en visionairs
onder en boven water
-
Twintig ploegen in
Horeca-competitie
Spaanse gezinnen komen
meubilair tekort
KRATZ
DE HAVENLOODS - uoNOèKLtaq li, MA± 1963
De „Mesoscaph" van Jacques Picard. Door de patrijspoorten kunnen de 40
passagiers de bodem van het meer van Genève bekijken. Misschien is dit het
begin van een uitgebreid onder-water-toerisme.
J)E GESCHIEDENIS van de zeevaart is ryk. Van de vroegste tijden af hebben de mensen de zeeën bevaren.
Deels uit zucht naar avonturen, deels uit drang om handel te drijven met verre landen, vaak nog on
bekend. De zee bevaren stond gelijk met het doen van ontdekkingen. De zee bevaren betekent nog steeds
het zien van vreemde landen, vreemde gewoonten, „romantiek". En ondanks het feit, dat de zeilschepen,
die nog geen vijftig jaar geleden nog de zeeën bevoeren, zijn vervangen door motorschepen, uitgerust met de
modernste navigatiemiddelen als radar, radio-peilapp araten en wat al niet meer, heeft het beroep van zee
man nog steeds het aroma van die „romantiek". En evenals in het verleden wordt nog steeds gezocht naar
nieuwe typen van schepen, naar nieuwe voortstuwingsmogelijkheden, naar nieuwe middelen van transport.
In het verleden hebben al vele vreemdsoortige schepen het licht gezien. Vele daarvan waren al bij voor
baat gedoemd om een mislukking te worden. Andere ideeën zijn eveneens mislukt, maar zijn toch voor
lopers geweest van moderne toepassingen. Wat te denken, bijvoorbeeld van de eerste onderzeeboot,
gebruikt in de Amerikaanse burgeroorlog. Een onderzeeboot, die onder water werd voortbewogen door
roeiers en waarin een brandende kaars de voorraad zuurstof in de gaten moest houden. Wanneer de vlam
van de kaars doofde, betekende dit, dat de zuurstof bijna opgebruikt was en dat men spoedig de oppervlakte
moest opzoeken. Die onderzeeboot werd toen belachelijk gemaakt en men achtte het zelfmoord om onder
water te gaan varen. Toch is diezelfde hoot de voorloper geweest van de huidige duikboten, die aange
dreven worden door atoomkracht, die onder het poolijs doorvaren en die vanuit de diepte hun raketten
naar een vijandelijk doelwit kunnen zenden.
De geschiedenis van de zeescheepvaart
telt vele bladzijden, die gewijd zijn aan
vreemdsoortige schepen etn aan vreem
de ideeën. Vaak ook waren die ideeën
hun tijd ver vooruit, maar ontbrak de
ontwerpende technische wetenschap cum
zijn ideeën uit te werken. Zoals bijvoor-
heeld de geschiedenis vafn de „Connec
tor", een schip, dat op zee kon schar
nieren. Dit ontwerp was een roemloos
einde beschoren, maar thans, zoals wij
enige weken geleden schreven, wordt op
eeln Japanse werf hard gewerkt om het
principe van scharnieren toe te passen
bij super -mammoettamkers.
Rijden op zeebodem
IET VAREN onder water heeft de men
sen altijd bezig gehouden. Een van
e vreemdste onderwaterschepen is wel
ie „Argonaut" geweest, die tegen het
eind van de vorige eeuw in Amerika werd
gebouwd. Eigenlijk kon men niet spre
ken van een onderzee-,,boot", omdat het
de bedoeling was, dat het gevaarte op de
zeebodem zou rijden. Daartoe had het
aan de voorkant twee wielen en aan de
achterkant één, waarmee men het gevaar
te kon sturen-
De Amerikaanse regering zag niet
veel ifci het voer-waartuig, maar de ont
werper. de Amerikaanse uitvinder Simon
Lake zette zijn plannen tooh door. Hij
bouwde een klein exemplaar van zijn ont
werp, waarmee hij proeven nam in de
Atlantische Oceaan. De beide voorwielen
werden aangedreven door mankracht,
waardoor de .Argonaiut" inderdaad over
de zeebodem kon rijden. Een luchtsluis,
die verankerd was aan een ooei, zorg
de voor verse lucht.
