Mevr. Bruggeman heeft haar
handen vol aan handweven
Gevaarlijk speelgoed kost per jaar
duizend kinderogen
Dwars tegen alle massaproductie
Weemoedig afscheid van
kabouters uit verleden
Doortochtertjes en monokini
Victoria
Vernuftige
klikspaan
in de klas
Van her en der
2kmes.Tere huid?
De Havenloods
Brtmchiletten
■^7l.T leven in de tijd van het massaprodukt. Duizenden fabrikanten
breken zich het hoofd over de vraag hoe zij in nog kortere tijd nog
meer kunnen produceren. En juist in deze tijd wordt het handwerk
steeds meer gewaardeerd. Mevrouw T. BruggemanNiemyer uit het
Gelderse Ellecom kan dat in alle toonaarden bevestigen: zij kan haar
beide handweefgetouwen niet snel genoeg bedienen om aan de vraag
te voldoen.
Mevrouw Bruggeman verdient sinds een zestal jaren de kost met huis
nijverheid in de meest letterlijke zin van het woord: de twee weefge
touwen hebben een plaats gekregen in een ruimte die door deuf noch
wand van haar woonvertrek is gescheiden.
„Op het ogenblik bestaat er voor het handweven een grote belangstel
ling". zegt zij, „dat geldt voor de produkten zowel als voor het weven
zelf. Er zijn heel wat mensen die een getouwtje op de kop tikken en uit
liefhebberij stoffen gaan weven voor eigen gebruik".
ling te werken, vooral als de menserr
zelf een patroon hebben ontworpen. Ande
re keren zoeken we samen uit welke fi
guren hét beste zullen uitkomen en wel
ke wolsamenstelli,ng we zullen nemen".
Op deze manier vervaardigt mevrouw
Bruggeman stoffen voor jurken, rokken
en mantels. Zij maakt ook meubelstof
fen, tafelkleden en handtassen. Met trots
toont zij de soepelheid ervan. „Men
klaagt vaak over stugheid van hand ge
weven stoffen" zegt zij. „Maar voelt u
eens hoe zacht deze stoffen zijn. Dat
komt omdat ik ze zelf een juiste water
behandeling,rgeef, waardoor zij hun hard
heid verliezen. Pas als dat goed ge
beurt, zijn deze stoffep prettig in het dra-
I
Overdag bedient mevrouw Bruggeman
haar weefgetouwen, 's avonds is zij druk
met haar spinnewiel. Want een deel van
haar wol spint zij eigenhandig. „Soms
stap ik op de fiets om bij een boer in
de omgeving een mooi schaap te zoeken.
Een afwijkende vacht te vinden is niet
eenvoudig, maar ik heb die soms nodig
om in een patroon ^een aardig effect te
bereiken".
Zo vertelt mevrouw Bruggeman graag
over het haar zo boeiende handweven.
Zij laat ook graag zien hoe het getouw
moet worden bediend. Met forse rdkken
aan de zweep trekt zij het schuitje met
de patroon door de schering. Haar voe
ten zijn druk in beweging om de schach
ten in de juiste stand te trappen. Tot
driemaal toe heeft zij meegewerkt aan
de demonstratiedagen van het Open-
Mevrouw Bruggeman is zelf ook uit
liefhebberij met handweven begonnen.
Tientallen jaren produceerde zij stoffen
voor eigen gezinsgebruik. Omdat haar
man sinds vele jaren is overleden- en
haar kinderen nu op eigen benen staan,
heeft zij haar hobby tot dagelijks werk
verheven. Deze bijna uitgestorven haijd-
nijverheid beoefent zij met een enorme
toewijding.
..Handweven neemt je ontzaglijk in
beslag" zegt zij. „Het .is erg meesle-
pendf Als je ergens mee bezig bent, zie
je alweer iets voor je dat je ook zou
willen maken. Je komt werkelijk handen
te kort".
Per dag produceert mevrouw Brugge
man ruim twee meter Stof van dubbele
breedte een schijntje van wat een mo
derne weefmachine kan presteren. Toch
neemt zij het in haar prijzen op tegen
het massaprodukt. Hoe dat dan wel mo
gelijk is?
