WERK VOOR MOEDER EN DOCHTER
In de toekomst krijgen we steeds
meer te maken met elektronika
Programmeurs moeten een
kristalheldere kop hebben
Radarwaarnemers komen
uit de marine
OF WE i; J JAMES BOND HETEN OF JAN DIJKSTRA:
SCV De Postduif
..U 26 AUGUSTUS 1965
11 SCHIEDAM
~^1E ademloos de stuntrijke levenswandel van James Bond op de voet
volgt, is al gauw geneigd te veronderstellen dat het hetere vuistwerk
een voornaam onderdeel van het speurdersbestaan uitmaakt. Keert men
evenwel met beide benen op de grond terug met een onderzoekje naar
de wat prozaïscher werkzaamheden van een willekeurige Nederlandse
rechercheur, dan doet men de ontdekking dat techniek en inventiviteit
méér met het werkelijke detectivebestaan te maken hebben dan het
gooi-, schiet- en smijtwerk van de helden uit de romannetjes. Het zijn
dan ook niet de avonturiers die de hoogste ogen gooien, maar de tech
nici, die de beste toekomst hebben. Het begint er op te lijken, dat straks
iedereen wel wat van elektronika zal moeten weten om nog voor vol
te worden aangezien. Wil men een James Bond worden, zonder de tech
niek komt men niet ver. Willen we John Glenn achterna, zonder de
techniek zal het niet lukken. Denken we aan een boekhoudersbestaan
zonder de techniek zal het niet lukken. Want zelfs achter die boekhouder
staat een telmachine of een computer.
iaar James Bond.
alleen evenaren,
..e kunnen hem ook vóór zijn. Met be
hulp van de techniek uiteraard. Want de
schavuit, die door diezelfde Bond moet
worden opgespoord, kunnen we al
te pakken hebben voordat hij zijn grijp
grage vingers naar andermans bezittin
gen heeft uitgestoken, als we het is
toch niet nodig te vertellen dat we een
spelletje aan het spelen zijn, en dan een
op technisch niveau uiteraard de be
schikking hebben over een van de elek
tronische bouwdozen, die tegenwoordig
in vele typen op de markt en onlangs
op Jeugdland te zien en te proberen wa-
BOUWDOOS
ren nu liggen, zullen er maar 795 zijn.
Voor de periode 1970-1975 zijn die cijfers
m00:T50Ó10enTl20VO°r
Bestond er in 1960 een tekort van acht
procent ten opzichte van de behoefte, in
1965 was dit tekort gestegen tot 24 pro
cent. Treedt er geen wijziging op in het
patroon van de studiekeuze in Nederland
dan zal het tekort in de jaren tussen 1970
en 1975 stijgen tot 26 a 30 procent.
Het is een duidelijke zaak dat bij de
elektrotechniek betrokken industrieën en
instanties met alle middelen trachten de
belangstelling voor deze studierichting
met kracht te stimuleren. Vandaar die
raket, vandaar die bouwdozen op Jeugd
land.
De centrale post aan de Pieter de Hooch- keersambtenaar, de informaties bijhoudt,
l weg' waar de heer F- Wulff, radarver- die hij van het Waterweggebied krijgt.
Een schip ligt gereed voor het vertrek.
De loods is reeds aan boord, de sleep
boten liggen er ai bij, de.papieren zijn
In orde. Het schip ligt, zoals dat in vak
termen heet, ,,nog maar aan een zijden
draadje". Maar terwijl de voorbereidin
gen voor het vertrek worden getroffen,
kruipt de vijand van de scheepvaart, de
mist, de rivier op. Langzaam wordt het
zicht minder en minder. Toch worden
de trossen losgegooid. Het schip vaart
langzaam de haven uit en de rivier op,
gevolgd door onzichtbare ogen, die als
het ware bij het schip blijven tot het
buitengaats is. Van tijd tot tijd krijgt
de loods een aanwijzing of een waar
schuwing, die hem helpt de signalen,
die hij op zijn radarscherm ziet, te „ver
talen".
Langs de Waterweg staan op bepaalde
afstanden van elkaar, de radarposten.
Dag en nacht zijn zij bemand, maar
eigenlijk komen ze pas werkelijk in wer
king, wanneer het zicht op de rivier be
lemmerd wordt. Dan wordt de scheep
vaart op de Waterweg geregeld. Men
Informeert het schip omtrent de aan
wezigheid van andere schepen in de
nabijheid. Men waarschuwt een schip dat
een haven uit wil komen, dat het nog
even moet wachten, omdat er juist een
ander schip passeert. En een schip, dat
in- of uitvaart, wordt van de ene post
overgegeven naar de andere, zodat de
onzichtbare ogen altijd op hem gericht
blijven.