Simon Lake slaagde er in enkele men
sen te interesseren voor zij)n ontwerp en
er werd geld bijeengebracht voor een
grotere „Argonaut". Deze onderzeeboot
kreeg als eerste tevens een verbrandings
motor. De bedoeling van de Amerikaan
se uitvinder was om met de „Argonaut"
onderzoekingen te ven-ichten op de zee
bodem en om zijn schip tevens in te scha
kelen bij het bergen van wrakken. Het
kreeg daartoe een uitkijktoren en een
■zoeklicht in de neus. Het nieuwe ontwerp
dat veel meer de vorm van een schip
had gekregen, werd tevens voorzien van
twee holle masten, waarmee verso lucht
werd aangezogen.
Inderdaad boekte Simon Lake met zijn
„Argonaut" vele successen, hoewel zijn
tijdgenoten meenden, dat hij gek was,
oals overigens zo vaak gebeurt met
rrenaen» die Ihi^/n tijd voornjt zijn. Hij
daagde er in enkele wrakken te bergen
en van schepen, die gezonken waren, de
ladingen maar boven te halen. Maar de
.Argonaut" heeft het nooit verder ge
nacht dan een experimenteel ontwerp.
Toerisme onder water
HET GEBRUIK van onderzeeboten.
om de bodem van de zee te onder
zoeken, is de ontwerpers echter blijven
bezighouden. Er zijn in de geschiedenis
nog andere voorbeelden bekend va(n sdhe-
pen, die over die zeebodem moesten rijf
den, maar toen men de druk in de bal-
1 asttanks beter leerde regelen, zodat men
het schip wat de verticale bewegingen
jet reft beter einder controle had, bestond
die noodzaak niet meer.
Zo hebben de Franse en Amerikaanse
marine gezamenlijk een baithyscaaf ont
wikkeld, die voorzien werd van allerlei
apparatuur om de zeebodem te onder
zoeken, Aangezien deze baithyscaaf tot op
zeer grote diepten moet kunnen doordrin
gen heeft men de kogel, waarin twee
mensen kunnen plaats (nemen, voorzien
van een chroomstalen wand met een
dikte van 15 centimeter. Het schip is voor
zien van eon motor, die zowel een ver
ticale als een horizontale schroef kan aan
drijven en voor het diepzee-onderzoek is
de bathyscaaf uitgerust met een grijip-
apparaat en een bodemboor, stalen ci
linders, die zich automatisch openen en
sluiten voor het mee naar boven nemen
van zeewater en een lichtgevoelige foto
apparatuur.
Overigens is er nog lang geen eind ge-
komeln aan de nieuwe toepassingen van
onderzeeboten. Aan de ene kant wordt
naarstig gezocht naar het gebruik van
onderwaterboten voor het vervoer van
vracht. De ontwerpen daarvoor zijn thcf.is
npg vreemde gevallen, waarbij het ge-
■v -
De Argonautvoor de tewaterrijdingBove n de r
i de uitkijkkamer zit de koplamp.
deelte van het «chip, waarin "e lading
wordt vervoerd, onder water blijft en de
commandobrug met de verblijven voor de
bemanning als een soort Euromast boven
water uitsteken. De bedoeling van deze
constructies Is de druk van het zeewa
ter op het schip te verminderen en daar
door hogere snelheden te ontwikkelen.
Zelfs zou m«n dan ook dergelijke sche
pen willen bouwen met passagtersaccom-
modatle- Ver voor de oorlog was in Duits
land reeds een dergelijk vrachtschip ont
wikkeld, dat ook enige reizen heeft ge
maakt.
Maar ook op het gebied van de passa
giersvaart zit men in dit opzicht niet
•til. Zoals al eerder gesteld: de mens wil
nu eenmaal weten wat zich onder water
afspeelt. Wat is dus logischer dan het
bouwen van een onderzeeboot, waarmee
men passagiers kan vervoeren? Het
vreemde daarbij is echter, dat de
daadwerkelijke plannen om deze gedach
te te verwezenlijken, komen uit een land
dat geen nautische historie heeft, name
lijk Zwitserland.
