Floribunda '65:
ruim 2000 m2
bloemenpracht
Mijmeren op de
Verbrande
Erven
Stijgende belangstelling
voor Stedelijk Museum
Twee TSF-teams zijn op weg
naar kampioenschap
'HSL
WASCANA
een
omwenteling
rookgebied
BH
de naam... Wascana
de uitvinding... melange-dekblad
de sensatiede prijs
Honderd jaar
Orpheus"
DE HAVENLOODS DONDERDAG 18 MAART 1965
4
I P et is net alsof je hier in
een filmstad, loopt, met al
die decors van oude en roman
tische gebouwen", zei onze foto
graaf, toen hij in de Prinsensteeg
een half verbrokkelde toog uit de
middeleeuwen „schoot". Even
later stond hij op een wankele
balk in de resten van muren om
de drie geveltjes, waarover Monu
mentenzorg nog waakt, in het oog
te krijgen. Hier is Schiedam zoals
het was en zoals het in het oude
centrum nog grotendeels is. Hoe
het allemaal worden zal ligt op
het ogenblik nog buiten het bestek
van de gemeentelijke stadsplan
ning. Naarmate wij in deze rubriek
de slopershamer zullen volgen,
hopen wij zo nu en dan ook iets
te kunnen vertellen over de toe
komstige bebouwing. Dat alles
heel anders zal worden, staat wel
vast. Binnenkort zal Se sloper zijn
werk doen achter de Verbrande
Erven. De jeugd is kern hier en
daar al voorgegaan
Maar de nog schaarse bewoner» van
het „bedreigde" gebied tillen er nog niet
zo zwaar aan. Wie er nag woont zo
gaat het altijd kan zich nog niet voor
stellen dat ook hij eens het oude nest
moet verlaten.
In café „Die Bruirrvisch", waar het
verleden zidh stil heeft teruggetrokken
en vergane glorie bescheiden is opgebor-
g«i in de prijzenlkast van een pandoer-
club waarvan niemand de naam meer
weet, haalt kastelein Z. H. Zickhof de
schouders op. Hij weet nog van niets en
wacht maar af.
Waarschijnlijk ziijn er rumoerige tijden
geweest, toen het net om de hoek staande
Zafkkendragershuisje nog vol vertier was
van de leden van het zakkendragers-
gilde. Doch de ramen van het daaraan
grenzende cafeetje in de Prinsenstraat
zijn reeds lang met planken dichtgetim
merd; alleen ,,De Bruinvisch" overleef
de tot dusver alle narigheid die de tand
de« tijds met zich meebrengt. De bekers,
bekertjes en lauwertakken van de ver
dwenen pandoerclub staan verstild in de
prijzenkast. Geen rumoer dringt hier
door; als het ware ademloos staan de
enkele stamgasten hier te wachten op het
kamend geweld van de twintigste eeuw.
Op een steenworp afstand dringen de
flats reeds op. Het oude wordt zo lang
den aan.
„Voor 2.45 In de week had ik hier een
huisje", mompelt een stamgast zachtjes
in de manchet van zijn pils, „het was nog
een heel huissie óók". Maar ook hij heeft
het stulpje moeten verlaten. Toch behoort
hij nog tot de zeer gelukkigen. Want hij
kreeg er een oud huis met acht kamers
voor in de plaats, huur ƒ15.
„Ik geen moderne flat, al is er dan een
droomkeuken en een douche in", ver
klaart hij vol overtuiging, „je leeft hier
nog lekker rustig en je kinderen kunnen
nog wat spelen".
Hoe lang nog zal hij zijn paradijsje be
zitten?
Fotografen, ga er even gauw heen, de
kans is er nog om later de kirideren te
laten zien hoe het wasl
Eigenlijk hebben we ineens heimwee
gekregen naar „De Bruinvisch", waar
soms een tijdlang niemand iets zei; geen
radio stond te knetteren, geen „juke-box"
staat te krijsen.
Kastelein Zickhof wacht maar af; zijn
vader kocht in 1900 „De Bruinvisch" en
zoals die toen was, wordt in beeld ge
bracht door een kunstig met postzegels
vervaardigde voorgevel van het café,
dat netjes in een lijstje aan de muur
hangt.
