-v Zakkendragershuisje; erjenis van Schiedams oudste gilde r r f J* STIJLVOLLE INTERIEURS V -V 1 u V -V "1 VAN BOLHUIS EN MEYER UIT DE KERKEN f «BSWaïïï Demonstraties en films tijdens ruimtevaarttentoonstelling In de steek laten Hij werkt aan zijn toekomst DE HAVENLOODS DONDERDAG 29 JULI 1965 2 Bcnieds SCHIEDAMSE „SCHOONHEDEN" J)it aardige gebouwtje is al vele malen in beeld gebracht, maar ik oordeelde het beter om van een andere standplaats uit dan de ge bruikelijke,- deze tekening te ma ken. Achter de Teerstoof, een in vervallen staat verkerend achter buurtje, was mijn operatie-terrein. Maar zie nu eens hoe het zakken dragershuisje nog een zekere zwier en schoonheid verleent aan dit plekje van oud-Schiedam. TJet Bedehuis je van het aloude dra- A gursgilde ook wel genoemd Ar- beidersgilde, St. Anthonisgilde of ,,De zakkendragers", werd gebouwd in 1725. Aan de „Kroniek der stad Schie dam" uitgegeven in 1937 onder Bur gemeester van Haa ren, geschreven door dr. C. R. Vermaas, archivaris der Gemeente, ontleen ik nog het vol gende: ,,Een onbekende klerk uit de 15e eeuw heeft bij 1465 aangetekend, dat bij de jaarlijkse processie der gilden (de oudste vorm der gilden was die van godsdienstige broeder schappen met elk een bepaalde Heilige tot schutspatroon) volgens beschikking van de overheid het K 3 7 5 6 t 1 r 9 1» 10 h- II IX 13 IJ -* IS 14 16 T~ a 15 11 *T to ii u XJ 33 37 is 31 it te X1 ie so ii 3X 33 31 SH 35 34 37 31 39 ss 10 7X VI 13 VI vv VJ 75 w 11 Hf 74 50 F" jH2°v.nw, 9 pélgrii 10 tochte: lgrimsstad „enten maken 11 oevergewaa j 12 vaartuig 13 plank r 14 hemellichaam /IS koning van Iiraël 318 vork i 17 deel vi van vinger j 18 uitroep 19 tij tak v. d. Weiehael 50 verkeersweg JVerticaal: 40 hulptaal 41 gril 42 ader 43 Franse rivier 44 ploegenede 45 metalen «taal 46 bijwoord 47 daarna 48 uurwerk 49 plaata in Betuwe i 20 vreemde munt 21 werktuig 1 22 bondig 23 graad 24 koning-keizer (alk.) 4 25 eerbetuiging 3 27 vogel 28 kledingstuk f 29 gevierde ster 30 sport 3 34 reeks f. 35 meisif 35 meisjesnaam X hoge titel 2 telwoord 3 twijg 4 rondhout 5 een der V'-. Staten 6 verpleegster (alk.) 7 gelofte 8 orgaan 9 vroeger 10 zeer 11 dekkleed 12 nalaten 13 soort nota 4 overeind gaan staan 5 natuur 6 voordeel, genezing 7 betalingsbewijs 8 rond voorwerp 9 windrichting (alk.) t 12 soort harnas 13 sprookjesfiguur 15 lidwoord 6 vl« 7 holte 0 modegek 1 liefdegod 12 ongaarne 13 nieuw (voorveégaei) 14 naarstig streven 17 soort sport 18 rijstbrandewijn il inventari» .2 flink 13 een der Ver. Staten 14 naad 5 Europeaan 17 gesloten 18 onder het nodig voor- behoud (afk.) 19 windrichting (afk.) 1 Het is waarschijnlijk, dat dit werd vergemakkelijkt door de omstandig heid dat het niet, zoals de andere gilden, bepaalde producten vervaar digde, maar de leden alleen hun li chamelijke kracht aanwendden. Hoe dit zij. begin 1797 werd een ordon nantie in het leven geroepen, waarin geen sprake meer is van een gilde. Naast een regeling der te verrichten werkzaamheden, treedt daarin naar voren de organisatie der „Bussche", in hoofdzaak een zieken fonds, waar in door de kooplieden voor het ge bruik van de ladders of de wagen der zakkendragers een vergoeding moest worden gestort. Verder werd het gestijfd door bijdragen der leden en de hun opgelegde boeten." Toen het volgend jaar. de overgave van bezittingen der gilden aan de Provisioneele Commissarissen moest plaats vinden, waren deze van oordeel (welk oordeel door de municipaliteit werd gedeelddat de zakkendrager daartoe niet konden worden verplicht, ,,daar zij niet als een gesubsisteerd (voortbestaand) hebbend gilde kunnen worden aangemerkt." Nadat het huisje in handen der ge meente was overgegaan, circa 40 jaar geleden, kregen de nog in leven zijnde zakkendragers een