„Gemeente laat ons verpauperen'
KUNSTENAARS KLAGEN STEEN EN REEN
KUNSTGEBITTEN
Ontspanningsavond voor
Schiedamse scholieren
Drukte in Schiedamse bouwerij
„Guillaume" houdt
culturele avonden
Voordrachtsavond
in Esperanto
Huisvrouwen actief
DE HAVENLOODS
15e jaargang no. 11
weekblad voor schiedam
donderdag 13 januari 1966
aan huis bezorgd in Schiedam en
OPLAGE 26.500
Combinaties met onze edities in Rotterdam, Vlaardingen,
Maassluis, Hoek v. Holland, en/of IJssel en Lekstreek
mogelijk:
TOTALE OPLAGE 22«.00»
onder accountantscontrole.
Redactie Schiedam: Leo 't Hart, Burg. v. Haarenlaan 916,
Telefoon 266900.
Aangesloten bij de Nederlandse Huis-aan-Huisblad Pers
WESTBLAAK 25, ROTTERDAM -fr TELEFOON 13.21.70 (5 lijnen) -fr POSTGIRO 18344 ADVERTENTIES TOT WOENSDAG 12 UUR UITGAVE STICHTING „DE JEUGDHAVEN"
"Y^ie de moeite neemt zich te verdiepen in de aangelegenheden van de
kunst en kunstenaars in Schiedam zal al spoedig tot de ontdekking
komen, dat hier en daar meer dan trieste toestanden bestaan, om het
bij deze zwakke aanduiding te laten. Dat is het eerste punt. Het tweede
is, dat er een veelkleurige verzameling van kunstenaars aanwezig is,
waarin het moeilijk is wegwijs te worden. Vervolgens blijkt er een
zekere animositeit in de kunstenaarswereld te zijn, waardoor beslist
niet van een eenheid kan worden gesproken. Bij dit alles voegt zich t
nijpend gebrek aan behoorlijke expositieruimte, hier en daar gepa;
gaande met ontbreken van werkruimte en een woonruimteprobleem.
.Wat ik 1)U niet kan begrijpen Is. dat al de financiën, want uiteraard moet e
Iedere student aan de Academie, die
allerlei subsidies in de vier jaar van
zijn studie totaal rond de tienduizend
gulden heeft gekost, na geslaagd te zijn
meteen maar aan zijn lot wordt over
gelaten. Niemand vangt hem op; hij
moet meteen maar rond zien te komen.
Dat kunnen velen niét: zij worden
vaak gedwongen hun kunstenaars loop
baan af te breken, want op den duur is
het niet meer vol te houden.
Wanneer de kunstenaar in de maat
schappij komt, dan moet hij een eigen
weg gaan volgen hetgeen ook al niet
zo eenvoudig is."
,,We staan financieel allemaal zwak
en dan is er nog de onderlinge rivali
teit." verzucht Harry Koster. ,.Er zijn
allerlei groepjes, die elkaar niet steu
nen, maar meestal afbreken."
„Het is waar, wij kunstenaars zijn in-
Het is eigenlijk moeilijk om ergens
met dit alles te beginnen. Men doolt in
de wereld van de kunstenaars rond,
maakt contacten en hoort verklaringen,
die in sommige opzichten lijnrecht te
genover elkaar staan.
We zijn bijvoorbeeld op het terrein
van de woongelegenheid vqpr kunste
naars op situaties zijn gestuit, die men
heden ten dage onmogelijk zou achten.
Daar staan verklaringen van anderen,
die het op het elk gebied in Schiedam
redelijk vinden.
Wat ons wel is gebleken: er bestaat
weinig contact onderling tussen de kunst-
breders, om het op deze gunstige wij
ze te omschrijven.
