akkoorden
Uit de lengte of
uit de breedte
INHABE '69
WALDO n
void
SCHIEDAM
fetid*
aspecten van de systeembouw.
l
ro'W
Groenoord in de
boisingdermeningen
Geen improvisaiie
herkenbare plaaisen
Voornaamste bezwaren
Vele attracties
EJw rijbewvijs
.JASMIN"
Van Selni's
slatjerijen
.V.
Boerenleenbank
Schiedam/Kethel
Gebrek aan begeleiding
„We leven in de tijd van vrouw Holle"; deze fraaie uitspraak van Toon Hermans
is een gemeenplaats en een waarheid als een koe, die ook geldt voor de tegen-
woordige woningbouw. Wie, zoals de bewoners van Groenoord, dagelijks kan zien
hoe voortvarend in enkele jaren woningen voor duizenden mensen worden ge-
bouwd, begrijpt dat er niet meer sprake is van een geleidelijke ontwikkeling ten
opzichte van de traditionele woningbouw, maar van een ware revolutie. Een van
de namen van deze omwenteling is „systeembouw", de herhaling van bijna of
geheel gelijke bouweenheden, die steeds minder op de bouwplaats en steeds
meer in de fabriek worden vervaardigd.
We hoeven niet ver van huis te gaan
om te bemerken, hoe improviserend en
onsystematisch men vroeger bouwde;
het oude dorp Kethel, de binnensteden
van Schiedam en Delft, zelfs vrij
nieuwe villawijken bieden allerminst het
beeld van gelijkvormigheid en recht-
lijnigheid. Integendeel, ze lijken orga-
nisch en rustig gegroeid te zijn, de
problemen van het bouwen waren dan
ook eenvoudig genoeg om overzien te
worden. De uitbreiding verliep traag,
wat erbij gebouwd werd kon de zaak
niet voor vele generaties bederven.
Dat men het toch in veel gevallen
heeft gedaan (de volgestouwde slop-
penwijken), is grotendeels te wijten aan
de behoefte om zich te houden aan
veelal denkbeeldige grenzen als dorps-
en stadsgrenzen, wallen en muren. Wat
heeft dat met onze, zelfs nog niet vol-
tooide wijk te maken, kan de ongedul-
dige lezer vragen. We willen toch niet
meer terug naar die goeie, maar ge-
lukkig voorbije tijd? Nee, het bouwen
volgens een systematische, industriele
produktiemethode is noodzakelijk, als
we de geweldige bevolkingsgroei willen
bijhouden met de woningbouw; het ont-
werpen van een hele wijk, groter dan
de vroegere steden, vereist een ver
vooruitziende blik en een strakke lei-
ding. Improviseren is nauwelijks moge-
lijk. En daar wringt nu de schoen.
Enerzijds dreigt namelijk het bouwen
volgens systeem en planning de rijke
schakering van de samenleving, die
door de architektuur ruimtelijk uitge-
drukt moet worden, te verwaarlozen,
anderzijds moet men door de dwang
van de omstandigheden tbch tot impro-
visatie overgaan.
Aan de systeembouw hebben we te
danken, dat we voor een redelijke
huurprijs een redelijke woning krijgen
en dat veel woningen in betrekkelijk
korte tijd gebouwd kunnen worden.
Maar het gevolg was, dat het woon-
probleem verschrompelde tot een wo-
n/ngprobleem: de ruimte in de woning
heeft zoveel aandacht gevraagd, dat de
ruimte buiten de woning letterlijk en
figuurlijk uit het gezichtsveld is ge-
raakt. Binnen de woningen vinden we
een geweldige verscheidenheid: de een
doet het klassiek, de ander modern, de
een geeft de voorkeur aan een rijk
interieur, de ander kiest de sobere
toer, kortom, ieder wil zijn woning een
eigen, herkenbaar karakter geven.
Buiten bevinden we ons maar al te
vaak in een soort niemandsland. En
we kijken al verrast op als we in die
rechtlijnigheid en eenvormigheid een
duidelijk herkenningspunt vinden, zoals
in onze wijk het Jndianenfort" aan de
Peter van Anrooylaan. Hoe men daar
ook over mag denken, men ziet daar
duidelijk, dat er ook buiten geleefd en
gespeeld wordt, dat de ruimte niet
slechts zakelijk en efficient gebruikt
kan worden (b.v. als parkeerplaats),
maar als grillig en avontuurlijk beleefd
kan worden, een stukje humor tussen
goed geoliede woonmachines. Een mo-
gelijkheid om te ontsnappen aan de
massale eenvormigheid, waartoe de
systeembouw bijna dwingt, is hiermee
gesuggereerd: geef aan de secundaire
bebouwing (scholen, winkelcentra,
kerken, en andere gemeenschapsge-
bouwen) een eigen, herkenbaar ge-
zicht. Laat daar efficientie niet de enige
maatstaf zijn. Van deze mogelijkheid
zal niet iedereen verrukt zijn: de eco-
nomen niet, omdat het nog steeds
goedkoper is de gouden eieren onder
de systeemkip te blijven weghalen, de
ontwerpers niet omdat ze in een min
of meer beschermd jachttterrein wor
den opgesloten.
Het belangrijkste bezwaar blijft echter
bestaan: we hanteren slechts lapmid-
delen, als ieder door systeembouw en
hoogbouw gewonnen vierkante meter
weer volgebouwd wordt met het argu
ment, dat de grond duur is en op
efficiente wijze gebruikt moet worden.