Professor Jacques Picard, zoon van de
beroemde diepzee-onderzoeker Auguste
Picard ontwierp de Mesoscaph, een duik
boot, bestemd voor het vervoer van veer
tig toeristen op of liever gezegd: in
het meer van Genève. Vorig jaar maak
te dit schip, onder commando van een
voormalige Duitse duikbootkapitein, zijn
eerste reizen. Het is logisch, dat men in
scbeepvaartflcringen on vooral die men
sen, die voornamelijk met toerisme te
maken hebben de ontwikkelingen daat
in het meer van Genève nauwkeurig iri
de gateh houden. Onderwaterioerisme
schijnt een zaak van d« toekomst te zijn.
Slingervrij voor tsaar
7V/TAAR OOK voor het varen, gewoon
- op het water, heeft men in de loop
der tijden vreemdsoortige schepen ont
worpen. Dat gang echter niet altijd zb
maar, alleen, omdat een ontwerper eens
wat nieuws wilde maken. Elk nieuw ont
werp streefde naar een verbetering. Zo
ontwierp de Russische admiraal Popov
een schip, dat zijn naam kreeg, en waar
mee hij wild* voorkomen, dat het on>
zee zou stampen dn slingeren, hetgeen
namelijk bijzonder vervelend was voor
de marine-artillerie. Het onderschip was
daartoe rond en plat (de diepgang be
droeg slechts dertien voet) gemaakt en
gefabriceerd van ijzer, afgezet met hout,
dat weer gekoperd was.
Inderdaad slingerde en stampte het
schip niet en tsaar Alexander H, die dit
schip zag, werd zo enthousiast, dat hij er
onmiddellijk een voor zichzelf bestelde,
maar dan uitgevoerd als jacht. Deze
tsaar, die verzot was op varen, had name
lijk erg veel last van zeeziekte en zag in
dlit ontwerp zijn, kans om de geneugten
van het vairen te genieten, zonder de
kwalijke kanten er van te ondervinden.
Het keizerlijke jacht werd gebouwd,
fraaier overigens dan het marineschip,
want men week af van de ronde vorm.
Het schip, de „Livadia", had drie schoor
stenen, die naast elkaar stonden en de
verblijven voor de tsaar en zijn gasten
waren op het bovendek aangebracht. Tij
dens de eerste reis moest het schip, dat
naar de Zwarte Zee zou varen, via de
Golf van Biscaje, waar men met zwaar
weer kreeg te kampen. De tsaar heeft
geen moment laist gebaid van zeeziekte,
maar halverwege moest de reis worden
onderbroken om de bemanning tot rust
te laten komen. Zij was namelijk volko
men uitgeput door het zware slaan van
de „Livadia op de golven. Het keizerlij
ke schip bleek echter toch een succes te
zijn in de Zwarte Zee en het schip, dat in
1880 gebouwd werd, heeft nog tot 1926
dienst gedaan. Daarna werd het gesloopt
en een nieuw schip van dit type werd
niet meer gebouwd.
Een drijvende stad
/GROTER, sterker en smeller, dat wa-
ren de leuzen, die de scheepsbouwers
altijd hebben beheerst. De Engelse inge
nieur Isambard Brunei ontwierp in 1852
de „Great Eastern", een sctolp, dat meer
dan vijf maal zo groot was als de toett
bestaande schepen. Deze ingenieur ging
van de gedachte uit. dat een groot schip
meer kolen kon meenemen en daardoor
dus irttader afhankelijk was van de nog
weinige bunkerstations. Bovendien zou er
meer passagiersaccommodatie zijn en zou
het schip sneller kunnen varen. Daartoe
werd het schip naast twee reusachtige ra
deren nog uitgerust met een schroef, ter
wijl het bovendien nog zes masten me)
zeil voerde. De „Great Eastern" kreeg
ook nog vijf schoorstenen, één meer dus
dan de grootste schepen ooit hebben ge
had.
De raderen haddan een diameter van
ongeveer 18 meter en de ketels, die aan
de raderen stroom leverden, konden het
schip een snelheid geven van ruim ze
ven mijl. De schroef woog 36 ton en was
alleen al voldoende om de „Great Eas
tern" een snelheid van negen mijl te ge
ven. Het schip kon in totaal 4000 passa
giers vervoeren, verdeeld over drie klas
sen en wanneer het als troepentransport-
Het leek dus allemaal heel erg schit
terend, maar het zat het schip van het
begin af aan al niet mee. Voor de te
waterlating, die dwarsscheeps zou geschie-
schieden, was een enorme stellage ont
worpen en het schip moest centimeter
voor centimeter van die helling worden
gedrukt.
