Het begint met een schrapje
en eindigt met een stapelloop
Plan voor brandweerkazerne
heeft nu vorm gekregen
Defilé voor nieuwe burgemeester
WARTBURG en
TRABANT
KUNSTGEBITTEN
SPAANDER- en
VEZELPLATEN
JOH. GROEN Lzn
BE HAVENLOODS
14e jaargang no. 28 donderdag 13 mei 1965
Deze editie wordt huis aan huis bezorgd in Schiedam
en Kethel.
OPLAGE 26.500
Aangesloten bij de Nederlandse Huis-aan-Huisblad Pers.
Combinaties met onze edities in Rotterdam en/of IJssel en
Lekstreek mogelijk:
OPLAGE 195.500
iveekblad voor schiedam
VESTBLAAK 25, ROTTERDAM
TELEFOON 13.21.70 (5 lijnen)
POSTGIRO 18344
ADVERTENTIES TOT WOENSDAG 12 UUR
UITGAVE STICHTING „DE JEUGDHAVEN"
..Ik noem dit schip
NNS-Nigeria; moge God
haar en allen die met
haar varen, bescher
men", zo sprak me
vrouw Azikiwe, de echt
genoot van het Nige-
riaanse staatshoofd, toen
zij onlangs het 2000 ton
metende luchtafweer-
en onderzeebootbestrij-
dingsfregat op de werf
van Wilton-Fijenoord te
Schiedam van stapel
deed lopen. Jawel, dat
is gauw en gemakkelijk
gezegd en de „Nigeria"
liep nog vlot van stapel
óók, doch daar zit wel
wat aan vastAan de
voorbereiding dan.
De bedrijfsleider afd.
nieuwbouw van Wilton
(geen namen asjeblieft)
deed ons er een boekje
over open. Van de dag
waarop het schrapje
wordt gezet op de werk
vloer tot aan de dag
waarop het schip van
stapel loopt, is deze man
met het schip „bezig".
Hij laat de „laatste be
letselen" wegnemen, zo
als dat heet, al doet hij
dat ook weer niet eigen
handig.
Want de bedrijfsleider heeft op zo'n
moment wel iets anders te doen. Hij zit
onder de kiel van het schip naar een
soort secondenwijzer te kijken. „Doet"
het schip het, dan ziet de bedrijfsleider
dat het eerste, want dan komt de wijzer
in beweging.
Van schrapje tot schip
Het schrapje op de werkvloer moet dus
een schip worden. Daar is al een hele
geschiedenis aan vooraf gegaan, doch
dat raakt meer de mensen van de teken
kamer en zo. En daarvóór nog vele ande
ren buiten en binnen het bedrijf. Daar
buiten zijn dat de opdrachtgevers. Als
men het eens is over de prijs, waarvoor
het schip zal worden gebouwd, dan zet de
bedrijfsleider afdeling nieuwbouw, een
schrapje op de werkvloer. Nu ja, een
„sdhrapje", het zijn er vele en grote ook.
Want zo'n schrapje omvat een hele sectie
van het schip.
De spanten worden volgens de teke
ning op de vloer gelegd. Daar is de ware
grootte voor nodig, dus een hele lap 1 Er
komen latten en „mallen" aan te pas;
platen worden machinaal bewerkt, er
moet heel wat worden besteld. Voor con
servering moet worden gezorgd middels
de grit-straalmachine. Zo gaat het alle
maal in secties, die de rompdelen gaan
vormen. Die mogen weer niet te groot
zijn, omdat rekening moet worden ge
houden met het draagvermogen van de
hijskranen, die het allemaal moeten ver
plaatsen. En zo komt iedere sectie dan op
de helling.
