N\ 60.
Zaturdag10 Alaart.
&Yc:q
VAN
13 U IT E M L A A
DA6BLAD
ZUIDHOLLAND EN SGRAVENHAGE
Hit Dagblad verschijnt dagelijksuitgenomen Zon-
Eeestdagen. Prijs per drie maanden f 5.
Eranco per post f 6.
Brtevenstukken
franco aan
Dagllad.
en advertentien
t Bureau van (lit
en WKTHOUDKRS van
's Graveshage zullen, op Woensdagden 14 Maart
18G0, des namiddags ten ddn tire, op het-Raadhuis,
in het openbaar, VERPACHTEN:
Ken sink WEIlzAWtt, groot ruim ddn bunder,
gelegen aaD de Laan ran Schuddegeest.
Da voorwaarden van verpachting liggen ter lezing
op de plaatselijke Secretarie2de afdeeling.
Prijs der advertentienvan 1 6 regels f 1.80, elke
regel meer 25 cents, behalve het zegel. Groote
letters naarmate de ruimte, well:3 zij beslaan.
OPENBARE VERPACHTING van eenig WEI-
en TEELL1SB, op Woensdagden 14 Maart 1860,
ten ddn ure, op het Raadhui.s.
De voorwaarden van verpachting liggen op de
plaatseiijke Secretarie, 2de afdeeling en nadere infor
mation zijn le bekomen bij den Gemeonte-Opzigter
A. Korpershoek wonende in het Zwitsersche Gebouw.
FRAIVKK I.S K.
Particuliere Correspondentie.)
Pakijs 8 Maart.
Behoef ik u te zeggendat de gisteren ontvangen
depeche van den beer de Cavour aan den minister
Thouvenel het groote vraagstuk van den dag is. Ik
bevond mij juist in een der talrijke koffijhuizen op den
Boulevard des Italienswaar een aantal habitues ver-
zameld was, orn de dagbladen af te wachten, daar reeds
eenige uren te voren het gerucht zich verspreid had, dat
Piemont op nieuw geweigerd zou hebben de voorstellen
van den Keizeraan tenemen. Eindelijk kwam La Presse,
waarin de depeche was vervat. Een der aanwezigen
beklom een stoel en las het stuk laid voor, terwijl
er eene diepe stilte heersclite. Bij de eerste zinsneden
Uaclit men dat wij eindelijk nit de nieuwe verwarring,
sedert de troonrede aangebrokenzouden geraken
maar toen het u malgrevan den tweeden volzin was
uitgesproken begreep men slechts al te zeer dat Sar
dinia van geene schikking wilde hooren. Maar zelfs
bij hen, die het vurigst den vrede verlangen, maakte
de depeche een goeden indruk door den bezadigden
toon waarin zij is gesteld. De indruk bij het gou-
vernernent daardoor te weeg gebragt, schijnt van ge-
heel tegenovergestelden aard te zijn. Reeds lieden had
er een ministerraad plaats waarin beiaadslaagd werd
over, de gedragslijn door on ze regering tegenover Piemont
aan te nemen. Voor de jnistheid van dit berigt sta
ik in of het echter waar is hetgeen men verzekert
dat er binnen eenige dagen eene nota in den Monitcur
zal verschijnen, kan ik echter slechts bij wijze van ge
rucht mededeelen. Overigens bevestigt de depeche van
den heer de Cavour volkomendat de stemmingen
in Toscane on de Romagne stellig den 12 dezer zouden
plaats hebben. In een bijzonderen brief uit Turin wordt
gemelddat Sardinie, zoodra de uitslag der stemming
in Piemonteschen zin rnogt uitvallen, Toscane zou doen
bezetten. Is dit zoodan mag men schier geene
hoop op eene vredelievende schikking voedendaar
Oostenrijk dat natuurlijk de stemming niet als
geldig erkent, daarin eene schending van het tractaat
van Villafranca zal zienof zal de Oostenrijksche
regering zich bij een protest liepalen
Overigens ontbreekt het heden weder niet aan ge-
ruchten. Het voornaamste is zeker dat de Oosten-
ryksche en Sardinische soldaten aan de Mincio gepos-
teerd eenige schoten zouden gewisseld hebben. Anderen
•weder verzekeren dat Frankrijk volkomen bekend was
met de weigering van Sardinie, en den Koning Victor
Emanuel daartoe zou hebben aangespoord, ten einde
daardoor niet alleen tot eene spoedige oplossing van
het Italiaansche vraagstuk te geraken, maar ook ora
de inlijving van Savoye te kunnen doen plaats hebben
en Europa's toestemming door een fait accompli
af te dwingen Eene derde lezing wildat Frankrijk
Sardinia's gedrag ten hoogste afkeurt, en geheel van
gedragslijn is veranderd sedert het gerucht van een
Oostenrijksch-Russisch verbond in omloop werd gebragt.
