ERKENRODE:
hoopvol keerpunt voor
gehandicapte jonge mensen
lp i (IR! 'ir
Minister Biesheuvel
opent 15e ROKA
WERKENRODE -
voor vele tientallen lichamelijk gehandi
capte jonge mensen, enige plaats waar
zij voor een technisch vak kunnen wor
den opgeleid. En waar zij kunnen tonen
geen stakkers te zijn.
Negentienjarige Bé de Weerd uit De
venter, vanuit zijn rolstoel vaardig een
draaibank bedienend: „Zonder Werken-
rode zou ik nooit een vak hebben kun
nen leren. Dan zouden wij nooit kunnen
bereiken wat wij nu bereiken kunnen".
Zestienjarige Jos Hebben uit het Lim
burgse Heythuizen, in 1957 door polio aan
de linkerarm getroffen: „Als Werkenrode
er niet was geweest, zou ik, mèt tegen
zin, naar een kantoor zijn gegaan. Ik ben
nu' machinebankwerker, maar ik wil
graag elektromonteur worden".
Achttienjarige Jos uit Groningen, sinds
zijn geboorte over beide benen gehandi
capt: „Soms ben ik daar wel neerslach
tig om, maar het feit dat ik nu een vak
kan leren, helpt me daar wel overheen.
Ik heb nu de kans te bewijzen dat ik
zoiets ook aan kan".
Zeventienjarige Joop Heerkens uit
Veghel, gehinderd door een hem minder-
valide makende ziekte aan beide benen:
„Dankzij Werkenrode kun je iets in de
maatschappij bereiken. Ik word opgeleid
voor metaalarbeider, maar daar ben ik
niet tevreden mee. Na het eindexamen
wil ik graag naar de u.t.s."
Instituut-directeur A. A. M. Bergers
(35): „Werkenrode wil door een goede
vakopleiding lichamelijk gehandicapte
jonge mensen de mogelijkheid geven als
volwaardige mensen in het bedrijfsleven
te worden geaccepteerd. Als ons instituut
niet bestond, zou het grootste gedeelte
van deze jongens nergens aan bod kun
nen komen".
Schooldirecteur J. J. Verstegen: „Ook
gehandicapte jongens hebben recht op
een gedegen vakopleiding. Zij hebben het
door hun gebrek toch al zo moeilijk. Moe
ten zij dan nog eens extra worden ge
hinderd door het ontbreken van goed,
speciaal op hen ingesteld onderwijs?"
hoopvol keerpunt rolstoeler aan de draaibank mogelijk gemaakt dank zij Werkenrode. Deze negentienjarige ■ngen zal deze zomer
.1l:;i_ i i- til.SI PCD vrt nh i n n bt riin i« n v. T» 7 l. i 7 .1 -
als een volwaardige machinebankwerker een goed betaalde baan krijgen.
pedische inrichting is zowel een revali
datiecentrum als een Mytylschool aan
wezig. Tijdens de reünies bleek steeds
weer dat een aantal gerevalideerden
door de maatschappij niet was geaccep
teerd en dat zij, gedwongen door die om
standigheid, waren afgezakt tot de be
schutte werkplaatsen".
Het was duidelijk: met de revalidatie
in de kliniek alleen was men er niet. De
patiënten hadden hun ledematen weer le
ren gebruiken, maar in de maatschappij
konden zij er nietmee werken. Want
dat hadden zij niet geleerd. Conclusie:
de behandeling in het centrum zou moe
ten worden voltooid met een vakoplei
ding.
De ouders brachten hen er in een wat
den", na de poliogolf van 1955 in het le
ven geroepen om patiënten van de Sint-
Maartenskliniek ontspanning te bieden,
besloot in 1960 deze taak op zich te ne
men. Uitstapjes en gezellige bijeenkom
sten werden naar de achtergrond ver
drongen door een nieuw doel: een gede
gen vakopleiding geven aan gehandicap
te jongens zodat zij dezelfde kansen krij
gen als hun niet gehandicapte leeftijdge
noten.
De heer Bergers: „Ook voor hen zien
wij goede mogelijkheden. We zijn begon
nen met twee vakrichtingen: een voor
metaalbewerking en een voor de confec-
tie-industrie. De afdeling is nog erg pril,
- hebben goede verwachtingen. Zelfrespect terug
net precies hetzelfde aantal r
hun gebrek te aanvaarden. Als zij na
drie jaar weggaan zeggen zij: „Goed ik
heb een gebrek, maar ik ben er niet
minder om dan een ander".
Dezelfde kans
TTET ANTWOORD ligt voor de hand.
11 Maar tot oktober 1961 kende ons land
geen technische school voor lichamelijk
gehinderden. Zij konden zich o.a. op de
Mytylscholen, wel intellectueel ontwikke
len, maar de mogelijkheid voor het leren
van een praktisch vak bestond nergens.
