Gemeente besteedt veel aandacht aan hygiënische toestanden Zeekadetkorps jongens kerels wil van maken •Pt V V av Vna mm 14e W?no 26 - donderdag 29 april 1965 1 I mm mm m l%l II II IS l^m oplage 20.500 J# «i All JL W Jmmm m JL|^# UJJFi I \ii;lsi;vs ZOETZUUR Expogé herdenkt bevrijding KUNSTGEBITTEN Café's zullen op feestdagen langer geopend zijn 1 RUGKLACHTEN JOH. GROEN Lzn I H BL& [BJB JBS| «B jm Hj 9& H JB Aj ^K Hk Hj flft W Deze editie wordt huis aan huis bezorgd in Schiedam ■K jm U jÈf |P BS BB Bi m fl ^ySf Hj wal BK H KB BB jj&B -w ^Bï Aangesloten de Nederlandse Huis-aan-Huisblad Pers, - w w OPLAGE 195.500 weekblad voor schiedam Ï2££ gjKam: Leo Hart' Bur?" v' Haarenlaan 91* van deze en aan het eind der vorige eeuw nog als „normaal" golden. De mogelijkheid om water te spuien, was vrijwel niet aanwezig. Riolen waren er volop evenals broedplaatsen voor ratten. Was het een wonder, dat in die tijden tal van besmettelijke ziekten hon derden Schiedammers naar het graf sleepten? ^jog steeds is niet officieel vastgesteld, of en in hoeverre het wonen in het Waterweggebied ongezond is als gevolg van de dampen die door de chemische en petro-chemische bedrijven in de omgeving, worden afgescheiden. De belangrijke wooncentra, Schiedam, Vlaardingen en Maassluis, liggen onder de rook van deze fabrieken. Voor wat Schiedam betreft heeft men overigens niet alleen aandacht voor de eventuele luchtverontreiniging maar ook voor de hygiënische toestanden „binnen de stadsmuren". Menige krotwoning wordt dan ook gesloopt. We mogen heden ten dage mis schien klagen over het drinkwater waarvan Rotterdam ons voorziet; Schiedam heeft in dit opzicht wel kwader dagen gekend. De statistieken van vroeger jaren wijzen uit, dat Schiedam een ongezonde stad was. Aangezien voeding, werktijden en dergelijke in die tijden toch niet zoveel ver schilden van elders in het land, moet die ongezondheid voorname lijk worden gezocht in de woning toestanden en het drinkwater. Met name gold dit voor het woon gedeelte aan de noordelijke kant van de huidige Rotterdamsedijk-Hoogstraat, waar zich veel open riolen bevonden en waar de woningen er wel het slechtst aan toe waren. De saneringsplannen zoals die thans tot uitvoering komen, betekenen ook oprui ming van woningen, die in het begin Cholera Op 30 april en 5 mei is het kantoor van „De Havenloods" gesloten. Hoe ongezond de oude binnenstad was, bleek b.v., toen in 1859 een cholera- epidemie woedde, vooral in het Broers- veld, Broersvest, Oostmolenplein, Kreu- pelstraat en in die omgeving gelegen talrijke sloppen en stegen. Nog duidelijker zijn de gegevens uit 1866, toen diezelfde ziekte zich in nog veel heviger mate liet gelden. Binnen de zeedijk, dat is beoosten de Schie, waar in het geheel niet werd ge spuid, stierf één op de 44 bewoners aan cholera, doch aan de noord- en west kant van de dijk, waar spuien wel moge lijk was, bedroeg dat één op de 80. Merkwaardig is wel, dat slechts twee maal in de historie een typhus-epidemie in Schiedam uitbrak, waarbij het sterfte cijfer beperkt bleef tot één op de duizend. Schiedam was er overigens niet zo erg vroeg bij met de waterleiding. Die werd pas in 1886 aangelegd, bijna 40 jaar nadat bijv. Rotterdam geheel van waterleiding Zoals we reeds hebben medegedeeld, zal de afd. Schiedam van „Expogé", de Ned. Vereniging van ex-politieke gevan genen en Voormalig verzet Nederland, vrijdag 30 april in „Musis Sacrum" een vrijheids-lustrumreünie houden, van de Schiedamse oud-illegaliteit. Die avond voert de geref. amateur toneelclub Ge- ron het spel: „Het verraad" op. Daar voor leden der vereniging is in ,,De Bron" op zaterdag 1 mei een diner. Dinsdag 4 mei wordt deelgenomen aan de herdenking van de gevallenen. Om half acht die avond wordt in de Jans- kerk een dodenherdenking gehouden, met als sprekers pater C. A. Kuhlman O.P. en ds. W. A. Krijger. Medewerking wordt verleend door