Mogelijk zijn er daarom ook de diver
se groeperingen in de toch niet zo bui
tengewoon grote kunstenaarswereld in
Schiedam. Daar is S.-45, de groep van
oudere kunstenaars; „Punt 4". de jon
gere generatie: voorts Galerie Wieg
man; de groep „Honger" exposan
ten; de groep kunstbeoefenaars uit „De
Spin" en er zullen er nog wel meer
Wie in wie
„Wie zijn eigenlijk nu de Schiedamse
kunstenaars" zo vroeg burgemeester
Roelfsema zich kortgeleden in een raads
vergadering af en het is te begrijpen,
dat ook de burgemeester dat terrein
nog niet in breedte en diepte heeft kun
nen peilen.
Nu zou dat allemaal zo erg nog niet
zijn, ware het niet, dat op een enkele
uitzondering na de hele Schiedamse
kunstenaarswereld maar wat ronddoolt.
Geruchten hebben de ronde gedaan,
dat de groep van S-45 in het pand
Broersveld 164 expositieruimte zou ver
krijgen, maar kunstschilder Jaap de
Raat verklaarde: „We willen eigenlijk
een andere ruimte om enkele malen per
jaar te exposeren. Een permanente ex
positieruimte komt ons te duur."
Hiertegenover staan gedachten dat
een dergelijke expositieruimte toch wel
het jaar rond te benutten zou zijn, in
dien alle kunstenaarsgroeperingen er ge
bruik van zouden maken. Het voordeel
zou zijn, dat het publiek gewend raakt
aan een' vaste plaats, waarin men iets
van Schiedamse kunstenaars kan zien
en kopen. Nu zijn zij verdeeld over vier,
vijf min of meer obscure lokaaltjes en
zoldertjes, waar niemand die zich niet
persé voelt aangetrokken tot de kunst
prestaties. lust voelt die te bezoeken.
Neem nu bv. de situatie zoals we die
aantroffen in het „atelier" van Harry
Koster die een onbewoonbaar huisje in
het Hofje aan de Buitenhavenweg heeft
kunnen betrekken. Toegegeven, een kun
stenaar eist geen luxueuze omgeving om
in te werken; mogelijk werkt hij het
prettigste daar, waar het een gezellige
rommel is, maar een vereiste is dat
ook weer niet. Koster is al blij met de
kamertjes. Hij heeft kortgeleden ook
Arno van Iperen in zijn huis opgenomen.
En met Amo is het een heel trieste ge.
gchiedenis.
REPARATIES
ie Kias werk vanaf f 5,— per reparatie
20-karaats gouden kroon f 17,50
U kunt er op wachten
INSTITUUT DENTILIA
Hoogstraat 40, R'dam, Tel. 010-126010.
Hier is een deel van het Schiedamse
kunstleven „gehuisvest' De foto
spreekt voor zichzelf.
Hij woonde met vrouw en kind in een
oud huisje aan de Zeestraat in Schie
dam, maar ,,woei" er uit. Dat wil zeg
gen, nadat bij de jongste hevige stor
men de ramen uit het huisje waren ge
fladderd, had de regen en alles wat de
weersomstandigheden nog meer mee
brachten, vrij spel.
„Het water stroomde gewoon langs de
muren." vertelt Arno. De huisbaas deed
er niets meer aan, zodat het verblijf in
de „woning" onmogelijk werd.
Toen trok mevrouw van Iperen met
het kind naar haar ouders in Amster
dam en Arno vond onderdak bij Harry
Koster, zowel wat werkruimte als slaap
gelegenheid betreft, hoewel Harry in zijn
woning aan de Korte Achterweg daar
ook allerminst ruim mee bedeeld is.
„Ik loop voortdurend naar Bureau
Huisvesting, maar daar schiet je niets
mee op," klaagt Arno. Tien maanden
geleden vestigde hij. zich in Schiedam,
na aan de Academie in Rotterdam te
zijn afgestudeerd.
„Het is op deze manier ook geen toe
stand; je werk' lijdt er zwaar onder, je
prestaties zijn niet op peil te houden,
als je onder deze omstandigheden moet
leven. Bovendien is het financieel ook
niet vol te houden. Ik ben niet te lui
om te werken, maar hoe kun je nu als
kunstenaar iets goeds presteren, wan
neer je op deze wijze verder het leven
door moet?", klaagt hij.