Ceremonie nummer één
Dan komt de „kielstapeling", op de
helling. Je hoort daar nooit wat van, maar
toch is die „kielstapeling" ceremonie
nummer één. Dan komen vertegenwoor
digers van de opdrachtgevers, van de
rederij, de classificatie maatschappij
naar de werf. Dan wordt dus officieel da
kiel gelegd en bouwt men verder. Als
Daar glijdt het ,fl.N.S. Nigeria" van
de „goot". De sleepboten (links) van
gen het schip op en remmen het in de
vaart af.
goten berekend op het totale gewicht van
het schip. Dan kom er op de goot een
bepaalde vetsoort. enkele uren voor de
van stapelloop aangevuld met „base-
coat", omdat het vet niet in mag drogen.
Daar glijdt dan straks de „slee" met zijn
enorme vracht overheen.
De klink
De hoofdrol op de dag van stapelloop
wordt gespeeld door de „klink". Die
klink zit verbonden met drie pallen en
diverse draadiveibindingen. Tegen het
schip zit nl. de klink als een soort rem
geperst Wordt de rem weggenomen, dan
glijdt het schip als het goed is van
de helling. Op die rem is een gewicht van
plm. 75 ton overgebracht maar dat dia
niettemin met de pink opgeheven zou
kunnen worden is een gevolg van de di
verse vernuftige verbindingen welke zijn
aangebracht Het is de scheepmaker-voor
man, aan wie de verantwoordelijke taak
is opgedragen op het moment der stapel
loop. de diyerse maatregelen te treffen
en de klink goed in het oog te houden.
Want één verkeerde handeling zou een
ramp kunnen betekenen Dus wordt het
personeel zorgvuldig opgesteld.
Het zal duidelijk zijn, dat het niet aan
gaat een schip van dergelijke omvang
„als het effe gelegen komt", maar in het
water te laten glijden. Daarmee bedoelen
we dan niet het ceremonieel dat er bij
past, doch meer, de voorzorgsmaatregelen
te water. De Rijkshavenmeester is ge
waarschuwd en komt op de werf pools
hoogte nemen. Er worden tijdig afspraken
gemaakt omtrent dag en tijdstip. Want,
het moet hoog water en stilstaand tij zijn.
De bedrijfsdirecteur heeft een en ander
op de werf geregeld. Twintig minuten
voor men op de helling begint om „de
beletselen" weg te nemen, wordt op de
werf een rode vlag gehesen. Dan worden
de „stoppings" weggehaald. Wanneer dit
gebeurd is, verschijnt de tweede rode
vlag, het sein: „We gaan beginnen".
Wanneer alles in orde is, laat de haven
meester, die met zijn vaartuig op de
Waterweg kruist, de zgn. C-vlag hijsen.
Het is de „wal-kapitein", de man die
het schip,in zijn element brengt, die het
dan aan boord voor het zeggen heeft. Hij
geeft het sein, dat de stapelloop kan ge
schieden. Dat seintje gaat naar de tribune,
waar de gasten en ere-gasten zich be
vinden. Het rode lampje valt weg, het
groene gloeit op. Dan Is het grote mo
ment daar» Telkens opnieuw klinkt dan
de vaste formule: „Ik noem dit schip
en wens u en uw bemanning een behou
den vaart". De fles champagne slaat
dank zij een samenstel van technische
maatregelen tegen de boeg van het
schip aan scherven. Een druk, op een
knop, doorhakken van een kabeltje, doet
de klink wegvallen. En dan de enerve
rende spanning van het wachten. Gaat
het schip, of gaat het. nietIn het
geval van de Nigeriaan, moest er een
klein duwtje bij komen.
duwtje middels de cylinder en dat is bijna
altijd voldoende, om het schip aan het
glijden te brengen. „En dan slaak je
meestal een zucht van verlichting", be
kent de bedrijfsleider en met hem vele
anderen.
Voor de eerste maal werd op de werf
Wilton-Fijenoord een nieuw systeem voor
opvangen van het schip in de Waterweg,
toegepast. Voorheen werd steeds gebruik
gemaakt van ankers die werden uitge
worpen, of middels zgn. „peuren" om het
schip af te remmen, nadat het het water
had bereikt. Ditmaal werden daarvoor
enkele sleepboten van Wilton gebruikt.
