lord
Kanseher, waardoor hij naar het Hoogerhuis werd
yerplaatst. Slechts met grooten weerzin en op hor-
haalden aandrang zijner staatkundige vrienden nam hii
die betrekking aan. Blijkbaar kostte het hem moeite
eene vergadenng te verlaten waarvan hij een sieraad
was en alleen het loedvvezen daarover, een andere
oorzaak is niet denkbaar, moet hem weerhouden heb
ben om de zaal van bet Parlement sedert to be-
treden. De wensch om den heer Gladstone eens
te hooreu en zich te overtuigen of hy werkelijk aan
de redenenaars van zyn' bloeitijd gelijk was, 'schijnt
zyn dertigjarigen tegenzin overwonneu te hebben Hii
hoorde de rede van den kanselier. welke vier uren
duurde, met gespannen aandacht aan, en verklaarde
later, dat hy die als een meesterstuk van heldere
eenvoudige uiteenzetting en bondige betoogtrant be-
wonderde.
B E Ia G 1
Brussel16 Feb. Sedert eenigen tijd is hier sprake
van meerderu toenadering tot het Nederlandsche <zOU-
vernement, ten gevolge waarvan een tolverbond °tus-
schen beide Staten zou gesloten worden. In boeverre dit
berigt met de waarheid overeenkomstig is moet de tijd