In Tel Aviv toeteren
ze de oren van
je hoofd
ZOVEEL HOOIDEN Q O
ZOVEEL ZINSNEDEN^
n
Victoria
R.E.T. wil twee miljoen besparen door
frequentieverlagingen
Frans vlootbezoek
P DE HAVENLOODS - DONDERDAG 13 MEI 1965
De falafel, een nationaal gerecht,
koopt men bij de „King of the Fala-
fels" in de Pinsker Street. Alle straat
namen worden behalve in het He
breeuws ook in de Engelse taal aan
gegeven. Naast de falafel, een mengsel
van kippevlees in kleine balletjes en
groente met zuur, in een lichte koek
opgesloten, eet men ook andere, ty
pische oriëntaalse gerechten als
shashlik, kebab en humus.
agent en dan gaat alles met korte fluitto
nen en driftig gezwaai met een rood lan
taarntje veel beter. De agent heeft een
vrouwelijke kollega, die er in uniform
leuk uitziet. De vrouw in uniform is hier
echter niet opvallehd, omdat er veel meis
jes in gekleed gaan, want Israël kent
dienstplicht voor vrouwen.
Er wonen ongeveer 2,5 miljoen mensen
in dit land waar alle talen gesproken wor
den. Daarvan werden er in 1963 38,5 pet.
in Israël geboren de rest komt uit Azië
(14,7), Afrika (13,3), en Europa (33,5).
Er werd in 17 jaar heel wat bereikt, o.a.
kwamen er 450 nieuwe dorpen bij, die
meestal door emigranten gesticht en ver
der opgebouwd worden. Er zijn 26 grote
re steden in Israël waaronder ook twee
Arabische. Er zijn universiteiten en voor
al veel scholen, want de jeugd is sterk
vertegenwoordigd. Er zijn zelfs houten,
verplaatsbare scholen van de altijd
zoekt de scheden inderdaad maar verder
laat men hen maar hun eigen weg gaan,
want dit volk is moeilijk te binden.
Naast de watervoorziening vormt de
immigratie een gigantisch probleem. In
de eerste jaren werden de velen die kwa
men in kampen opgevangen. Na 1950
kwamen zij in wijken terecht waarin elk
gezin een eigen onderkomen kreeg. Sinds
1954 worden zij rechtstreeks doorgestuurd
naar dorpen of steden waar huizen gereed
staan en werk aanwezig is. Sinds 1948
werden er door het ministerie van Ar
beid en Volkshuisvesting ongeveer 250.000
huizen gebouwd. Er komen elk jaar nog
ongeveer 50.000 immigranten naar Israël
Het belangrijkste deel daarvan reist op
kosten van de staat, die daarvoor (veer
put uit fondsen die door joden over de
gehele wereld in stand gehouden worden.
Hiermede wordt waar gemaakt wat in de
wetten van Israël staat geschreven: „ie
dere jood, waar hij ook vandaan mocht
komen, heeft het recht zich in Israël te
vestigen". Het is één van de fundamente
le principes van deze jonge staat.
Bloeien als een roos
RAAG vertel ik de volgende keer nog
vJ" meer over dit fascinerende land,
over de kibboetsen, de Arabieren, het
kulturele leven, de watervoorziening en
zijn militaire macht. Het zijn maar enige
overigens zeer belangrijke, aspecten van
het ingewikkelde levenspatroon van de
ze jonge natie, die dit schraal stukje
grond kreeg toebedeeld. Ik spreek niet
van een geschenk want er is zowel ver
nuft als kracht voor nodig is geweest om
dit smalle strookje grond bewoonbaar te
maken. Het wonder gebeurde echter dat
in die dorre zandvlakte 'n roos ging bloei
en. Een vrucht van samenwerking, die
nu reeds overal in het noorden van het
land zijn groene sporen nalaat. Het land
van Galilea ondergaat de zegeningen van
de watertoevoer en de vaste hand aan 't
oude landgereedschap de ploeg. Er zal
nog meer gebeuren, want ook de Negeb-
woestijn zal na tweeduizend jaar weer
ontwaken. „Want in de woestijn zullen
wateren ontspringen en beken in de step
pe, en het gloeiende zand zal tot een plas
worden en het dorstige land tot water
bronnen; waar de jakhalzen verblijven en
legeren, zal gras met riet en biezen zijn".