Eigenlijk luistertt de loods aan boord
van het schip naar een onafgebroken
stroom van meldingen van onzichtbare
mensen, die de gang van het schip vól
gen. Elk van de zeven radarposten be
strijkt een bepaalde sector van het
Waterweggebied, maar twee posten,
Uitslag van wedvlucht vanuit Gorin-
chem, voor oude en jonge duiven. Af
stand: 34 km. Deelname: 624 duiven.
Gelost: 11.15 u. Eerste duif: 11.33.55 u.
en de laatste prijsduif: 12.06.10 uur.
H. v.d. Ként 1 2 3 6 23 29 45 46 54 56
53 81; C. den Tuinder 4 24 25 42: H
Blondé 5 82; A. v. Gogh 7 66 73; W.
Verhaeren 8 83 146; A. Brouns Co 9
10 74 156: A. v.d. Grijp 11 48 85 128;
A. Smits 12 67; H. Crama 13 26 37 43
60 68 76; G. v. Tricht 14; J. Verhaal
15; A. Löke 16 38 91; C. Landzaad 17
20 21 33 95 102; C. Anker L. Toutyn
18 36 126; H. Vis 19 49 63 77 111 133.
G. Meyer 22 40 93; C. v.d. Grijp 27 94
118 137; C. Herwig 28 115: W. v.d. Kant
P. Sparla 30 52 96 131; T. v. Wee-
lie 31 124; A. Boes 32 34 39 64 65 144
145 151; C. Verhaeren 35 125 133: J Lips
41: I. v.d. Tuyn 44 116 119 132 139; H.
Breuker 47 79 80 90 98 149; P. v. Os
Co 50 57 134; D. Zeeman 51 101 143 155;
A. Boon 53: A. in 't Veld 55 99 113 123
140: J. v. Harmeien Vol 59 135; H.
Brökling 61; A. Klepke jr 62 84 127 141;
M. v. Lingen 69 142; W. v. Deurzen 70
89 92; J. Flipse 71; A. Brökling 72 122
148 153; T. Jansen 75 107 154: M. v.d
Waal 78 136: A. Vis 86 108 109 130' D
v.d. Tuyn 87 88 117; J. v.d. Waard 97
147; A. Middendorp 100; N v. Ark 103
104 110: O. Bolkenbaas 105 12i; L. v.d.
Mey 106 129; J. Koffyberg 112; A. Klep
ke Sr 114; A. v.d. Tuyn 120 150 152;
J. Florijn dipl.
die naast elkaar liggen, overlap
pen elkaar enigszins. Zodra een schip
op beide radarschermen te zien is, wordt
het overgegeven naar de volgende post
Het contact tussen de radarpost en
schip wordt onderhouden via radiotelefo
nie, met als centrale post het gebouw
van het Loodswezen aan de Pieter de
Hoochweg. De mensen, die de radar be
dienen. staan zodoende in dienst van
het Rijksloodswezen.
De radarwaarnemers hebben hun basis
opleiding bij de Kon. Marine gehad.
Eigenlijk is het nog een nieuw beroep,
waarvan alle mogelijkheden nog lang
niet zijn uitgeput. De vooropleiding is
lagere school en een paar jaar Mulo.
Daarna komt de jongeman bij de mari-
ne als matroos, waar hij zijn operatio
nele radaropleiding krijgt en het brevet
Radio afstandpeiler kan halen. In deze
functie doet hij bij de marine méér-
jarige ervaring op a.b. van oorlogs
schepen.
Ook stuurlui, die de eerste rang op de
grote vaart hebben gehaald, kunnen
eveneens in dienst komen van
de Radardienst. Zij worden dan te werk
gesteld als radar-verkeersambtenaar op
de centrale post aan de Pieter de Hooch
weg, waar vandaan het vertrek van de
schepen tijdens mist wordt geregeld en
waar ook algemene informatie over de
situatie op de Waterweg wordt gegeven,
of als redepiot-ambtenaar op de post
bij Hoek van Holland, waar het binnen
komen van de schepen wordt geregeld.
De radardienst treedt in werking wan
neer het zicht op de rivier minder dan
vier kilometer is. Van dat moment af,
wordt er veel gevraagd v^n de waar
nemers op de radarposten, want elke
millimeter op het scherm is in werkelijk
heid tien meter en zij' zullen alle infor
maties, die van hen gevraagd worden,
zonder haperen moeten geven. Vandaar
ook, dat voor dit belangrijke werk de
vijfjarige opleiding bij de marine wordt
vereist, omdat men in de grootste haven
ter wereld niet het risico kan lopen dat
er fouten worden gemaakt, die vermeden
hadden kunnen worden.
briceren die iedere ongewenste bezoeker
vliegensvlug zijn biezen zal doen pakken.
