ZOVEEL HOOFDEN
ZOVEEL ZINSNEDEN
Pad van voetbalvereniging
is niet over rozen gegaan
(0cmtets
In de Gorzen aarzelt de slopershamer
Maar toch ben ik nooit een
echte Schiedammer geweest
„een student werd de
Prins van haar dromen"
H.B.S.S. VERLOOR OM TE KUNNEN WINNEN
DE HAVEJSILiUUuS DONDERDAG 25 MAART 1965
4
Laat het een beetje wrang klinken als de voorzitter der Schiedamse
Chr. voetbalvereniging H.B.S.S. verklaart, eigenlijk maar blij te zijn
dat in de laatste fase de beslissingswedstrijd voor de promotie werd
verloren, doch waar is het, dat zijn vereniging eigenlijk die weelde
niet had kunnen dragen. De financiële weelde, wel te verstaan. Want
de promotie had meegebracht: spelen door heel het land, hetgeen niet
alleen tijd, maar ook geld kost. En aan die beide ontbreekt het H.B.S.S.
nog. Het pad van H.B.S.S. is beslist niet over rozen gegaan. Opgericht
27 maart 1926 ja, het gaat naar het veertigjarig bestaan toe!
door de toenmalige C.J.M.V., had de „christelijke voetbal" het heus niet
zo gemakkelijk. Onnodig daarover breed uit 'te weiden. Doch H.B.S.S.
sloeg aan; er bleken genoeg ouders en jongeren te zijn voor wie de
zondagvoetbal taboe was en die blij waren met de geschonken kans op
zaterdag een „balletje te trappen".
Die keus vanwege principiële redenen
heeft zidh geleidelijk uitgebreid en om
het meteen maar te vertellen, HBSS telt
thans negen senioren elftallen, zeven
voor junioren en twee voor pupillen.
Er zijn 350 leden, waarvan er lei
ders inbegrepen ongeveer 270 in het
veld komen.
rein gebruik hoopt t<
het dame^kleedlokaal.
Doch er resteerde nog
noeg.
Doe het zelf
Trainer Aad Bierhuizen
Daarmee zitten we dan midden in het
probleem, al zijn er ook nog andere.
Het probleem van de accommodatie
b.v.
Het behoeft niet zo tragisch te worden
genomen, doch ook HBSS is aan het
zwerven geweest, voordat het laten
we hopen voor goed thans zich op de
Harga-teirreinen gaat vestigen.
Er is eerst gespeeld op een terrein
aan de Havendijk bij Boshoek, daarna
op het Vlaardingse Harga-terrein en nu
is men dan bezig vaste voet te krijgen
op het Schiedamse Harga.
Dat verhuizen „bedstro" koet is een
oud en waar gezegde, doch voor HBSS
kost het meer dan „bedstro".
Om het in harde taal te zeggen: HBSS
zat een paar jaar geleden met een te
kort, dat in vier cijfers werd neerge
schreven. De penningmeester voorop,
zag niemand er een gat in om dat te
dekken.
Toto-probleem
Toen viel het woord „Toto" als red
dingsplank. Hetgeen de knuppel in hot
hoenderhok bleek te zijn, zó erg. dat le
den dreigden „uit te vliegen". Dat wil
zeggen, er dreigde een scheuring in de
vereniging, tussen de vóór- en tegenstan
ders van de Toto, uiteraard voorname
lijk op principiële gronden. Kr waren
soms heftige discussies in de vergade
ringen; helaas kon de eenheid niet ge
heel worden bewaard, enkele .'oden be
dankten.
De heer H. Breevaart jr. zag zioh de,
onder die omstandigheden weinig aan
trekkelijke, taak opgelegd leiding aan
HBSS te gaan geven.
De eerste vraag was, hoe men zou
trachten niet alleen van de schuldenlast
af te komen doch ook, om de vereniging
zónder toto tóch financieel op betere ba-
ais te brengen.
De heer Breevaart mag het zich tot
een eer rekenen om, samen met de le
den van zijn vereniging, die basis te
hebben bereikt
Men heeft naar alle kanten, vooral op
christelijk terrein, de oproep tot steun
doen weerklinken. Er kwamen nogal wat
giften binnen.