wekelijkse toe lage. Maar dit was dan tevens het einde van een 18e eeuwse instelling. benoorden de Schie en heeft boven het dak een torentje, waarin een klok, die ten tijde van arbeid, ook wel in brand- of watersnood wordt geklept en de zakkendragers waarschuwt van al hier bijeen te komen". OCTAVE DECONINCK Dragersgilde voorop moest gaan en de andere 15 op de hun aangewe zen plaats moesten volgen. Blijkt hieruit, dat het zeker tot het oudste en aanzienlijkste behoorde van de toen bestaande gilden, ook later, toen de gilden er hun werk van maakten de bestaansvoorwaar den der leden te verdedigen of te verbeteren, deed het Dragersgilde zich vaak gelden; loonsverbetering en beperking van het aantal broe ders gaf in de 17e en 18e eeuw tel kens aanleiding tot actie en het stadsbestuur werkte bij het ver werven van gunstige voorwaarden van oudsher doorgaans mee. Een enkele maal gingen de broeders evenwel over de schreef, een or donnantie gemaakt op het einde van de 16e eeuw regelde hun gilde opnieuw en de afkondiging ervan geschiedde na overleg met de broe ders; doch tengevolge van hun herhaald weerbarstig optreden werd vier jaar later het St. Antho nisgilde gecasseerd; eerst na 13 jaar, in 1594, werd het wederom toegelaten. Eind 18e eeuw werden de gilden vernietigd. In Schiedam moesten de gilden hun bezittingen in het laatst van 1798 overgeven aan „De Provisioneele Commissa rissen tot het werk der vernietigde gilden", maar het Dragersgilde wist de dans te ontspringen. n stijlmeubelen d exclusieve lampen n perzische tapijten Louis XV fauteuil met petit-point bekleding 's-Gravclandseweg 616 Verlengde Broersvest Schiedam - Tel. 267793 Ned. Herv. Gemeente: Grote Kerk 10 uur ds. E. J. Beens, Hillegersberg. 5 uur ds. K. M. Vogel, Maassluis; Bethelkerk 10 uur ds. J. G. Jansen, 7 uur ds. R. H. Wizsink; Opstandingskerk 10 uur ds. A. Hoffman, 7 uur ds. W. Vons, Kethel; Vredeskerk 9 en 10.45 uur ds. R. H. Wis- sink, 7 uur ds. A. Hoffman; Kethel, Dorpskerk 10 uur ds. W. Vons, 7 uur ds. H. 3. Voors, Vught (Jeugddienst); De Rank 8.30 uur ds. W. Vons. Geref. Kerk: Oosterkerk, Rotterdamse- diik 289, 10 uur ds. W. A. Krijger, 5 uur geen dienst; Kethel „De Ark", Zwaluw- Kerk, Albardastraat 65, 10 uur ds. J. Bovenberg, 5 uur ds. S. de Lange te De venter; „De Goede Haven", Westfranke- landaedijk 1, 9 uur ds. W. A. Krijger. 5 uur geen dienst; Julianakerk, Burgem. Knappertlaan 29, 10 uur ds. S. de Lange, 5 uur ds. J. Bovenberg. Ned. Prot. Bond 1030 uur ds. J. Zuur deeg uit Maarssen. Leger des Hei Is, gebouw Lange Haven 71, 10 uur Heiligingssamenkomst, 6.30 uur openluchtsamenkomst Koemarkt, 3.45 u Oud-Kath. Gemeente, Dam 28, 10 uur H. Mis. Jehova's Getuigen, Volksgebouw. Tuin- laan 50, 6 uur toespraak, 7 uur Wacht torenstudie. Vrtle Geref. Gemeente, Tuinlaan 50, 10 en 4 uur dienst. Chr. Geref. Kerk, Warande, 10 en 5 uur dienst. Baptisten Gemeente, Lange Haven 129, 7 uur samenkomst. Mission to the Seamen, Anglicaanse dienst kantine Wilton-Fijenoord iedere eerste, derde en vijfde zondag der maand v.m. 9 uur. Rev. Chr. Reeves B.A. Kerkgemeenschap tot verbreiding der Geref. Leer, Lange Nieuwstraal 67, dienst 10 en 5 uur. Voorganger ds. H. Hofman. Geref. Kerk (vrijgemaakt), Westvest 30, 9.30 en 4.30 uur ds. H. Pool uit Avereest, Ned. Herv. (Geref.) Evangelisatie, ge bouw Irene, Nieuwe Haven 155, 10 uur en 4 uur ds. T. S. Kamerbeek uit Poe- derooyen. Oplossing van deze puzzel elders in dit nummer IMOSEMVUL- ■HggggN/l Even danI ■en ze DOORB GEHEIM eN V&Z-l RbVOLGEN MUOtS. VERZAMELING VAN KLASSIEKE WERKEN HET LUKT OP DE NHU. TllU* VOELT, PflT PE KRACHTEN VflW KflPI. TE IN NEMO AFNE MEN. AL* HET DOWg. elnrarzee U BENT öëWONP 'Sr4 MAAR NU VAN VULCANIA MOTOREN HALVE (SEEN SPANNING TEKENT L/ACHT GRA GEZICHTEN VAN DB BEMANNINGSLEDEN. STUURRAD... LOS!! 