De curveprijs, de wenken en voor-
schriften van „Den Haag" negeren het
feit, dat mensen niet pas achter de
voordeur gaan leven, en dat de bui-
tenruimte op een niet gemakkelijk te
omschrijven, maar zeer reele wijze de
levensgewoonten en het woonplezier
van de stedeling bepalen. Er moet par-
keerruimte zijn voor automobielen en
speelruimte voor kinderen, maar de
laatste is helaas veel minder dan de
(vervolg op pag. 3)
Zoals al in bijna alle dagbladen is be-
kend gemaakt, zal de INHABE dit jaar
toch door gaan. Van 12 t/m 19 april
zal de 1500 vierkante meter van de
Sporthal Margriet een groot aantal
middenstanders uit het Rijnmondgebied
(doch de meesten natuurlijk wel uit
Schiedam) laten zien wat ze de con-
sument te bieden hebben.
Shows van Modehuis Marlen en van
Sporthuis Ritman zullen 2 maal per
avond gehouden worden en de bekende
entertainer Theo Moens zal geregeld
met standhouders een praatje maken
en de verschillende attracies aankon-
digen. De Rijnmondband zal de ope
ning van deze Inhabe nieuwe stijl muzi-
kaal omlijsten.
Er zijn nog een proot aantal attracties
aan deze Inhabe verbonden, zoals een
kleurwedstrijd voor de jeugd, de ver-
kiezing van de vitaalste bejaarde van
de beurs, een ,,campinghoek" van de
K.N.M.T.P. enz. ledere 1.000e bezoeker
krijgt een geschenk.
De toegangsprijs van de Inhabe is
f 1en de openingstijden zijn: van
13.00-17.00 uur en van 19.00-23.00
uur. Op zondag zal de beurs geopend
zijn van 13.00-18.00 uur.
Hoewel de Inhabe juist voor de bewo
ners van Groenoord en Kethel van het
allergrootste belang is omdat in deze
wijken een winkelstand praktisch ont-
breekt, vond de Schiedamse Handels-
en Bedrijfsraad, onder wier auspicien
de beurs wordt gehouden het kennelijk
niet nodig de redactie van Groenoord
Akkoorden van gegevens te voorzien.
-Alle bovenstaande gegevens zijn dan
ook afkomstig uit de plaatselijke
nieuws- en advertentiebladen!
dan naar:
AU TORI J SCHOOL
V A.M.O R. en N.B.A. ge-
dipl. en erkend.
Lest met Fiat 850 en Fiat 850 Abarth
Bachplein 114, Tel. 353291
Schiedam b.g.g. 262385 of 159373
Voor een lekkere maalfijd
mef vlees
Noordeinde 3 (Dorp) tel. 268140
lepenlaan 74 (Tuindorp)
tel. 26 70 39
Kethel
A
TELEFOON 15 3655 - 2624 30
le Jaargang no. 24
3 april 1969
Verschijnt ledere veertien dagen
Orgaan van de wijkver. Groenoord e.o.,
verspreiding huis aan huls
Secretariaat:
Bart Verhallenplein 26, tel. 15 71 03
Redaktie:
B. D. Roza, J. Orellosingel 91,
tel. 15 82 47
Uitgave:
„De Magneet" v.o.f., Drukkers-Uitgevers
Rotterdamsedijk 279-281 - Schiedam,
tel. 26 86 66 - 26 66 70
Advertentie-redaktie:
J. J. Levens jr., Joh. Straussplein 332,
\^JTel. 26 86 66, na 18.00 uur 15 69 67
Spaarbank
Gezinsrekeningen
Alle bankzaken
Zwaluwlaan 101, telef. 26 53 25
Nieuwlandplein 56, tel. 15 8183
De Schiedamse Gemeenschap, het or
gaan van de gelijknamige stichting
heeft de voorplaat en 5 pagina's van
het maartnummer gewijd aan Groen
oord. In een artikel met als kop „Groen-
oord in de botsing der meningen" geeft
de in Groenoord wonende redacteur
van Tijd/Maasbode dhr. H. Willemsen
zijn visie op de leefbaarheid van Groen
oord. De redactie van S.G. spreekt in
een kanttekening de wens uit dat het
met een 6-tal mooie foto's geillustreer-
de artikel readies zal opleveren van
personen die er een andere mening
over de Schiedamse planologie op na
houden.
We hadden het artikel van dhr. Willem
sen gaarne in zijn geheel in ons blad
overgenomen, ware het niet dat het
qua lengte een veel te groot gedeelte
van ons blad zou opeisen. Het artikel
is zo'n eenheid, dat het overnemen van
gedeelten eruit ook niet mogelijk is zon-
der die eenheid te verstoren. De voor
naamste punten die aan de orde komen
zijn de recreatie, de winkelstand, de
stedebouwkundige aspecten en de wijk-
sociologie. De grote draad die door het
artikel loopt is dat de consequentie
van het wonen in Groenoord van ge-
meentewege nooit begeleid is geweest.
Als voorbeeld daartoe wordt Vlaardin-
gen genoemd, waar onder voorzitter-
schap van de burgemeester een onder-
zoek is begonnen naar de leefbaarheid
in die stad onder het motto ,,Bouw
mee aan Uw stad".
Diegenen onder onze lezers die het
hier besproken artikel graag zouden
willen lezen om aan een eventuele dis-
cussie in ,,De Schiedamse Gemeen
schap" deel te nemen, kunnen zich
voor een exemplaar van het blad in
verbinding stellen met de redactie van
S.G., Plantage, Schiedam.