LA SUPERBE
HERINNERINGEN j
VAN EEN
BEROEMDE VROUW
DIE LAAT HAAR
GELUK VOND
DE HAVENLOODS DONDERDAG 14 OKTOBER 1965
„.Dirty Charly", noemen de kin
deren hem. Zijn mouwen zijn door
lopend betrokken bij het schoon
houden van zijn néus. Zij is zes
jaar als ze voor het eerst als akro-
batisch danseresje op de planken
staat. Daaraan is heel wat vooraf
gegaan. Een kind wordt door een
tirannieke vader met erg losse
handen de les gelezen. Ze móet en
zal als artieste het leven door en
daarom wordt er op vingers en
handen geslagen tot de juiste stan
den bereikt zijn. Dat er soms een
vingertje breekt en dat haar dui
men volkomen uit het lid zullen
groeien is bij een dergelijke oplei
ding inbegrepen.
Moeder beroemd jongleer-
nummer kan weinig inbrengen
tegen het gedrag van haar man,
die een zelfde opleiding achter zich
heeft. Hij is de gevierde draadar
tiest die later uit de nok van het
theater sigaretten naar het publiek
zal werpen, die hem door de fabri
kant overhandigd zijn. De sigaret-
tenmagnaat gaat verder en koopt
de foto en naam van haar vader
om deze voor een nieuw merk te
gebruiken; de Abdullah sigaretten
zijn weldra overal bekend. Abdul
lah, de Arabische Prins, eist ont
zettend veel van zijn dochter. La
ter zal zij het allemaal omschrij
ven met woorden als: uitbuiter en
slavendrijver. Het klinkt hard,
r La Petite Superbe r
lost zal zijn. De draadloper wiens
nummer ook nu nog niet geëven
aard wordt, zal haar tot het der
tigste levensjaar als het ware op
sluiten om de verdiensten van het
artistiek begaafde gezin niet te
doen slinken. Elke avond loopt hij
achterwaarts tegen een gespannen
draad op en dankt minzaam voor
de ovaties. Zijn nummer is af! Dat
van zijn dochter moet het nog wor
den!
Anna Pavlova
TA PETITE groeit tot La Super
be. Zij danst op haar handen
de pirouettes bijna zo vlug als met
de voeten, zij is akrobate en ballet
danseres tegelijk. Ze is 19 jaar als
ze in het beroemde Londense Pa
lace een contract krijgt samen met
Anna Pavlova, de vrouw die haar
tot de dood haar vriendin zal noe
men. In het contract wordt een
aparte clausule ingelast waar in
duidelijke bewoordingen staat dat
La Superbe niet de solodans van
de stervende zwaan zal uitvoeren.
Daarvoor krijgt zij een extra toe
lage van „de vorstin van de dans".
Ingewijden weten het reeds: La
Superbe bereikt in haar dans van
de stervende zwaan een zelfde ni
veau als Anna Pavlova.
Ze krijgt contracten uit de gehe
le wereld en haar vader speelt het
zo dat de familie in haar geheel
gecontracteerd wordt. Ze bereist
de gehelé wereld, elk klein cabaret
wordt geweigerd en La Superbe
ontvangt de triomf van het grote
publiek. Ze danst solo en is leid
ster over een groep van vijftig
speciaal opgeleide danseressen; ze
werkt in het gezelschap van de
Franse Opera, een ongekend suc
ces voor een buitenlandse! Nog
steeds maakt haar moeder zelf de
toiletten die La Superbe draagt.
zonder een cent en zonder enige
bagage, op straat zet. Ze heeft
verkering gekregen en vader voor
zag dat het gezinsinkomen en de
contracten zouden verminderen. La
Superbe valt uit de handen van een
barbaar in die van haar Neder
landse geliefde, de bekende akro-
baat wijlen Harry Meurs.
Rijksdaalder per dag
J-JAAR LEVEN blijft hard. Mis
schien is ze even gelukkig, ze
weet het zelf niet meer, want een
ellendig leven blijft haar deel en
een sprankje geluk valt daarin niet
op. Zij bleef 19 jaar getrouwd en
was binnen vier weken zonder eni
ge getuigenis gescheiden. Harry
Meurs, één van de oprichters van
de „Arena" aan het vroegere Sta
tionsplein, liet haar werken. Zij
verdiende meer dan f 200 per
maand (1919) en het is in dét jaar,
La Superbe danst niet meer. De toneellichten zijn gedoofd en aan de ovaties is een einde
gekomen. Zestien jaar geleden klonk het laatste applaus voor een vedette die ruim een halve
eeuw van haar leven op het toneel stond. Een vrouw die als balletdanseres, akrobate en
als dans-pedagoge lauweren oogstte, ging zonder bombastische af scheidsvoorstellingen heen.