Eén straaltje licht in de donkere ruim
te, waarin de installatie is verborgen, is
ruim voldoende om bij wijze van spre
ken een hele straat op stelten te zetten.
Trouwens, deur of raam behoeven maar
op een kiertje te worden opengedrukt of
daar hebben we de sirenes eveneens aan
het loeien.
Het zal de ouders wellicht deugd doen
te vernemen dat ook minder oorteisteren-
de toestellen te vervaardigen zijn, zoals
een huistelefoon. De mogelijkheden zijn
daarmee overigens nog lang niet uitge
put. Wat te denken bijvoorbeeld van een
elektronisch orgel, een morseseinappa
raat, een versterker of een radio, om er
maar een paar te noemen. Stuk voor
stuk technische kunstwerkjes, die met
behulp van een zogenaamde EE-doos
kunnen worden gewrocht.
De nadruk kan bovendien in een dub
bele betekenis op dat kunnen worden ge
legd, want afgezien van de voor de hand
liggende omstandigheid dat elk benodigd
onderdeeltje aanwezig is, een uitgebrei
de handleiding zorgt ervoor dat zelfs een
kabouter in de elektronika, eerder dan
hi] wellicht denkt, in deze nieuwe knut
sel wereld thuis is. Dat wil dan nog niet
zeggen dat ieder apparaat een-twee-drie
klaar is, maar vast staat dat de tech-
mcus-in-ae-dop met deze bouwdoos een
interessant stuk vrijetijdsbesteding in
handen heeft.
Overigens is het natuurlijk óók moge
lijk dat de keus op de raket valt, want
er zullen er altijd blijven die het zonder
een ferme brok romantiek niet kunnen
bolwerken. Maar ook dan heeft de jon
gen m feite „Ja" tegen de techniek ge
zegd. John en Joerie, Vladimir en Alan
zijn geen ruimtevaarder geworden om
dat ze het mannetje in de maan nu eens
een hand wilden gaan geven, maar om
dat zij een avontuurlijke aanleg paarden
aan belangstelling voor elektronika. Had
den zij op Jeugdland een kijkje kunnen
nemen zij zouden beslist ingenomen zijn
geweest met de bedoelingen, die achter
dit ruimtevaartspelletje steken.
Het gaat er immers niet in eerste in
stantie om dat drie kinderen daar kans
zien op aanwijzing van evenveel vriend
jes aan een heuse controletafel, via een
intercom en een signaleringssysteem
compleet met rode en groene lamp
jes een uitgestippelde koers te vlie
gen voorop staat dat zij geboeid moeten
worden door wat zij uitrichten met een
druk op een knop, een ruk aan een kruk
of een draai aan een wiel. Aan één Ja
mes Bond heeft de wereld meer dan ge
noeg, technici kan zij altijd gebruiken.
En dat niet alleen; zij zijn voorwaarden
voor de hedendaagse maatschappij en
nov -u-de toekomst.
„COMPUTER IS EIGENLIJK EEN HEEL DOM APPARAAT"
^IGENLIJK is een computer de
domste machine, die ooit uit
gevonden is. Al kost hij tien mil
joen gulden, hij doet toch niets als
er geen man achter staat. Boven
dien zet Hij je dikwijls voor aap
en dan denk je: „ben ik nou gek
of is dat ding het?" Maar de fout
ligt dan nooit bij de machine. Als
je hem een verkeerde opdracht
geeft, dan blijft hij in de verkeerde
richting doorhollen. Hij doet het
alleen maar goed, wanneer de op
dracht goed is." En het geven van
de juiste opdracht is de taak van
de programmeur, die deze opmer
king maakt.
Programmeur. Het is een beroep dat
nog maar net aan zijn toekomst begon
nen is. Eigenlijk durft niemand precies
te zeggen, aan welke eisen een program
meur moet voldoen. „Je moet logisch
kunnen denken en een kristalheldere
kop hebben", zegt de heer R. Frances-
china, adjunct-directeur van het Instituut
voor Elektronische Administratie. „Je
kunt ook niet zeggen welke vooropleiding
een programmeur moet hebben. Sommi
ge mensen menen, dat het minstens
H.B.S. moet zijn, maar een ander geeft
daar niet om. Misschien is het wel zo,
dat hij gemak kan hebben van de wis
kunde, maar voor de rest gebruikt hij
zijn kennis toch niet. Natuurlijk ligt het
bij het uitvoeren van wetenschappelijke
berekeningen anders, maar wanneer hij
programma's moet opstellen van be
drijfsadministraties, dan komt het meer
aan op logisch denken".
