f ELMAPEISlliS BEMSTBN.
INGEZONDEN STUKKEU,
Latere fitepeeiies.
Biniieiilan<l«clie Eifteaii'sticB'sgfcii.
Ml
iltiiSeniaiiiiiiciie lIeiir§lK'aii$leii.
3407 621,515 4966 980,184 432 62,501 8805 1,664,200
2223 478,218 2101 519,593 4572 722,4388896 1,720,249
1859.
2326 438,594 2244 501,512 3543 571,501 8113 1,511,607
Muns, d. A. C. E. van Vinkenstein, geb. Meertoan, d.
A. Abrahams, geb. Lehmans, z. P. Heijse.geb. van Dam, d.
M. Rolvink geb. van der Gaag, d. C. Hulst, geb. Driesen,
d. E. Sas, geb. Bogers, d. J. C. Wins, geb. van der
Meijden, z. G. Muezerie, geb. Steenbergen, d. P. Koel
geb. Kok, d. D. W. Raasvelt, geb. vanDijk z. H.Macasser,
geb. Marcelisz. E. Sminkgeb. Ligtvoetz. W. J.
Marschal, geb. van der Spek, z.
OVERLEDEN: E. M. van Zwet, geb, Harmse, 66 j. E.M.
S. van Santen, echtg. van M. (J. van Bemmel, 56 j. P.
Scharroo, z., 3 m. M. E Pfandt, jd., 23 j. J. G. de
KanteV, d., 3 j. W. J. Lampe, wedr. van A. Blommendaal,
80 j. L. de Jong, geb, de Ruiter, 28 j. C. C. Gijzeman,
jm., 22 j. A. de Die, eebtg. van M. 't Hart, 33jE. Wessel,
jd., 59 j. W. G. Letterie, z., 2 j. G. J. Jansen, echtg.
van W. Gielen, 54 j. - P. C. buffering, z., 2 m. J. A.
Hillenaar, z., 10 m. F. A. M. Vroom, d., 2 j.
QIjATESIE TIJBIXGEX.J
l.onden 4 Maart. De Observer zegt, dat de heer
Byng morgen in het Lagerhuis zal voorstellen een adres
tot de Koningin te rigten, dat door den heer Haines
zal worden ondersteund en gelijkluidend zal zijn als
dat, hetwelk aan de Koningin in 1787 door het Lager-
huis is aangeboden namelijk een adres, waarbij aan
H. M. dank wordt te kennep. gegeven wegens het sluiten
van het handelstractaat met Frankrijk, als zijnde een
nieuw bevvijsdat H, M. het welzijn barer onderdanen
tracht te bevorderen.
Yolgens eene depeche uit Weenen is deOosten-
rijksche regcring gepolst nopens de quaestie der inlij ving
van Savoye bij Frankrijk, en heeft zij geantwoord
dat hare belangen daarbij niet direct betrokken zijn;
dien ten gevolge zal zij te dien opzigte eene passive
houding in acht nemen en niet tegen de inlij ving van
Savoye bij Frankrijk protesteren.
Farijs5 Maart. De Constitutionnel bevat een
artikcl van den hoofdredacteur Grandguillotwaarin
hij de door Frankrijk in Italie gevolgde staatkunde
ontvouwt. Sprekende over de oplossing van het
vraagslukopgegoven in de depeche van den heer
Thouvenel, zegt hij, dat zoo zij al niet in Pimonteschen
zin raogt zijn, zij toch in Italiaanschen geest is, en
dat Piemont in Toscane een bondgenoot zal hebben
die hem zal helpen om den tegenstand van Napels en
Home te overwinnen ten einde een Italiaansch volk
te constituerenwaartoe de hulpbronnen van ver-
schillende nationaliteiten zullen medewerkenen
geenKoningrijk van Italie, 't welk alles in zich
opneemt, zonder acht te geven op de wezenlijke ver-
schillen tegenstrijdige belangen, en het vvantrouwen
van Europa.