Een en ander verdient evenwel allezins bevestiging.
Wat ik echter meer zou kunnen verzekeren is, dat er in
de laatste dagen talrijke depeches tusschen den Hertog
de Montebello en Prins Gortsehakoffzijn gewisseld, ten
einde Ruslands bepaald gevoelen omtrent Savoye uit te
lokken. Intusschen is het opmerkelijk, dat de depeche
van den heer de Cavour met geen woord van die belang-
rijke aangelegenheid melding maakthetgeen een gliinp
van waarheid aan de heden mij medegedeelde tijding
bijzet, dat niet alleen do afstand van Nizza en
Savoye heeft plaats gehad, maar ook dat de prefecten
reeds zijn benoemd en de-bewoners tegen den 15 Maart
loor den Koning zouden wordenjopgeroepen om over
de inlijving bij Frankrijk te stemmen. Is dit ook nog
niet stellig bekend, toch moet men byna aanneraen,
dat men tot die stemming vroeger of later zal moeten
komen.
Intusschen mag men nog niet aan eene vredelievende
schikking wanhopen, en zelfs de Italiaansche bladen
laten zich in dien geest nit.
Ik kreeg heden bij toeval eene voor een paar weken ver-
sehenen aflevering van het tydschrijft Le tour du mondein
handen, hetgeen een artikel bevat, te belangrijk voor uwe
landgenooten, om daarop niet uwe aandacht te vestigen.
Ik lees daar namelijk het volgende, in de beschrijving
eener reis met het Oostenrijksche fregat Novara, in
1858 en 1859 gedaan. (De schrijver spreekt van Java.)
Op dit oogenblik is het koffij-monopolie aan zekeren
heer X toegekend. Maar die slimme manniet
tevreden met zijne overige winsten doet de koffij
door middel eener aanhoudende bevochtiging14 pet.
water opslorpen buiten de 4 pet. die zij van nature
bevat, zoodat op 100,000 centenaars, welkedeheerX
jaarlijks verzendt, de verbruikers 14,000 centenaars
waterstol-protoxyde tegen het gewigt van koffij betalen,
zonder het betreurenswaardige bederf der 86,000 andere
centenaars te rekenen. Het is dus niet te verwonderen,
dat de Java-koffij dagelijks van hare oude vermaardheid
verliest. Men heeft beweerd (misschien de agentcn
van den heer X), dat de grond van Java niet meer de
productieve krachten van vroeger bezit. Bij gevolg en
in plaats van de clause van het contract te vernietigen
waarbij het den pachter geoorloofd is zijne koffij in
eene sloot te bevochtlgen heeft de regering met groote
kosten een hoogleeraar van Eeiden naar Java gezonden
om de oorzaken van de onrustbarende verarming van
den grond te bestudeeren. Het tractement van dien ge-
leerde beloopt 12,000 gulden (25,500 fr.) jaarlijks, zonder
de kosten van verplaatsing te rekenen. llij bestudeert
den grond en de heer X gaat voort zijne koffij te be-
vochtigen.
