H. de Mos, oud-zeeman, stichtte wasserette in Schiedam AMERIKAANSE WASINRICHTINGEN IN NEDERLAND Oud-wethoudster van Schiedam overleden Schiedam houdt dit jaar een avondvierdaagse Vragen en antwoorden over kunstijsbaanplannen KUNSTGEBITTEN DE HAVENLOODS weekblad voor sehiedam 15e jaargang no. 13 donderdag 27 januari 1966 OPLAGE 26.500 Combinaties met onze edities in Rotterdam, Vlaardingen, Maassluis, Hoek v. Holland, en/of IJssel en Lekstreek mogelijk: TOTALE OPLAGE 22R.OIMI onder accountantscontrole. Redactie Schiedam: Leo 't Hart, Burg. v. Haarenlaan 916, Telefoon 266900. Aangesloten bij de Nederlandse Huis-aan-Huisblad Perj WESTBLAAK 25, ROTTERDAM ft TELEFOON 13.21.70 (5 lijnen) ft POSTGIRO 18344 ft ADVERTENTIES TOT WOENSDAG 12 UUR ft UITGAVE STICHTING „DE JEUGDHAVEN" ULTRA-VIOLET, een gezegde, dat door de kustvaarder en L)e tijden veranderen en wij met hen,,, eeuwen heen een waarheid bleek. De heer H. M. de Mos; was vroeger kapitein op beheert nu een wasserette in Schiedam. In het verleden bogen de huismoeders zich met opgestroopte mou wen en bezweet gelaat over de waskuip; nu zitten ze een tijdschrift te lezen, terwijl de machine voor haar de was doet. Sinds de wasserette zijn intrede heeft gedaan, is er in het huishou delijk leven heel wat veranderd! „Och," zegt mevr. S. van Heyningen-Evering, ..eigenlijk weet ik niet beter, want sinds ik getrouwd ben, doe ik de was in de wasserette, maar anders zou He echt niet weten, wat ik moest beginnen. Een paar jaar geleden helemaal niet, want toen woonden we nog op kamers, maar al hebben we nu een eigen huis', wat zou het allemaal een narigheid geven, vooral met hel drogen." Een klan' die de moderne wasserij dus wel weet te waarderen! Het is geen wonder dat die wasseret- ten een vliegende start in ons land heb ben gekregen. Het is een Amerikaanse import, zoals trouwens zoveel dat de huisvrouw in haar taak is komen hel pen, zoals bijvoorbeeld stofzuigers, de bordenwassers om die twee maar naast elkaar te noemen. De wasserettes had den de Amerikaanse vrouwen helpen verwennen en die bezaten er natuurlijk geen alleenrecht op. Het duurde niet zo lang, of ook in ons land kregen zij be kendheid. De wasserette van de heer De Mos in Schiedam behoorde bij de eerste zeven die in ons land de moderne was dag kwam brengen. Daaraan is voor de heer De Mos zelf een geschiedenis verbonden. Zoals gezegd, was hij kapitein op een kustvaartuig. Niet dat het varen hem niet aanstond, maar ja. het verging hem zoals het vele zeelieden vergaat. Een maal getrouwd, dan gaat moeder de vrouw en het gezin een woordje mee spreken. Heel vaak het beslissende v.oord: br.an aan de wal. Dus kwam de heer De Mos dan voor anker en stelde zich de vraag: wat nu"> Het was in de tijd, -toen over de wasserettes nog maar geduisterd werd; zij waren in ons land beslist nog geer, gemeengoed. „Kaar ik zag er wel w it iqók -verklaart^de beer De Mos en pij heeTt goed gekw.v. De huismoeders waren veelal nog ver knocht aan de wasmachine, elektrisch gedreven of i Bovendien, wie ging op stap? Maar de ouds waren ook al De heer H. M. de Mos: Van kustvaartuig Te Ütrecht waar zij de laatste jaren woonde is op Pl-jarige leeftijd overle den mevrouw H. Benthem-dc Wilde die van nov. 1945 tot januari 1949 wethou der voor Sociale Zaken en onderwijs van Schiedam is geweest. In september 1927 werd mevr. Ben- them voor de P.v.d.A. lid van de ge meenteraad, welke taak zij tot 1940 bleef waarnemen. Na de bevrijding werd zij benoemd tot wethoudster, waarna zij bij het bereiken van de 65-jarige leef tijd aftrad. Door haar werk in de illegaliteit ge durende de bezettingsjaren, bracht me vr. Van Benthem enige tijd in Duitse gevangenschap door. BLANC DE BOEUF OSSEWIT Het Belgische frituurvet, stearmevrlj, VRAAG UW WINKELIER Tn tegenstelling met de voorafgaande jaren wordt er dit jaar in Schie dam één avondvierdaagse georganiseerd. Dit is het resultaat van de vergadering die werd gehouden in gebouw Sursum Corda". Bij deze vergadering waren de plaatselijke wandelverenigingen