,,Ik verkoop uitsluitend aan particulie
ren. Daardoor houd ik de stoffen betaal
baar. Als de tussenhandel er ook nog
winst op moet maken, zouden veel min
der mensen in staat zijn handgeweven
«toffen te kopen. Ik zou dat jammer vin
den, want veel mensen stellen een hand:
produkt zo op prijs. Bij mij betalen zij
nu niet meer dan zij in de winkel kwijt
zouden zijn voor machinaal vervaardig
de stof van een heel goede kwaliteit".
Daarom krijgt zij ook klanten uit het
gehele land. Mensen met speciale —-||n
luchtmuseum. Vorig jaar bediende
'het 17de-eeuwse, uit Brabant afkomsti
ge getouw dat eigendom is van het mu-
„Het is een zwaar uitgevoerd toestel,
gemaakt in een tijd dat men niet op
hout hoefde te kijken. Toch werkte ik er
heel plezierig op. Ik had ook steeds een
haaig van mensen om me heen. Op zul
ke demonstratiedagen bemerk ik telkens
weer dat de belangstelling voor de oude
manier van weven steeds groter wordt",
aldus mevrouw Bruggeman van de El-
lecomse handweverij Het Spinrad.
tang duizend kinderen op
genomen met oogverwon-
dimigen. Dait is duizend
keer pijn, duizend keer
verdriet, duizend keer
angst voor de toekomst
van een kiirad. Pijn, ver
driet en amigst die in een.
heleboel gevallen voorko
men hadden kunnen wor
den.
Zo nu en dan staat er in
die kramit een klein be
richtje over Hansje of Ine
ke die bij het spelen iets
scherps in hun oog kre
gen en linea recta naar de
oogheelkundige kliniek
werden gebracht. Ze speel
den Indiaantje met pijl en
boog, of lanriverdelen met
scherpe messen. Op het
eerste gezicht niet zulke
gevaarlijke spelletjes en
toch loopt het honderden
keren per jaar slecht al
met deze miniatuurin
diaantjes en messetrekker?
in het klein, louter en al
leen omdat wij, ouders,
niet waakzaam genoeg wa-
Het is helaas nodig gebleken dat er
alarm werd geslagen. Ouders moeten er
van doordrongen zijn dat ook hqn kind
het slachtoffer kan worden van een spel
letje met slechte afloop en dat het in
de eerste plaats de ouders zijn die die
slechte afloop kunnen voorkomen.
Het alarm IS geslagen. Binnenkort zul
len overal in de lande grote aanplakbil
jetten worden opgehangen: „Kijk uit
gevaarlijk speelgoed kost* kinderogen".
Kijk uit vader, moeder wat uw in han
den heeft, een schaar of een mes, brei
naalden of een vork. Kijk uit waarmee
uw kind buiten speelt: pijl en boog, ka
tapult, blaasroer met erwtjes of werp-
■piesjes het zijn alleimaal levensge
vaarlijke zaken in „onbevoegde" han-
De grote-mensen-maatschappij is voor
kinderen een boeiende, maar gevaarlijke
wereld. Eigenlijk schuilt in elk voorwerp
een gevaartje omdat een onderzoekend
kind van niets weet en alles weten WIL.
Maar in datzelfde gevaarlijke wereldje
is best veilig groot te worden, met de
hulp van de ouders.
HET is de boeiende taak van de ouders
het kind op' te voeden tot een voor
zichtig, zich zeker bewegend mensje, dat
weet wat wel en niet kan en mag, maar
er desondanks geen angst voor heeft. Een
schaar en een mes bijvoorbeeld zijn uiter
mate boeiende instrumenten voor kleu
ters. Ze stralen als ze er een hebben
weten te bemachtigen (en dat gebeurt in
elk gezin vroeg of laat) en manipuleren
hoogst onhandig met het scherpe ding
in hun behoefte alles precies van vader
en moeder na te doen. Het is eng, inder-
Gevaarlijk speelgoed kost kinderogen
Op groot formaat (65 x 48) en in
vier kleuren krijgt binnenkort ieder
een de waarschuwing „Kijk uit - ge
vaarlijk speelgoed kost kinderogen".