Getracht werd de kring van donateurs
uit te breiden hetgeen resulteerde In
tweehonderd nieuwe donateurs a zes
gulden per jaar. Penningmeester: de
heer D. van Herne, Oldenbarneveldt
straat 70.
Een andere poging om het financiële
probleem tot oplossing te brengen, ging
via het clubblad-
Dank zij de steun van de adverteer-
ders, is het nu mogelijk om de 600 num
mers wekelijks gratis te verspreiden.
Het bleek niet nodig en was ook onge
wenst, de contributie drastisch te verho
gen. Óver dat alles laat voorzitter Bree
vaart, met wie we over dit alles spraken,
dankbare woorden horen.
De nieuwe taak
Doch daarmee was en is voor HBJS
niet alles in het reine. Men zit nog lelijk
met dat „bedstro". Dat wil zeggen, de
gemeente zorgde wel voor een terrein,
doch daar was het ook mee gebeurd.
Goed, op een stuk land met een paar
goalpalen kun je voetballen, doch nie
mand zal dat HBSS zó gunnen
Men kan zich bezwaarlijk achter een
boom of struik verkleden en er moet
toch ook weieens wat gepraat worden.
Kortom: een clubgebouw moet er ko
men. Hetgeen betekende: honderdvijf
tienduizend gulden.
Ga daar eens tegen aan staan! Doch
de HBSS'ers deden het weer.
Begonnen werd met het maken van
een plan en voorzitter Breevaart liet dat
ons zien. Een kantine van 13,5 x 8,75 m;
een keuken, een bestuurskamer, hal, ne
gen kleedgelegenheden, waarvan één
voor dames, scheidsrechterslokaal en
een materiaalhok.
Dat moet er komen. Maar hoe het
geld? Het Protestants Chr. Sportcen
trum Schiedam deed wat 't in dezen kon
doen, Niet minder de Chr. Korfbalclub
ODI, die straks ook van het nieuwe ter-
Omidat nog niet alle loten ten bate
van de Chr. voetbalvereniging H.B.S.S.
zijn uitverkocht, is de trekking, welke
aanvankelijk was bepaald op 27 maart,
uitgesteld tot 1 mei.
de deur van de werkkeet op het
HBSS-terredn staat met weinig vaardige
jongenshand neergeschilderd: „Doe het
zolf'.
Dat is de „spirit" welke althans
voor een belangrijk deel het nieuwe
clubgebouw tot stand moet brengen,
„We hebben het potlood er bij ge
haald en zijn gaan schrappen", zet de
heer Breevaart verder uiteen.
De post: „arbeidslonen" moest het
het meest ontgelden. Was trouwens o->k
welhaast de belangrijkste post. Dus werd
het: „Doe het zelf'.
„Kijk", zegt de heer Breevaart, „dat
lx natuurlijk reusachtig. Maar het is zo
jammer, als (lat nu neer moet komen op
een vrij kleine en vaste groep jongens-
Laten ook anderen nu eens een handje
er bij uitsteken. Anders gaat de aardig
heid er ook zo gauw af!"
Wie zich dat aan kan trekken, mag
het doen
Bij dit zoort bezuinigen op de bouw
kosten werd het niet gelaten. Want ma
terialen kan men niet zelf vervaardigen!
Er werd aangeklopt bij de directeur
der Chr. Technische School, de heer Van
der Waal. Men sprak niet tegen dove
mansoren, integendeel: de heer Van der
Waal had er a-lle oren naar.
Het mogen dan „beginneling"-vaklieden
zijn, doch in totaal pkn. twintig jonge
lieden steken nu enkele malen per wetk
op het HBSS-terrein een handje uit bij
de opbouw. Tevoren waren in de werk
plaat» der C.T.S. frames en dergelijke
.pasklaar" gemaakt. De jongens leren
er gelijk bij, zodat hier de ene hand de
andere wast. De frames worden nu aar-
gebracht, geverfd en wat meer nodig is.