Dizengoff Street mag zich met de
drukke centra in de wereld meten.
Het genot van het terras wordt vaak
onmogelijk door de uitlaatgassen van
het gemotoriseerde verkeer.
Kunt u zes paar rubberhandschoe
nen no. 7 en zes paar vingers sturen,
graag per spoed en per luchtpost,
want men woelt met blote handen in
de lichamen.
Missiezuster In Kongo.
De zin van vele diplomatieke reizen
ligt tegenwoordig alleen hierin, dat
verdere reizen noodzakelijk worden,
die weer nieuwe reizen tot gevolg
hebben.
Malcolm Muggeridge.
Waar drie Italianen bijeen zijn, is
een zangvereniging. Waar vier Neder
landers zijn, ontstaan twee politieke
partijen.
Fractieleider Roolvink.
Wanneer ik met de andéren 2 minu
ten stil sta om te bedenken wat er
allemaal gebeurd is, kom ik wel on
der de indruk, maar ik denk dat dat
door de stilte is.
Ons, die de oorlog niet hebben mee
gemaakt, kan de bevrijding van ons
land niets zeggen, maar het feit dat
vele duizenden anderen niet vrij zijn,
moet ons iets zeggen.
Antwoorden van scholieren op da
vraag wat hun de bevrijding zegt.
Bij de volgende zondvloed zal de
mensheid niet in water, maar in pa
pier verdrinken.
Somerset Maugham.
Goed, ik had graag de Cup-final
gezien en het gaat me aan m'n hart
dat ik nou Rudi Carrell mis. Maar
je moet tenslotte wat voor de partij
over hebben, waar of niet?
Vergrijsde socialist op
nieuwe 1 mei-feest.
Een glimlach is een gebogen lijn
die een heleboel dingen recht zet.
Uit „Strijdkreet".
VOOR BETERE SCHOENEN
geen f50.- t/m f90.- p. paar maar
voor minder dan de helft i
LDè goedkoopste zaak In betere schoenen
JONKER FRANSSTRAAT 75-ROTTERDAM
Met frequentieverlagingen in de stille
uren en het week-eind, zo klein dat ze
naar men verwacht door het publiek niet
den per jaar te gaan hesparen.
Deze frequentievermindering (die
dus alleen gelden voor de uren buiten de
drukke ochtend- en avondspitsen) varië
ren in het algemeen van een kwart mi
nuut op de drukkere lijnen tot drie mi
nuten op de minder drukke en dit laat
ste dan nog voornamelijk 's avonds. Op
meerdere lijnen is aan de schema's ove
rigens niets of vrijwel niets, veranderd.
Deze „uitgekiende" nieuwe dienst
ging op maandag 10 mei in. Zij geldt
voorlopig; voor de zomermaanden. Ver
wacht wordt dat voor de daarop volgen
de winterdienst hier en daar opnieuw
frequentieverhogingen nodig zullen zijn.
De directie van de RET, die het boek
jaar 1964 als voorspeld met een na
delig saldo van ruim twintig miljoen
heeft moeten afsluiten, heeft naar mid
delen gezocht om de voortdurend stij
gende materieel- en loonkosten enigerma
te te compenseren.
Een van de oorzaken van het verlies
is ongetwijfeld, dat er buiten de spits
uren teveel trams en bussen matig of
zelfs slecht bezet zijn. De frequenties
zijn in het algemeen 's avonds, maar
vooral op zaterdag- en zondagmorgen
te hoog in verhouding tot het vervoers
aanbod.
Kleine frequentieverminderingen lei
den aanstonds tot aanzienlijke besparin
gen. Voor de trams worden ze in dit ge
val geraamd op f850.000 's jaars aan
loonkosten, voor de bussen op f500.000
's jaars. Aan rijkosten zal bovendien
f700.000 minder behoeven te worden uit
gegeven.
