WEG
ÏÏEZEH
Noordoostpolder:
Snap-shot van Rabat
p
mïngBIll
bossen op zeebodem en
dichtbevolkte viswatertjes
handel drijven
UfE HAVENLOODS DUiNLEtu^A^ 1966
Als u van polderlandschappen houdt,
denk dan niet direct aan de Noordoost-
polder. Weilanden en akkers volop, zover
het oog reikt, maar nergens een char
mant houten hek in het land; nergens
«en fotogenieke, scheefhangende knot
wilg boven een slootje. De wegen zijn er
net iets te recht en het land Is er net
Iets te efficiënt verkaveld om eén ro
mantische aanblik te bieden.
We kwamen langs grote bongerds.
Nou Ja, bongerds; die benaming is te
dichterlijk voor die boomgaarden daar.
Men kweekt hier fruit volgens de korte
stam-cultuur. Niet liefelijk maar wel
•conomisch naar men mij verzekerde.
Nu ben ik niet helemaal eerlijk, want
de recreatie waar men op doelde had in
feite geen betrekking op het polderland
schap. We werden dan ook linea recta
naar het vriendelijke dorpje Kraggen-
fourg geloodst (want de dorpjes zijn er
wel erg nieuw en'prll maar beslist vrien
delijk). En voor we het wisten zaten we
midden in het bos. En het was een heus
bos. Goed, het heet dan wel officieel
Vakantie- en Recreatiecentrum „De
Voorst", maar dat doet aan het feit niets
af. Dat betekent alleen maar, dat het
enigszins gecultiveerd is. En laten we
eerlijk zijn, we zijn allemaal min of
meer gesteld op enig comfort, ook als we
gaan kamperen. In „De Voorst" bestaat
dat comfort uit een grote recreatiezaal,
toiletten, douches, een kampwinkel, een
speeltuin en een zwembad. Dat is uiter
aard heerlijk voor de kinderen en boven
dien is er bij het kampeerterrein een
flink viswater.
Werphengel meenemen
Op dat laatste moet ik wel even de na
druk leggen, want dat wordt bij recrea
tie dikwijls vergeten. Men denkt aan
zee, strand, duini bos en hei en maar
lelden aan viswatertjes. En met spijt in
het hart moeten vele pa's voor veertien
dagen of drie weken hun „stekkies" in
de steek laten om ten gerieve van vrouw
•n kroost bepaalde viswaterarme binnen
landen in te trekken. Maar wanneer u
naar de Noordoostpolder gaat, moet u
vooral ook uw nieuwe werphengeltjes op
de imperiaal van uw auto binden. De
vissen zijn er „happig" op toeristen.
Mocht u nu „De Voorst" te parkachtig
vinden, gaat u dan eens naar het Kuin-
derbos. Het verschilt in weinig van de
Veluwe; er staan alleen wat meer loof
bomen. Als u daar uw tenten opslaat,
móet u 's morgens eens om een uur of
half vijf opstaan. Dan maakt u een goe
de kans de reeën te zien. Er zijn er
daar honderden. Fazanten zijn er ook
plenty. Ik had zo'n dier nog nooit horen
roepen of brullen heet dat geloof ik. Gek
geluid. Net alsof iemand een paar lege
flessen tegen elkaar slaat.
Nu moet ik wel even vertellen, dat de
gemeente Noordoostpolder in maart vo
rig jaar een commissie heeft ingesteld.
Deze commissie kreeg opdracht na te
gaan wat de mogelijkheden waren om de
recreatie in de gemeente te ontwikkelen.
vindt u er een paar hotels en een aantal
pensions. Emeloord heeft bovendien een
schouwburg. Deze plaats is trouwens een
flinke stad geworden met flatwoningen,
kantoren en bedrijven, de wekelijkse
markt en beurs en de gezellige, drukke
winkelstraat „Lange Nering".
Ontroerend
En dan is daar Schokland. Wanneer u
geen zin hebt in boswandelingen, water
sport of winkelen in Emmeloord, ga dan
toch in ieder geval eens naar Schokland.
Want Schokland is ontroerend. Op het
hoogste punt van dit voormalige eiland
staat het voormalige hervormde kerkje
met de pastorie, die nu wordt gerestau
reerd. Daar groeien waarschijnlijk de
oudste bomen van de polder. De zeewe
ring rijst tegen het eiland omhoog en
daarbuiten, middenin het graan staat nog
de meerpaal met peilschaal.
In heit ten dele in het kerkje gevestig
de museum liggen de vondsten van de
Zuiderzeebodem: delen van scheeps
wrakken, ankers, middeleeuws vaatwerk.