'l'-rl'V;«L Nieuw Duits lijnschip deed Rotterdam aan Met veel trots heeft de Deutsche Ost- Afrika Linie dinsdag haar nieuwste schip in Rotterdam gepresenteerd. De „Tabora", die ongeveer veertien dagen geleden haar proefvaart maakte, vertrok uit Hamburg voor de maidentrip precies 75 jaar, nadat de Deutsche Ost-Afrika Linie werd opgericht. De „Tabora" is een modern vracht schip van 13.500 ton met een passagiers accommodatie voor twaalf personen, Het schip is luxueus ingericht en beschikt over de meest moderne nautische appa ratuur. Dank zij de speciale constructie van de steven kan het schip een gemid delde snelheid behalen van 18.5 mijl per uur. Een rel» naar en van Ooat-Airika, waarbij zowel op de heen als op de te rugreis 21 havens worden aangedaan, duurt ongeveer drie maanden. De Deutsche Ost Afrika Linie is een onderdeel van de Deutsche Afrika Ll- nien, waarin verschillende maatschappij en zijn ondergebracht. Momenteel be schikt deze maatschappij over ongeveer vijftig schepen. Er wordt een wekelijkse dienst op Zuid-Afrlka onderhouden. De schepen van deze lijn kiezen ligplaats bij Muller-Progress aan de Merwehaven. Met medewerking van de Amerikaanse NASA (National Aeronautics and Spa ce Administration), afdeling „Spacemobile"-tentoonstellingsdemonstratie zal in het Instituut voor Scheepvaart en Luchtvaart vanaf maandag 2 augustus tot en met zaterdag een tentoonstelling over de ruimtevaart worden gehouden. Het hui dige tentoonstellingsschema voor de verschillende Europese steden laat helaas dit jaar niet toe de door de NASA per „Spacemobile" georganiseerde ruimte vaart-expositie langer dan zes dagen in Rotterdam te houden. De ruimtevaartentoonstelling is indivi dueel en in groepsverband te bezichti- 17.00 n.m. tegen het normale museumtarief. Met behulp van mechanische en electro- nische apparatuur wordt door een des kundige uitleg en demonstratie gegeven. Behandeld worden voortstuwing, princi pe van 'n raketmotor, gebruik van vloei bare en vaste brandstof, communicatie door middel van kleine werkende mo dellen van radio-zenders en -ontvangers, echo- en Telstar-satellieten alsmede het gebruik van zonnewarmte als energie bron. Getoond worden de werking van een Retro-raket, de Mercury-eenpersoons- capsule voor het onderzoek van de men selijke gedragingen in de ruimte en de veilige terugkeer-mogelijkheden, de Ge- mini, een tweepersoonscapsule met het zelfde oogmerk, de Apollo, de drieper- soonseapsule voor maanlandingen, de Ranger, de Surveyor, de Prospector, de Mariner, de Tiros, de Nimbus en vele andere ruimtevaartbijzonderheden. De demonstraties worden gehouden om 10.00 uur, 12.30 uur en 14,30 uur en wor den besloten met het vertonen van de films over de maaninslag van de Ran ger 7 en de start van de raket Satur- nus X, Personeelsverenigingen, jeugdor ganisaties e.d. kunnen zich voor het ma ken van een afspraak op voornoemde tijdstippen wenden tot het Hoofd Mu seumzaken van het Instituut voor Scheep vaart en Luchtvaart, Burgemeester 's Ja- cobplein 10, telefoon 010-132040. GESLAAGDEN Voor het U.L.O.-diploma slaagden de dames: J. T. Kouwenhoven, H. J. A. v.d. Maas, N. E ijsbergen, beide eerstgenoem- J, Kempers, R. Koremans, M, P. Stigter, allen met middenstandsdiploma, allen te Schiedam. Voor het MULO-diploma A slaagden de dames; P. W. Venderbos, W. C. de Groot, Y. Hettich, E. L. Bish, C. M. Cor- nelisse, Y. M. van Amerongen, A. Hoog werf, E. J. Meerhof, G. C. van Oosten, J. P. Scholten, C. A. A. Hoeks, E. P. Reurich, A. H. Smits, M. H. van Wagten- donk, J. C, M. Wille; voorts de heren: R. J. de Groot, D. Burgerhout, J. H. Meyer, M, Monster. P. D. van Wassenaar, W. L. Westhoff, Th. Coene, C. W. Lankamp, H. de Goede, W. P. R. Faasse, J. C. Jansen, J. W. de