Toch is er bijvoorbeeld ook 's avonds
voor wat betreft de tramlijnen 1, 2, 3, 4,
9, 11, 16 en 17 niets veranderd. Lijn B
echter had een 12-minutendienst, maar
rijdt nu om het kwartier; datzelfde geldt
voor de lijnen 10 (was 12VD, 14 (was 12),
15 (was 12) en 22 (was 12).
Het Rotterdams vervoerbedrijf gaat
intussen met kracht voort alle haltepa-
len in de stad van dienstregelingen te
voorzien. Het bedrijf ziet in dit middel,
om het publiek bekendheid te geven met
bet tijdstip waarop trams en bussen ver
wacht kunnen worden een mogelijkheid
de passagiers wachttijden te besparen.
Van 18 tot 22 mei zal Rotterdam weer
bezoek krijgen van een Frans vlooteska-
der. Het zijn vier jagers van het Escadre
l'Egère, dat onder commando staat van
schout bij nacht E. A. Rivière.
De vier schepen zijn de Dupetit-
Thouars, de Chevalier Paul, de Casabi-
anca en de Du Chayla. De schepen zullen
'•oals gewoonlijk worden afgemeerd aan
de Parkkade.
Dagelijks zal men een van de vier ja
gers kunnen bezoeken. De bezoekuren
zijn van half drie tot vijf uur 's middags
op 19, 20 «n 21 mei.
RONKEND duikt het vliegtuig naar beneden door de donkere nacht.
Dan, opeens, een werveling van flitsende lichten in allerlei kleuren:
Tel Aviv. Nog even en dan rolt de machine over de banen van de Is
raëlische luchthaven Lod. Luidsprekers vertellen het de wachtenden,
de machine uit Holland is geland. Daar zijn er velen die er een halve
nachtrust voor over hadden om hun familie of kennissen af te halen.
Er wordt druk Nederlands gesproken en er worden groeten over de
hoofden van de douane-beambten geroepen. ,,Hoe gaat het? Weet je
iets van Sjaak?"
Ik weet niets van Sjaak en zal pas veel later gewaar worden wat er
allemaal in dit kleine landje aan het andere eind van de Middellandse
Zee gaande is. Dan zal ik de bomen zien die ene Jan Jansen uit Am
sterdam heeft laten planten en dan zal ik Nederlanders spreken die
hier al jaren wonen en vechten tegen een verwaarloosd land dat op
nieuw moet gaan leven. Dan zal ik waterwerken zien en wegen door
een woestijn, dan zal ik de vrucht van een cactus de sahra eten
en van het zoete vocht genieten. Dan zal ik de kinderen in de kib
boets in al hun levenslust gezien, en de strenge UNO-soldaat aan de
grens gesproken hebben. Dan heb ik de Arabieren ontmoet, de sabbat
meebeleefd en de Bedoeïenen op hun ezels en kamelen in de heuvels zien verdwijnen. Als ik
dan terug ben in Rotterdam zal ik nog niets we ten over dit w onderlijke land, over dit Israël dat
door de eeuwen heen het slagveld was van strijd. Maar het water zal me herinneren aan eeh
prachtig land, het land van de joden, het beloofde land.
Op deze pagina de eerste
indrukken van onze verslag
gever Joop Mekes, die een
maand door Israël zwerft.
sturen zonder dat die ooit lastig gevallen
zal worden?
Dat het niet allemaal zo mooi en vrien
delijk is in Israël en dat er in deze ge
weldige kompositie ook een paar disso
nanten zitten is duidelijk als ik naar de
woorden van professor Chaim Weizmann
mag verwijzen: „Isaraël is geen staat, als
er geen bedelaars, prostituees en dieven
zijn". Het is ook zijn volk dat ik in de
portieken heb aangetroffen, maar in te
genstelling tot hun meeste Europese kol
lega's, nuchter. Ik heb er één midden op
het trottoir van de zeer druk bewandelde
Dizengoff Street zien liggen en telde 22
muntgevers in zeven minuten. De pros
titutie speelt zich minder openbaar af
maar is, zij het zeer beperkt, aanwezig.