Het kind spreekt voor zichzelf, het
speelgoed staat eronder afgebeeld: een
stuk vuurwerk, een pijl, een mes. een
schaar, een katapult, een werpspies en
een pijltje met een rubber dopje
geen van de zeven is speelgoed.
daad, om een klein kind dan zijn gang te
laten gaan. Maar even „eng" is het om
het kind constant de gelegenheid te ont
nemen er mee te leren ongaan. Een
schaar met stompe punten is minder ge
vaarlijk dan een spitsgepunt exemplaar,
maar wel even boeiend en je kunt er
heel goed mee leren knippen.
Moeilijker wordt het en waarschijn
lijk gebeuren er in dit vlak de meeste
oog-ongelukken als kinderen buiten het
gezichtsveld van de ouders spelen en in
hun speelpassie volkomen worden mee
gesleept. Dan spelen ze geen indiaantje,
ze "ZIJN het, compleet met tomahawk,
wigwam en pijl en boog. Ze jagen en
scMten in volle overgave en -zeur dan
nog maar eens ovei gevaar In dat
stadium is er maar één mogelijkheid om
he: gevaar voor eventueel lichamelijk
letsel af te wenden: verbieden. Wie dat
niet doet neemt het risico „Gevaarlijk
speelgoed kost kinder-ogen"
Het is overigens niet de bedoeling van
de ondernomen actie elke ouder een pa
nische angst voor bepaald speelgoed te
geven. Nogmaals, de hele wereld van het
kind is vol gevaar en het bedoelde
speeltuig is daarvan slechts een gering
onderdeel.
Het is echter wel de bedoeling ouders
tot bezinning te brengen, ze een soort in
jectie te geven tot nadere beschouwing:
hoe gaat het in ons huis, hoe spelen mijn
kinderen en vooral waarmee? Het moet
volgens de initiatiefnemers mogelijk zijn
het getal duizend dat staat voor de jaar
lijks genoteerde oogongevallen bij kin
deren te drukken. En er is geen enkele
reden waarom we niet zouden luisteren
naar de waarschuwing „Kijk uit ge
vaarlijk speelgoed kost kinderogen".
SASKIA KLUWER.
Aanplakbiljet en folder worden uitge
geven door de Algemene Nederlandse
Bond voor Moederschapszorg en kinder-
hygiëne, en zijn gratis verkrijgbaar bij
het secretariaat: Aronskelk weg 18c te
's-Gravenhage.
Zodra de docent zijn klas de rug toe
keert om iets op het bord te schrij
ven of te tekenen, is de concentratie van
de leerlingen verbroken. Het duurt dan
op zijn minst 30 seconden alvorens de
leerling zich weer geheel op het onder
werp kaïn concentreren.
Speciaal met de tegenwoordig steeds
groter wordende klassen moet het con
tact met de leraar zoveel mogelijk wor
den behouden. Daarom is er door de 3M-
Coimpany een hulpmiddel voor de docent
ontwikkeld waardoor deze in staat wordt
gesteld te allen tijde met het gezicht
naar de klas te blijven, staan iets dat de
ononderbroken aandacht van de leerlin-
lingen belangrijk bevordert.
Dit hulpmiddel is de „Thermo-Fax-
Overhead Projector", waarmee de docent
het door hem op transparanten gemaak-
te lesmateriaal eenvoudig kan toelich
ten; hij blijft echter met het gezicht
naar de klas staan terwijl achter hem
het beeld voor de leerlingen duidelijk
wordt geprojecteerd. Een verder voor
deel is dat het leslokaal voor dit soort
van projectie niet verduisterd behoeft te
worden, waardoor de leerlingen hun aan
tekeningen kunnen blijven maken.