[Zoo als bekend is, heeft het Oostenrijksche fregat
Navara voor eenige jaren eene wetenschappeljke reis om
de wereld gedaanen bij die gelegenheid ook Java
aangedaanwaar de reizigers door den Gouverneur-
Generaal, met eene aan onderdanigheid grenzende beleefd-
heidzijn ontvangen. De reizigers hebbendoor mede-
werking van ons Indisch bestuur, do binnenlanden btzochl
zijn overal toegelaten en met geschenken overladen ver-
trokken.
Nu is het gedrag der reizigers wel consequent Oosten-
rigkschmen houdt daar te lande nu ecnmaal niet van
erkentelijk te zijn voor bewezene dienstenmaar 't is
toch wat erg dat zoogenaam.de wetenschappelijke reizigers
zoo pertinent de waarheid in 'I aangezigt slaan.ILet millioen
picols koffij 'twelk jaarlijks voor gouvcrnements-rekening
aan de markt wordt gebragt hinc illae lachrymae)is
bijna de eenige Java koffijWelke uitgevoerd wordtde
weinige particulierendie koffij aanplanten en verzenden
zouden door hun eigenbeldng weerhouden wordenom
hunne ivaar te vervalschendaar zij in den handel al
spoedig minder zou gelden dan de gouvernements-koffij.
Intusschen maakt het sproolcje van den onbekende
lo tour du Monde en het doelvan dezen lasteromonze
koffijmarkt te drukkenzal misschien, indien er niet
tegen geivaakt wordtin mindere of meerdere mate gc-
lukken. Red.]
I'arijs 8 Maart. De baron Gros zal den 25 of 26
dezer naar China vertrekken.
Mgr. Dupanloup is eergi3teren albier aangekomen.
Ondanks de ongesteldheid van den beer Berryer, schijnt
het regtsgeding don 12 voortgang te zullen hebben
men moet bepaald een uitstel geweigerd hebben. Er
werd verzekerd dat Mgr. Dupanloup, ofschoon door
twee raadslieden bijgestaanook zelf het woord zal
voeren.
Binr.en acht of tien dagen zal het 3dc deel der
Gedenkschriften van den heer Guizot het licht zien
het moot niet minder belangrijk dan de beide eerste zijn.
De depeche van graaf de Cavour (zie ons vorig
nummerheeft in de regerings-kringen natuurlijk een
ongunstigen indruk goraaakf. Men zegt dat de Keizer
daarover persoonlijk zijn misnoegen niet vcrbergt en
zich daaroratrent zelfs op het concert ten Hove eer-
onderstelt, zal, zoodra de uitslag der stemming van
den 12 bekend zal zijn, en die, gelyk velen ver-
wachten ten voordeele van Piemont afionptons °x>u-
vernement Koning Victor Emanuel uitnoodi<rendo
kiezers in Savoye en Nizza op te roepen om door
het algemeene stemregt te doen uitmaken of de berol-
kingen dier beide provincien zich al dan niet met
Frankrijk willen vereenigen. Sommigen voegen er bij
dat ons leger in Lombardye, op zijn terugtoot naar
Frankrijk, wel in die beide Hertogdommenalliums
voorloopigpost zou kunnen vatteri. In alien gevalle
schijnt het zeker, dat aan den maarschalk Vaillant
bevel is gezonden zich zoodanig gereed te houden
dat het leger op het eerste bevel zou kunnen vertrekken.'
Maar wat ook zij van de door ons gouvernement
te nemen maatregelenvelen willen in het genomen
besluitom de kiezers in Italic op te roepen, een
stout antwoord op de aanspraak des Keizers zien.
Daartegen valt aan te merken, dat die aanspraak den
I Maart is gehouden terwijl de besluiten tot bijeen-
roeping der kiezers van den 28 February dagteekenen.