Er hangt ook een gedeeltelijk vergane
leren jas van een visser die lang gele
den in deze omgeving een graf in de gol
ven heeft gevonden. En dan vraag je je
af, waar die kerel vandaan kwam, wat
hem dreef en zo. Maar in dat museum
liggen ook mammoets- en wolfsbeende-
ren want die dieren hebben duizenden
jaren geleden in deze contreien rondge
zworven.
Neem nou het Kuinderbos, waar ik het
zojuist over had: de twee boerderijen
met weilanden die in dat bos liggen, wil
men namelijk ook een recreatieve be
stemming geven. Zelfs denkt de commis
sie aan een plas van royale oppervlakte
met oeverlanden, een speeltuin een
kinderboerderij e.d. De bedoeling is, dat
in het hart van dit bos een aantrekkelijk
punt komt.
U merkt al wel, dat de Noordoostpol
der meer mogelijkheden biedt, dan u
aanvankelijk had gedacht. Trouwens, er
zijn meer boscomplexen dan De Voorst
en het Kuinderbos. Ook bij Emmeloord,
de hoofdplaats van de gemeente ligt een
fraai wiud met een riant kampeerterrein
dat bovendien in de toekomst nog zal
worden uitgebreid. En ten noorden van
Urk vindt u eveneens bos. En al is Urk
dan wel een zelfstandige gemeente, u
kimt er gerust naar toe rijden. Een pas
poort heeft u er niet voor nodig. Het is
ook heel anders dan de nieuwe dorpen
in de Noordoostpolder: het dynamische
vissersplaatsje heeft een volkomen eigen
karakter.
De commissie heeft ook de liefhebbers
van de watersport niet vergeten. Een
mooi begin voor de grotere watersoprt is
de Schokkerhaven aan de zuidkant van
de polder. Dat is oorspronkelijk een
werkhaven maar daar wil men een jacht
haven van maken met bergloodsen, stei
gers en een plaats waar de boten gemak
kelijk op het droge kunnen worden ge
haald. Voordat nu alle zeilers en jacht-
schippers plotseling en masse naar
Schokkerhaven koersen, moet ik er wel
even op wijzen, dat het niet eerder dan
1970 een grote jachthaven kan worden.
De haven moet namelijk voorlopig nog
worden gebruikt bij de bouw van de
nieuwe" brug tussen de Noordoostpolder
en de Zuidelijke IJsselmeerpolders. Hij
kan tot die tijd dus slechts gedeeltelijk
worden gebruikt.
Aan de Overijsselse kant van de pol
der vindt u het Vollenhovermeer. Dat is
door de recreatiestichting NW Overijssel
aangewezen als gebied voor speedboten
en de waterskisport. Daar is het nog niet
zonder meer voor geschikt omdat het
meer te ondiep is voor deze boten. Bo
vendien ontbreekt de accommodatie om
de boten gemakkelijk te water te laten.
In ieder geval zijn de plannen om een en
ander geschikt te maken, aanwezig.
Pen beetje onwaarschijnlijk leek het mij wel; recreatie in de Noordoostpolder. Want wat moet je nou In de
Noordoostpolder Dan kun je beter naar de Alblasser- of Krimpenerwaard gaan. Dat is dichter bij
huis. Dat was de eerste gedachte die bij mjj opkwam Maar goed, mijn nieuwsgierigheid was gewekt en zo
treinde ik onlangs noordwaarts naar het oord wat men in de oorlog Nationaal Onderduikers Paradijs
noemde.
Het was die dag zinderend heet en ik had een ontstel lende dorst gekregen. Dat werd nog erger toen ik, de
polder in rijdend, een bord ontdekte met het hartelijke opschrift „Welkom op de zeebodem". Het woordje zee
deed me op dat ogenblik meer dan ooit aan water denken; lekker koud water.
Maar goed, mijn dorst werd vrij vlug na mijn „blijde incomste" in de polder gelest. Echter sinds het moment
waarop ik, uit de richting Kampen komend via de Ramspolbrug de polder in kwam, was ik voor wat die
recreatie betreft, niet erg hoopvol gestemd. En dat kwam juist door de polder.
nog te treffen voorzieningen ook heeft
gedacht aan eetgelegenheden en openba
re tapperijen, want vakantie vieren is
een dorstig- en hongerigmakende bezig
heid. Dergelijke gelegenheden treft men
niet bepaald in groten getale aan in de
NOP. Dat vindt vermoedelijk zijn oor
zaak in het feit, dat de Noordoostpolderer-
ianen van nature geen uitgaanders zijn.
Maar maakt u zich niet ongerust:op be
langrijke punten vindt u goede restau
rants. En wanneer u niet wilt kamperen
In een gestencild rapport lees ik, dat de
commissie „na haar studie o.a. tot
de volgende belangrijke conclusies is ge
komen: 1. de Noordoostpolder kan door
zijn opzet op zijn wijze een belangrijke
rol als recreatiegebied vervullen
Nee, ik zal geen opsomming geven van
alle conclusies waartoe de commissie is
gekomen. Neemt u maar van mij aan,
dat de gemeente Noordoostpolder druk
bezig is om het vakantiegangers zo
aangenaam mogelijk te maken.