Behalve dioor veel grote bedirijven en re-
geringsinstapties wordt deze methode dan
ook sinds kort o.a. door de Technische
Hogeschool te Eindhoven en door de Vrije
Universiteit Amsterdam, met succes toe
gepast
TOEN DE VERHUIZERS KWAMEN
rpERWIJL de verhuizers de dubbele
-*■ deuren van hun kolossale wagen
dichtklapten, liepen wij nog eenmaal
door ons ouderlijk huis. Het was vol
komen leeg. De leegte liet onbarm
hartig alle mankementen van de
kamers zien en we zagen allemaal dat
er lang en intensief in ons huis was
geleefd. Nu was het tijd er weg !e
gaan, er was een periode afgesloten.
Onze ouders vormden een behou
dend paar. dat zelden iets aan de vuil
nisman prijs gaf dat buiten de nor
male gezinsafval viel. Het zinnetje
„Leg het maar op zolder, dat komt
nog wel eens te pas", hebben we
duizenden malen gehóórd en het bevel
opgevolgd met het resultaat dat die
zolder kraakte onder de vracht din
gen die nog wel eens te pas zouden
komen.
Toen het eenmaal op verhuizen aan
kwam, werden wij, jongere generatie,
ingeschakeld om datgene op te ruimen
wat nooit van pas was gekomen. En
dat was een heleboel. Sporen van onze
jeugd lagen onvakkundig opgestapeld
onder de hanebalken, verstopt en ver.-
geten. We vonden het zelfgemaakte
poppenhuis met een kartonnen doos
met kabouter-bewoners, gemaakt van
wol met'puntmutsen op en voetjes
van rode lak. We herinnerden ons hun
leven dat 's avonds pas begon en dat
bestuurd werd door onze fantasie. De
meubels uit het kabouterhuis waren
van lucifersdoosjes gemaakt, over
trokken met restjes van jurkendie
we ons nóg voor de geest konden
halen. We zaten verwezen met de
kabouters in onze schoot, wat moést
je er nu mee doen? Oil ze kinderen
zouden ze lelijk vinden, gewend aan
miniatuur Ivanhoetjes en grote Swie-
pers, de poppenhuizen waren in hun
■ogen gewone kisten, waar hun fan
tasie niets romantisch van zou kunnen
maken. Met pijn in ons hart deden we
afstand van deze Stukken huisvlijt en
drastisch ploegden we verder.
Na e
r dat u
bij alles een verbaasd „Weet
je noguitriepen, niet meer
keken, niet meer dachten, alleen maar
systematisch en bijna automatisch
sorteerden: een andere manier van
doelmatig opruimen bestond er, vol
gens ons althans, niet. Wie zich laat
meevoeren op de herinneringenstroom,
is hopeloos verloren. Die ontkomt niet
aan de bekoring van oude foto's, waar-
uït blijkt dat je eigen zoon van nog
geen twee, sprekend lijkt op de groot
vader toen die in dezelfde aanvallige
leeftijd lag uitgestrekt bloot na
tuurlijk op het vachtje bij de foto
graaf. Wie nuchter ruimt, droomt weg
over de kist- met verkleedkleren,
waarin ook het lichtblauwe herder-
innepakje zit dat je droeg naar je
eerste gekostumeerde feest, waar je
het boeketje voor meneer en mevrouw
stiekem op de schoorsteenmantel weg
moffelde omdat je te verlegen was het
netjes aan te bieden. Opruimen, op
ruimen, weg ermee, de verhuizers
staan morgen op de stoep, het nieuwe
huis is te klein
Als jongere garde, gewend aan
kleine behuizingen met weinig berg
ruimte, vraag je je overigens wel af
wat de mens er toe beweegt zoveel te
bewaren, zoveel op te zamelpi als een
muis voor de schrale winter. Is het
een ingewortelde angst, overgebleven
uit twee wereldoorlogen? Is het lui
heid? Vrees om te moeten beslissen,
om door te denken? En, worden wij
later, met. het klimmen der jaren óók
zo? We vroegen het ons wel af, terwijl
we kreunden onder zware dozen prul
laria, en namen ons voor toch regel
matig de grote schoonmaak in ere te
houden al was het alleen maar om
onszelf en onze kinderen een grote
hoeveelheid moeite eji weemoed te
besparen
Terwijl de verhuizers de dubbele
deuren van hun kolossale wagen'dicht
klapten, liepen we nog eenmaal door
ons ouderlijk huis. We hadden het er
goed gehad. Het was es, altijd warm,
altijd gezellig, we hadden er veel ge
leerd en brachten dat nu in onze eigen
huizen in praktijk. En terwijl we toch
al jaren zelf een huishouden dreven,
was dit toch het besluit van de jeugd.