Rijbanen
Er zijn veel kunstenaars, die terwille
van hun bestaan allerlei bijbanen moe
ten nemen. Harry Raster heeft bijvoor
beeld twee nachten per week een baan
om er wat bij te verdienen. Overdag
probeert hij dan zijn schilderwerk te vol
brengen.
problemen bespraken.
„Dat betekent, ieder zoekt z'n eigen
weg op eigen terrein, hetgeen ook weer
met inhoudt, dat we ons opsluiten. Maar
je zoekt nu eenmaal degene die je ook
in je werk het naast staat. Je kunt niet
met alle kunstenaars contact onderhou
den."
Diet heeft geen klagen, zegt hij. Met
de Galery, die zijn vader Theo in de
Passage heeft, kan hij wel wat beginnen.
Trouwens, hij is ook wel bereid om
kunstenaars in moeilijkheden bij te
springen met zijn expositieruimte.
Dat deed hij bv., toen onlangs Cees
Bouw in de narigheid kwam, doordat
deze middenin een belangrijke expositie,
zijn garage „Honger" als expositieruim
te moest verlaten.
Voorts heeft Diet onlangs een mooie
opdracht gekregen voor het aanbrengen
van koper plastieken in de nieuwe Tuin
bouwschool te Barendrecht. En dan
heeft hij veel goede relaties in Rotter
dam.
Hij geeft wel toe dat op het gebied
der samenwerking tussen de kunstenaars
in Schiedam heel wat verbeterd zou kun
nen worden.
„Inderdaad, daar zijn er die er niet
tegenop kunnen. Het werk wordt dan af
geremd wanneer je ergens als losar-
beider moet gaan werken, raak je be
slist uit je concentratie. Sommigen lukt
het nog wel met een baantje als etaleur
of zo, dan blijf je tenminste nog enigs
zins in de lijn. Maar de routine, de
techniek zoals deze zich ook steeds meer
ontwikkelt, hou je dan moeilijker bij."
Minder pessimistisch was de kunst
schilder Cees v.d. Geer. „Er zijn div
se groepen, maar het is zo moeilijk
bepalen wie tot kunstenaar gerekend
moet worden. Naar mijn gevoelen zijn
dat degenen, die qua opleiding en studie
er aanspraak op kunnen maken en ook
als kunstenaar door hun prestaties als
zodanig geaccepteerd kunnen worden.
Enige coördinatie mocht er heus wel
zijn. Maar het werk verschil vaak zo
veel. De mensen van S. 45 behoren tot
de groep ouderen, daarnaast zijn er de
jongere mensen.
Sommigen van hen zitten goed. Nico
van Welzenis mag niet mopperen met
zijn ruimte aan de Rotterdamsedijk,
Frans van der Heiden zit veel in Rot
terdam eveneens Piet Stuyvenberg."
Over de gelegenheid tot exposeren in
het Stedelijk Museum in Schiedam is de
heer Van der Geer goed te spreken.
„Wanneer je werkelijk iets kunt bren
gen, is daar best een plaats voor je."
zo meent hij. „Er zijn soms indrukwek
kende collecties."
De heer Van der Geer vindt dus de
situatie in Schiedam niet zo kwaad. Hier
tegenover hebben we klachten gehoord,
dat Schiedamse kunstenaars slechts zel
den de kans krijgen in het Museum te
exposeren.
Cultuur eentrum
En nu is dan onlangs ook in de
gemeenteraad de mogelijkheid geop
perd, om in de directe omgeving van
het bekende Zakkendragers huisje een
soort cultuurcentrum in te richten.
Etyi belangrijk punt vormen meteen
flink gerestaureerd worden.