Doch er werden nog andere bronnen
aangeboord
Er bleken bedrijven ie sympathiseren
met het hard vechtende HBSS. Tegen bij
zondere prijzen kon materiaal worden
verkregen, waarbij de Prot. Chr. mid
denstand niet achter bleef.
Het aannemersbedrijf J. K. Simons uit
de Lange Nieuwstraat en de loodgieterij
detr firma Soeters sprongen bij.
„Waar we nog wel mee omhoog zitten
is, hoe het met de verwarming moet.
Wie dient ons hierbij van advies?", ge
ven we de vraag van de heer Breevaart
door.
Bij dit alles voerden pupillen, junioren
en senioren allerlei acties, ball-points,
glazen en wat al niet meer werden, ver
kocht: kranten ingezameld (vervoermid
del gevraagd!) en nu „loopt" dan nog
een verloting met mooie prijzen (f 1.-
per lot). En dan zijn er ook nog de rente
loze aandelen. Kom ouders! Zeg niet dat
die HBSS-leden bij de krante- of andere
pakken neerzitten!
Zij zijn de steun waard!
Naar het jubileum
Men zou bij dit alles de sportieve pres
taties van HBSS gaan vergeten en daar
is het toch ook voor een belangrijk deel
om begonnen. Goed, men miste dus cte
promotie, doch voorlopig is men best te
vreden met vijf van de negen senioren
op weg naar kampioenskansen. En met
de promotie probeert men net weieens
opnieuw. Wat dat betreft hebben bestuur
en leden alle vertrouwen in de trainer,
de heer Aad Bierhuizen, die reeds ge
toond heeft resultaten te kunnen berei
ken. Vandaar dan ook dat voorlopig
diens verbintenis, na drie jaar, opnieuw
met twee jaar is verlengd.
De bestedingsbeperking heeft ook
HBSS wel een beetje getroffen Daarvan
leggen trouwens de wegen en paden op
het Hargaterrein duidelijk getuigenis af.
„Laten we hopen, dat die beperking voor
ons jubileum is opgeheven", luidt de
wens van de heer Breevaart.
Hij zou van de gemeente ook nog zo
graag wat banken aangebracht zien, om
het publiek buiten de afrastering te hou-
Er zijn dus nog wel jubileumgiften te
verwachten! Zover is het nog niet; er
moet nog veel en hard gewerkt worden
Maar HBSS verloor om te kunnen
En zij heet niet voor niets: „Houd
Vredesmars in Brussel
Evenals vorige jaren word er ook dit
jaar weer in Brussel een ongeveer twee
uur durende mars tegen de kernbewape
ning georganiseerd waaraan vorig jaar
ongeveer 20.000 personen deelnamen.
Ook dit jaar verwacht men weer een
rekordedjfer en reeds nu wordt er van
de inschrijving druk gebruik gemaakt.
De kosten om deel te nemen aan deze
mars van het Comité voor de Vre„e
1961 bedragen voor de Rotterdammers
f 10,- per persoon. De datum is zondag
28 maart aanstaande en men vertrekt
van het Centraal Station om 8.45 uur.
Aankomst te Brussel drca 11.30 uur. Na
de mars is er een protestmeeting pp de
Place de Rogier waarna men om 18.00
uur weer in de autobussen stapt voor de
terugweg- Er worden ook vele partitoulifc-
re auto's verwacht- Inlichtingen en op
gave bij Peter Troost, Oldengaarde 606c
te Rotterdam, telefoon 178882.
We hadden die dame net zo goed kun-
neh vragen: mag je geiten in je tuintje
zetten? Maar zonder gekheid: wie begint
er in deze tijd nog met de duivenhouderij.
Niet dat dat op zichzelf zo gek is, maar
waar krijg je er de kans nog voor? In
ieder geval niet op een moderne flat en
eigenlijk nergens meer. Maar in de Gor
zen worden nog wel duiven gehouden (al
mag dat dan ook eigenlijk niet) en de
achtertuintjes komen daarbij goed van
pas.
Die tuintjes vind je ook al niet meer
bij de moderne flats. Oh ja, er liggen
„gazons" tussen de flatgebouwen, zoals
in het Nieuwland, maar die zijn alleen
maar goed voor de jeugd om er op te
voetballen, te honkballen of rugby te
spelen. Al mag dat eigenlijk ook niet.