Toen het schip eindelijk te water lag.
had men al zo'n acht miljoen gulden aan
de bouw gespendeerd en de rederij ging
proimpt failliet. Er werd een nieuwe
maatschappij opgericht, die de rest van
de bouw financierde.
Tijdens de eerste reis over de Atlan
tische Oceaan vervoerde de „Great Eas
tern" slechts 35 passagiers, terwijl de
bemanning bestond uit 418 koppen. Een
jaar na de eerste reis, in 1861, verging
de reus bijna *1 een hevige storm. De
raderen werden van hét schip afgerukt
en de achtersteven ging eveneens verlo
ren. Het schip bleek in de praktijk niet
te voldoen. Toch zou het als ean beroemd
schip de geschiedenis ingaan, want in
1867 maakte Jules Veme een reis op de
„Great Eastern" en hij verwerkte zijn
belevenissen In het boek „Een drijven
de stad". In 1877 werd het schip gesloopt
waarbij men in de dubbele bodem nog
het geraamte ontdekte van een klin
ker die tijdens de bouw gestorven was.
De Horeca Voetbal Competitie gaat op
18 mei van start op de velden van RFC
Essenburgsingel met drie wedstrijden.
Aan de competitie wordt dit jaar deelge
nomen door 20 elftallen, voornamelijk
samengesteld uit bij de KNVB aangeslo
ten amateur-elftallen en spelende onder
de naam van een zaak uit de Horeca-
sector.
De competitie zal dit jaar worden ge
speeld in vier afdelingen te weten A, B,
C en D, elk van vijf clubs die een hal
ve competitie spelen.
Door loting is de volgende indeling van
de elftallen verkregen.
Poule A: 1. Boulevard Boys, 2. Alhena,
3. 't Fust, 4. Vrijmoedboys, 5. Oud-Hol
land.
Poule B: 1. Stad Dordrecht, 2. Albireo
3. Transvaalboys, 4. Bodega West, 5.
De Kraaien.
Poule C: 1. Henkes, 2. De Kleine Wit
te, 3. Rotterdam Boys, 4. Jachthaven,
5. Amstelhoek.
Poule D: 1. Nieuwe Heemraad, 2. Kei-
zerbitter, 3. Doofpot, 4. Marktboys, 5.
Bellevue Boys.
Van de clubs welke op de eerste
plaats eindigen van de afdelingscompeti
tie zal A tegen B spelen en C tegen D.
De winnaars van deze wedstrijden zullen
tegen elkaar uitkomen op de finale-avond
8 juli a.s. evenals de verliezers van deze
ronde.
De clubs welke als twee op de rang
lijst zijn geëindigd, zullen een overeen
komstig programma afwerken ter ver
krijging van de 5de tot en met de 8ste
plaats.
küfht U ir yefui
OOSTPLEIN
TELEFOON 010-127810
}VAN MAANDAG
T/M ZATERDAG
VAN 9-17.30 UUR
ZUIDPLEIN (VERZAMELGEBOUW) 1
TELEFOON 010-279795
ROTTERDAMSEDIJK 3 SCHIEDAM
TELEFOON 010-269140
UITSLUITEND
'S ZATERDAGS
VAN 9-17.30 UUF
ponsen
eks»
Voor
Korte Hoogstraat 18 Rotterdam
Telefoon (010) 135763
Het aantal Spaanse arbeiders, dat naar
ons land komt, wordt steeds groter. Sinds
kort komen ook vaak Vrouwen en kinde
ren mee, omdat de man besluit In Neder
land een nieuwe toekomst op te bouwen.
Zij laten dan hun bezittingen In Spanje
achter en proberen in ons land en voor
al ook in Rotterdam een nieuw be
staan te vinden. Daarbij moeten zij vele
moeilijkheden op het gebied van aanpas
sing overwinnen. Maar zij hebben dit er
voor over, omdat zij hun kinderen vooral
willen laten profiteren van het betere on
derwijs op de Nederlandse scholen en
de betere levensvoorwaarden in ons
land.
Vele van deze gezinnen wonen in pen
sions, waar zij vaak niet in staat zijn
geld te sparen. Het is logisch, dat ook
deze gezinnen willen wonen in een eigen
omgeving, zonder dat zij de invloeden
van buitenstaanders ervaren. Zij zoeken
dan ook meestal naar een eigen woon
ruimte.