Het is er allemaal wel erg oud1; de
boeken uit het stadsarchief vertellen
daarvan.
Qp een expositieruimte van meer dan 2000 m.2 zal de bloemententoon
stelling Floribunda '65 van 2 tot en met 11 april in de Rivièrahal
ingericht worden. Dit ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van
Diergaarde Blüdorp en tevens als een feestelijke afsluiting van het
meer dan veertigjarig dienstverband van de hortulanus, de heer I. L.
Mark. De toegangsprijs tot dit Rotterdamse bloemenevenement zal
f2.50 per persoon bedragen (kinderen fl), terwijl het toegangsbiljet
tevens geldig is voor het gehele Diergaarde-terrein. De tentoonstelling
is dagelijks geopend vanaf 10 uur tot 22.30 uur, met uitzondering van
de openingsdag, vrijdag 2 april, want dan gaan om 14 uur de poorten
voor het publiek open.
Wanneer u de St. Janssteeg, net op de hoek van „Achter de Teerstoof' en
Pietersteeg in loopt, dan ziet ge zó de achterkant van „de Teerstoof'.
Maar alleen de middeleeuwse straatlantaarn is het plaatje reeds waard.
Voor het geval u met de auto naar deze omgeving gaat, inrit in de St. Janssteeg
(80 cm. breed) is blijkens het bord verboden. Het is maar dat u het weet.
te zijn van de vierhoek, waarvan we de
Oostmolenstraat en Raaidbrugsteeg als
zijden hebben leren kennen.
De beide andere zijden, waarvan één
dan de „Diefhoek" wordt genoemd,
heten doorgaans „Verbrande Erven".
Men vindt ook wel: „in den Diefhoek
aan de Raambrug", en dit zou dan de
Raamibrugsteeg moeten zijn. Doch er
wordt ook gesproken over; „in den Dief-
hoek op de Verbrande Erven".
Dat gebied van „Achter de Teerstof",
de Prinsesteeg, de Pietersteeg, de Ver
brande Erven.
De Sint Pietersteeg, die van de Dam
naar de hoek van de Verbrande Erven
en de Steeg Achter de Teerstoof voert,
wordt immers in de zestiende eeuw
reeds genoemd, al vindt d« Prinsensteeg
pas later vermelding.
Dr. K. Heeringa, die oud Schiedam
bestudeerde heeft de veronderstelling
geuit, dat het vroeger de „Thyelman
Oem Daniëlsz.-steeg" was.
Mogelijk heeft men later met die
namen wat geschoven, althans de Steeg
achter de Teerstoof betekende voor de
vernoeming der straten iets anders dan
nu. De Raambrugsteeg behoorde er niet
bij en een deel van de Prinsensteeg wel.
Teerstoof
Diefhoek
De rasechte, oudere Schiedammers her
inneren zich wel de naam; „Diefhoek".
Daarvan vertelt de geschiedschrijver, dat
op 21 augustus 1599 een verkaveling heeft
plaatsgevonden van twee huizen en er
ven in de Molenstraat, zuidwaarts strek
kende tot aan de straat, genaamd „den
Diefhoek", aan de oostzijde belend met
het huis, dat de naam „Heilige Geesthuis"
droeg.
De Diefhoek lijkt de schrijver de naam
Vermeldenswaard op dit gebied
wat verteld wordt over de geschiedenis
van „Achter de Teerstoof".
Op 23 februari 1572 werd Jan Jansz.
Houck eigenaar van de helft der teer
stoof, staande op de Verbrande Erven
en uitkomende op de Sohie.
Deze teerstoof (van Neeltgen Gerrits-
dochter, weduwe van Jan Jansz. Houak)
diende tal van jaren om do ligging van
sommige panden te bepalen.
Van lieverlede werd de naam van de
eigenaar weggelaten en beschouwde men
„Achter de Teerstoof' als de echte straat
naam, terwijl de naam van „Verbrande
Erven" een meer beperkte betekenis
kreeg.
De naam van „Diefhoek" is nu geleide
lijk in ons Schiedam wel uitgesleten!
Het gemeentebestuur heeft thans de
hand gelegd op al hetgeen bezig is ver
leden tijd te worden.