de harmonie van Wilton Fijenoord, alle Schiedamse koren Bij een dreigende epidemie, liet het stadsbestuur dan schuiten met water uit Rotterdam komen. Doch ook in die tijd werd reeds geklaagd over de kwaliteit van het Rotterdamse water, zodat er ten deze nu niets nieuws is! Het schfjnt, dat toen nog veel Schie dammers gebruik maakten van gracht water voor drinken, wassen enz. Omtrent besmettelijke ziekten wordt nog meegedeeld, dat in 1856 en 1871 pokken hebben geheerst, hoewel die toen in heel ons land voorkwamen. Doch Schiedam lag toen weer boven het ge middelde landelijke sterftecijfer. De ver plichte vaccinatie heeft de ziekte be dwongen. Samenvattend kan worden geconsta teerd, dat het oude Schiedam veel ge varen voor de gezondheid van zijn in woners heeft opgeleverd. Desondanks nam de bevolking toe, niet zozeer van wege de vestiging, als wel door het ge boorte-overschot. Het is geen wonder, dat de huidige plannen der stadssanering, niet in de eerste plaats gericht zijn op het Orpheus Tienerkoor, onder' "leiding van Leo Smit en aan het orgel, de heer Jac. P. Bekkers. Solisten zijn Co van Balsvoort, sopraan en Henk Kromhout, tenor. Ten slotte wordt 10 mei deelgenomen aan de herdenking op het eregraf te Bloemendaal, vertrek om 9 uur van de Broersvest. VOLGENDE WEEK i i.v.m. nationale feestdag i Advertenties inleveren uiterlijk dinsdag 12 uur v.m. j Bevrijdingsfeest voor Schiedammertjes Op zaterdag 1 mei a.s. om 2 uur Jeugdtoneel, een feestprogramma in de grote zaal van Lange Haven 73. Dan komen zij met een levend poppen Theater met Jan Klaassen en Katrijn, en Professor Mirandi en zijn spekende pop. Het belooft een gezellige middag te worden voor de kinderen. Kaarten voor dit jeugdfeest zijn voor 50 ct. verkrijg baar bij de leden van het Jeugdtoneel en op de dag der uitvoering aan da zaal. Gemeentelijke bureaus op Koninginnedag gesloten Op Koninginnedag zullen de gemeente lijke bureaus en diensten gesloten zijn. Er wordt geen huisvuil of bedrijfsvuil op gehaald; de bibliotheek en leeszalen zijn gesloten, de Vleeskeuringsdienst zal al leen voor aangifte van destructie-mate- riaal geopend zijn. Het Stedelijk Mu seum is van 10-5 uur geopend. Gereformeerde ziekenzorg De geref. vereniging voor ziekenzorg en maatschappelijk werk te Schiedam, zal donderdag 13 mei in de zaal bij de Magnalia Dei Kerk de jaarvergadering houden. huisje van zijn stad, het Zakken dragershuisje? Het was eertijds het tehuis der leden van het zakken- dragersgilde uit de jaren rond 1700. Want op 3 oktober 1699 kochten de REPARATIES le klas werk, onder volledige garantie Billijke tarieven. Desgewenst crediet-service INSTITUUT BENTILIA Hoogstraat 40, tel. 12 6010, Rotterdam verruiming van de binnenstad, hetgeen zeer noodzakelijk is, doch ook op de be vordering der algemene gezondheidstoe stand. Wie zo hier en daar de oude huisjes ziet, die nu gaan verdwijnen, begrijpt, dat in deze moderne tijd een dergelijke situatie bezwaarlijk kan worden geduld. De sanitaire en andere inrichtingen van de krotjes, kweekplaatsen vaak ook van ongedierte, m^ken duidelijk dat de modernisering van de binnenstad al kan men dat ook uit historisch oogpunt betreuren een noodzaak is. De gezondheid van de stadbewoners is er mee genapeid! Gedurende de feestdagen, 30 april en 5 mei, zullen de Schiedamse café's tot 's nachts twee uur geopend zijn. Tot half twee mag muziek worden gemaakt. Voor dancings en nachtbars blijven de verleende ontheffingen gelden. Programma dodenherdenking volgt 18.00 uur: De vlaggen worden overal halfstok gehesen. 19.00 uur: Opstelling van stoet. 19.20 uur: Begin mars naar het monu ment in de Gerrit Verboonstraat. 1920-19.35 uur: Luiden der klokken voor de eerste maal. 19.30 uur: Vaandeldragers stellen zich op bij het monument. 19.30-19.45 uur: Bij het monument speelt de kapel van „Het Leger des Heils" gewade muziek 19.45 uur: Aankomst en opstelling van de stoet bij het monument. De kapel van „Het Leger des Heils" neemt de treur- marsmuziek ovèr tot het geheel is op gesteld. 