Madrid 4 Maart. Eene afdeeling onzer troepen
in Marocco is opgernkt tegen den vijandhet was
onbekend in welke rigting. O'Donnell heeft de te
Tetouan veroverde kanonnen herwaarts gezonden.
Louden, 4 Maart. Do Canada heeft berigten uit
N. Amerika aangebragt van den 24 Feb. Het schip
Hungarian met 35 passagiers en 80 man scheepsvolk
aan boord was op de hoogte van Ivaap Sable ge-
zonken. Allen waren bij dien ramp omgekomen. Zes
postpakketten waren opgevischt.
DeMna heeft insgelijks tijding van den 22 aangebragt.
Het gouvernement der Vereenigde Staten had troepen
naar Chihuahua (Mexico) gezonden, om de Atneri-
kanen die zich daar bevinden te beschermen.
De Moaning Herald zegt, op stellige wijze te kunrien
verzekeren, dat de heer Thouvenel, wegens eene wij-
ziging in de staatkunde des Keizers, zijn ontslag heeft
aangeboden en dat, indien dit werd aangenomen
graaf Walewski zijn opvolger zou zijn.
AMSTERDAM 5 Maart.
Nederland. Werk. Sell. 2| pet. 64|
Dito dito3
76 A
Dito dito4
n
981
98|
Syndicaat3|
n
Handel-Maatscbappij4|
i>
125J
Belgie. Bij Rothschild 2|
Rcsi.and. Bij Hope en C°.
1798 en 1816. 5
i)
1031
Dito 1828-1829. 5
102
Dito 1831/33. 5
79|
Stieglitz4
Dito 18545
89^
Dito 18555
99^
99
Engelsche4£
Hpanje.Nieuw 3°/0 thans. lij
33 A
Buitenlandsche 3
Binnenlandsche. 3
4 2ft
42|
Portugal. Te Londen 3
43 a
Oostenrijk. Metalliek
1816-18525
47
47{i
47 A
Dito Zilv. Nation 5
53|
53 H
53£
Dito Zilver 1849-1851. 5
69t
26
09 f*
Dito 1847-1852. 2£
26 A
Slotkoersen.
Frankfort5 Maart. Metall. 49|, Nat. Id. 55|,
Crediet Actien 172.Wissel Amsterdam 99f.
London5 Maart. Consols 94§Mexico 21§,
Spanje 33|, dito 45, dito Coup. Cert. 4J.
Parij*, 5 Maart. Fransche Rento 67.80, Fransche
Cred. Mob. 745 Binnenl. Spanje 43£, dito dito 33|,
Rttssische Spoorwegen 485.
Antwerpen, 5] Maart. Metalliek 50, dito Nat. 56£,
Binnenl. Spanje 43£, dito dito 33, Crediet Prost. 363.
IV E D E R L A X I».
Handel ex Schf.epvaart. 111
Wat aangaat de beweging van de scheepvaai tsluit
de volgende vergelijkiugmeer bijzonder de twee jongste
jaren betreffende, zich aan de vroeger medegedeelde
cijfers aan.
Ink faringF.x.
1858.
sell, tonnen. sch. tonnen. sch. tonnea. sell, tonnen.
1859.
3261 580,390 43 SA 876,090 498 58,292 8144 1,514,772
UlTKLARIXGEN.
1858.
Men ontwaart hieruit doorgaans een minder bedrag
zoowel bij de in- als bij de uitklaringenen welbij
de eerste van 651 scliepen en 149,428 tonnen en bij
de uitklaringen van 783 sch.208,612 tonnen.
Het vermeerderd verkeer laat zich in de jongste
jaren ook opmaken uit het steeds toenemend brieven-
verketr.
Uit een van regeringswege opgemaakten staat blijkt
dat het getal port betalende brieven, welke in 1859
met de post zijn verzonden, beloopen heeft 18^ mill.,
zijnde bet driedubbel van 1818, toen het nog geen
8| mill, bedroeg. Het meerendeel der verzonden brieven
waren in 1859 weder binnenlandsche, te weten
14,681,043, waarvan nog geen mill, gefrankeerde.