De vraag is ook. hoelang een derge-
ijk centrum het zal houden. Niettemin,
zijn we in Schiedam beslist niet ..over
belast" met culturele centra en een
klein stukje „Montmartre" zouden we
heus wel kunnen gebruiken en waarde-
Die cultuur behoeft dan beslist niet
beperkt te blijven tot die der schilder
kunst; er zijn veel meer mogelijkheden,
ook nog wel op zakelijk gebied.
De vraag is maar: wat kan en wil
de gemeente in deze werkelijk afschu
welijke situatie gaan doen. Een afschu
welijke situatie voor min of meer „zwer
vende" kunstenaars, zonder huisvesting,
zonder werkruimt een zonder expositie
mogelijkheden. Een cultuurcentrum zou
hen te hulp kunnen komen in de ver
koopkeuzen. Wanneer het weer op een
verbrokkelen aangaat en met het
Broersveld lijkt het daarop verbetert
dé situatie beslist niet.
Men heeft in deze tijd de mond vol
over „cultuur", maar wanneer men
intussen degenen die daarvoor daadwer
kelijk een bijdrage leveren, laat ver
pauperen, dan is dit' een aanklacht te
gen deze „cultuurtijd".
We menen, dat indien er iets gedaan
kan worden (en dat kan o.i.i. het ge
meentebestuur de oren niet kan laten
hangen naar degenen die door welke
omstandigheden dan ook, hét sterkste
staan, maar dat ook de stem van de
zwakke kunstbroeders gehoord dient te
Als Schiedam met de tijd mee wil
groeien, en dat wil het, mag.de cultudr
en de kunst niet achter blijven en kan
niet mét fraaie woorden worden vol-
Voorlopig is er althans wat de accom
modatie van de plaatselijke kunstenaars
betreft, nog niet zoveel reden om trots
op te zijn!
Plannen zijn geopperd, om nabij het Zakkendragershuisje een cultuurcentrum
in te richten in „Montmartre-stijl".
PMAN JUWELIER
- SCHIEDAM
ZWARTJANSTR.
Het bestuur van de Schiedamse HBS-
vereniging „Onder Ons" deelt mee, dat
in de half januari te houden ledenver
gadering, kaarten verkocht zullen wor
den voor de bijzondere avond die op 29
januari plaats vindt. Dan treedt nl. de
bekende beatgroep „The Golden
Earrings" op voor leden van „Catena"
en „Onder Ons". Dit bijzondere evene
ment wordt in de eerste plaatst toegan
kelijk gesteld voor leerlingen uit de 2e,
3e. 4e, en 5e klassen. Er is op 27 ja
nuari een Instuif voor de leerlingen van
de eerste klassen, met sketches, spelle
tjes en dansen.
In februari staat er een carnavals
avond op het programma. Verwacht
wordt dat iedereen gekostumeerd ver
schijnt. In"maart krijgen de eerste-klas-
sers een avond. Op 19 maart is er een
feestavond waarin een blijspel wordt op
gevoerd. Hierbij wordt gedacht aan „De
tante van Charlie". Deze avond is dan
weer voor alle klassen bestemd, maar
de eerste-klassers moeten om gezond
heidsredenen" voor 12 uur op straat
worden gezet. Het bal wordt dan om
twee uur gesloten.
In het culturele vlak 1» besloten in
april een Engelse middag en een Fran-
Het gemeentebestuur van Schiedam
heeft o.a. de volgende bouwvergunningen
verleend: Suikerwerkfabriek DOVO al
hier, tot verbouwing van het fabrieks
pand aan de Westerkade 24, omvattende
het maken van een verdieping achter het
hoofdgebouw; N.V. Vereenigde Glasfa
brieken alhier, tot wijziging van de voor
gevel van de rijwielstalling op het per
ceel Buitenhavenweg 114-116, omvattend
het vervangen van de wand van glazen
bouwstenen door een wand van metsel
werk; N.V. Vereenigde Glasfabrieken al
hier. tot het maken van een terreinaf
scheiding op een terrein aan de Buiten
havenweg 114-116; N.V. Hoogewerff Cha-
bot Visser's Wijnhandel N.V. Van
Straalen Monsieur Erkelens alhier, tot
de bouw van een bedrijfspand voor de
opslag en verwerking van gedistilleerd
op het perceel Westvest 18; Esso Ne
derland N.V. te 's-Gravenhage, tot de
bouw van een nieuwe kiosk bij het ben-
zirieverkoopstation aan de Rotterdamse
dijk (noordzijde); Bestuur van de Dr.