Een knappe, begaafde ster die tussen haar vele werk door tweemaal aan een schoonheids
concours deelnam (Parijs en Neurenberg) en beide keren met de eerste prijs naar huis kon
gaan. Die als kind met Charlie Chaplin op school ging en eens een komtrakt tekende met
de beroemde balletdanseres Anna Paulowna. Zij werd op 9 februari van dit jaar 75 jaar.
La Superbe nu mevrouw Thijsebaard-Mehles is sinds haar tweede huwelijk dat tien
jaar geleden gesloten werd, gelukkig. Zó gelukkig was ze nooit tevoren. In 1890 werd ze in
Londen geboren. Haar ouders woonden Kennington Road 155 en acht huizen verder op num
mer 181 woont de familie Chaplin. Moeder een beroemde zangeres en vader een drinkeboer.
Ze ging al vroeg naar school, dezelfde school d ie ook Charlie bezocht.
Een dansschool met meer dan honderd leerlingen'. Het uitstapje
van The Jolly Kids naar het Dierenpark Rhenen leeft nu nog bij
vele oud-leerlingen van „Tante Ma" in de herinnering voort.
La Superbe kweekt een groepje meisjes op die zo uit de fabriek of
van het atelier komen. Contracten die geheel Europa betreffen
stromen vijf jaar lang toe. Een nieuwe klap zal La Superbe treffen
en zal haar noodzaken de groep op te heffen.
op de 27ste februari, dat zij tijdens
de dans komt te vallen. Men roept
haar man en zijn eerste opmerking
is: „Ben je lui geworden?". La
Superbe is niet lui! Dezelfde avond
draait zij haar programma af
waarin 48 „flic-flacs" en enige
„butterflies" opgenomen zijn.
Zes dagen later wordt haar kind
(ruim 10 pond) geboren. Filip Soes
man van het „Casino" aan de Cool-
singel heeft haar na haar val een
weddenschap voorgesteld, min of
meer om het kleine vrouwtje wat
moed te geven. „Jij krijgt honderd
gulden als je binnen vier weken je
eerstgeborene aan mij tonen kan".
Zij wint de weddenschap met glans.
Tante Floor Soesman doet er nog
iets bij. Het kind is namelijk gro
ter dan de door La Superbe aange
schafte of zelf vervaardigde baby-
kleding. Ze mag in magazijn
„Roodkapje", ook alweer op de
Coolsingel, een volledige uitzet ko
pen. Met Kees Pruis staat de luie
Superbe elf dagen na de geboorte
weer op de planken, hij met haar
kind op de armen.
Veertien dagen staat ze met de
gevierde Lou Bandy in een pro
gramma. Steeds moet hij het kind
vasthouden en juist dan doet de
baby natuurlijk een plas. Een
kwart eeuw later zal Lou de zoon
van La Superbe, die dan zelf, on
danks de tegenspartelingen van
zijn moeder, een loppbaan als ar
tiest heeft opgebouwd, hetzelfde
scheldwoord toevoegen wat hem
op die momenten over de lippen
kwam. De zoon zal later die con
tracten weigeren waarin ook spra
ke is van een optreden van Lou!
Haar man krijgt een contract in
Australië en zij volgt hem, na een
totale inzinking doorgemaakt te
hebben, na drie jaar en blijft daar
ook drie jaar. „We kwamen met
honderdduizend gulden terug en ik
kreeg f2,50 per dag huishoudgeld
voor ons drieën."
Af en toe gluurde de zon om de
hoek. Sarah Bernhard koos haar
uit om verschillende programma's
af te werken en ze heeft twaalf
weken aaneen in het Colosseum
Theatre en in het Palladium ie
Londen gewerkt. Namen schieten
door haar hoofd: oude George Tor-
my; Tuschinski; Johan Kohier;
Max van Gelder; Siem Nieuwen-
huizen; Henk Boot en Buziau.
Theaters? Naast alle genoemde:
Ze leeft van de A.O.W. samen
met de man die ze leerde kennen
omdat zijn vrouw ziek werd. Die
heeft ze zes jaar verpleegd (,,het
was zo'n schat!" en nu staat
haar portret „altijd met een
bloemetje erbij, meneer" op het
dressoir. Ze leeft zeer eenvoudig,
maar is gelukkig. Alleen het siga
retten roken kan ze maar niet la
ten, ondanks de verspilling van
geld die daarmee gemoeid is. Veer
tig per dag rookt zij er ongeveer
en haar dag begint elke morgen
om acht uur met een sigaretje en
een kopje thee.