Ik schat de mannen op hun leeftijd om te
kunnen overpeinzen of hier misschien ie
mand loopt, die ternauwernood de hitle-
riaanse dodendans ontsprongen is? Mag
ik dit beeld voor u wegwissen met de
zwangere vrouw, die gelukkig lachend de
arm van haar man neemt en in èén van
de vele straten van Tel Aviv verdwijnt?
Het centrale busstation neemt een
belangrijke plaats in. Van deze plaats
vertrekken dagelijks bussen door het
hele land. De meeste bussen hebben
air-conditioning. De radio die de
gehele weg door speelt is meestal al
leen hoorbaar wanneer de bus stopt.
koop zijn. Kent u bijvoorbeeld het „oude
mannetjes-brood" of het „Johannes-
brood" nog? Hier wordt het in grote zak
ken te koop aangeboden.
Taxi op sabbat
Zover het oog reikt slingeren zich de
groene slingers van de boomtoppen
door het spektakel van het verkeer. Want
was hier dertig jaar geleden nog
een klein stadje in de gele zandzee aan
het pad van de karavaan gelegen, nu
wemelt het van allerlei auto's en gemo
toriseerde voertuigen, die het oversteken
bemoeilijken. Het verkeer is werkelijk
enorm en dit niet in het minst door de
vele honderden taxi's die de felle kon-
kurrenten zijn van de logge stroom auto
bussen, waarmee het personenvervoer in
heel Israël geregeld wordt. Een tweede
hands autohandelaar uit ons land kan
hier zijn hart ophalen bij het zien van de
meestal meer dan tien jaar oude grote
Amerikaanse personenwagens, die wal
mend en piepend, al door hun status en
geel-oranje strepen aangeven dat het hier
om taxi's gaat. De claxon wordt al te
overvloedig gebruikt. Ze toeteren soms de
oren van je hoofd.
Voor de meeste mensen is de sabbat
van vrijdagavond tot zaterdagavond
een vrije dag. Natuurlijk worden de sy-
nagoges druk bezocht, maar toch niet in
die mate die men zou kunnen veronder
stellen naar aanleiding van weer andere
merkwaardige feiten. Of men gelovig is
of niet, tijdens de sabbat wordt er bij
voorbeeld op straat zeer weinig gerookt.
In elke openbare plaats en ook in de ho
tels wordt verzocht tijdens de sabbat niet
te roken.
Vooral de Israëlische vrouwen roken
stug. Dit doen ze ook tijdens de wande
ling op de boulevard of bij het kopje kof
fie op het terras. Er wordt door de da
mes ook veel gesnoept, vandaar dat ze
het ook nogal op hun heupen hebben. Dc
mode in dit land zeer 'nauwsluitende
rokken accentueert dit nog. Er zijn
uiteraard veel verschillende typen, maai
allen passen zich (ook weer uiteraard
aan bij de gangbare mode. De vele ju
welierszaken met een uitmuntende kol
lektie en de 1001 kiosken en andere klei
ne zaakjes waar allerlei zoetigheid en ge
bak te koop is. zijn favoriet bij de dames
Vooral bij de laatste kategorie treffen we
artikelen aan die bij ons niet meer te
Enkele gelegenheden waar koffie met ge
bak verkocht wordt, zijn met toestem
ming van de overheid geopend. Ook de
autobusdiensten liggen stil. Toch blijven
de mensen bij bepaalde haltes staan en
daar zijn dan in lange slingers de taxi's,
die het vervoer overnemen. Daar het
allemaal grote wagens zijn, kunnen er
wel acht of negen personen in een wagen
en dan rolt de volgende voor. Dit gebeurt
echter ook op andere dagen want, zoals
gezegd, de taxi speelt een belangrijke rol
in het personenvervoer in dit land. De
mensen zijn opvallend goed gekleed al
zal een stropdassenfabrikant niet rijk
de boomtoppen worden in Israël. De schoenenleverancier
echter weer wel en dat ligt dan \yeer aan
de dames, die zeer elegant geschoeid
gaan.