Tevoren waren nL trossen vastgemaakt
aan twee sleepboten, aan iedere kant van
het schip. Die remden de Nigeriaan af
en vingen het schip verder op. Na een
„ere-rondje" langs de werf, werd afge
meerd. Een aantal mannen had intussen
het hele schip aan een inspectie onder
worpen om na te gaan, of soms ergens
een sluiter of raampje open stond, waar
door water naar binnen zou kunnen drin
gen. En nu ligt dan het NNS „Nigeria"
in zijn element; er valt nog wel wat te
doen, alvorens de volgende ceremonie,
de proefvaart gevolgd door de overdracht,
kan geschieden
Intussen heeft de bedrijfsleider afde
ling nieuwbouw, alweer andere zorgen
aan zijn hoofd, al maakt hij er zich
volgens zijn zeggen nog geen zorgen
over. Want straks moet een „mammoet
Shell-tanker" van stapel lopen. Het is
niet zozeer het gewicht, als wel de lengte
die het hier gaat doen. Maar ook dat zal
wel in orde komen; de schrappen voor
die tanker zijn al gezet.
besloot seizoen
Met een bijzondere filmavond heeft
dinsdag de Schiedamse Filmkring een
goed seizoen afgesloten, al moet toch
worden vastgesteld, dat de belangstel
ling groter had kunnen zijn en hetgeen
werd gebracht zulks ook verdiende. Het
waren twee bijzondere films die werden
gebracht, nl. de film van de Tsjechi
sche cineast Karei Zeman met de ti
tel: „Een duivelse uitvinding", die in
1958 werd bekroond. Het is een Jules-
Verne-verfilming, waarin luchtschip, ka
nonnen, vliegtuigen enz. werden aange
kondigd.
De tweede film was „De boefjes"
van de Franse regisseur Truffaut, wel
ke over de straatjeugd in Frankrijk han
delde. Het waren beide zeer interessan
te films. In oktober zal de Filmkring
het werk voortzetten.
„Groenoord" bibberend
geopend
Het viel niet te verwachten dat er een
stormloop zou zijn toen het bad „Groen
oord" zaterdag werd geopend, al waren
er dan ook enkele tientallen helden en
er dan ook enkele tientaMachine
heldinnen, die kou en regen trotseerden
om toch maar de eerste duik te kunnen
nemen. Lang hielden zij het niet uit,
doch het begin was er.
Zelfs de „Robben", de trouwe gasten
van „Groenoord", die nu reeds vele ja
ren in het vroege ochtenduur de eerste
sprong in het bad ondernamen, schitter
den door afwezigheid.
De teams van de Schiedamse Volley
bal Club hebben de eerste van een lange
reeks tournooi-wedstrijden met fraaie re
sultaten afgesloten. Dames 2 begon met
een flinke 3—0 zege op AMVJ 2, waarna
dames I het eerste dameszestal van
AMVJ eveneens met 30 klopte.
Heren 2 leverde een fraaie prestatie
door AMVJ 2 met 21 te verslaan en
ook heren 1 toonden zich met 2—1 de
meerdere over de AMVJ-heren. Mleisjes A
ten slotte klopte AMVJ meisjes A met
3—0.
2—1; SVC C-^J. Pendrecht B
mes: SVC 3—Shell 1 1—2; SVC 4—Her
mandad 1 3—0; SVC 5—UVG 1 3—0-
heren: SVC 5—Shell 1 3—0; SVC 6—UVG
1 1—2.
A.s. vrijdag spelen de hogere SVC-
teams tegen het sterke Delta uit Zwijn-
drecht.
De gemeenteraad besloot enige tijd geleden om op een terrein, gelegen tussen
de Breedstraat en Prinsensteeg Achter de Teerstof, een nieuwe brandweer
kazerne te laten bouwen, omdat de bestaande kazerne bij de Singel moet
verdwijnen voor de bouw van het stadhuis. Inmiddels is bekend hoe de nieuwe
brandweerkazerne zal worden.
