kon men
t huren
In 1865
een kran
ANTWERPSE KOOPAVOND.
een idee voor dode
Rotterdamse binnenstad
BRflun II
S VRIJDAGS TOT 21 UUR
KRATZ:
gezellig winkelen
vanaf 3 september
in het
centrum
van de stad
Slüffi MMM
adresboeken
Een eeuw tussen twee
DE HAVENLOODS DONDERDAG 25 NOVEMBER 1965
fB§É
J. W. VAN L££NH#f ZOON,
Voor
droogscheerj II
apparaten
Korfe
Hoogstraat 18-Rotterdam
telefoon CO109 13 57 63
SS«"novation
«W«'
Met deze affiche wordt het kopen op vrijdagavond in Antwerpen gestimuleerd.
Brits eskader op bezoek
Van 25 november tot 1 december 1968
zal het Britse 29th Escort squadron een
bezoek aan Rotterdam brengen. Het es
kader dat de volgende Schepen omvat
HMS Plymouth, Relentless, Cambrian,
Chichester en de onderzeeboten Finwha-
le en Thermopylae staat onder bevel van
captain T. E. Fanshawe D.S.C. en zal
worden afgemeerd aan de Parkkade.
Een aantal schepen zal zondag 28 no
vember van 14.00 17.00 uur voor be
zoekers zijn opengesteld terwijl er op
zaterdagmiddag een ontvangst zal wor
den gehouden voor een 100-tal kinderen
uit Rotterdamse tehuizen. 's-Avonds zal
een aantal schepen geïllumineerd zijn.
Tijdens het bezoek zal het hoofdkwar
tier van het korps mariniers optreden
als gastheer. Er zijn verschillende ex
cursies en sportontmoetingen voorbereid.
„B-14" met Jimmy Wood
Zaterdagavond speelt voor de Rotter»
damse Jazzsociëteit „B-14". De samen
stelling: Hein van de Gaag-piano, Cees
See-drums met de Amerikaanse bassist
Jimmy Wood. Aanvang 20.00 uur in ge
bouw De Heuvel, St. Laurensplaats.
Verder staan Jam-sessions op het pro
gramma.
"yOOR ons lagen deze week twee boekdelen: het Algemeen Adresboek
der Gemeente Rotterdam van het jaar 1865 en de Zaken- en BerW-
penlijst voor Rotterdam en Schiedam, onlangs bij Wyt Zonen N.V.
verschenen. In het eerste boek komt voor een Ijjst van de „Voornaamste
Beroepen. Bedrijven, enz." Tussen deze 32 pagina's tellende opsomming
en de Zaken- en Beroepenlijst van thans, die niet minder dan 400 pa
gina's telt, ligt een eeuw. Het is een bijzonder aardig tijdverdrijf de
gegevens van de 114.000 inwoners tellende stad van honderd jaar ge
leden met die van het huidige Groot-Rotterdam (731500 inwoners) te
vergelijken.
Allereerst vindt men in de oude lijst'
een aantal beroepen vermeld, dat uitge
storven schijnt. In de Zaken- en Beroe
penlijst voor 1966 zochten wij vergeefs
naar bezemmakers, hagelgieters, hout
graveurs, huidenzouters, kaarsenmakers,
kammenmakers, kleederbleekerijen,
kunstlakkers, rijtuigschilders, tinnegie
ters, tagrijns en smeersmelters.
Een verhuurkantoor van dienstboden
zal men ook niet meer in de stad vin
den. En dan te denken, dat er een eeuw
geleden niet minder dan acht waren,
voornamelijk in de omgeving van Oppert
en Delftsevaart. Slaagde een dame bij
het ene kantoor niet in een geschikte
„meid* te vinden, dan was er een paar
deuren verder weer een andere verhuur
der! Adverteren was beslist niet no
dig...