Zakelijk stelde het college van B. en W.
onlangs aan de gemeenteraad om.: „Bij
de schriftelijke voorbereiding van de be
handeling der gemeentebegroting voor
de dienst 1965, antwoordden wij op een
desbetreffende vraag inzake de brand
weerkazerne, dat wij in het raadsvoor
stel tot vaststelling van het stedebouw
kundig plan voor het gebied, begrensd
door Schie, Korte Haven en Noordwest,
de gemeenteraad zouden uitnodigen een
principebesluit te nemen omtrent de
plaats van de toekomstige brandweerka
zerne en omtrent de wijze waarop het
bouwplan zal worden gemaakt.
Wij stellen voor als plaats voor de ka
zerne te bepalen, het terrein tussen de
Breedistraat, Prinsensteeg en Achter de
Teerstoof
Daar ging de raad mee accoord en zo
zal het dus gaan gebeuren in de toe
komst.
„Binnen niet al te lange tijd
.Achter de Teerstoof", het „grens
gebied" voor de eerste saneringswer-
ken in deze omgeving.
„De Bruinvisch" blijft nog voortbe
staan, maar hoelang?
De voorbereidende saneringsmaat
regelen demonstreren zich reeds door
dichtgespijkerde ramen.
Jammer van die aardige topgevel-
tjes
toegenomen belangstelling
het stedelijk Museum in het jaar
jaar 1964 spreekt uit de cijfers. Het be
zoekersaantal liep op van 16.275 tot
17.186. Tot de „prominente bezoekers"
mogen worden gerekend Prinses Mar
griet, die op 25 november in gezelschap
van haar vriendin een particulier bezoek
bracht aan de tentoonstelling „Ponnie en
paard", benevens tlrs. L J. M. van de
Laar, staatssecretaris van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, die op 22
juli de moderne beurs „Balans" opende.
Het ledental der „Vereniging vrienden
van het Stedelijk Museum" bedraagt 49u
volwassenen en 51 jeugdleden.
Als gevolg van de restauratie-werk
zaamheden, kon niet de volle aandacht
worden gegeven aan het educatieve
werk vain het museum.
Met name moest de kunstklas van do
heer L. Scholten naar een andere ruimte
in het museum worden overgebracht, het
geen onbevredigend moet worden ge
noemd.
Ook de lessen in de aula voor leerlin
gen van diverse onderwijsinstellingen
wenden weieens door de luidruchtige
restauratie-werkzaamheden onderbroken
Er werden 43 museuimlessen gegeven,
terwijl voor rondleiding of lezing 30
groepen, werden ontvangen en, in totaal
2221 personen
De verzameling werd in het afgelopen
jaar door aankoop of schenkingen uitge
breid.
Met het huidige aankoopbudget, dat
evenals het tentoonstellingsibudget sinds
1954 niet is gewijzigd, werden ook weer
in dit verslagjaar wonderen verricht, ai-
dus het verslag.
Als geschenk ter gelegenheid van het
250-jarig bestaan van Distilleerderij De
Graauwe Hengst, Daniël Visser Zn. te
Schiedam mocht het museum een gou
ache van de hand van Jaoob Nanninga
ontvangen.
De oplevering van de 5000ste woning
dn Schiedam door Muys die Winter'
om het Stedelijk Museum van Schiedam
een bedrag te schenken, waarvoor uit
het in het museum aanwezige bruikleen
van Comeille een viertal gouaches kon
welp ten behoeve van de historische ver
zameling aan le kopen en wel een zilve
ren' lakkoker, toebehoord hebbende aan
mr. Willem Jager, voormalig pensionaris
van Schiedam (1780—1787).
Historische voorwerpen werden ge
schonken door mevr. J. F, van de Bos-
Gnoen, de heer J, Collignón, mevr. de
wed. H. J. Plant-Geurts te Wassenaar,
drs. A. van der Poest Clement te Schie
dam, de heer H. Groenhof te Schiedam.,
de heer P. J. Mol te Schiedam, mej. V
M. Scholte te Schiedam en door Bertie
de Vos te Schiedam.
De verzameling bodemvondsten werd
verrijkt door een groot aantal scherven,
afkomstig uit een inheems/Romeinse be
huizing in de West-Abtspolder te Schie
dam, die werden geschonken door dc
heer H. Apon te Schiedam.