Op de begane grond komen alle gara
ges, werkplaatsen, slangenmagazijnen en
wasserij, toiletten etc. en ruimte voor
de alarmcentrale. Aansluitend op de
slangenwasserij wordt de droogtoren 'ge
bouwd.
Op de verdieping wordt administratie
ve ruimte, kamer voor commandant, ka
mer voor staf, instructielokaal en zaal
ondergebracht. Boven deze verdieping
zijn mogelijk voor de dienst min. 4 a 5
normale woningen te bouwen.
De garages zullen bergplaats bieden
aan minstens 11 voertuigen, 1 poederwa
gen, 3 motorspuiten.
De centrale seinzaal waarin alle ont
vang. en alarmeringsapparatuur onderge
bracht moet worden, wordt zodanig ge
projecteerd, dat vanuit deze ruimte con
trole op alle in- en uitgangen, werkplaat
sen en garages mogelijk is.
Voor reparaties en onderhoud' aan voer
tuigen, pompen en overig materiaal komt
er een werkplaats met magazijntje voor
onderdelen en ruimte voor de chejÉ werk
plaats. Naast de werkplaats voor rollend
materiaal zal een werkruimte voor repa
raties en onderhoud aan blusapparaten,
koppelingen, slangen, kleding etc. aanwe
zig zijn.
Tore ti
Voor het reinigen van de slangen etc.
komt er een slangen wasserij met slan-
gengoot. Direct aan de kop van deze was
serij komt de slangendroogtoren zodat
de natte slangen uit de goot direct door
middel van een lier in de toren gebracht
kunnen worden.
Voorts komen er magazijnruimten.
Voor de berging van slangenmaterialen,
koppelingen, kleine blusmiddelen, kle
ding etc.
Voor garage dagpersoneel en tb.v. de
brandweerlieden na brand is het noodza
kelijk, dat in de directe omgeving van de
garage was-, kleed-, toilet- en douche
ruimte wordt aangebracht. Een beschei
den kantine en kitchenette wordt even
eens noodzakelijk geacht.
Het binnenterrein wordt geheel geschei
den van de te bouwen Technische Werk
plaats aangelegd, zodat geen gemeen,
schappelijk gebruik hiervan aanwezig is.
Dit binnenterrein zal, ten behoeve van
de opleiding van de brandweerlieden, een
min. afmeting van 70 pl.m. 28 a 30 m.
krijgen in verband met het aflegsysteem
en gecombineerde oefeningen met voer-
Het plan wordt opgezet voor vrijwilli
ge brandweer overeenkomstig de thans
geldende formatie. Er zal echter bij deze
opzet rekening worden gehouden met het
later onderbrengen van een beroepskern.
Hiertoe zullen op eenvoudige wijze de
benodigde slaap- en wasruimten moeten
kunnen worden Ingericht. Bij het onder
brengen van deze kern op de verdieping
zal vanaf de slaapverdieping door mid
del van glijpalen de garageruimte direct
bereikbaar zijn.
In belang van de dienst in huidige
vorm is het gewenst een 4 4 5 tal wo
ningen mede te bouwen. Indien in de toe
komst de brandweer van een beroepskern
wordt voorzien, zullen deze woningen op
eenvoudige wijze gewijzigd kunnen wor
den voor accommodatie van deze kern.
Deze accommodatie zal dan omvatten
drie slaapzalen elk voor min. zes man-
schappen, keuken, was- en doucheruira-
Als no? is besloten om burgemeester
Roelfsema, die maandagmiddag in zijn
functie wordt geïnstalleerd, een wat
feestelijke ontvangst te bereiden. Er
zal nl. een défilé worden gehouden, waar
aan kunnen deelnemen alle muziekvere
nigingen. drumbands, gymnastiekvereni
gingen, padvinders-sters en andere jeugd-
DEALER VOLLEDIGE SERVICE
AUTO
BEDFWF V}
lUDOLF DE 30NGHSTR.15-19 0VER5CHIE
Tel. 24 17 48. Insulindestraat 277, R'dam
„De fles champagne ligt aan scherven.
