Voortekenen bedriegen niet.
'f is uit met beeldende kunst
VAN DE PUBLIEKE
TRIBUNE
Piaa'iffPiw
PROEVE ENER KUNSTKRITIEK
Schuttevaer krijgt na 40 jaar
nieuw vaarreglement erdoor
COR VELDHOEN
Kamer van Koophandel acht haast
in kwestie Ahoy-hal gewenst
DE HAVENLOODS DOJNdLKDAG 9 DECEMBER 1965
t 4
By de kunstenaar leeft heit besef dat wij op het punt staan de grens te
bereiken. Wy beleven de ondergang van de beeldende kunst. Dat is in
wezen alleraardigst, omdat ons in de toekomst een geheel nieuwe pro
blematiek wacht. Wanneer dadelyk de mens niet meer behoeft te
werken (Constant: Nieuw-Babylon, Hollenbach: men-o-matic), zal de
vrijetijdsbesteding een van de urgentste problemen van de samenleving
zijn. Als men het vrijkomen van menselijke energie in goede banen zal
kunnen leiden, zal de creativiteit van de massa een zogenaamde artis
tieke uitlaat krijgen. Er zyn reeds veel beeldende kunstenaars die men
als voorlopers van deze vrijetydsbesteders kan beschouwen. Zij houden
zich bezig met zaken die volmaakt zinloos zijn.
Afgezien van het feit dat er betere
en snellere technieken zijn om tot het
gewenste doel te geraken, is schilderen
op zich een zeer ouderwetse bezigheid.
Wij reizen tenslotte ook niet met een
postkoets of een trekschuit. Deze post
koets wordt nu door een geestelijke
striptease langzaam aan de wilde ko
nijnen overgeleverd. Zij tieren welig bin
nen het vermolmde hout en scheppen
met hun vegetarische bekjes een situatie
die een zeer gezond kultureeel klimaat
moet betekenen. In een soort sociale
kramp regelen zij de toekomstige weg
van de horde. Maar zij zijn zlbh nau
welijks bewust dat zij zelf en met hen
het merendeel van de kunstenaars reeds
het .stempel van de horde dragen.
Zij bouwen aan de toekomst van
kunst, maar hun belangrijkste kwali
teit is het scheppen van een enorme doe-
het-zelf toestand. Daar zit natuurlijk een
charmante kant aan, maar ik kan niet
nalaten er doodziek van te worden. Con
stant heeft natuurlijk gelijk: zijn nieuwe
stad is om kopje te duikelen. Dat is
veel aardiger dan het vervaardigen van
kunstwerken, en masse door de massa.
Het lijkt mij zelfs veel grappiger, wan
neer die toekomstige niet-werkende
mens zich gaat bezig houden met het
determineren van paddestoelen.
Een tentoonstelling als „Taal en Te
ken" in het Haags Gemeentemuseum
was met al zijn educatieve kwaliteiten
een inleiding tot de ondergang. Het was
een zeer goede, populair-wetenschappe-
lijke cursus voor de toekomstige crea
tieve mens. Men behoefde niet eens
scherp op te letten om waar te nemen,
dat samensteller drs. H. van Haaren in
frezen bedoelde: de beeldende kunst
heeft zijn tijd gehad. Het ligt ternauwer
nood aan de beeldende kunst zelf. Het
is het complex van de bijverschijnselen
dat de doorslag heeft gegeven. Verf, lin
nen kwasten etc. Het is dus de kunste
naar duidelijk uit de hand gelopen. Dat
komt omdat hij zich meestal afsloot van
de sociale ontwikkelingen en de maat
schappij liet barsten.
Koffiekamer
DAAR was natuurlijk iets voor te zeg-
gen, want de samenleving heeft zich
nooit bar veel aangetrokken van haar
kunstenaars. De interesse is een ver
schijnsel van de laatste tijd. Nu is
het dus afgelopen. Verwacht u niet van
mij, dat ik ga opsommen waarom. De
redenering zou teveel met sentiment te
maken hebben, 1963 einde van de beel
dende kunst. Het is in feite waanzin om
een jaartal te noemen, maar ik stel het
vast omdat ik daar zin m heb Omdat
ik dit artikel schrijf en u met. Jakob
Zekveld schildert het portret van Johan
na ten Hoecke <18851963). 1963 ein
de van de beeldende kunst. Het heeft
alles met Johanna (de antieke mens die
een tijdperk afsluit), nog niets met Ja-
k°Ander?feiten die het einde aanduiden:
er schijnt eindelijk sprake te zyn van
een koffiekamer in museim B<£mans-
van Beuningen. Af en toe zie ik stralende
museumlieden lopen. Opmerkelijk. Vroe-
ger straalden zij niet. Zij de"ke"
lijk al aan de koffie. Terecht. Maar wat
te doen met Woody van Amen die hele
maal geen koffie lust? Of zou er toch
nog een Van Amen Corner komen voor
bierdrinkers? Voor het meubilair van de
ze coffee-room kan men het best bij
Uecker gaan kijken. Deze Duitse zero-
ist maakt tafels en stoelen, die hij van
duizenden spijkers voorziet Vooral voor
fakirs zijn het zeer gemakkelijke zitjes.