Aan dit bloemenfeest zijn heel wat
voorbereidingen vooraf gegaan. Ruim
een jaar .geleden reeds richtte de direk-
tie van de Stichting Koninklijks Rotter
damse Diergaarde een verzoek tot ds
Koninklijke Nederlandse Maatschappij
voor Tuinbouw en Plantkunde, om tot de
ze tentoonstelling in de Rivièrahal te ko
men. Men stelde zich voorts in verbin
ding met de Stichting Rotterdamse Voor
jaarsbloemen en de tuinbouwtentoonstel
ling „Primavera". Daarna werd de afde
ling Plantsoenen van de gemeente en de
Bloemisten Patroonsvereniging -ngescha-
keld om gezamenlijk dit grote object op
te zetten. Na informatieve besprekingen
werd een aantal commissies in het le
ven geroepen en stond de verwezenlijking
vast.
Als architect van het geheel werd de
heer Willem van der Neut aangezocht die
met zijn ontwerp een open en net niet
«ymetrisch spel van lijnen wist op te bou
wen. De initiatiefnemers verwachten een
grote opkomst van het publiek (rond
30.000 personen) en ten behoeve van het
publiek wordt er een handig boekje
„Floribunda-tips" uitgegeven, dat 64 pa
gina's telt. Hierin zijn opgenomen de plat-
tegrond van de Rivièrahal, de Victoria-
Regia serre en de kassen. Als extra at-
traktie zal de bekende beeldhouwer A.
M. Bruggeman elke dag aan het wenc
zijn, terwijl er een hoekje is vrijgemaakt
voor zijn fraaie tuinplastieken.
De gezamenlijke kring Bloemenveilin
gen van Nederland komt op zijn stand
van 200 m2 met een aantal rozen die spe
ciaal voor deze tentoonstelling gekweel
zijn. Als onderdeel noemen we slechts
een tweetal vazen, mandrina-rozen van
tweehonderd «tuks elk, terwijl ais piece
de milieu een vaas met 500 baccarat-ro-
zen wordt tentoongesteld met een door
snee van twee meter. De steelle igte van
deze rozen is maar liefst IV» meter!
Naast een grote lijst met namen van
bekende Rotterdammers, die bun aan
deel in de organisatie van Foribunda
'65 leveren, hebben ook de gemeente en
het bedrijfsleven blijk gegeven van hun
belangstelling. Hierdoor werd het moge
lijk een groot aantal medailles beschik
baar te stellen waaronder tien gouden
Ook de commisaaris van de Koningin ir>
de provincie Zuid-Holland heeft een me
daille geschonken- De vaste keurings
commissie van de Koninklijke Neder
landse Maatschappij voor Tuinbouw en
Plantkunde heeft zich bereid verklaard
de beoordeling en het toekennen van de
ereprijzen op zich te nemen. Hierdoor is
men verzekerd van een deskundige jury
Het bestuur van de Floribunda '65 heeft
de vaste overtuiging, dat dit bloemenfes-
tijn, mede gezien het tijdstip, bijzonder
veel belangstelling van het bloemenmin-
rende publiek zal krijgen.
Hoewel de afdellngscompetitie
twee volle weken duurt, zijn twee TSF-
teams toch reeds praktisch zeker van de
titel in hun afdeling en daarmee van
promotie naar een hogere klasse.
Slechts één punt hebben het derde en
zesde TSF-team nog uit twee wedstrij
den nodig, een puntje, dat in de komende
week ongetwijfeld behaald zal worden.
TSF 3 heeft zijn voorsprong van vlier
punten, met nog slechts twee wedstrij
den te spelen, te danken aan een eigen
overwinning op USV (10—0) èn aan een
verrassende nederlaag van de grootste
concurrent, Hobart 1. Voor TSF 6 komt
volgende week het kampioenschap toch
nog een week later dan werd verwacht;
na vijftien achtereenvolgende overwin
ningen zag dit team geen kans van TCG
7 te winnen (5—5), waardoor het vieren
van het kampioenschap en de promotie
naar de vierde klasse een week moest
worden uitgesteld.
TSF 1 deed wat er van verwacht werd:
het klopte Steinweg 1 royaal met 8—2.