en de Plaatselijke Regelings Commissie van de N.W.B. vertegenwoordigd- Er is een commissie voor de gecombineerde avondvierdaagse in Schiedam samenge steld. Deze commissie bestaat uit de P.R.C. van de N.W.B. en de wandelver- enigingen: D.S-T., Schiedam-Zuid, SWV èn OV, Trekvogels en de Wandelvrien den. De nieuwe commissie van de ge combineerde avondvierdaagse is van mening dat dit samengaan geheel ten goede komt aan de wandelaars. Men zal trachten deze avondvierdaagse te la ten uitgroeien tot één groot wandelfes tijn. Het lid van de gemeenteraad van Schiedam, dc heer II. W. Metaal (KVP) heeft onlangs aan B. en W. vragen ge steld In verband met bepaalde medede lingen over plannen tot aanleg van een kunstijsbaan in Schiedam. Het raadslid meende, dat de gemeente Schiedam bij het project blijkens publicaties betrok ken is op de volgende punten: A. De uitgifte van de grond op de in het artikel vermelde plaats; b. stede bouwkundig, aangezien dit artikel ver meldt, dat niet alleen een zeer groot koel- en vrieshuis is geprojecteerd, maar dat het project op de eerste verdieping tevens plaats biedt voor een winkelcen trum en dat het de bedoeling is restau rantbedrijven in te richten en andere scheppen; c. STOOPMAN JUWELIER ZWARTJANSTR verkeerstechnisch, aangezien het com plex niet alleen het zware verkeer zal aantrekken, maar ook de drukte uit de gehele provincie Zuid-Holland en daar buiten van bezoekers aan de ijsbaan. Naast de parkeermogelijkheid op het dak van het complex zal ook niet onbelang rijke parkeerruimte bij het complex moeten worden gereserveerd. Gevraagd werd of het college bevesti gen kan, dat 1. dit project aantrekkelijk is zowel voor de Sehiedamse ijssport als voor deze gemeente in zijn geheel: 2. 2. het College achter deze plannen staat; 3 zich reeds beraden heeft over punten in de vorige vraag genoemd en de fi nanciële consequenties daarvan? B. en W. antwoorden hierop: „Uiter aard is de gemeente onder meer met betrekking tot genoemde aspecten bij het in bovengenoemd bericht bedoelde project betrokken. Ongetwijfeld heeft dit project aantrek kelijke aspecten zowel voor de Sehie damse ijssport als voor de gemeente in zijn geheel. Wij blijven in contact met dc initiatiefnemers en zullen ons over alle aspecten van deze zaak nader be raden zodra ons door genoemde initia tiefnemers concrete voorstellen of ver zoeken zullen worden gedaan. In dit sta dium van de zaak is het ons niet moge lijk de raad verdere inlichtingen te ver strekken. Zowel de K.N.B.v.LO. en de N.W.B. zijn al jarenlang van mening dat het eens tot een fusie moet komen. Een controverse tussen beide partijen heeft dit echter in het verleden verhinderd. Op de vergadering van zaterdag j.l. heeft men dan ook het verleden in de doofpot gestopt. Onder, leiding van de heer A. de Jong, die namens de S.B L.O. de voorzittershamer han1 eerde, is men dan ook tot positieve resultaten gekomen. De vertegenwoordigers van de S.B.L.O., de heren A. de Jong en J van Oud'heus- den zijn uiterst tevreden over het ver loop van de gevoerde besprekingen in tegenstelling tot vorige vergaderingen. De S.B.L.O. staat dan ook volledig ach ter het samengaan van beide avondvier daagsen en heeft de medewerking op ve lerlei gebied reeds toegezegd. De vele technische moeilijkheden die bij een zo massaal sportevenement aanwezig zijn, heeft men aan alle kanten bekeken en voor het grootste gedeelte al tot een op lossing weten te brengen. Over bepaalde verschilpunten die bij beide avondvierdaagsen bestaan heeft men een, voor beide partijen bevredi gende oplossing gevonden. Zo zal iedere deelnemer zijn voorkeur kenbaar kunnen maken wat de herinneringen betreft. Men kan dus een keuze maken tussen de herinnering van de N.W.B. en die van de K.N.B.v.L.O. Voor iedere deel nemer zal ook het inschrijfgeld gelijk zijn. Voor de junioren zal dit f 1,- be dragen en voor de senioren fl,50 In verband met de steeds stijgende kosten heeft men dit bedrag niet lager kunnen stellen. De commissie verwacht dat dit jaar ongeveer 3000 wandelaars aan dit eveqement zullen deelnemen. Een definitieve startplaats is hiervoor nog niet gevonden. De gedachten zijn reeds uitgegaan naar de te zijner tijd klaar komende sporthal. Zelfs als dit financieel te verantwoorden is heeft de ze toch nog het nadeel dat deze voor kinderen van 8 a 9 jaar te veel buiten het centrum gelegen is. De commissie is van plan de gecom bineerde avondvierdaagse te organiseren op 14. 