Het is zelfs op dit móment reeds won
derlijk! als men ziet dat Martial Raysse
en Yves Klein beiden voorlopers van
het einde ouderwets geworden zijn.
Museumkunst. De ontwikkeling gaat
snel De verf heeft de laatste kaart in
handen En daarna? Sinterklaas is jari„
geweest. Hij gaf het volk verf en kwas
ten. En dan moet je eens opletten. Bin
nenkort rukken de amateurs op AUes
ligt in de poeier. Tenslotte komt er (ge
lukkig) een pronunciamento. De Neder
landse Kunststichting neemt het staats
gezag in handen. Drs. Herman Swart
wordt president, Gustave Premier, Woo
dy minister voor Cultuur, Alam Teister
krijgt kerkelijke aangelegenheden, Fi-
cheroux wordt minister voor seksuele
hervorming, Ian Pieters financiën, Gust
Romijn economie, Henk de Vos scheep
vaart, Rinus Peters brandweer. Hans
Hollenbach wordt directeur van het Bu
reau tot uitgifte van rijvaardigheidsbe
wijzen. Hans Verwey president-commis
saris van de inmiddels genationaliseerde
Nederlandse brouwerijen, Joop van Tijn
wordt voorzitter van het Jongeren Vrij
willigers Programma en Joop Mekes
krijgt een claim op de gehele biljartin
dustrie. De regering wordt in een enorm
gebouw in Rotterdam gevestigd. Aan de
overkant van de straat is slechts één
kroeg. Ik word zelf kroegbaas. Het moet
tenslotte niet te gek worden.
Knipperlicht
HET zal u duidelijk zijn geworden,
dat één en ander zeer serieus wordt
voorbereid. Kijk dus goed om u heen.
Het kan elk ogenblik gebeuren. De voor
tekenen bedriegen niet. De schilderijen
staan al op straat. Herman de kelner:
„Een jaar geleden werkte ik in een café
aan de Wolphaertsbocht. Het vroor.
Avond. Er kwam een man in een col
bertjasje binnen. Onder zijn arm een
schilderij. Rillend van de kou vroeg hij
de barkeeper hoeveel een pils kostte.
60 cent. Geld tellen. Eentje dan. Ik
kwam net langs en zei: „Nogal luchtig
gekleed voor het jaargetijde, hè". Schil
der: „Ach, meneer, ik ben kunstschil
der. Wij hebben het niet zo rijk,
maar nu zit ik wel mooi in het schip,
want ik heb een schilderij in opdracht
gemaakt voor iemand hier in de straat.
Laat die vent nou een paar dagen de
stad uit wezen. Daar sta je dan. Ik
woon in Dordrecht, en ik zal u zeggen:
ik heb niet eens geld voor de terugreis."
Nu zat er toevallig in de hoek een
groenteboer zijn vrijgezellenavond te
vieren. Dus ik tegen die groenteboer:
„Zeg Piet, jij gaat toch trouwen. Heb
jij eigenlijk al een schilderij". Paniek,
want dat had-ie niet. Zijn vrienden, alle-
s denkende en werkende mens. WiJct de Samt-Phalle tekende er een. maal al een beetje in de olie, vonden
Springen en buitelen in Constants Nieuw Babyion het ook verschrikkelijk.
De hele bende naar de schilder. Schil
der uitleggen. „Het stelt een koperen pot
voor met bloemen. Kijk, ik ben nog een
schilder van de ouwe stempel. U ziet
dat de verf al gebarsten is. Ik schilder
namelijk altijd met ouwe verven. „Ieder
een vond het prachtig. Piet de groente
boer- ,Drie tientjes". Schilder: „Me
neer, van mijn opdrachtgever had ik ze
ven tientje gehad. En al zal ik naar
Dordt moeten lopen, voor drie tientjes
krijgt u het niet. Dat is mijn kunste
naarseer te na". Iedereen ontroerd
over zo'n echte artiest. Tenslotte werden
ze het eens over vier tientjes. Kunste
naar af.