Tussen de bloemen en het lint hangt
nog de hals der fles....
maar secties worden aan elkaar gezet,
totdat het een casco ls geworden. Dat is
één. Vervolgens gaat men op en in het
schip aan het werk. De machines worden
geplaatst, de navigatie-middelen krijgen
hun plaats enz., alles volgens plan.
En na maanden is men dan in het eind
stadium gekomen. Dpt zijn de-voorberei
dingen voor de stapelloop. Nu gaat het
naar het hoogtepunt. Er worden „goten"
onder het schip gebouwd. Leken zouden
zeggen: „de glijbaan".
Ook die wordt in secties in elkaar ge
let en stevig onderling met zijstukken
- verbonden. Uiteraard is de sterkte van de
De wijzer
We schreven het hiervoor, het ls de
„secondenwijzer", die de bedrijfsleider
in spanning houdt Om het juist te üêg-
gen, tegen de kiel van het Schip is een
soort klok geplaatst waarvan iedere mi-
limeter beweging der wijzer, een centi
meter schuiven van het schip betekent.
Zodra de eerste milimeter is gedraaid,
dan zit het 'meestal wel goed Maar het
kan ook zijn zoals hier gebeurde
dat het vet het schip wat doet kleven en
dan is een klein duwtje nodig. Neen, niet
door de mannen op de werf. Duurt het
langer dan een seconde, dan geeft de
bedrijfsleider een lichtsignaal naar de
man die-tolaa?-zit:bij-de.pers,-Een klein
verenigingen en alle andere verenigin
gen, bonden en corporaties.
Het défilé zal om half acht n.m. pre
cies het stadhuis passeren, waar de bur
gemeester het vanaf het bordes zal gade
slaan. Er wordt op gerekend, dat de
deelnemende verenigingen enz., van zo
veel mogelijk vlaggen voorzien, zich
om 19.00 uur precies opstellen op de
Burgemeester van Haarenlaan, op de
secundaire weg z.z., tussen de Pierson-
straat en de Parkweg. Zoveel mogelijk
komende in de richting vanaf de Pier-
sonstraat. Er moet om 11.15 uur precies
gestart worden. De route zal kort zijn;
vanaf de Burgemeester van Haarenlaan
de Parkweg, Ooievaarssteeg, Grote
Markt, Lange Kerkstraat en desgewenst
bij de Broersvest ontbinden.
Het is (literaard de bedoeling, dat de
muziek spelende het stadhuis passeert.
Ten behoeve van een goede indeling
van de stoet is het wel nodig, dat de
deelnemende verenigingen enz. zich zo
snel mogelijk, uiterlijk zaterdag a.s. op
geven en wel: de muziek-verenigingen en
drumbands bij de heer Th. J. Duimel,
Lekstraat 25a, tel. 261352 Csecr. Sectie
Muziek de gymnastiek- en andere
sportverenigingen bij de heer J. van
Oudheusden, P. J. Troelstralaan 63, tel.
262540 (SBLO) en de andere jeugdver
enigingen, wijkverenigingen, bonden, cor
poraties enz. bij de heer C. v. d.
Most, Mgr. Nolenslaan 792, tel. 266274.
secr. van de VNFG (v.m. OV). Een en
ander met vermelding of er al of niet
muziek bij de groep is ingedeeld. De
VNFG is met de regeling van het de-
filé belast.
AR en CHl1 beleggen
samen forumavond
In verband met de op 2 juni te hou
den verkiezingen voor de Rijnmondraad,
zal door de AR-kiesvereniging en de
afd. Schiedam van de C.H.U. op dinsdag
25 mei een forumavond worden gehou
den in de grote benedenzaal van de Op-
standingSkerk aan de Burgemeester Hon-
nerlage Grethelaan. Het forum wordt
gevormd door de heren drs- B. J. Udink
A Kuiper, beiden voor de C.H.U. H. Ba-
v'inck en K. J. J. Domiinicus, beiden AR,
die allen op lijst van de kandidaten
lijst der verkiezingen zijn geplaatst.