In vele gevallen lukt dat ook wel, hoe
wel zij uiteraard op dezelfde manier
worden behandeld als de Nederlandse
woningzoekenden. Vaak vinden zij echter
een kleine ruimte, waar zij met hun be
scheiden eisen al heel gelukkig mee zijn.
Met behulp van de gemeente worden we
kelijks enkele Spaanse gezinnen aan
woonruimte geholpen.
Dan staan zij echter vpor een grote
moeilijkheid: de inrichting van die wo
ning. Zij willen zich volkomen aanpassen
bij de Nederlandse leefgewoonten en voor
de meubilering van hun woning ontbreekt
er veelal het geld. Heit is d:an ook daar
om, dat er een beroep wordt gedaan op
de Rotterdamse bevolking. Iedereen, die
een kast, een tafel, een bed, een stoel of
wat dan ook ergens op zolder of in een
kelder heeft staan, zonder dat hij weet
wat hij er verder nog mee moet begin
nen, kan deze Spaanse gezinnen helpen.
Aanmeldingen voor goed bruikbaar
meubilair kan men telefonisch of schrif
telijk doen bij het bureau van de Sint
Vincentiusvereniging, Schiekade 105, te
lefoon 242879 te Rotterdam. Daar zal er
ook voor worden gezorgd, dat alle aan
geboden meubelen op de juiste plaats te
recht komen.
Jubileum-wandeltochten
van „Don Bosco"
- r qfPZj
-SC- n S
De formidabele vijfpijper Great Eastern" n a de dwarsscheepse tewaterlating op de Theems.
Bosco" op zaterdag 29 en zondag 2o'nic4
haar Jubileum-wandeltochten, waaraan
iedereen kan deelnemen hetzij indivi
dueel als in groepsverband mits de leef
tijd van 8 jaar bereikt is. Keuze uit 10,
15, 25 en 40 km. De start is beide dagen
vanaf de Speeltuin Kralingen aan de Ho-
ningerdijk. Voor de 40 km. beide dagen
om 10 uur. Overige afstanden zaterdags
van 2 uur tot half drie zondags van
11 uur tot half een.
Ieder die de tocht (afstand naar leef
tijd) heeft volbracht ontvangt een fraai
uitgevoerde medaille met draaglint. Ie-
dere groep ontvangt een groepsprijs, ter
wijl er tal van prijzen zijn voor iedere
dag en iedere afstand voor die groe
pen welke volgens de jury de beste in
druk maken. Alle verenigingen, clubhui
zen, scholen, militairen en semi-militai-
ren en individuele wandelaars zijn wei-
Er is aan de parcoursen extra aan
dacht besteed en een gemotoriseerde co
lonne EHBO-ers en medewerkers zorgt
dat alles vlot verloopt en eventuele
moeilijkheden uit de weg geruimd wor
den.
Het inschrijfgeld bedraagt f0,90 voor
personen tot en met 15 jaar en militai
ren t.m. de rang van O.O. Overigen f 1.
Inschrijvingen na 20 mei worden ver.
hoogd met f 0,20 p.p. of f 0,75 per groep
voor het nazenden van de beloningen.
Ingeschreven kan worden via gironum
mer: 648443 t.n.v. Penningmeester Don
Bosco-Rotterdam of mondeling bij: dhr.
W. A. Buying, Abr. Kuyperlaan 16b. dhr.
A. Steijlen, Millinxstr. 146a, mevr. Chris,
pijn, Carnisselaan 127a (tel. 2748)9)me
vrouw Veelbehr, Gaffelstraat 23, mej. A.
Haine, Vredenoordlaan 12d en op beide
dagen aan het startbureau.
Youth for Christ-zangrally
Zaterdagavond 15 mei houdt Yoath for
Christ weer een zangrally, waar als van
ouds veel en enthousiast gezongen zal
worden. Als soliste zal optreden Frannie
Faassen, die zichzelf begeleidt op de citer.
De vleugel wordt bespeeld door Wiebe
Zeilstra, terwijl Gerrit Vink de samen
zang zal leiden.
De toespraak zal gehouden worden door
de bekende radio-predikant ds. G. Toorn
vliet. De rally wordt gehouden in de
Schotse Kerk. Schiedamse Vest 119
(tegenover het Oogziekenhuis). De aan
vang is 8 uur.