Huis voor ieder
AT och t Tel Aviv op andere punten in
'l de avonduren slapen, in het cen
trum kan van slapen niet gesproken wor
den, want het doldrieste verkeer gaat tot
ver na middernacht lustig door en ook
dan wordt er getoeterd en met motoren
gescheurd. Het oversteken is een waar
probleem ondanks de zebrapaden die men
ook hier kent. Soms verschijnt er een
De 'sabra met vrucht. Deze vrucht ge
niet men als een zoete en sappige
delicatesse. In heel Israël zijn de
sabra's te vinden. Kinderen die in
Israël' geboren zijn worden ook
sabra's genoemd.
TVfie het me vertelde weet ik niet meer
maar ik kocht een pond drop om de
kinderen van Israël te verwennen. Ik
kauw het nu zelf, want ze willen het niet
eten. Ook de raad die een vriend me gaf
bleek van geen waarde. Nu hangt mijn
vliegenvanger werkeloos te verdrogen in
een zon die van gifgroene wrange ballen,
sappige oranje jaffa's maakt. Wie me
verder zei dat Israël één zandwoestijn is
die ga ik iets vertellen over dat strookje
grond tussen Egypte, Jordanië, Syrië, Li
banon en de Middellandse Zee.
Ik zal niemand lastig vallen met aller
lei wetenswaardigheden van een schrij
vertje dat toevallig eens een maand Israël
doet. Dat slaat namelijk nergens op want
alle gegevens en cijfers zijn in de boeken
terug te vinden. Eén maand Israël is te
vergelijken met de trip die een vleesko
ning uit Chicago naar Nederland maakt.
Hij ..doet" Volendam en Marken, Am
sterdam, Alkmaar, Delft en Rotterdam
en als hij thuiskomt legt hij de chaoti
sche werveling van kaas, soevenirs,
klompen, windmolens, klederdrachten,
hotels en musea naast zich neer en ver
klaart plechtig dat bijna alle Hollanders
klompen dragen en dat er om de drie hui
zen een kroeg en een molen staat. Hij
heeft de Euromast van Amsterdam ge
zien en voor de Nachtwacht van Rem
brandt in Rotterdam gehangen. Daarom
beloof ik het anders te doen.
Weinig alcohol
Ik heb in heel Tel Aviv (dat Lente-heu
vel betekent) niet één kameel gezien.
Ik ben niet gebeten door adders, muskie
ten of bloedzuigende parasieten, ik heb
geen malaria öf pokken opgelopen en ben
nog niet in een veldslag betrokken ge
weest. Zandstormen woeden waarschijn
lijk ergens anders, kortom, ik voel me
misschien net zo als die andere 400.000
inwoners, van wie ik weinig weet, maar
die borg staan voor een geciviliseerde
wereld in het Midden-Oosten, Wat ik wel
gezien heb is niet in twee woorden neer
te leggen, maar waarom zou ik er dan
ook niet een paar meer gebruiken?
Het eerste wat de toerist opvalt, is de
plotselinge waardedaling van zijn in Ne
derland aangeschafte Israëlische ponden.
Hij heeft er met veel moeite een paar
honderd kunnen kopen en betaalde daar
graag f 1,40 per stuk voor. In Israël ech
ter blijkt de waarde f 1.20 en daar kunt
u overal voor honderd gulden ruim tach
tig Israëlische ponden krijgen. Dat pond
is onderverdeeld in 100 agorot en 1 ago-
rot is weer 10 pruta. Maar er zijn meer
dingen die opvallen.
Het is warm, maar men drinkt bijna
geen bier. Ook alcohol wordt zeer matig
gebruikt, terwijl toch alles in winkels en
cafés te koop is. Limonade en koffie zijn
de dranken die hier veel gebruikt worden
en al zeggen de Israëlieten dat de meeste
buitenlanders de koffie niet appreciëren,
ik heb menig glas q! kopje „caffeh" over
de tong laten gaan en het smaakte voor
treffelijk. Is het niet wonderlijk om in
deze drukke stad, die aandoet als een
flink stuk Parijs (zonder metro!) niet één
dronken man te ontmoeten? Is het niet 'n
heerlijke gedachte dat men. zijn doch
ter in de late avonduren over straat kan