„Je raakt er in verzeild", is de me
ning van de heer P. W. H. Breusers,
programmeur bij het Instituut. „Dat was
ik zeer zeker zo in de beginperiode. Nu
heeft het beroep van programmeur een
zekere status. Het is een modewoord ge
worden. Iedereen wil programmeur wor
den, maar ze schrikken vaak, wanneer
ze werkelijk voor de problemen worden
Textielbeurs
GROOT TEKORT
'"POCH is uit e
A hoefte en aa:
Van maandag 11 tot en met donder
dag 14 oktober, zal in de Europahal van
de nieuwe Rai in Amsterdam een inter
nationale confectie- en textielbeurs w.or- uiiuerzueiun
den gehouden. Vooral het internationale tussen 1965
karakter van de beurs heeft de aanvan- duizend niei
kelijke verwachtingen sterk overtroffen.
Naast ongeveer 100 vooraanstaande Ne
derlandse deelnemers zijn er 70 buiten
landse huizen, uit Duitsland, België,
Frankrijk, Engeland en Italië vertegen
woordigd.
Dagelijks zijn er drie modeshows van
de gezamenlijke deelnemers, terwijl ver
schillende exposanten bovendien nog
eigen shows organiseren.
In een speciale stoffensalon in de Gla
zen Zaal zullen veertien exposanten een
exclusieve presentatie brengen.
Op een expositieruimte van 13.000 m2
zullen de ruim 170 binnen- en buitenlard-
se huizen hun kerncollecties voor de len
te en zomer 1966 tonen in de volgende
branches: damesconfectie, bonneterie.
lingerie nouveauté's, alsmede textiel,
etalagemateriaal en winkelinstallaties.
confrontatie van be-
aanbod betreffende afgestu
deerde ingenieurs gebleken dat in de toe
komst een groot tekort aan universitair
geschoolde elektrotechnici dreigt te ont
staan. Om een enkel cijfer te noemen:
onderzoekingen hebben aangetoond dat
tussen 1965 en 1970 behoefte zal zijn aan
duizend nieuw afgestudeerde elektrotech
nische ingenieurs, maar zoals de papie-
Cocky Gastelaars
gaat trouwen
Op maandag 6 sept. 's morgens half
twaalf, zal in Schiedam Cocky Gaste
laars, die gedurende enkele jaren de bes
te zwemster vrije slag in Nederland was,
in het huwelijk treden met de heer Ge
rard Garretsen. Het blijft in de zwem-
familie, want de heer Garretsen is be-
stuuurslid van de Arnhemse zwemclub
ESCA-VC.
Het huwelijk zal 's middags in de Lu
therse kerk door ds. Steinhart worden
ingezegend.
geplaatst. Eigenlijk is het zo, dat je het
helemaal in je moet hebben. Iedereen
kan programmeur worden, maar dat wil
toch nog niet zeggen, dat hij dan ook al3
zodanig de problemen, die zich voor
doen, kan oplossen".
Er zijn opleidingen tot programmeur,
maar die zijn vrij kostbaar. De meeste
bedrijven leiden hun eigen mensen op en
die opleiding is afgestemd op de appara
tuur, waar men mee moet werken en op
de problemen, die men met die appara
tuur moet gaan'oplossen.
„De moeilijkheid is, dat er steeds
weer nieuwe machines op de markt ko
men", aldus de heer Franceschina. „En
dan gaan we maar weer als een school
jongen in de bank zitten om te leren hoe
je met die machine moet werken. Voor
de rest moet je er zelf achter zien te-
komen. Want het gaat er niet alleen om
een. programma op te stellen, volgens
welke die machine kan werken, maar het
gaat er vooral om alle mogelijkheden
van een computer te benutten. Natuur
lijk kun je bij elke computer „hulpstuk
ken" kopen, maar die zijn erg kostbaar.
Een goede programmeur weet de com
puter zodanig te benutten, dat hij die
hulpstukken niet nodig heeft. Dat kost
dan misschien wel iets meer tijd, maar
het bespaart tonnen".
DAG NODIG
TVTANNEER deze mensen z
vak zitten te praten, sn
t de leek
praten, i
r nog steeds niets van. „Dat is
probleem, wanneer e^n klant vraagt een
bepaald probleem op te lossen", zegt de
heer Breusers. „Wij gebruiken hier on
der elkaar bepaalde begrippen, waarvoor
we een dag nodig zouden hebben om ze
uit te leggen. De klant begrijpt dan niet
welke problemen wij op moeten lossen.