Han Wigmans was weer topscorer met
drie winstpunten en Maartje v. d. Wilt
en John Schilperoond moesten elk niet
meer dan eenmaal de winst aan een te
genstander laten.
Voor TSF 2 was het een teleurstelling,
dat van het bezoekende RAP niet werd
gewonnen (37). Dat lag niet aan aan
voerder Jan Bouwer (tweemaal winst),
die zijn inzinking van de laatste weken
te boven schijnt te zijn. Paul de Looze
Onrustige Zenuwen?
Mljnhqrdt's Zenuwtabletten
boekte nog èén enkelspel-zege, maar
Wim de Winter stelde deze avond volko
men teleur en kwam in 't geheel niet
tot winst. Bij RAP was H. Meijer met
drie enkelspel-overwinningen de beste
TSF 3 had zelf met USV 4 weinig
moeite (100) en vernam bovendien,
dat Hobart 1 de enig overgebleven
concurrent een nederlaag had gele
den. De voorsprong van dit team be
draagt nu vier punten met nog twee
wedstrijden te spelen; een gelijkspel
thuie tegen Schakel I deze week is vol
doende voor de begeerde promotie.
Een eervolle nederlaag leed TSF 4 uit
tegen kampioen Repelaer 1 (4—6). De
jeugdige Johnny Buik leed slechts een
nederlaag, maar zijp twee winstpunten,
tezamen met één van Will Baard en
Leen de Ruiter, waren niet voldoende
voor een nog beter resultaat. TSF 5 had
weinig moeite thuis met Hermandad 4
(8—2), maar het zesde TSF-team zag
zich althans deze week het kampioen
schap nog ontgaan, doordat het niet ver
der kwam dan een 55 gelijkspel tegen
TOG 7.
Dr. Engelbregt sprak
over Toet Aneh Amon
Dr. J. H. A. Engelbregt o.f.m. van
het Kunsthistorisch Instituut der Rijks
universiteit te Utrecht, heeft dinsdag
avond in, die aula van het Stedelijk Mu
seum een lezing gehouden over Toet
Anch Amon naar aanleiding van zijn
bezoek aan het museum in Cairo. Zijn
reisgenoot, ir. P. Groen, heeft hierbij
een serie dia's vertoond.
Prof.
dr. P. Sanders schonk dit
schilderij Htoranda No Ao (gedachten
in Hollands blauwgrijs) van Minoru
Agata, een werk van André Bogaert en
een sculptuur van de Italiaanse beeld
houwer Edgardo Mannucei. Het schilde
rij van Agata sluit bijzonder goed aan
bij het in de collectie opgenomen doek
„Piëta in rood", terwijl het werk van
Bogaert en de sculptuur van Mannucei
mede een verrijking zijn van de verza
meling buitenlandse eigentijdse kunst.
De neer H. J. Verburg te Arnhem ver
rijkte het Nanninga-bezit met een teke
ning uit 1950. De in Mexico woonachtige
Nederlandse primitieve schilder Bart van
der Schelling schonk ter gelegenheid van
zijn tentoonstelling een gouache „Plein
2 mei Oueroawaca, Mexico".
Het ministerie van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen schonk een 2-Aal gra
fische werken van de hand van Frits
Le nevelt, welke prenten in de grafiek-
verzameling werden opgenomen,
Ter gelegenheid van de opening van
de Moderne Kunstbeurs 1964 „Balans"
schonk Galerie d'Eemckt NV te Amster
dam de bibliofiele uitgaven; Zonder
kleuren van Gerard van den Eeren-
beemt schonk Gerrit Kouwenaar en New
Babylon en Constant/Simon Vinkenoog.
Rekening houdend met het aankoop
budget kon het museum overgaan tot
aankoop van een viertal werken: een
schilderij van Frieda Hunziker land
schap 1963; van Jaap Wagemaker -
zwaarte wand 1958; een ets van Cees Okx
TamitJh' 1964 en een gouache van Bo-
mies Rijping 1964.
Ook was het nog mogelijk een voor-
Neem 's werelds fijnste tabaksoorten. Haal alle harde stelen en
nerven eruit. Selecteer op smaak en oeur. Maak een melange.