Kooter. (Advertentie) Trio Hellenique kivam even langs Het was een geanimeerde drukte in de zaak van Dankers aan de Coolsinge) toen zaterdagmiddag het Trio HelleniQue de beginakkoorden op de gitaren sloeg. Een dichte haag tieners verdrong zich om de drie jonge Grieken, die met hun liedje Ni Nanai opeens aller aandacht opeisten. Polis Efthimiadis, Basil Nikolaidl» en Denis Kavalieratos bleken drie aardige knapen van achter in de twintig, die hun gitaar met vakmanschap hanteren. Hun volksliedje» zijn met behulp van een modern arrangement in onze tijd over gezet, zonder hun oorspronkelijk karak ter verloren te hebben. Het succes van hun optreden ligt voor ons gevoel vooral in de temperamentvolle en muzikale wijze waarop zij onbekommerd de Griek se folklore vertolken. Misschien zijn ze wel een soort reactie op het elektronisch geweld van de laatste jaren. Het pleit voor het Nederlandse publiek, dat zij in ons land hun grote kans kregen voor radio, TV en op de zwarte schijf, waaronder nu ook 'n langspeelplaat. Trio Hellenique was voor ons een verademing. KEES VAN DER SCHEE Messchaeittplein 35 - Vlaardlngen gediplomeerd L.T.S.-er, kwam direct in het tweede leerjaar en gaat nu over naar het 3e leerjaar Center- draaien op de Bedrijfsschool van Wilton-Fijenoord te Schiedam en doet volgend jaar examen voor het begeerde Bemetel-diploma. Gaat nu naar ons jaarlijks zomer kamp. Krijgt tijdens de schooltijd al ca. 35,per week aan c.a.o.-loon premie. Is uw zoon technisch Komt U dan eens met Uw zoon .praten op de Be drijfsschool aan de Vlaardlngerdijk te Schiedam of belt U (0101-20 98 00 over de cursus die in september be gint. delijke Il lustratie bij een bepaalde uitdrukking. In Den Haag liet het vorig jaar een man zijn vrouw en kinderen tweemaal volledig in de steek, waarvoor hij on langs tien maanden gevangenisstraf kreeg. De eerste keer trok hij er met een eveneens getrouwde vrouw van door naar Frankrijk. De „dame" in kwestie kreeg echter heimwee, zodat hij met hangende pootjes terugkeerde. Daarna poetste hij opnieuw de plaat met zijn „geliefde", ditmaal ging het naar Den Bosch toe. Beide keren liet hij zijn vrouw en kinderen zonder mid delen van bestaan achter. Trieste zaken. Een duidelijker voorbeeld van „in de steek laten" zal moeilijk te vinden zijn. Je bent getrouwd, Je hebt beloofd voor je vrouw te zullen zor gen, je hebt samen kinderen gekregen en je smeert 'em op een goeie mor gen. Je doet wat je niet laten kan en waar je zin in hebt. En intussen laat je alles aohter. Ze moeten maar zien. Gelukkig dat er in zo'n geval een rech ter is die dit niet neemt. Toch denk ik dan weer aan al die ande re mannen die hun vrouwen ook zo maar in de steek gelaten hebben. Niet zonder middelen, nee, daar zijn ze net te slim voor. Maar wel in de steek. Geen rechter die er iets aan doet. Me neer wil scheiden, want hij heeft iets anders gevonden. Iets appetijtelijkers dan die vrouw die zich voor z'n huis houden en voor de kinderen uitgesloofd heeft. Dikwijls iets glibberigs, iets als een spin, die in d'r web heeft zitten wachten totdat meneer zo vriendelijk was neer te strijken. Geen rechter die er iets aan doet. Zo gaat het nu eenmaal. Je mag je vrouw wei in de steek laten, ais je maar een beetje huishoudgeld achterlaat. Niet, dat ik vind dat de rechter daar wèl wat aan doen moet. Maar wei blijft het altijd een onbevredigende zaak dat wij elkaar zoveel geestelijke schade kunnen aandoen als we willen. Er kraait om zo te zeggen geen haan naar. Maar zodra de portemonnee in zicht komt gaan de deuren van ,,'t schuurtje" open. Of zouden dat nu juist de zaken zijn die aan ons worden overgelaten. Er is bovendien een ande- 51EDEMENS

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Havenloods | 1965 | | pagina 2