Vaak hebben we er een hele nacht of
een heel weekeinde voor nodig om een
bepaald programma te testen. Want als
er een foutje is gemaakt, is de totale
uitkomst fout".
Eigenlijk zou men kunnen stellen, dat
het werk van een programmeur heel
erg simpel zou moeten zijn. Want hij
werkt met e
De heer R. Franceschina (zittend) en de programmeur P. W. H. Breusers testen
een nieuw programma op de computer, de domste machine, die ooit werd
uitgevonden.
Wedvlucht De Vrijheid
De Schiedamse Vereniging „De Vrij
heid" vloog met 330 jonge duiven mee
aan de Nationale vlucht Orleans, 480
km, en boekte een paar mooie resul
taten. De uitslag in verenigingver-
band was als volgt: 1 12 16 A. Lim-
borg; 2 5 26 27 28 31 37 42 43 W de
Winter; 3 8 14 17 D Ram; 4 C Lems;
6 50 A de Rouw; 7 20 22 N Rutters;
9 36 48 C Rigters: 10 24 29 A. v.d.
Berg; 11 44: J. v. d. Ent; 13 25 Th. Wil-
lems; 15 J Schrumpf; 18 W v. Woensel;
19 45 L Tromp; 21 A Verhaal; 23 H Tja-
den; 30 D Luijten; 32 38 A Pronk; 33 P
Pols; 34 J Doejaaren; 35 L Wijnen; 39
47 W. v. d. Windt; 40 46 49 H. Overheul;
41 H Hagen. Gelost 6.15.00; 1ste duif
11.55.00.
MEVROUW
Wilt u graag uw hyishoudkas vergroten
door zelf in een prettige werkkring op
genomen te worden 7 (Ook voor halve
dagen, ook voor 's avonds).
Goed loon, aantrekkelijke premierege
ling, cadeaustelsel, géén vuil werk,
géén zwaar werk.
MEJUFFROUW
Goed loon, aantrekkelijke premierege
ling, cadeaustelsel, géén vuil werk,
géén zwaar werk.
Komt u eens langs om te pra
ten of bel voor nadere inlich
tingen onze afd. Personeel, tel.
235700.
STEREO BESCHUIT- EM KOEKFABRIEK N.V., GOUVERMESTRAAT 53-75, ROTTERDAM, TEL. 23 57 00.
i machine, die alleen maar
een en een bij elkaar kan tellen. De
computer doet dit echter zo razend snel
dat een berekening in'de zoveelste macht
in een fractie van een seconde gereed
is. En van die snelheid maakt de pro
grammeur onder andere gebruik. „En
als een computer een bepaalde hande
ling niet kan verrichten, proberen wij
een omweg te vinden, waardoor het wel
lukt", aldus de heer Breusers. „Van de
tien programmeurs gebruiken er acht
dan een andere omweg en de resterende
twee lijken een beetje op elkaar".
Hoe maakt een programmeur nu zo'n
programma? „Eerst gaan we de klant
uitmelken om er precies achter te komen
wat hij wil", zegt de heer Breusers.
„Dan gaan we de problemen analyseren.
Daarna maken we een blokdiagram, het
geen wil zeggen dat we stap voor stap
gaan opzetten wat de computer moet
gaan doen. Dat hangt af van de groot
te van de machine, want soms moeten
we meer dan één computer gebruiken.
Dan maken we het programma, het co
deren van de instructies aan de machi
ne, die we als het ware rijp gaan ma
ken voor het werk, dat van hem ver
wacht wordt. Ten slotte gaan we de pro
gramma's testen.
En dan het programma voor program
meur Breusers. „Uitrekenen hoeveel
slagen een heipaal op zijn kop moet heb
ben, vootdat hij in de grond zit. Vast
stellen langs welke routes bepaalde
auto's het beste kunnen rijden om de
klanten zo efficiënt mogelijk te bedienen.
Het opzetten van een loonadministratie.
Administratieproblemen uit de haven. In
dexprogramma's, toekomstverwachtin
gen en noem zo maar op. Maar geluk
kig kim je altijd weer gebruik maken
van voorgaande ervaringen".
Eén en één is twee. De computer
maakt deze berekening feilloos. Honderd
maal één is honderd. Ook die beteke
ning wordt zopder haperen verricht,
maar dan moet de computer honderd
keer één optellen. „En het ding zegt al
leen maar jaof nee", zegt de heer
Breusers. „Er is niets geheimzinnigs
aan. Het is alleen maar een heel dom
apparaat".