15, 16 en 17 juni. Maandag, 13 juni zal dan gebruikt worden als inhaal- dag, dus voor deelnemers die op een van de avonden verhinderd zijn. Tevens bestaat dan de mogelijkheid om op de inhaaldag bij de start in te schrijven. klant, integendeel, met geld en goede woorden werd dan weieens een klant aangenomen. En menige huismoeder zag als een berg tegen de wasdag op. vaak niet eens zozeer vanwege het wassen zelf, maar meer door het droogprobleem. Vooral op ..natte dagen" die in ons land immers zo talrijk zijn, ,,zat" men mót de was Dan kwamen er drooglijnen in de keu ken m de gang en in de nacht ook in de huiskamer. Dat drogen van de was, betekende een ..temptatie". En toen de^ den de wasserettes hun intree. Men stoof er. ni.e* °P af, naar goed vaderlandse principes werd ook hier de kat eens uit de boom gekeken. Maar die bleek er al vrij spoedig uit te komen. Toen de roep en de roem zich verspreidde, slop» het de andere kant uit. Overal verschenen de wasserettes; het werd voor sommige ex ploitanten een strijd op leven en dood. De heer De Mos weet daar ook van te vertellen. ,,De fabrikanten van machines zetten die dingen overal neer. In sommige wijken werden soms een paar wasserettes ingericht en ik heb daar zelf heel wat last van ondervonden. Maar ik heb het gehaald.'' Niet omdat men de vroegere scheepskapitein zo'n aardige kerel vond maar ondat de heer De Mos begreep, dat de was voor 1 en Nejleriandsi' vrouw peil .-.tuk van haar lev.rit betekwit. Le 'nv.r De Mos ha-e n.l. eerst enkele Amerikaanse machines in zijn zaak aan de West Fran- kelandsestraat in Schiedam laten plaat sen. Die werkten volgens het - thans verouderde systeem van heet water en bleekwater. Vooral dit laatste werd niet zo erg door de huismoeders gewaar deerd. omdat de goederen er nogal door te lijden hebben. Toen een Nederlandse ontdekking werd gedaan voor een betere machine, die in Duitsland werd vervaar digd liet de heer De Mos er meteen acht van plaatsen, Dit systeem werkt volgens hoge druk. zodat alleen stoom wordt dporgevoerd in dc wasketels. Het is nu maar een scha kelsysteem van een eerste was en een tweede was en naspoelen. Dat kan de was desgewenst door de centrifuge om het laatste restje vocht er uit te halen om vervolgens in de droogtrommels er staan er vijf de laatste behande ling te ondergaan. In een qur tijd is de vuile was in een heldere omgetoverd en kan de kast in. UET waardering kan men denken aan de huismoeder van vroeger, die voor dag en dauw opstond, soms zelf voor een cent per emmer water haalde in de büurtstokerij, om dan zwetend en hijgend met de zware stamper het was goed in de ton te bewerken. Op een plank werd met behulp van de groene zeep het wasgoed schoon en stuk ge boend, waarna de narigheden van het drogen zich lieten gelden. De moderne vrouw hield er iater een wasmachine op na, veelal met eigen handkracht bewerkt. ,,Dit gaat er nooit meer uit", zegt de heer De Mos en hij weet waar over hij praat. Want de huismoeders uit ..zijn" wijk blijken tevreden klanten te zijn. ..Weet u, ik hou van een. goed scho ne was en ik iïnm hief meestal twee maal per week", vertelt oils mevr. van Heyningen: ,,Ik heb zondags niet graag vuil wasgoed in huis. En met het sys teem hier, krijg je een prachtig heldere was". Staan daar de Nederlandse vrou wen niet om bekend in het buitenland' En een zwaar karwei is het tegen woordig niet meer. een kind kan de was doen. Dat doet dan ook de 13-jarige Tru dy Noordhoek. Moeder heeft met vijf kinderen de handen heus wel vol, voor al op vrijdag. En Trudy is handig genoeg in huishoudelijk werk. ..Dat doe