Om één uur werd de club buiten de
deur gezet. Een van de vrienden van de
groenteboer droeg het schilderij. Zij lie
pen over de Wolphaertsbocht naar de
stoplichten, die om die tijd op oranje
knipperlicht staan. Een van de maats
kwam op het idee dat het oranje knip
perlicht betekende dat je niet mocht
oversteken. Zij hebben eerst een kwar
tier staan te wachten. Toen kreeg de
man met het schilderij een lumineuze in
val. Hij hield het doek voor zijn ge
zicht rende naar de overkant en sloeg
het óver het stoplicht. „Kom maar jon
gens, nou ken je het niet meer zien,
nou mag het. „Allemaal krom van het
lachen de straat over en naar huis. Het
schilderij lieten ze hangen.
De volgende dag kwam er een A.O.W.-
er binnen in het café: „Nou, dat was
me een feest met die groenteboer giste
ren, hè". Ik: „Ach". A.O.W.-er: „Man,
ik woon aan de overkant. Ik heb alles
gezien. Ze hebben ook nog een enorme
keet gehad met dat schüderij. „Her
man: „Welk schilderij?" Oude man:
„Nou, dat ouwe schilderij dat ik bij de
vuilnisbak gezet had. Dat hebben ze van
nacht nog door de stoplichten geslagen."
De voortekenen bedriegen niet. Voor
hetzelfde (of iets meer) geld was het
een Kandinsky geweest. Of een Zekveld.
JAN DONIA
Einde van de beeldende kunst. De schilder Mon Wolters laat zijn crouto haar tong
uitsteken
Bijna veertig jaar is de K.S.V. Schut
tevaer bezig geweest met het nieuwe
vaarregelement er door te krijgen, en
nu is het eindelijk zover. Er is een
groot aantal wijzigingen aangebracht,
die zonder twijfel belangrijk zijn. Voor-
schelde. België weigerde namelijk me
dewerking te verlenen aan het nieuwe.
Dit zal veel nadelen opleveren voor de
vaart op deze rivier in verband met de
havens Antwerpen en Gent.
Het nieuwe reglement is dus van toe-
al voor de watersport is het volgende passing op aUe Nederlandse birmenwate-
van belang: kleine schepen moeten ren uitgezonderd die, waar het Politie-
- reglement of het zeeaanvaringsreglement
van belang: kleine schepen
voortaan voor de grote wijken. Onder
kleine schepen worden verstaan vaar
tuigen tot 15 ton. Verder is het regie
van toepassing is.
ORGELCONCERTEN
Orgelbespeling in de Laurenskerk op
vrijdag 10 december om 12.45 uur door
André Verwoerd.
Zaterdag 11 december in dezelfde kerk,
8.15 uur, orgelconcert door Bernard Bar-
telink.
De organist Feike Asma geeft een con
cert in de Wilhelminakerk aan de Oran
jeboomstraat op zaterdag 11 december
TVe benedenbuurman was er kapot
van: de ruit en de vitrage ook,
maar dat was allemaal nog niet zo
erg als die dagelijkse burenruzie tus
sen zijn vrouw en bovenbuurman.
Waar het nou precies om ging bij die
ruzies werd niemand in de rechtzaal
duidelijk: „Dat prentenboek moet zich
koest houdenriep bovenbuurman
gesmoord; „anders sta ik niet voor
mezelf in".
Nu deed zich het geval voor, dat bo
venbuur al eerder niet voor zichzelf
instond. Dat was toen hij in een vlaag
van drift buurvrouws' vuilnisbakken
door het keukenraam en bovenlicht
naar binnen smeet wegens ergenis en
pijn over het getreiter van de bene
denbuur. „Hoe k
riep de officier
kunnen maken'
Bovenbuur haalde de schouders op;
„daar denk je op zulke momenten
niet aan, edelachtbareen wat dat
idee betreft", hij haalde even adem,
„nou ja die dingen stonden op de gang
voor het grijpen". De president knik
te: „idee stond op de gang",'noteerde
de griffier, terwijl de president het
voorhoofd fronste en zei, dat er altijd
iets moest gebeuren voor het rustig
werd.