Van een bepaald antwoord op de Troonrede kan dus
geen sprake zijn, maar toch was de depeche van den
heer Thouvenel, van den 24, te Turin reeds bekend,
en die depeche druktc allezins de meening van ons
gouvernement uit. De hoofden der Italiaansche bewe-
ging zijn dus ten deze geheel van de Franscho staatkumie
atgeweken. Er zijn er, die beweren, dat de bijeenroe-
ping der kiezers, door de dictateurs van Toscane en de
Roroagna, in overeenstemming met ons gouvernement
zon zijn geschied. Van een ar.deren kant wordt dit echter
bepaald togengesproken. Dezen beweren dat destaat-
kunde des Keizers te luide en te duidelijk is "ebleken
clan dat het bestaan van zoodanige geheime°overeen-
stemming mogelijk zij.
Maar, vraagt men, wat zal hot gevolg zijn van den
door Piemont genomen maatregel? Heeft men daarbij
voor een conflict te vreezen Indcrdaad kan, in den
strengen zin van dat woord, hiervoor geen bekomme-
ring bestaan. De Keizer heeft te stellig te kennen ge-
geven, en dit blijkt uit do depeche van den heer'
I houvenel, dat hij sleclits aan Piemont raad wenschte
te geven, maar aan Koning Victor Emanuel overigens
gekeele vrijheid van handelen liot. Een conflict is°dus
niet te vreezen maar naar hot oordeel van sommigen
zou het eenig gevolg der stemmingen in Italic zijn ,°dat
1 lemont met meer op de hulp van Frankrijk zou
kunnen rekenen, en dat het geheel op eigen krachten
zal moeten steunen. Die meening, immers wat het
laatste betrelt, wordt echter niet algemeen ^edeeld.
Men doet daarbij ogmorkendat de heer Tlio°venel
m zijne depeche van 2 1 Febr.Piemont zelf opmerkzaam
heeft gemaakthoe dat Koningrijk de moeijelijkheden
van den toestand zou kunnen ontwijkendoor bet
algemeenestemi egt, waartoe Piemont juist zijue toovluvt
neemt. Daardoor wordt Frankrijk van alle verant-
Woordelykheid ontheven, en zal het dat nieuwe re»t
moeten erkennen omdat hetvolgens zijne eocene ver-
klaringveel wettiger is dan de combinatie, welke het
wilde waarborgen.
Uit een en ander kan men intusschen tot het besluit
komen, dat, zoo er geen overeenkorast tusscben de
lvabinelten van Turin en Parijs bestaat, deze het inder-
daad met zoo geheel oneems zijn, als men oppervlakkig
zou dcnketi en de gevolgen van den maatrecel voor
hardline zoo noodlottig niet zullen zijn. Van een conflict
kan althans volstrekt geen sprake zijn.
*^J-on sP''eekt hier van een memorandum aan alle
Mogendheden gerigt, 'twelk door het Dagblad van Rome
zou worden roedegedeeld en een manifest der Pauselijke
politiek zou behelzen.
I T A L I K.
Rome, L Maart. Sedert drie wekeri verkeertde hooge-
scliool in voortdurende opgewondeulieid. De oorzaak
hiervan wordt van lioverlede naauwkeuriger bekend.
De Pans was gewoon de Sapiema dit is de offlciele
naara der Romeinsche universiteit jaarlijks een
bezoek te brengen bij welke gelegenheid de studenten
een pergamenten rol overhandigden welke eene
belofte van gehoorzaamheid en trouw aan den Paus
inhield. Sedert 1848toen de studenten zich tot
een corps vormden en met de burgers tegen generaal
Oudinot optrokkenontvingen zij minder blijken ran
persoonlyke welwilicndheid van den Paus oftchoon
gisteien avond uitgelaten heeft. Men verzekert, dat Z. H. de zorg voor uitbreiding der leervakken aan de
in den^gistercn^ geliouden raad van ministers, beslis- universiteit Verdubbelde. Sedert de laatste drie jaren
is het Pausselyk bezoek geheel achterwege gebleven en
werden de studenten niet meer aan Z. II. voorgesteld.
loen nuin den aanvang der vorige maand vier
sendo maatregelen nopens het Piemontesche gouver
nement zouden zijn genomen. Nopens den uitslag der
beraadslagingen is niets uitgelekt. Naar men voor-