Het resultaat? Het mooie, egale melange-dekblad. De prijs?
Ongelooflijk laag dank zij de volledige machinale vervaardiging.
Wascana senoritas 10 ct Wascana cigarillos 61/2 ct
met melange-dekblad
extra licht, extra geurig
sigarenfabriek WASCANA kampen tel. 05292-2941
Vervolg van pag. 1.
„Die boottocht in 1916 naar Gorcum,
bij de viering van het vijftigjarig be
staan", haalt de heer Schetter op.
,.De uitvoering van Handel's „Messiah"
gedurende twee avonden", herinnert
voorzitter Piet Smit zich uit de jongste
Er is zoveel vermeldenswaard om over
te praten; concerten in eigen stad, in
andere steden, in het buitenland. Het uit
wisselingsconcert in Eszlingen (bij Stutt
gart) in samenwerking met „Lieder
Kransz", dat op 26 juni in Schiedam een
„tegen-concert" komt geven. Die uit
wisseling heeft zelfs een adoptie van
Eszlingen door Schiedam voor jeugduit
wisseling bewerkstelligd.
Zangers van Orpheus" zijn in de af
gelopen eeuw gekomen en gegaan. Ook
burgemeester Honnerlage Grethe, die
toch 103 jaar werd. Maar „Orpheus" telt
toch vele zilveren en gouden zangers.
Op menige rever prijkt het „Orpheus"-
speldje.
Goed, de heer Schetter» spant de kroon,
doch een 25-jarig lidmaatschap is lang
geen zeldzaamheid.
Er zijn tijden geweest, dat „Orpheus"
rond de tweehonderd leden telde, dat zijn
er thans zeventig.
Het is niet om over te klagen In deze
tijd van televisie en sport, maar het kon
béter.
„We zouden er graag nog wat eerste
tenoren bij hebben", luidt de wens van
de heer Smit
Merkwaardig is, dat in de laatste tijd
zich veel jongere zangers hebben aan
gemeld. „Misschien bevredigt dat T.V.-
kijken hen toch niet helemaal", ver
onderstelt de heer Smit.
De kunst gaat voorop bij „Orpheus",
maar daar is toch ook veel gezelligheid
op woensdagavond in het gebouw voor
Chr. Soc. Belangen. Dirigent Jos Vranken
weet van geven en nemen, zolang de
leden ook maar geven wat zij aan stem
vermogen hebben.
Er zijn uiteraard nogal wat dirigenten
geweest in die honderd jaar, Gijsbert
Nieuwland overhandigde niet zo lang
geleden de stok aan de heer Vranken.
Het is nog maar zes weken geleden,
dat „Orpheus" het initiatief nam tot op
richting van een bejaardenkoor. Dat is
een gemengd koor, dat onder leiding staat
van mevrouw Kockx uit Rotterdam. Van
de plm. vijftig leden, is de oudste 84
jaar. En de stem is nog prima! Het koor
heeft een eigen bestuur, doch onderhoudt
toch contact met „Orpheus".
Onlangs heeft „Orpheus" het ook weer
eens geprobeerd met de tieners. Niet het
equivalent van „teeners'", doch echte
tieners, dat wil zeggen, een koor gevormd
met meisjes en jongens met de „tien" in
hun leeftijd.
Dan is er ook nog het jongenskoor,
voor zangers in de leeftijd van 7-12 jaar.
Belde koren staan onder leiding van
Leo Smit en hebben de repetities op
woensdagavond overigens op verschillen
de tijdstippen.
Beide koren zijn reeds meermalen ln
het openbaar opgetreden.
„Je begint te vroeg of je kletst te
lang", constateert dirigent Smit als
enkelen van zijn koorleden bezig zijn om
„Eenzaam" om hals te brengen.
Zingen moet gelijk gaan, al gunt de
dirigent de tieners best hun onderling
praatje.
De zangboog kan niet de hele avond
gespannen staan!
Maar het „Eenzaam, eenzaam, een
zaam" van de zangeressen, komt er op
den duur toch beslist geanimeerd ujt.
Zo zingt heel jong. jong, ouder en
oud in het honderdjarige „Koninklijk
Schiedams Mannenkoor Orpheus".
Het koor, dat een begrip is in Schiedam.