„Mijn hele leven te beschrijven
zou veel papier vergen", stelt ze
vriendelijk vast. „Trouwens het
had net zo goed anders kunnen
zijn. Toen ik veertien was waren
we in Marokko en daar was een
Prins, een echte. Hij wilde met me
trouwen en toen mijn vader de
Prins van Lepan te kennen gaf
dat dit niet door kon gaan, neeft
hij me dit vaasje gegeven, met zijn
eigen stempels erin."
Het had anders kunnen zijn, in
derdaad, heel anders!
JOOP MEKES
Reeds op grote hoogte op zestienjarige leeftijd.
De jeugdige La Superbe groeide op tot een schoonheid.
Thalia; Grand; Carré; Scala; El
Amra (Parijs)Hippodrome (New
York); enz. Naast de vele andere
landen die zij bezocht werkte La
Superbe ook nóg drie jaar in het
Mekka van het ballet: Rusland.
Vijf jaar op toneel
TTENRY TER HAL, haalde haar
op een gegeven ogenblik naar
Scala. Hij zei tegen de kapelmees
ter: maak maar wat muziek voor
De moeder van La Superbe:
Mademoiselle Alma", beroemd
jongleerster.
haar, want ze komt hier werken.
Dat was weer in een periode dat
dit hard nodig was. Ze werkte hard,
maar werd zonder meer verwaar
loosd. Een wereldartieste zat zon
der kleding! Hierop wist Ter Hal
het antwoord. In acht weken stu
deerde zij zeven dansen m en het
succes was ook hier verzekerd.
De moeilijke perioden in haar
leven, eerst met haar vader en la
ter met haar man, volgden elkaar
met de regelmaat van de klok op.
Daarom grepen anderen in. Zij
ging bijvoorbeeld een dansgroep
oprichten van gewone Rotterdam
se meisjes. Eén kwam er uit een
snoepfabriek en de ander uit een
atelier. De meisjes wilden wel en
zij brachten een „paardenummer"
op de planken dat zijn weerga niet
kende. Contracten stroomden toe
en de groep bestond al vijf jaar
toen één van de meisjes moest be
vallen en La Superbe vernam dat
de vader van dit kind toevallig ook
de man van La Superbe was.
Groep uiteen, contracten met
Lyon, Bordeaux en andere verbro
ken.
De eenzame strijd van de vrouw
die in 1949 voor het laatst voor de
Canadezen zal optreden krijgt ge
lukkig een ander gezicht als zij in
1936 een dansschool in de Hart
manstraat opent en tegelijk bijna
alle kinderen uit deze buurt lid kan
maken. „The Jolly Kids" telt al
gauw 120 leerlingen en „Tante Ma",
die dan haar „La Superbe" min of
meer laat varen, krijgt het druk
met het kostuumnaaien en allerlei
andere dingen die haar volledig in
beslag nemen. Als later het bom
bardement komt verliest zij ook
dit en gaat haar school met inbe
grip van 3000 kostuums verloren.
Laat geluk
dam. Ze is tien jaar getrouwd met
sleepbootkapitein Thijsebaard en
zegt: „Al staat hij er zelf bij, dat
is de man die mijn leven zin gaf!
Dat is de man die me al tien jaar
telkens weer laat weten hoe fijn
het leven kan zijn".
Ze is 75 jaar, maar pittig genoeg.
Als zij ons foto's wil laten zien val
len die op de grond en we krijgen
geen kans ze op te rapen. Ze is er
veel eerder bij. „Kijk maar", zegt
ze trots, „met de knieën gestrekt
leg ik mijn handen op de grond.'
Ze maakt de spagaat nog en kan
met haar vingers aan de enkel
haar been nog uitslaan. „Dat zit
er ingeslagen, dat krijg je er nooit
weer uit."
Soms komt het verleden boven,
zoals die keer toen ze in een klein
café gevraagd werd om een feest
je van wat sleepbootkapiteins mee
te maken. Een jonge „Rus" komt
naar haar toe en vraagt haar ten
dans. „Ik ben uitgedanst" zegt ze.
Later vraagt hij of dat misschien
nog meer te betekenen heeft-en ze
zegt hem dat ze vroeger gedanst
heeft. Hij zegt een kennis te heb
ben die dat ook gedaan heeft: La
Superbe heet ze. Ze vraagt of hij
Wanja heet en in Moskou geboren
is. Dit beaamt hij. Zij blijkt de
peettante van Wanja, die ze eens
ten doop hield