Van alles te huur
Wij kregen trouwens de indruk, dat
men in 1865 veel meer dingen kon hu-
rem dan thans. Er waren toen in de
stad: drie verhuurders van bedden, vijf
verhuurders van klokken, twee verhuur
ders van scheepsstellingen en één heer,
die vletaken verhuurdeMen kon ook
couranten huren. Tot de zes firma's die
zich hiermee bezig hielden, behoorde o a.
de thans nog steeds bestaande kantoor
boekhandel van P. van den Ende. Wij
nemen aan, dat de dames achter de
toonbank wel aan ons verstand zullen
twijfelen, als wij er dezer dagen zouden
binnenlópen en een exemplaar van het
Algemeen Handelsblad te huur zouden
vragen
Stalhouders zijn er thans ook niet
meer. Weet u dat er een eeuw geleden
niet minder dan 23 waren? Nu ja, er
zijn ongeveer 80 autoverhuurders voor in
de plaats gekomen!
In het oude Rotterdam waren acht so
ciëteiten, thans zijn er zeven. Slechts
één sociëteit blijk de tand des tijds te
hebben doorstaan: de Harmonie, die een
eeuw geleden een ingang op het Haag-
seveer had (de Doelen) en thans aan de
Westersingel zetelt.
Negenendertig „Koffijhuizen" waren er
in de oude stad. Niet één er van zal
ipen terugvinden in de gids van thans
En de Rustwat dan? Deze vermaar
de herberg komt in het adresboek van
1865 niet voor, want zij bevond zich op
het gebied van het dorp Kralingen, dat
toen nog helemaal zelfstandig was
Met de hotels is het al net als met
de „Koffijhuizen". Van de „Logementen"
van 1865 bestaat er ook al niet één meer.
En dat dan ondanks het feit dat er grote
vermaarde etablissementen bij waren
als het New Bath Hotel op de Boom
pjes, Guilliams op de Groote Markt,
Sint Lukas aan de Hoogstraat, Leygraaf
aan het Nieuwe Werk, De Romein aan de
Schiekade en Hotel Weimer \met een ei
aan de Spaanschekade
Op ander adres
W/AT dan verder opvalt, is dat er
uiteindelijk bij alle- firma's, die in
beide adreslijsten opgenomen zijn voor
zover wij konden nagaan niet één zaak
is, die na honderd jaar nog op precies
hetzelfde adres zit.!
Nu kunnen wij allen vaststellen, dat
een aantal namen met een bekende Rot
terdamse klank in beide boeken te vin
den is. Lucardie is nog steeds een be
kende juwelier (al wordt hij dan in het
jaar 1865 ,,goud en zilverkasthouder" ge
noemd); R. Mees en Zoonen schrijft de
naam nog altijd met twee o's. Bij H.
A. Kramers en D. J. P. Strom Lotz kan
men nog steeds boeken kopen. Caminada
gaat nog steeds voort met het leveren van.
brillen en het maken van instrumenten.
Abraham Van Stolk heeft al evenmin
het zagen van hout gestaakt. „Gaz-Orna-
menten" en „-toestellen" worden ook in
onze tijd geleverd door R. S. Stokvis en
Zonen (toen ook met één o). J. en A. C.
van Rossem, die in 1865 vermeld staan
als „Handelaren in Tabak", vindt mer
thans onder het hoofdje „Tabaksfabriek.
A. J. van Oordt, „in Thee en Koffij"
komt ook in beide boeken voor. N.V. van
Klaveren en Zonen, Molijn en Co., Tol
lens en Co. en J. C. van Wijk en Co.
leverden een eeuw geleden „verfwa
ren", thans maken zij verfwaren. Het ver
schil is niet groot! Van Sijn, Wijt en de
Wed. Van Waesberge waren bekende
drukkerijen. Zowel in 1865 als in 1965 ko
men D Burger, Cornelder, Hudig en
Pieters, Seeuwen en Co. en Wambersie
en Zoon op de lijst van de cargadoors
voor. Gebrs. Van Uden's Scheepvaart
maatschappij staat in 1865 vermeld on
der de „Scheepsbevrachters." Als „Ree-
ders en boekhouders van Schepen" von
den wij 1865 een onderneming vermeld,
die thans onder „Scheepvaart" gerubri
ceerd is: Wm. Ruys en Zonen.
A. Zanino en J. Lopetro staan zowel
in 1865 als nu vermeld als schoorsteen
vegers- Dijkshoorn staat in 1865 vermeld
als een Manufacturenhandel, thans als
een „baby en kinderkleding magazijn".