Het getal buitenlandsche was 3,817,147, waarvan nog
geen mill, gefrankeerde; in betrekking evenwel tot bet
getal buitenlandsche brieven was dat der gefrankeerde
bij de laatste reel aanmerkelijker dan bij de binnen
landsche: het was omstreeks 1 op de 4.
Wij vermeenon ten slotte van deze, aan handel en
scheepvaart gewijde herinneringen, nog een paar punten
te moeten vermelden.
De Kamer van Koophandel te Rotterdam heeft,
under dagteekening van 6 December, eene circulaire
gerigt aan de kamers van koophandel in Engeland
met verzoek aan die collegien om hun invloed hij hot
Engelsche gouvernement te willen bezigen ten einde
zoo mogelijk tot eene afschaffing der Rijntollen te
geraken.
De Kamer verwijst op de afschaffing dier regten
voor zooveel het Nederlandsche grondgebied betreft
in 1850, nadat reeds in 1845 aanzienlijke verrr.inderinjj
was aangebragt
Op de aanzienlijke verhooging van vrachten, welke
het gevolg is der tollen daar deze voor een transport
van Rotterdam naar Mannheim van 75 ja 100 pet.
van de eigenlijke goederenvracht uitmaken
Voorts op de meerdere neiging van Prnissen tot
afschaffing dezer regten die voornamelijk door de
kleinere Duitsche Staten, als Nassau en Hessen, uit
bekrompen fiscali teit worden vastgehouden
Eindelijk op het belang, ook van Engeland bij
deze afschaffing, wegens de aanzienlijke uitvoeren van
dat rijk naar Noord- en Midden-Duitschland.
Voorts werd ook hier te lande bijzonderc belang-
stelling getoond in het buitenlands opgeworpen vraag-
stuk betreffende eene verandering der nog heerscliende
beginselen van internationaal zeeregt in oorlogstijden.
Kamers van Koophandel en Eabrijken, eene opzettelijke
vereeriiging in de hoofdstad drongen aan, dat Nederland
zich mogt aansluiten aan hen, die verlangen dat vijan-
delijk eigendom in onzijdige scliepen gevrijwaard en
de kaapvaart afgesclialt worde. Niet alleen (zegt de
Kamer van Koophandel en Fabrijken te Rotterdam),
dat het hier een edel en waar beginsel goldtdat
eenmaal zeer zeker zal worden aangenomenmaar
Nederland, het Vaderland van Grotius heeft hier in
zijn verleden alle reden om mede te sprckenhet heeft
vroeger de vrijheid der zeebn en des handels ver-
dedigd het heeft steeds het beginsel voorgestaan nit
eer3t te Parijs aangenomen dat de vlag het goed
«dekt, i) een beginsel, dat ten minste de vrijheid der
zee eenigerraate vorzekert, omdat het ieder oorlog-
voerend volk vrij laatvreedzamen handelmits onder
neutrale vlag, voort te zetten. a
De toenadering van Frankrijk tot het vrije handel-
steiselhet verdrag tusschen dat Rijk en Engeland
geslotenzoo mede de vrijgevigc voorstellen nopens
den invoer van boterkaas en and ere producten in
laatstgemeld land laat in menig opzigt eene aanwak-
kering van den handel voorzien. En dat zou nog meer
het geval zijningeval de algemeene staatkundige
gezigtcinder helderdor ware,
Bij gelegenheid van de wijzigingen in het Fransche
handelstelsel, heeft de heer Duparites dio eene belang-
rijke betrekking bij de Fransche douane bekleedteeri
staat opgemaakt wegens de handelsbeweging der ver-
schillendeEuropesche landen in evenVedigheid tot hiinno
bevolking. Zoodanige staat laat zich bezwaarlijk anders
dan bij benadering opmaken; zoo veel blijkt er uit,
dat Frankrijk, en de meeste andere groote vaste lands-
staten nog zeer ten achtero zijn in hunne handelsbe
weging; dat de Hanzesteflen de eerste plaats bekleeden
(totaal 3110 millioen fr,of 622 fr. per inwoner)
daarna Nederland (totaal 1600 mill. fr.of 463,63 fr.