De verhuizers zetten er de laatste
streep onder.
SASKIA
Irenegebcuw, Nieuwe Haven 155,
Schiedam, zondag 21 maart 10 en 4 uur
ds. J. Schipper.
Vrijzinnige Hervormden, Groothandels-
gebouw, „Kriterion", 21 maart 10.30 uur
ds. C. P. Thomsen.
Oude Kerk, Aelbrechtskolk 20, zondag
21 maart. 7 uur, ds. H. J. Kalf. Onder
werp: ..Christendom of Christus?"
Reddingboot, Vondelweg 26, gebouw
De Boemerang, woensdag 24 maart 7.30
uur openbare bijeenkomst. Algehele lei
ding zr. M. P. C. Haaijer. m.m.v. koor
en muziekband.
Voor goede en modieuse
schoenen tegen
AANTREKKELIJKE PRIJZEN
KIJKEN BIJ
JONKER FRANSSTRAAT 75 - ZIE DE ETALAGES
De All-free Style in het klein! Dankzij
een initiatief van Terlenka. is er nu een
complete collectie echte vrijetijdsmode
voor kleuters en kinders, ontworpen riqor
o.m. Idorette Kiewiet de Jonge en Fieke
Kets de Vri£s en uitgevoerd door 27 Ne
derlandse en Belgische fabrikanten. Alles
in praktisch terlenka dus sterk, in een
mum gewassen of ontvlekt, gauw droog,
strijken niet nodig. Op de foto ziet u een
junior „monokini"; een lekker-luchtig
„doortochtertje" voor dochtertje, met
grote sleutelgaten; een na-school-pakje
voor jongens; de Zuid-Amerikaanse com
bo-look met bengelballetjes voor strand
en tuin; een sportief regenjasje, een ra-
votpakje.
Babyderm-zeep
Bij Babyderm-zeep (dubbel stuk),-poeder,
-crème, -olie, -shampoo en -haarlotion,
voor de kinderen tijdelijk sierlijk»
wereld-delen speldjes.
geeft opening van zaken
Vrijdag j.l. heeft de Zuider Zaadhan-
del de poorten van zijn derde zaak ge
opend aan de Stadhoudersweg 15. Het is.
een bedrijf geworden dat er zijn mag.
Een sortering van praktisch alle artike
len voor hengelsport, siervissen, ho'nden,
katten, vogels en tuin. Uit alles blijkt
dat de eigenaar, de heer Janszen geen
nieuweling is in deze branche.
Hij komt n.l. uit de veevoedersector
een bedrijf dat door zelfstandigen steeds,
minder bedreven wordt. Hij kan de klan-,
ten dus alle advies geven dat zij nodig;
hebben en dat dat veel is daar kunnen
wij '-an getuigen. In het kwartier dat
wij in zijn zaak stonden was het een
aaneenschakeling van om advies vragen
de klanten.
De Zuider Zaadhandel is 10 jaar gele
den in Rotterdam-zuid, op de Groene
Hilledijk door de huidige eigenaar over
genomen. Na enige tijd is het bedrijf
op de Overschiese Dorpsstraat er bij ge
komen. Het zijn alle mooie ruime zaken
waar iedere dierenvriend en tuinier be
slist kan vinden wat hij zoekt. Het
is voor de heer Janszen een trotst bezit.
Wij wensen hem dan ook wel succes
met zijn zaken en in 't bijzonder met
zijn nieuwste aanwinst aan de Stadhou
dersweg.
Hoestdrank in tabletvorm.95ct
MM