Noletstichting alhier, tot het bouwen van
een beddenhuis (uitbreiding bestaand zie
kenhuis) op een terrein aan de Penning-
laan; C. A. Dudewski te Rotterdam, tot
verbouwing van het pand Broersveld 163,
omvattende het vergroten en wijzigen
van de begane grondverdiepingN.V.
Distilleerderij en Wijnhandel Gatellier en
Co. alhier, tot de bouw van een opslag
loods op het open terrein achter het pand
Van Cleeffstraat 16; J. van Elk te Vlaar
dingen, tot de bouw van een bungalow
met garage op een terrein gelegen aan
de Laan van Spaland 14.
se avond te geven. Des middags een
tea-party", met thé-dansant en lezing
over Engeland. Des avonds een lezing
over Frankrijk en een maaltijd met
haas, stokbrood en Franse wijn. Deze
avond staat dan onder leiding van de
leraar natuurkunde drs. H. P. L. Koe
nen. Het programma voor de Engelse
middag moet nog worden geregeld,
maar zal waarschijnlijk alleen voor 4e
en 5e klassers met introducés toegan
kelijk zijn. Dan volgt op 30 april het tra
ditionele „Koninginnebal" terwijl voor
juni nog enkele malen een instuif wordt
gehouden.
Op 28, 29 en 30 juni is er weer het
sporttoernooi, dat de volgende spo-rten
zal omvatten: basketbal (meisjes en
jongens» tafeltennis, (jongens) softbal
(meisjes en jongens), hockey (jongens
en meisjes mixed). Dit toernooi zal drie
dagen duren en zal gespeeld worden
op de velden van het gemeente-lyceum
en in de zalen van het Groen van Prin-
sterer Lyceum te Vlaardingen.
Deelnemende schoolverenigingen zijn
die van 't gemeentelijk lyceum, Catena.
Groen van Prinsterer Lyceum. Üniver-
sia. het lyceum-noord uit Rotterdam, de
R.M.B.S. en M.M.S. uit Schiedam, On
der Ons.
Tot besluit van het toernooi volgt dan
In juni in de Rotterdamse Rivièrahal
een groot bal, waaraan medewerking
wordt verleend o.m. door de Haagse
beatgroep „The Motions Dit bal begint
om 8 uur en eindigt om 2 uur.
BLANC DE BOEUF
OSSEWIT
Het Belgische frituurvet, steannevrlj.
VRAAG UW WINKELIER
Diepvriesverpakking met
GRATIS SPELDJE
Harry Koster en Arno van Iperen
delen kunstbroederlijk deze atelier
ruimte, nadat Arno uit zijn woning"
aan de Zeestraat was gestormd en zijn
vrouw met kind bij haar ouders in
Amsterdam de toevlucht moest nemen.
Kunstenaars worden in Schiedam
beslist niet verwendHarry Kos
ter kon onlangs in „Picture" te Dor
drecht een expositie houden.
Dat de zes jaar oude jazzsociëteit
„Guillaume" nog vol levenslust zit,
blijkt wel uit het feit dat het bestuur
regelmatig op de woensdagavond cultu
rele avonden wil gaan organiseren in
Maison Tivoli.
Iedere woensdagavond om de veertien
dagen zullen er chansonniers, cabare
tiers en anderen komen. Ook zullen er
platenavonden en lezingen worden gehou
den.
Verder zullen de leden zich die avon
den kunnen verdiepen in de diverse
jazzbladen en andere interessante lec
tuur, die te hunner beschikking zal lig
gen.