„Maar het is zijn schuld", riep de
bovenbuurman uit, „als dat prenten
boek zich ingehouden had was er niets
gebeurd". Het prentenboek keek ver
schrikt op. „Dat is pure belediging",
zei de president, „nu kan ik ook nog
proces verbaal tegen u laten opmaken
wegens deze belediging".
Maar buurman-prentenboek schud
de het hoofd: „Hoeft niet edelachtbare.
Als ik die ruit en de vitrage maar
vergoed krijg. Edelachtbare knikte,
„Ik geloof dat er van beide kanten
schuld bestaat", onderbrak hij bene
denbuurman. „Jullie verdragen el
kaar nu eenmaal niet, met het gevolg
dat bij een hoge straf de ruzie weer
oplaait.
Bovenbuurman trok de schouders
op: „Ze moeten mijn vrouw met rust
laten en daarmee uit!" Benedenbuur
man wilde de zaak laten voor wat hij
was. Met inbegrip van schadevergoe
ding voor keukenraam, vitrage en
vloerbedekking zou hij overwegen de
vuilnisbakken elders onder te bren
gen en de vrouw van bovenbuurman
te negeren. Waarop edelachtbare bo
venbuurman veroordeelde tot een boe
te van f 40,- plus tien dagen met 2
jaar proeftijd. ..„en of bovenbuur
man de schade vóór januari 1966 wil
de betalen, anders moest hij tien da
gen zitten. Waarop bovenbuurman
hijgend en snuivend de zaal verliet
op weg naar
i nieuw idee..!
Ook een zaak van bruut geweld was
het epos van de 20-jarige sloper
die van mening was net zo sterk te
zijn als Anton Geesfnk. Teneinde de
daad bij het woord te voegen greep hij
de trapleuning in het portaal van de
woning van zijn verloofde en rukte het
geheel met een imposant gemak van
de muur.
Trieste noot in dit epos was de af
wezigheid van zijn beminde die der
halve het machtsvertoon van haar
reus van horen zeggen vernam. Om
het geheel in stijl van kracht en over
moed, den sterken eigen, af te ron
den trok de jongeman een mes om
een buurman, die tegen het verwijde
ren van de trapleuning protesteerde,
te bedreigen.
geman knikte: „ik drink de laatste tijd
nogal veel, edelachtbare. Ik zal het
wel geroepen hebben.." „En het is
toch zo'n aardige, rustige jongen",
onderbrak zijn raadsman, „als hij
niet drinkt is hij de kalmte zelf.."
„En toch is hij de schrik van de
buurt", zei de officier vinnig en hij
eiste zes maanden gevangenisstraf
omdat hij ook nog een brommer ge
stolen had. Waarna de president de
tenlastelegging nogeens van alle kan
ten bekeek en het geheel afrondde op
twintig weken gevangenisstraf met
aftrek en onder toezichtstelling van
het Leger des Heils.
YERWARMINGSPROBLEMEN
Vraag informatie o
Volautomatische mobiele
Heteluchtapparaten
bij
Technische Handelsonderneming
Volkomen veilig: afscheiding van gas en
hete Richt, automatische beveiliging.
Vraag demonstratie of documentatie over
verkoop of verhuur bij:
Technisch Bureau COR VELDHOEN,
Wilhelminakade 2, Rotterdam
Telefoon 17 05 22, afd. heaters.
r Nederland: N.V. Lnck-
Lonnekerbrugstraat 107, Enschede,
Telefoon 05420—10350.
past.
Een andere wijziging, die geharrewar
zal voorkomen is het onderscheid dat
voortaan gemaakt wordt tussen hoofd
en nevenvaaryvatèrs. Nevenvaarwaters
worden voortaan aangegeven door bord
jes, en schepen die daar op varen, moe
ten voorrang verlenen aan schepen die
zich op de hoofdvaarwaters bevinden.
De geschilpunten die schippers hadden
in verband met de Koningshaven en de
Nieuwe Maas in Rotterdam zijn hiermee
dan ook uit de wereld. Een ander punt
is, dat voortaan op de IJssel en Maas
baksboordswal gevaren mag worden. De
ze wijziging is toegepast in verband
met de stroming op deze rivieren.