19.45-19.59 uur: Luiden der klokken voor de tweede maal. 19.50 uuiLeggen van kransen ,n blc - men: 3. door de wnd. burgemeester H. Sabel, namens het gemeentebestuur: 2. de familieleden; 3. verenigingen, bonden enz; 4. scholen. 20.00 uur: Hoornsignaal voor: 2 minu ten stilte, het Wilhelmus (2 coupletten), door allen mede te zangen. Hierna af mars. deken en hoofdlieden van het gilde van een „beenhacker-brander" diens branderij aan de Schie voor ƒ275,— om er hun gildehuis in te vestigen. Het heeft nu de eeuwen mogen ver duren en zal thans ook de in Schiedam rondgrijpende slopershand, althans voorlopig, ontgaan. leiding van het Schiedamse Zeekadetkorps, heeft eens het merkwaardig initiatief genomen om jongens die zich hiervoor hadden aangemeld, een avond de jast te doen zijn van enkele Schie damse families die hiervoor uit nodiging hadden doen uitgaan. De bedoeling hiervan was, dat de jongens op die manier gelegenheid kregen, niet alleen om zich om gangsvormen eigen te maken, maar ook, om zich gemakkelijker ondei andere mensen te bewegen. Na tuurlijk heeft dit in feite weinig of niets te maken met de zeevaart, doch daar gaat het juist om. Want het korps zeekadetten be staat niet uit jongens, die naar zee gaan en daartoe alvast een oplei ding ontvangen, doch het zqn jongelieden, die gezelligheid, lief hebberij en discipline combineren. „Er heerst omtrent het korps Zeeka detten veel misverstand", zo verklaart de heer C. D. de Jong, die gedurende tien jaar de leiding van het Schiedam se korps in handen heeft gehad. „Ve len denken, dat het iets te maken heeft met de marine of de koopvaardij; niets is minder waar. Van dit korps kan iedereen lid worden, ongeacht rang, stand of godsdienst en de doelstelling is alleen, om de jeugd leiding te geven zo als in een behoorlijk gerichte jeugdver eniging". Daarom kan dus iedere jongen in de leeftijd van 13—18 jaar lid wor den van het korps; contributie 80 cent per week en entreegeld, dat nodig is in verband met verstrekken van een uni form, f 13,50. Toegegeven; een niet onbelangrijk per centage van de zeekadetten voelt zich aangetrokken tot zeevaart of binnen vaart, doch dat is een andere kwestie. Zij profiteren uiteraard het meest van het technisch onderricht dat zij ontvan gen, zoals onderhoud van boten, gebruik van kompas, aanvaringsreglement, roei en enz. doch uiteindelijk is die kennis voor iedereen weieens bruikbaar. Amusement Toen we een bezoek brachten aan de „Jan van Gelder", het schip dat het zeekadetkorps zijn eigendom kan noe men, werden voorbereidingen getroffen voor een feestavondje. Dat gebeurt dan „aan de wal", ergens in een zaaltje. Het gaat er maar om, de jongelui in eigen sfeer gezellig en behoorlijk bezig te hou den. Dergelijke avondjes zijn er vaker, ook wel aan boord. Dan worden gezel schapsspelen gedaan, schaken, dammen enz. Er is behoorlijk toezicht, orde en regelmaat, want dat behoort tot de op leiding van de zeekadet. Het gebeurt al lemaal in overleg en samenwerking met de ouders, waartoe o.m. speciale „ouder- dagen" worden gehouden. Alles vindt plaats op basis van vrijwilligheid, dus ook wat de leiding betreft. Op ouderdagen en gedurende individu ele ouderbezoeken hebben vader en moe der dan ook vaak met oogleden geknip perd ais zij hun zeekadet daar bezig za gen. Hij staat keurig in de houding ge- Nederlands sortering grootste durende de vlaggenparade; hij splitst en knoopt; hij is thuis in eenvoudig zee vaartkunde; hij weet iets van zeeman schap en navigatie; hij doet aan me teorologie en scheepsbouw; hijja wat doet en kent hij al niet. En dan die praktische lessen. Model wordt de sloep opgetuigd, kundig wordt er geroeid en gezeild, eenvoudige mankementen zelf gerepareerd. Daarnaast kan hun zoon een bepaald brevet hebben behaald, een