per inwoner)dat Zwitserland en Belgie de 3de en
4de plaats innemen, eu de 5de Engeland, dit laatste
met een totaal van 8350 mill. fr.of 296,58 fr. per
inwoner.
Het jammerlijk lot'twelk de bemanning der oorlogs-
stoomboot Onrust te beurt vielwaardoor ook ten
onzent meer dan ddne achtenswaardige familiein diepen
rouw word gedompeld heeft voorzeker ieders hart met
weemoed vervuld.
Onder den dektnantel van vredelievende onderwerping
werd het mogelijk, een' afschuweltjken moord te plegen
en billijk is de wensch dat dit wreedaardig. sohan-
j delijk feit getuchtigd en gewroken worde. Wij zijn
eehter niet minder verontwaardigd over de vooi oarige
en du3 onbillijke beoordeelaarsdie zonder nadere
tijdingen, veelal ook zonder de geringste kennis van
zaken en omstandighedendurvtn spreken van zor-
geloosbeid en pligtverzuim. alsof'niet het deerniswaardig
lot der ongelukkige slngtoffers lien moest nopen
al ware het slechts ter wille der diep hedroefde be-
trekkingen zulk een onbedachtzaam gevoelen niet te
uiten.
Het mag inderdaad meer dan roekeloos en berispelijk
heeten over eene zaak wier eigenlijke toedragt io:s-
schien voor immer met een' bloedigen slu'jer bedekt
zal biijven, reeds nu een oordeel te vellen.
Om dit te staven wenschten wij voor dergelijke on-
kundigen een paar opmerkingen mede te deelen opdut
zij zich onthoudeneen biaam te werpen op de nage-
dachtenis van mannendie in de dienst van hun
Vaderland het leven verloren, onder omstandigheden
welke men, om het gevoel van ouders en geliefde be-
trekkingen te sparen liefst niet nagaat of wil gi-isec.
Ter zake.
Onder de verstandige Toorschriftenten alien t'y'de
aan civile en militaire gezaghebbers in Negri.-India
gegeven behoort in de eerste plaats, om rust en vreda
te stichten en zich zooveel en zoolang mogelijk van
gewelddadige maatregelen te onthouden. Buiten kijf
ontving men ook op de u Onrust instructien van dien
aard. Om vrede te stichten nu is vooral bij eene
Indische bevolking niets beter geschikt dan betoon
van vertrouwen zoowel op eigen morelen invloed en
materieel overwigt als op de gezindheid der tegenpartij.
De voorbeelden zijn dan ook niet zeldzaam in de
Nederl. Indische geschiedenisdat de grootste onlusten
door tijdige tusschenkomst van een ondervimlingrijk
ambtenaar met eene eenvoudige toespraak gevoegd
bij het vertrouwend en ongewapend zich begeven onder
de tiereride benden, gestild werden en door een ver-
standig beleid de grootste gevaren zijn afgewend.
Ligt liet nu niet in den aard der zaak, dat de
commandant van de Onrust zich bij eene reeds in
onderwerping gekomen bevolking, genoopt heeft, ge-
voeld dienovereenkomstig te liandeien Bovendien
een aanvalen vooral een onverhoedscke aanval, op
klaar lichten dag is zoo zeer in strijd met inlundscho
gewoontenneigingen en gebruiken dat men die bijkans
zonder wederga mag acliten.