De heer Bergers: „Op reünies van pa
tiënten van de Nijmeegse Sint-Maartens
kliniek werd men telkens met de neus
op deze leemte gedrukt. In deze ortho-
Grote behoefte
/"iKTOBER 1961 begon men in het
kerkdorp De Horst onder de gemeen
te Groesbeek in een gebouw dat eerst
als klooster en later als fabriek dienst
had gedaan de eerste cursus. Acht
tien jongens werden aan het nieuwe in
stituut toevertrouwd.
De ouders braihten hen er in een wat
angstige spanning heen: zouden hun zor
genkinderen hier toch nog leren in eigen
onderhoud te voorzien?
De jongens kwamen in hoopvolle span
ning: zouden zij hier de zon zien opgaan
boven hun tot dan toe duister ingeziene
toekomst?
De heer Bergers: „Ik kan veilig zeg
gen dat tachtig procent van de leerlin
gen na drie jaar schoolgaan volledig in
Zij ondervinden er geen moeilijkheden
meer. Zij hebben hier hard moeten wer
ken en zijn al gewend geraakt aan eisen
en tempo van het bedrijfsleven. Een en
keling valt terug op een beschutte werk
plaats, soms veroorzaakt door overbe-
scherming in het ouderlijk huis".
Werkenrode telt nu 83 leerlingen, van
wie 78 intern. De heer Bergerr: „Toen
men eenmaal de moed had opgebracht
deze opleiding mogelijk te maken, bleek
de behoefte er aan erg groot. Aan het
begin van het tweede cursusjaar hadden
we dertig leerlingen. Herfst '63 waren
het er al vijftig, het jaar daarop ruim
zestig en nu dus ruim tachtig". Daarmee
is men net over de helft van de toekom
stige maximumopnamecapaciteit.
De heer Bergers: „Als de nieuwbouw
helemaal achter de rug is, kunnen wij
150 leerlingen hebben, van wie dan 120
intern. De andere dertig komen uit de
nabije omgeving. Zij worden dan elke
ochtend per pendeldienst van huis ge
haald en 's avonds weer teruggebracht".
Komt iedere gehandicapte voor opna
me in Werkenrode in aanmerking? De
heer Verstegen: „Wij nemen alleen jon
gens op van wie wij overtuigd zijn dat
zij na drie jaar school gaan werkelijk
in het bedrijfsleven kunnen worden ge
plaatst. Als wij deze maatstaf niet hanteer
den, zouden wij èn bij de ouders èn bij de
jongens valse verwachtingen wekken,
met alle funeste gevolgen van dien.
Daarom wordt iedere toekomstige leer
ling drie dagen voor proef opgenomen.
In die tijd kunnen wij zijn mogelijkheden
bestuderen".
We zijn met precies hetzelfde aantal
meisjes begonnen als destijds met de jon
gens achttien stuks".
De kleine klassen maximaal twaalf,
maar in de praktijk tien leerlingen
openen de mogelijkheid veel aandacht te
besteden aan individueel onderwijs. In
veel gevallen is dat noodzakelijk. Veel
van de leerlingen hebben op de lagere
school langdurig moeten verzuimen. Er
ontstonden leemten in hun kennis die nu
met speciale aandacht kunnen opgevuld.
Jongens voor wie de theorie van him op
leiding te zwaar is, komen net als op
elke technische school in aanmerking
voor het individueel technisch onderwijs.
Zij krijgen niet meer theorie dan zij in
dividueel kunnen verwerken, maar moe
ten wel voldoen aan de normale prak
tij keisen.
De heer Bergers: „Het psychisch effect
van een verblijf op Werkenrode is soms
na een paar maanden al verrassend. We
kregen eens een leerling uit de Wierin-
germeer. Voor zijn komst had hij zich
in het ouderlijk huis opgesloten. De bu
ren zagen hem nooit. Na drie maanden
Werkenrode ging hij met vakantie naar
huis. Na een paar dagen belden zijn
ouders ons op. „Wat hebben jullie toch
met die jongen gedaan? Hij is bijna niet
thuis te houden. Hij gaat bij de buren
op bezoek, trekt het dorp in, praat met
veel mensen het is voor ons gewoon
een wonder.
Op Werkenrode wordt hun aandacht
wat van hun eigen handicap afgeleid. Zij
zien andere jongens om zich heen, van
wie zij aannemen dat die er erger aan
toe zijn dan zijzelf Zij leren hie: ook
lenvam de vier paviljoens (waarvan f
Psychisch effect
TVE OPLEIDING op Werkenrode is tot
nog toe wat eenzijdig: men richt zich
nu echter ook op de elektrotechniek. Men
hoopt er binnen afzienbare tijd mee te
beginnen.
Verleden jaar oktober heeft men de
mogelijkheid trouwens toch al uitgebreid:
na aan alle kanten daarvoor aanvragen
te hebben ontvangen opende men in het
inmiddels door de jongens verlaten ge
bouw in De Horst een meisjesafdeling.
Maandagmorgen 25 april opent de mi
nister van Landbouw en Visserij, mr.