Echtpaar Van der Kraan-
Pronk op 17 mei 60 jaar
getrouwd
Het echtpaar J. van der Kraan-M.
Pronk zal op 17 mei het &0-jartge hu
welijksfeest vieren. De heer Van dei-
Kraan, die thans 83 jaar oud is en diens
echtgenote twee jaar jonger, is van
1929 tot 1947 opzichter geweest bij de
gemeentelijke Woningdienst van Schie
dam. Daiavoor was hij opzichter bij par
ticuliere werkgevers. Hüj was o.m. be
trokken bij de bouw van de Bethelkerk
aan de Nieuwstraat in 1926 en hotel De
Kroon in 1927. Tal van woningen, om.
van de bouwvereniging Eendracht, zijn
onder toezicht van de heer v. d Kraan
gebouwd.
BLAXC DE BOEIJE
ossEwrr
Bet Belgische frituurvet, steartnevrl].
VRAAG UW WINKELIER
Receptie burg. Roelfsema
.IMaandagavond 17 mei vam 8 tot 9.15
uur zal het gemeentebestuur van Schie
dam, ter gelegenheid der installatie
van burgemeester H. Roelfsema, deze
een receptie aanbieden in de aula van
het Stedelijk Museum.
Poppenexpositie in
gem. bibliotheek
Van 17-22 mei zal in de gemeentelij
ke bibliotheek aan de Lange Haven een
tentoonstelling worden ingericht van een
verzameling poppen, door mevr. Van
Schaik-Dik uit Delft als vrijetijdsbeste
ding vervaardigd. Zij zijn alle gesto
ken in diverse nationale klederdrachten
en er Zijn ook veel gebruiksvoorwerpen.
In Delft trok deze expositie plm. 2000
bezoekers. Er is geen entreegeld.
Opbrengst Bartimeus-
Nederlands
grootste
NIELSEN'S
ZOETZUUR
REPARATIES
le klas werk, onder volledige garantie
Billijke tarieven.
Desgewenst crediet-service
INSTITUUT DENTILIA
Hoogstraat 40, tel. 12 6010, Rotterdam
inzameling
De huis aan huis inzameling van geld
voor het Chr, Blinden Instituut Bartl-
meus te Zeist heeft ruim f2000 opgele
verd en 58 nieuwe contribuanten.
Bouwplan Oud-Kath. kerk
De aartsbisschop vgn de Oud-Katho
lieke kerk. Mgr. dr. Andreas Rinkel,
heeft thans de schetsplannen en de be
groting voor de nieuw te bouwen kerk
met bijgebouwen aan de Dam, goedge
keurd. Machtiging werd gegeveh, hierop
nu de rijksgoedkeuring aan te vragen.
Architect is de heer L. W. A. Colomlbijn
te Amstelveen.
Deze platen gebruikt U waar
multiplex en meubelplaat te
duur uitkomen.
Vakkundige voorlichting, alle
platen op elk gewenst formaat
verkrijgbaar.
De prijs zal u meevallen!
Ook in gefineerde uitvoering.
Kom kijken en vraag Groen's
prijzenboekje met honderden
prijzen.
Een zeer belangrijk en verantwoorde
lijk man bij de van stapelloop, de
scheepmaker-voorman. Hij houdt de
pal m de hand, waarmee met een
beweging van de pink het schip los
kan raken, doordat de „rem" welke
tegen het schip drukt, wordt opge
licht.
Ter gemeentesecretarie zijn afschrif
ten ter inzage van de genummerde kan
didatenlijsten voor de a.s. verkiezingen
leden van de Raad van Rijnmond.
orenaarstraat 61-Nw.Binnenweg 396
Rotterdam - Telef. 30803 - 52620