Maar in de Gorzen prutsen de bewoners
van de benedenhuizen in hun tuintjes
lekker aan de bromfiets.
De Gorzen „Wie hier geboren
is, wil er nooit meer vandaan", zei ons
een jongeman, die genoeglijk in het
zonnetje zijn bromfiets demonteerde.
Zoiets kun je je nauwelijks voorstellen
wanneer je het met de ruimte van een
flatje moet doen. In een aangrenzend
tuintje zat een vroege zonnebaadster zich
te bruinen. Dat kan in een achtertuintje
heel gemakkelijk, al kun je op een flat
proberen of je op het balkonnetje past.
En toch is het allemaal wat vreemd in
die Gorzen. Het is er tussen oud en
modern in. Net aan de rand van het
„gebied" torent de flat van de Maas
boulevard hoog boven de daken van de
burgermanshuisjes uit. Van hieruit over
ziet o.m. oud-burgemeester Peek niet
alleen de aktiviteiten op de Waterweg
maar ook dit niet onbelangrijke deel van
de stad. Er staan huisjes waarvan men
zou kunnen zeggen of ze aan afbraak toe
zijn of dat ze het nog een jaartje of wat
zullen uithouden.
De huisjes rijen zich diagonaal aaneen
In de Maasstraat, de Visserstraat, de
Zalmstraat, de Steenstraat en verder aan
de Puttershoeksestraat. de Bommelse-
straat enz. Ze zijn niet kwaad en niet
best, die huisjes in de Gorzen. Maar de
Gorzenbewoners vinden hun huizen over
het algemeen beslist niet kwaad. Er zal
echter op de duur wel zo het een en
ander worden geslecht: dichtbij het Hoofd
is de sloper al aan de gang. Maar voor
lopig is het nog „hands off' van de
Gorzen.
Het is niet onbegrijpelijk, dat over dit
nog in elk geval naar stadsmaten ge
meten jonge" Gorzenkwartier, niet
zo veel uit de „oudheid" valt te vertellen.
Fort Lïllo
Chr. Schoolvereniging
vergadert
Woensdagavond 31 maart zal om 8 uur
In „Musis Sacrum" een feestelijke bij
eenkomst worden gehouden van bestuur,
leden, ouideroamimissies en leden van
bet personeel der Vereniging tot Bevor
dering van Chr. onderwijs te Schiedam,
waarin de toneelvereniging „Onyx" het
blijspel „Ik kom als een dief' zal opvoe-
Deze avond is bedoeld om de onder
linge band te versterken.
Blijkens het jaarboekje der Vrijge
maakte Geref. Kerk te Schiedam be
draagt het aaintal lidmaten 935.
DE KUYPER'S ORANJEBITTER
of een glas
JUS D'ORANGE
aan tijdens het optreden van
EDWIN RUTTEN
die zelf zijn nieuwe plaat
introduceert. U komt toch ook
Wij hebben geconstateerd dat vrou
wen evenveel op de muren van de
we's schrijven als mannen. Bij de
vrouwen is dat vaak alleen maar
rauwe taal, bij de mannen is het nog
wel eens grappig. En dan gebruiken
de vrouwen lippenstift die moeilijk
te verwijderen is, of ze krassen cr
met nagélvijlen in.
Britse commissie tot onderzoek
van de toestand van de open
bare toiletten.
De oude filosofie van het oog om oog
leidt er alleen maar toe, dat tenslotte
iedereen blind is.
Martin Luther King.
We zingen tegenwoordig in de kerk
„Wilt heden nu treden" en het zesde
couplet van het Wilhelmus. Waarom
zingen we niet bij het rondgaan van
de collecteschaal: Piet Hein en de
Zilvervloot?
RK kerkganger in Haarlem.
Ik ben meer sociaal dan politiek in
gesteld. Dat is een kwestie van hor
monen. U kunt eigenlijk wel zeggen
dat ik a-politiek ben.
Nieuwe goeverneur van Suriname.