De heren Meyer en Blessing nandelden
in 1865 in „Neurenberger Waren", thans
in „Speelgoed". In Gedistilleerd werd
toen en wordt nu nog gehandeld door:
Blankenheym en Nolet, Van Duiken,
Weyland en Co., Boll en Dunlop. H. Hel
lebrekers en Zonen, Johs. De Kuijper en
Zn, Hulstkamp en Zoon.en Molijn, M. P.
Pollen en Zoon Driessen maakte een
eeuw geleden al chocolade, Ad. Linden
leverde medische en chirurgische appa
raten, Klütgen deed in bedden. Meddens
verkocht 'dames- en herenkleding
De volgende hoofdjes zal men echter
in het boek van 1865 beslist niet vin
den: Accumulatorenbedrijven, Psycholo
gische Adviesbureaus, autobanden, auto
handel, bakfietsenverhuur, bars, belas
tingconsulenten, benzinestations, board,
elektriciteit, filmbedrijf, galvanisch be
drijf, golfplaten, isolatiebedrijven, kan
toormachines, lasapparten. motorenre
visie, oliestookinstallgties, pakkingen, pa
tates frites, radio's, reisbureaus, reclame
bureaus en televisie!
De wereldstad Antwerpen op vrijdagavond
de wmkels zijn open.
Man en vrouw met het wagentje op vrijdagavond
in de Supermarkt.
Kousen uitzoeken m de Innovation.
ER IS ER EEN
JARIG...
Da oude bisschop wordt
1700 en Kodijko "pas"
113 jaar. Maar één ding
hebben ze gemeen. Hun
surprises zijn gezien, het
"oh wat prachtig" is dan
niet van de lucht. En bij
een Kodijko surprise al
helemaal niet. Hier is 'n
keuze
LINGERIE
BADG0ED
ONTBIJT! INNEN
TAFELLAKENS
BEDLINNEN
PYAMA'S
en DUSTERS
Bij elke aankoop
5°/o KASSA SPAARB0NS
Nu 112 Jaar In 't weefgetouw
en Hofleveranciers (ook van U)
MEENT 31a J
TEL. 122200
„Wij hadden nooit gedacht, dat
het op vrijdagavond zo druk zou
worden", zei ons de h'eer Tanssels,
gérant van de supermarkt van de
Antwerpse Grand Bazar En
met een veelbetekenend gezicht
wees hij op de negen cassa's,
waarvoor het publiek zich Ver
drong om de gekochte levens
middelen te kunnen afrekenen.
„De proef is bijzonder goed ge
slaagd voegde hij er aan toe
Een dergelijk geluid hoorden
wij ook in de andere winkelbe
drijven in de Scheldestad, die
sinds twee maanden elke vrijdag
hun deuren open houden tot negen
uur. In de warenhuizen krijgt het
personeel, dat 's avonds werkt op
vrijdag, 's morgens vrij. Toch
wordt het 's avonds werken als
overwerk beschouwd en gehono
reerd.
De vrijdagse koopavond geeft inder
daad zoals de affiche zegt aan het
centrum van de stad een bijzonder ge
zellig aspect. Het is druk op Meir
en Keizerlei Niet alleen de grote
warenhuizen, maar ook een aantal klei
nere zaken doet aan de actie mee De
cafe s zitten vol. Naar gezegd wordt
heeft de televisie er al van te „lijden"
Het merkwaardigst is echter de
overgrote belangstelling voor de levens-
middelenzaken. Het lijkt of duizenden
Antwerpse huisvrouwen hun leven ver
anderd hebben en nu op vrijdagavond
voor het gezin gaan inkopen in gezel
schap van manlief, die natuurlijk ook
over alles zo zijn opinie heeft In de
zelfbedieningswinkels ziet men telkens
weer hetzelfde tafereel: de man achter
het wagentje en de vrouw, die er zo
van alles in deponeert!
Onwillekeurig moesten wij daar in
Antwerpen even aan Rotterdam denken,
aan de Lijnbaan en de Hoogstraat op
datzelfde tijdperk. Men kan er een ka
non afschieten Dergelijke koopavon
den kennen wij alleen „rond de feest
dagen". Hoe zou men «r is de Maasstad
tegenover staan?.