ik graag" ..doet" Trudy de was Ze weet precies hoe heeft te behandelen, zo te zeggen, gaar :s trommel gaat. Hoe a moeten in deze tijd v zing, Van inwoning en indien de wasserettes niet zorgden? De heer De Mos houdt er wel wat toezicht op; niet iedere huismoeder is mechanisch geschoold. En er zit in zo'n wasserij altijd nog voor tegen een bekent ze. Düs voor het gezin. de machines n in de droog- dat allerrn kleine behul- t al niet meer, Trudy Noordhoek doet de i r het Aannemer betaalde schade volkstuinen De gemeenteraadvan Schiedam be sloot in november van het vorig jaar tot het voeren van rechtsgeding te gen aannemingsbedrijf Oosterwijk N.V en Boele en Oosterwijk N.V. wegens schade aan het volkstuinencomplex Vp sluizen, als gevolg van breuk in een persleiding. Aangezien het schadebedrag inmiddels is betaald, kan het 'besluit nu worden ingetrokken. kind de was kan doen. waarom kan ik het dan niet?" is het standpunt van de heer Van Straten uit Maasland. ton aan investeringen, dus let op de machines! De beambte L. van Straten uit Maas land gaat zo nu en dan met zijn vrouw in Schiedam winkelen. Terwijl moeder de vrouw dan de boodschappen haalt, doet de heer Van Straten de was. „Waarom niei, als een kind het k&n, dan kan ik het toch zeker ook wel is de opvatting van de heer Van Straten. ,,Kijk, met die wasserettes is het echt geen kunst meer; je hebt je niet druk te maken over boenen en wringen, over sop maken en wat er al meer bij te pas komt. Je geld in de gleuf en de zaak draait." Hij „haalt" de was even door de centrifuge en met de schone was plus boodschappen keert het echt paar van de Sehiedamse rit naar Maas land terug. In februari 1961 begon de heet De Mos dan als één van de eersten in Schiedam het wasserijbedrijf voor de huisvrouw. Voor f 5.- f 6,- voor een was van vijf personen is zij van iedere narig heid af. In sommige nieuwere woningen zijn dan lavettes ingebouwd of is een moderne wasmachine en centrifuge ge plaatst. Maar wie helemaal geen ..rom mel" aan huis wil hebben, vindt in deze wasserettes al hetgeen men wensen kan. De kleine behuizing, de echtparen op een enkele kamer, de kamerbewoonster en bewoner, voor hen allen heeft de moder ne vinding uitkomst gebracht. De heer De Mos heeft op het goede paard gewed. Of hij niet naar zee terugver langt? Wie stelt nu eigenlijk zo'n vraag aan een zeeman, per slot van rekening weet iemand die nog nooit gevaren heeft niet hoe een zeeman leeft, zoals het be kende lied leert. De heer De Mos ziet ons een poosje aan, hij vertoeft be slist met zijn gedachten weer op zee. Maar hij staat in de wasserette Opheffing poldervaart kost 3 miljoen De gemeenteraad van Schiedam heeft op 22 februari 1965 ingestemd met het voorstel van B. en W. inzake de ophef fing van de Poldervaart. Toen is ervan uitgegaan, dat de kos ten voor de gemeente f 2.843.275 zouden bedragen, aan welk bedrag voorshands kan worden vastgehouden. Overeenkomstig het voorstel besloot de raad tevens de kredietverlening nader te zullen regelen, afhankelijk van de vor deringen van de voorgenomen werken en de financiële mogelijkheden. Inmiddels zijn deze werken aangevan gen. De eerste declaratie, nl. voor het aandeel in de kosten ter voorbereiding van de bouw van het gemaal bij de Farksluizen in Rotterdam is ontvangen. B. en W. merken hierbij nog op. dat de provincie de voor-financiering op zich heeft genomen. Voor zover thans kan worden bezien moet er rekening mede worden gehou den, dat tot 1 november 1966 f 702.000 zal moeten worden betaald. Het is dan ook noodzakelijk dat thans tot de kredietverlening, en uit een oog punt van efficiency tot het volle bedrag, overgaat. In verband met de financiële mogelijkheden, dient in eerste instantie echter een comptabiliteitsbesluit te wor den genémen tot evengenoemd bedrag van f 702.000. REPARATIES le klas werk vanaf J 5,— pei reparatu- U kunt er op wachten INSTITUUT DENTILIA Hoogstraat «I, R'aani, Tel Olo-lZSoio

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Havenloods | 1966 | | pagina 1