B. W. Biesheuvel officieel de 15e Inter
nationale Levensmlddelenbeurs ROKA
1966, de grootste beurs die in Nederland
op dat gebied ooit werd gehouden
Vijf hallen op het Jaarbeursterrein aan
de Croeselaan te Utrecht, met een geza
menlijke oppervlakte van ruim 37.000
vierkante meter zullen vijf dagen van
25 tot en met 29 april, dagelijks van 10
tot 22 uur, behoudens donderdag 28 en
vrijdag 29 april wanneer de beurs om
zes uur sluit in het teken staan van
de internationale produktie van en han
del in voedings- en genotmiddelen, alsme
de winkelapparatuur in de breedste zin
Van de bijna 800 getoonde fabrikaten,
komt de helft uit Nederland en de helit
uit 28 landen. Acht landen zullen zijn
vertegenwoordigd met een collectieve in
zending t.w. België, Luxemburg, Frank
rijk, Indonesië, Israël, Ivoorkust, Ma
rokko en de Verenigde Staten, welk laat
ste land een gigantische voedselshow
inricht waartoe o.m. dagelijks vers fruit
uit de V.S. wordt overgevlogen.
Vrijwel alle belangrijke Nederlandse
producenten van voedings- en genotmid
delen van naam en faam komen op de
deelnemerslijst voor. naast een rijke
schakering van bekende buitenlandse hui
zen, waardoor deze ROKA meer dan
ooit met recht het predikaat internatio
naal en algemeen waar maakt.
De belangstelling om aan deze beurs
deel te nemen, was zo groot, dat te elf
der ure nog een vijfde hal aan de expo
sitie moest worden toegevoegd, zodat de
ROKA naast de Irene- en Bernhardhal,
de Marijke- en Margriethal. ook nog een
deel van hal C omvat.
De Nederlandse levensmiddelenindus
trie groeide het afgelopen jaar tot de be
langrijkste nationale industrie, met een
omzet van 15.7 miljard gulden (1.7 mil
jard hoger dan het jaar daarvoor), 0,2
miljard meer dan de tot dan toe groot
ste industrie, de metaalindustrie. De
ROKA, in ha„r derde lustrum, zal daar
van een kolossale getuigenis zijn.
TJINNEN afzienbare tijd zullen jaar-
JJ lijks een dertig gehandicapte, maar
vakbekwame jongemannen Werkenrode
verlaten jongens die spastisch zijn,
d°°r polio zijn getroffen, met een hart
afwijking kampen, door een verkeers- of
ander ongeluk arm of been of beide be
nen verloren of niet meer normaal kun
nen beschikken over bepaalde spiergroe
pen.
Werkenrode is voor hen het keerpunt
geworden. Zij hebben moeilijke tijden
doorgemaakt, de toekomst duister inge
zien. Bij hun komst op dit unieke insti
tuut gloorde voor hen aan de horizon een
lichtstreepje Na drie jaar hard werken
en stug doorzetten is voor hei de zon
opgegaan.
Een 20-jarige metaaldraaier uit Berg-
schenhoek: „Ik had nooit gedacht dat het
geleerde op Werkenrode zo goed was dat
ik mij in het werk zo goed zou kunnen
aanpassen".
Een 21-jarige machinebankwerker uit
de Wieringermeer: „Ik geloof dat ik
evenveel werk aankan als de jongens die
van een gewone technische school ko-
spaar... door
nu te kópen
Onze klanten weten uit o.ider-
vlnding dat het dragen van ee
flanellen pyjama In elf maanden
van het jaar een genot Is...
En daarom moet U nu zo'n
heerlijk.warme,- keperflanellen
dames-pyjama komen uitzoeken,
geen luxe, maar een noodzaak...
om beter en prettiger te slapen.
Keperflanellen damespyja
ma's, het jasje In veelkleurige
bloemdessins, de pantalons In
bijpassende kleur, voor nog
géén vijf gulden.
Vrijdag en zaterdag begint de
verkoop van deze mooie, keper
flanellen damespyjama's, in de
40 t/m 48,
Ciin ttl. of schrift, best.
Directeur van Werkenrode Dhr. A. A.
M. Bergers (35): „Zonder Werkenrode
zouden de meeste van de jongens op
de beschutte werkplaats of op de
charitas zijn aangewezen. Hier leren
zij in hun eigen onderhoud te voor
zien".
Aan de Nijmeegsebaan halverwege Groesbeek
verrijst op een negen hectare groot, door
dichte bossen omringd terrein een voor Neder
land uniek onderwijsinstituut. Twee jaar ge
leden is men met de bouw begonnen. Eind ver
leden jaar werden de eerste twee paviljoens in
gebruik genomen, half maart volgde het
schoolcomplex, waarin ook een sportzaal en
een instructiezwembad komen. Er zal ook nog
een vierde paviljoen worden gebouwd. Sep
tember 1967 moet alles zijn afgebouwd. Dan
wordt dit even unieke als waardevolle, nu al op
volle toeren draqiend onderwijsinstituut offi
cieel geopend.