Somminge begrafenisondernemers
komen binnen met de beroemde droeve
grijns, geven het treurende moedertje
een klopje op de schouder en zeggen
dan: „Wees maar gerust hoor vrouw
tje, vadertje komt best onder de
grond". En dan noemen ze een prijs,
vrouwtje blijen dan komt later de
rekening voor met onvoorziene pos-
Begrafenisondernemer Steehouwer.
Wij socialistenvormen in de poli
tiek een beetje de breinbaasjes-van-
de-toekomst.
Directeur Wiardi Beekman Stichting.
Het is het noodlot van de commu
nisten dat zij dé grote desillusie van
de 20ste eeuw hebben teweeggebracht.
Het feit dat zij dwaasheden en misda
den hebben begaan onderscheidt hen
niet van de rest van ons. Wat het onze
generatie moeilijk maakt her. te ver
geven is, dat zij eens de hoop der we
reld waren. Zoals Shakespeare zei:
..Lelies die rottend veel erger stank
verspreiden dan onkruid
John Strachey (Labour-pollticus).
dat een eventuele bezoeker daar geen
kopje koffie of thee werd gepresenteerd,
doch wel stond er de trekpot met kruiden
bitter en kakkerlakken gereed. Er waren
weinig café's; twee in de Groenelaan, van
den Ouden en Overdevest. Later kwam er
„Bierhuis de Most" bij.
Op het hiervoor genoemde fort woon
den enkele vermaarde Schiedamse volks
typen van wie we de namen maar achter
wege laten. Maar tevens wordt mede
gedeeld, dat het Leger des Heils hier veel
relaties kreeg, al werd er in die omgeving
toch heel sterk gedobbeld. Het dobbelspel
werd echter door het voetbalspel ver
drongen. De heer Horvath van het ver
maarde „Horvath-plan" heeft eens ge
steld, dat de Gorzen „volgepompt zijn met
oude woningen, die nog niet oud genoeg
zijn om krotten te worden genoemd". Het
is een wat scherpe uitspraak, die niet
direct overeenstemt met de werkelijkheid;
het zijn nu eenmaal heel andere woning
typen dan b.v. de flats in het Nieuwland.
Goed, de Gorzen vormen een „aan
hangsel" van Schiedam en om dat te be
reiken, moet men altijd het water over,
zij het dan ook, dat er bij de sluizen ge-
9 Waar vindt men in Schiedam nog
zulke achtertuintjes bij de woningen,
als juist in het Gorzenkwartier
dempt is. De branderijen hadden hier een
goed bestaan met de twee emmers water
voor een cent; het water werd zelfs nog
thuis afgeleverd. Dat heette toenmaals
„kitten". Er waren weliswaar contro
lerende ambtenaren, doch die namen het
blijkbaar niet te nauw met hetgeen zoal
gebeurde in en rond de branderijen.
De huizen in de Gasstraat werden
tussen 1840-1900 gebouwd. Bijzonder oud
is dus de bebouwing in elk geval niet.
Men vindt in de omgeving van de gas
houder nog vele schilderachtige steegjes
en waarschijnlijk slaat de opmerking van
de heer Horvath hier wel meer op, dan
op het wijk als geheel. Want de huisjes
munten niet direct uit in „licht en lucht".
De slaapkamers zijn niet te royaal en de
zolders moeten in deze uitkomst brengen.
De adem van tien, vijftien geslachten
kleeft hier aan de muren en men moet er
niet te hard over het sanitair praten
Er was een plaats, die „Fort Lillo"
werd genoemd. Daar duldde men beslist
geen vreemden; het waren meest bran
dersknechten die er woonden. Op gezag
van een geschiedschrijver vermelden we,
A/Tet een fikse tik wee-
moed hebben mijn
vrouw en ik vorige week
afscheid genomen van ons
flatje aan de Burgemeester
van Haarenlaan in Schie
dam. Het was een afscheid
vol herinneringen, maar
ook vol toekomstplannen.
IWant wij verruilden de
(gehuurde) flat voor een
(eigen) huis in het lande
lijke en heerlijk rustige
Lekkerkerk. En wanneer
je dan voor het laatst nog
eens om je heen kijkt naar
de nu kale muren, waar
tussen je ruim vijf jaar
hebt gewoond, dan gaat er
iets door je heen, wat je
maar moeilijk kunt be
schrijven. Even is het of
je het lachen nog hoort,
of je de tranen weer ziet
en of de mensen, die graag
geziene gasten waren, nog
even langs je heen dwalen.