spe cialisatie in machinekennis of bij de ver bindingsdienst, zoals het seinen met de morsesleutel, de aldis-lamp, de letter en cijfervlaggen. Natuurlijk, in de ogen van vader en moeder is dat allemaal geweldig en het is ook geweldig als men bedenkt, hoe zeer hij in enkele jaren tijds, gebruik makend van die ene zaterdagmiddag, welke de week biedt, zich al in nauti sche richting heeft kunnen bekwamen. Daarnaast mag men niet vergeten dat dit bovenal het werk is van de luttele leiders en instructeurs, die week in week uit hun vrije zaterdag voor het zeeka detkorps opofferen, enkelen reeds tien of meerdere jaren lang. Zij doen dit belangeloos, uit liefde voor de jeugd en... de zee. En mocht men dan toch van een bepaalde vergoeding willen spre ken, laat men dan zoals zij deze ver goeding zoeken in de resultaten. Interne organisatie Op het ogenblik bestaat de vereniging „Zeekadettenkorps Nederland" uit 10 korpsen, t. w. die van Gouda, Maassluis Amsterdam, Schiedam, IJmuiden, Arn hem, Den Haag, Groningen, Rotterdam en Den Helder. Hun totaalsterkte be draagt circa 450 zeekadetten. Alle korp sen hebben hun eigen bestuur en hun eigen leiders, waarvan laatstgenoemden de status van zeekadetofficier bezitten. De oudste zeekadetofficier (in rang) is de commandant. Het overkoepelend orgaan van de plaat selijke zeekadetkorpsen wordt gevormd door de algemene raad, waarin het hoofdbestuur het adviserend en uitvoe rend lichaam is. Vrijwel iedere zeeka det der derde klasse kan met weinig moeite zeekadet der tweede klasse en zeekadet der eerste klasse worden, ter wijl de meer uitblinkers het tot onder officier kunnen brengen, hetzij tot kwar tiermeester, bootsman, ja zelfs tot schip per. Ook komt het voor. dat zeekadet- officieren uit de rijen van de oudere zeekadetten (boven de 18 jaar) worden aangetrokken. Dit betreft uiteraard de allerbesten. Het Zeekadetkorps in Schiedam da teert van 1951 en zoals gezegd, de heer De Jong was de eerste commandant. Men bezat toen nog geen eigen vaartuig doch kwam bijeen in een oud pakhuis aan de Lange Haven. Na twee jaar kon beslag worden gelegd op een oude loods boot Het buitenkansje kwam pas, toen 3 Leg een jjj Groen'S Gezondheidsplaat onder Uw matras (16 mm dik met ventilatiegaten) ,.He, hup", houdt kwartiermeester Van der Vlies het rytme vast voor de „opleidingsbak", die in de haven van Schiedam de lessen in het roeien wordt geleerd. de vroegere mijnenveger „Jan van Gel der" van de staat kon worden gekocht. Daar viel heel wat aan op te knappen, hetgeen gebeurd is ook. Het aantal jongens dat zich tot het korps voelde aangetrokken, nam en neemt geleide lijk toe. Momenteel zijn er plm. 60 jongens, dat wil zeggen, vier „bakken", elk van 15 jongens. Men begint als „adspirant", dan vol gen de 3e klassers, 2e klassers en le klassers. Er wordt nu een vijfde „bak" gevormd. Naast waarnemend commen- dant M. Witkamp, is er de le officier A. Sprong, de 2e officieren F. Bergveld en A. de Haas, 3e officieren W. van Oranje en R. van Veen. Het korps wordt gevormd door jongens afkomstig uit Schiedam, Kethel en westelijk Rot terdam. Het gebeurt alles met orde, althans, hetgeen met orde behoort te geschieden. Zoals b.v. het hijsen der vlag. Dan zijn er de rapporten van baksmeesters aan de wachtcommandant omtrent de afwe zigen, waarna het werk voor de mid dag wordt ingedeeld. Dat kan bestaan uit instructie, les in roeien, opknappen van boten enz. Alles verloopt in een gemoe delijke en welhaast feestelijke sfeer, vooral wanneer er water bij te pas komt. Want het schip heeft een regelmatig zwabbertje nodig en dat brengt amuse ment met zich. In elk geval, het is er beslist geen saaie boel en kennelijk weet de jeugd zich bij dat alles wel te ver- Lees verder op pagina 4. Korenaarstraat 61-Nw.BtmienWe< 396 Rotterdam Teletóor >C'

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Havenloods | 1965 | | pagina 1