Het programma van de eerste avond
vermeldt een optreden van het Isra
ëlisch duo ,,Kol Simehah" en de Rotter
damse chansonnier Han Peekei. De eer
ste avond is op 12 januari. De twee
de avond zal worden gehouden op woens
dag 26 januari a.s. en is tevens bedoeld
als experiment. Als dit slaagt zal het
bestuur verder gaan met de organisatie
van deze avonden naast de wekelijkse
jazzavonden op zaterdag.
Het Rotterdams Esperanto Komitee
belegt op zaterdag 15 januari 's avonds
om 8 uur een bijeenkomst in de zaal
van de doopsgezinde kerk, aan de Noord-
molenwerf(Delftsevaart)
Op algemeen verzoek zal de Russische
toneelspeler Nikolaj Rytjkov opnieuw
voor de Esperantisten uit Rotterdam en
omgeving een voorstelling geven en
thans met een gevarieerd en zelf geko
zen programma uit de Esperanto-litera-
tuur een gehele avond verzorgen. Dit
optreden, afwisselend serieus en vro
lijk, bestaat uit verhalen, gedichten, mo
nologen en fragmenten uit toneelstukken
De Russische kunstenaar, die etn
rondreis door Nederland maakt en daar
na op toernee door andere landen gaat,
bezet nu in Moskou, na aldaar de to
neelschool te hebben bezocht een voor
aanstaande plaats in een van de voor
naamste toneelgezelschappen. In de Es-
perantobeweging geniet hij een grote re
putatie door zijn indrukwekkende voor
stellingen in de diverse Internationale
congressen.
De afdeling Schiedam van de Neder
landse Vereniging van Huisvrouwen,
heeft voor de maand januari weer diver
se activiteiten op het programma staan.
Zo is et woensdag 19 januari in Ire
ne een filinmiddag, waarin de heer L.
Nijhuis uif Rotterdam een lezing zal hou
den ove» d'e postkoetsrit IstanbulRot
terdam. Hij maakte die tocht zelf mee.
Hierover worden twee filmpjes vertoond
en voorts is- er een documentaire over
Griekenland.
Op 25 januari is er om 2 uur in Irene
een bridgecursus onder leiding van de
heer Popma terwijl op 18 en 25 januari
in het gymnastieklokaal der Schiedamse
Huishoud- en Industrieschool gymnas
tiekles wordt gegeven, 's morgens half
tien en half elf. Woensdag '19 januari is
er een rondleiding door museum Boy
mans te Rotterdam, als eerste van een
serie van zes rondleidingen.
In februari vindt de ledenvergadering
plaats, waarin mevr. Kortrijk als be
stuurslid zal aftreden er
d. Sloot—van Weert
wordt voorgedragen.
A. v
de vacature
metaal
vaklieden
pagina
„The Sandpiper" in de
Passage
Vanaf donderdag-tot en met volgende
week woensdag, brengt Het Passage
Theater in Schiedam de film „The Sand
piper". De schilderes Laura Reynolds
leidt met haar 9-jarig zoontje Danny een
onconventioneel leven, frank en vrij, in
een huis aan een verlaten strand in de
nabijheid van San Francisco. Als Danny
uit nieuwsgierigheid naar „het plezier
van het doden" een hert doodt, wordt
Laura gedwongen Dannj naar een kost
school te sturen, San Simeon.
Het hoofd van deze school is Dr. Hewitt
een Episcopaals geestelijke. Dr. Hewitt
neemt Danny op zijn school en het blijkt
al spoedig, dat hij een zeer intelligente
jongen is Dr. Hewitt voelt zich op een
vreemde manier aangetrokken door Lau-
'ra's vrouwelijkheid en diepe emotionali
teit. Steeds méér verdiepen zich zijn ge
voelens voor Laura en op een avond
bekent hij haar. dat hij haar in al haar
schoonheid begeert. Dit is het begin van
een verhouding, die van het begin af
gedoemd is om tot een catastrophe te
leiden.