In vroeger jaren ten tijde der O. I. Compagnie
en ook later nog, was het verbodentusschen
11 uren voorrniddags en 2 namiddagshet heetste
gedeelte van den dag, eenig werk te laten verrigten
en in die rust-uren werd dan tevens het middagmaal
genomen deze gewoonte is nog niet geheel in onbruik
geraakt men heeft echter de rusttijd van drie men
met een uur verminderd docli het etensuur is tevens
rust-uur gebleven iemand die weet hoe afmattend die
uren, aamechtig werkende in de open luciit doorge-
bragt onder een tropisch klimaat zijn, zal het nut van
dien roaatregel, vooral aan boord van een stoomschip,
niet ligtelijk betwisten, en die er mede in strijd ban
delde zou spoedig hot grootste gedeelte der bemanning
door hersen-koorts en zonnesteek zien weggerukt. Reeds
daardoor allde'ri laat liet zich gevoegelijk verklaren
dat men zoo vrecsselijk onverboedscli overvallen is; er
is meer wij hebben vernomeri dat de u Onrust in
eene kreek geankerd lag; de rivier Bandjermassin is
stroom-opwaarts eene aanddnschakeling van iiier
en daar vrij enge, sterk kronkelende bogten hare
oevers zijn doorgaans met digt struikgewas begroeid
de aanval kan dus in alio stilte en zelfs in de onniid-
dellijke nabijheid van liet schip beraanid en geregeld
zijn ook zonder dat de onderhandelaar lladji Taip
die zich aan wal bevond, er kennis van droeg, veel
minder dat men er aan boord iets van zou hebben
kunr.en bespeuren. Hadji Taip zou ook voorzeker
niet met de tijding van het ongeval naar de hoofdplaats
zijn teruggekeerd, wanneer zijne trouw zoo proble-
matisch ware, als men schijnt te denken.
Wanneer nu, volgens 'smarts getuigenis, geen enkel
kanonschot gelost is, dan dient men dit niet te ver-
staan alsof de bemanning van do Onrust zich zonder
slag ot stoot heeft overgegeven, maar wel, dat men
van het geschut geeri gebruik heeft kunnen maken
al ware de aanval voorzien geweest; de te digte nabij
heid der aanvallendo praauwen in eene enge kreek heeft
dit vermoedelijk belet: men scliiet met grof geschut
niet perpendiculair van boven naar benedendoch hoe
dit zij wanneer er nog iets betrekkelijk deze treurige
catastrophe aan het lioht komt, het zal voorzeker niet de
bijzonderlicid wezendat de commandant on de dtat-
major van de Onrust zich aan pligtverzuim hebben scliul-
dig gemaakt In tusschen de gepleegde misdaad moet
gestraft worden en bij voorkeur op de plants zelve, dus
ook onder gelijke omstandigheden. Alvorens de opstand
in die gewesten onderdrukt is, zal ook nog menig
ooi Iogsvaai tuig zich in eene soortgeljjke positie, als de
Onrust gebragt zien.
Nu wenschte men een verdedigingsraiddel aan de
hand te doen, dat, naar wij zeker meenen mcermalen
met goed gevolg, bij een' overningtigen aanval van
zeerooversin den Indischeri Archipel gebezigd is.
Het is dit; met de brandspuit het water nit den stoom-
ketel in de praaiuven to jagen die eene straal kokend
water in de oogen ontvangen heefi zal vermoedelijk
de lust wel verliezen, nog eene entering te beproeven.
Het middel is misschien wreedaardig, doch a la guerre
comme a la guerre i>, en bij zulk eene ondervinding
voor zich zou inzeuder dezes niet schroomen er een
vlijtig gebruik van to maken. Men diendo dan echter
bij voorkeur meer dan dd.i spuitraiddel te bezitten.en
de slangen behoorden van gutta percha in plaats van
leder vervaardigd te worden; reeds nu bestaat er op
onderscheidene stoomschepen gelegenheidom bij het
blusschen van brand de machine tot het aanvoeren
van water te bezigen.
's Graveshage 5 Maart 1860. II