De term „goed zeemanschap" is nu op
het hele reglement van toepassing m te
genstelling tot eerst, toen het maar op
enkele punten sloeg. Dit betekent dat de
schipper van de bepalingen moet afwij
ken als de omstandigheden dit eisen. De
schipper kan zelfs een boete krijgen ais jje hamer cue enige xija gen-
hij dit niet doet. In het nieuwe vaarre- dracht gaf tot het opstellen van
glement is geen rekening gehouden met port aangaande het hotelwezen
de nieuwe vaartechnieken van de laatste hodnn* nm He mneeliil
jaren Het oude dateert uit 1926 en ver
valt nu dus, behalve voor de Wester-
In de deze week gehouden vergadering
van de Kamer van Koophandel is door
haar voorzitter Ir. J. van den Berg mee
gedeeld, dat een „nota" door de burge
meester Is toegezegd over de resultaten
van het onderzoek over het Ahoyhal
vraagstuk.
Het standpunt van de Kamer in deze
is, dat zij de vestiging van een medische
faculteit in Rotterdam toejuicht, maar
dat zij een eventueel „luchtledig" op
tentoonstellingsgebied zou betreuren. Het
bestuur van de Kamer zal aan het ge-
haar medewerking zal verlenen,
wacht wordt nu op de nota. waarmede
zij haast gewenst acht.
tenflats. Dit hotel-gami kan 'n welkome
aanvulling vormen van het aantal lo
geerbedden in Rotterdam tijdens het
terdam, besloot c
overwegen van dt
tel-garni bij dt bouw vtn enkel# atuden- ten het stadscentrum.
Op verzoek van het college van B. en
W. zal de K.v.K. advies verlenen bij
het verstrekken van parkeerpenningen
door winkeliers, zoals dit door de Ver
eniging „Winkelpromenade Lijnbaan"
Aan B. en W. werd voorts ter kennis
gebracht dat de Kamer géén vaste koers
k?n uitstippelen inzake het winkelslui
tingsprobleem. De verenigingen in de
betrokken branches liepen daarvoor te
veel uiteen. Aanbevolen wordt met na
me voor de kapperszaken nog enig ge
duld te hebben. Zoals men weet staar,
de centrumzaken vrijwel tegengesteld
aan de verlangens van de kappers bui-
WAR p£NK OF ZÜLKB MomtiTEH NIET AAN
Zwaveltanker in H.I.
Ambacht te water
lada-Harrold, echtgenote van de direc
teur Verkoop van Shell Nederland Che
mie N.V.
Dit 1550 ton metende motorvracht
schip, dat de naam „Trisulca" zal dra
gen, is een naar Nederlands ontwerp ge
bouwd vaartuig, dat speciaal is ingericht
voor het vervoer van vloeibare zwavel
op de binnenwateren.
De opdrachtgevers, de tankrederij
Zwaans-Van den Heuvel N.V. te Dor
drecht, zullen deze zwaveltanker op 17
januari 1966 tijdens een officiële proef
vaart van de werf overnemen, waarna
het in charter zal varen voor Shell Ne
derland Chemie N.V. De „Trisulca" is
het 22e en tevens grootste schip van
Zwaans-Van den Heuvel N.V.
Nadat in mei de opdracht werd gege
ven aan scheepswerf Jonker Stans
N.V., volgden twee maanden van inten
sieve voorbereiding, waarbij proeven
werden genomen door de Technische Ho
geschool te Eindhoven en het lijnenplan
werd samengesteld in samenwerking met
het Scheepsbouwkundig Proefstation te
Wageningen. Het schip werd vervolgens
in de zeer korte tijd van 5 maanden ge
bouwd.
De losse ingebouwde ladingtanks met
een capaciteit van 1200 ton vloeibare
zwavel zijn rondom geheel geïsoleerd,
met 150 mm estasillan en F 57 en afge
dekt met gegalvaniseerde plaat. Ook de
onderzijde van het trunkdek is ter voor
koming van condenswater geïsoleerd
met hetzelfde materiaal ter dikte van
50 mm.
De tanks zijn voorzien van verwar-
mingsspiralen om de zwavel op een con
stante temperatuur van 135 graden C te
kunnen houden. De ketelinstallatie is m
het voorschip opgesteld; het verwar-
mingsmediüm is thermische olie.
Amerikaans negergezelschap
brengt „The prodigal son"
Een Amerikaans negergezelschap
heeft, zoals bekend, in begin 1963 een
nachtvoorstelling gegeven van de gospel
show „Black Nativity". Hetzelfde gezel
schap met als gaste de zangeres Marion
Williams, zal nu op vrijdag 17 en zater
dag 18 december een nachtvoorstelling
geven in het Luxor Theater. Zij brengen
dan „The prodigal son".