Eigenlijk ben ik nooit een
echte Schiedammer ge
weest. Ik geloof, dat Je
daarvoor in Schiedam zelf
gebaren en getogen moet
zijn. En natuurlijk spelen
als forens ook andere fac
toren mee. Mijn werk
bleef, ondanks mijn vesti
ging in Schiedam, in Rot
terdam liggen en daarmee
was mijn interessesfeer ook
al weer bepaald.
Toch heb ik bijzonder
prettige herinneringen aan
Schiedam en dat niet al
leen omdat ik daar mijn
huwelijk ben begonnen en
omdat mijn kinderen daar
op de burgerlijke stand
werden ingeschreven. Nee,
het is meer, het is een
band, die groeide naarmate
ik om mij heen de wijk
Nieuwland zag groeien.
Toen wij voor het eerst
in dat flatje aan de Burge
meester van Haarenlaan
trokken, kon je eigenlijk
nog niet over een B. v. H.
laan spreken. (De Schie
dammers zijn gek op af
kortingen: de Burgemeester
iKnappertlaan werd B.K.
laan en de Burgemeester
van Haarenlaan werd, maar
neeHet wegdek lag er
nog niet, de winkels op de
hoek van de Nieuwe Dam-
laan waren nog maar net
geopend, langs de Mon
seigneur Nolenslaan ston
den nog maar nauwelijks
huizen. Bus 40 kronkelde
zich op een vreemde ma
nier naar de Broersvest.
waarbij de Dam levensge
vaarlijk moest worden „ge-
Wij hebben dat allemaal
zien groeien. Wij hebben
op ons balkon gezeten en
we hebben gekeken naar
de molens, die we later
niet meer konden zien,
omdat tot onze privé-ver-
ontwaardiging, aan de No
lenslaan grote flats werden
gebauwd, die en passant
ons ook het gezicht ont
namen op het brokje oud-
Schiedam, dat zo irreëel
afstak tegen de nieuw
bouw. Maar later, veel
later, kregen wij een
„schuin" uitzicht op ko
lossale neonletters, die van
af het dak van een hoog
flatgebouw groen de naam
van een bekend merk ge
destilleerd verkondigen,
een inspirerende bezigheid
overigens.
Wij hebben in Schiedam
mensen leren kennen, veel
aardige mensen en enkele
niet zo heel erg aardig.
Met veel van die aardige
mensen sloten wij vriend
schap. Die onaardige lie
ten we, zoals dat heet,
links liggen.
Dat alles kwam achter
ons te liggen. In één klap.
Toen de verhuizers aan
belden, begon het einde.
Met harde, onpersoonlijke,
maar bekwame handen
pakten zij alles op wat ons
in ruim vijf jaar vertrouwd
was geworden. Al onze
herinneringen verdwenen
in de gapende muil van de
verhuiswagen, waar zij in
Lekkerkerk heel anders
uitkwamen. Want daar wa
ren zij geen herinneringen
meer, maar toekomst.
Ten slotte restte ons niets
meer dan een lege woning
en het uitzicht op Schie
dam, een uitzicht, dat
eigenlijk niet eens meer
echt van ons was. De ver
huiswagen was al weg, op
weg naar onze nieuwe toe
komst. Maar wij konden
nog geen afscheid nemen.
Misschien waren wij toch
wel Schiedammers gewor-
Iden, meer dan wij zelf
hadden vermoed.
We hebben nog een moei
lijke gang gemaakt. We
moesten afscheid nemen
van buren en van kennis
sen, een afscheid, dat weer
nieuwe herinneringen op
riep. Maai we hebben de
wortels, die vijf jaar lang
de tijd hebben gehad om
te groeien, voorzichtig uit
gegraven.
We zijn Schiedam uitge
reden, zwijgend. Maar
toch, dacht ik, ben ik nooit
een echte Schiedammer
geweest.
JAN DIJKSTRA