TANIGE MAANDEN geleden was ik,
-Lgeheel onverwacht, in de gelegen
heid een kort bezoek te brengen aan
Marokko. Mijn standplaats was Casa
blanca en hoewel ook deze stad enorme
mogelijkheden biedt voor het maken van
goede foto's was mijn reisdoel Rabat, de
hoofdstad van Marokko. Rabat ligt aan
de mond van de Bou Regreg, een rivier
die het land doorkruist van zuid naar
noord.
Op de dag van mijn bezoek was het
weer nogal somber en daarom had ik in
mijn camera een film van 22 din gevoe
ligheid. Ik ben de gelukkige bezitter van
een EXA II rniet een Jena I 2.8 lens. Het
prachtige systeem van de spiegelreflex
bewees ook nu weer de vele voordelen
die aan zo'n camera verbonden zijn. De
bustocht van Casablanca naar Rabat
voerde ons door de enorme verlatenheid
van de woestijn, die af en toe werd on
derbroken door een enkele Marokkaan op
een ezel, die de weg overstak in een
tempo, dat duidelijk wees op een gran
dioze minachting voor het moderne le
vensritme.
De korte rustpauze onderweg in een
klein dorp benutte ik door eens rond te
neuzen en al gauw bleek mij dat een Ma
rokkaan er over het algemeen niet erg
op gesteld is gefotografeerd te worden.
Mijn camera stond ingesteld op snap
shots en toen ik bij een marktkraampje
een aardig tafereeltje zag en zelfs de
zon even van achter de wolken kwam
was mijn eerste foto snel gemaakt. Met
veel armgezwaai en een lawine van ver
wensingen, die ik gelukkig niet verstond
Het museum en het kerkje staan eigen
lijk op het hoogste punt en in het midden
van het voormalige eiland. Dat is' de
Middelbuurt; een terp die in de 14e en
15e eeuw werd aangelegd samen met
de terpen Emmeloord (in het Noorden)
en Zuidert (aan de zuidpunt van Schok
land). Op de zuidpunt vindt u de geres
taureerde fundamenten van de laat-mid-
deleeuwse kerk Ens, waarvan de oudste
fase omstreeks 1400 werd gebouwd.
Enfin het "beste is om zelf eens te
gaan kijken. Gaat u er eens kamperen
of, als u toch de kant van Zwolle opgaat,
sla dan eens linksaf en rijdt even de pol
der in. U moet er wat tijd voor nemen.
En dat is het beslist waard.
kwam plotseling een man op mij af met
de kennelijke bedoeling zich van mijn
camera meester te maken en ik vond het
later ook erg verstandig dat ik mij snel
uit de voeten maakte.
De koffiepauze was intussen beëindigd
en na enkele uren rijden naderden wij
Rabat. Een korte rondrit leerde ons dat
het een zeer fraaie stad is met veel
overblijfselen van Islamitische gebou
wen. Aan één ervan is een korte ge
schiedenis verbonden. Sultan Yabud-el
Manshur gaf enkele eeuwen geleden op
dracht tot het bouwen van een moskee,
die de grootste in de gehele Islamitische
wereld moest worden. Van dit gebouw
staan nu echter alleen nog wat pilaren en
wat steenhopen overeind en de menin
gen zijn verdeeld over de oorzaken hier
van. Er zijn mensen die de overtuiging
hebben dat het bouwwerk werd vernie
tigd door brand of een aardbeving; weer
anderen beweren dat de bouw nooit werd
voltooid. De restanten leveren echter een
prachtig schouwspel op.
Hierna bezochten wij de beroemde
minaret „Tour Hassan". Dit is een lom
pe vierkante toren, 120 voet hoog en ge
bouwd van rode stenen in romaans-by-
zantijnsehe stijl. Vanaf deze toren heeft
men een boeiend uitzicht over de stad
aan de ene zijde en aan de andere kant
ziet men bij helder weer de uitlopers van
het Atlas-gebergte. Onze gids wilde ons
echter zoveel mogelijk laten zien en be
geleidde ons hierna naar het paleis van
de sultan met de bijbehorende schitte
rende tuinen. Ik geloof wel te mogen
aannemen dat ik daar op het rijkste
stukje Marokko stond. Wat een weelde
van marmer, edelstenen en bloemen.
Het was een schril contrast met de
buurten waar wij later doorliepen. De
kasbah met zijn donkere steegjes, onge
plaveide straatjes en met varens be
groeide muren. Iedere dag opnieuw be
weegt zich hier een bonte massa men
sen om handel te drijven of te bedelen.
Een aardige opname leverden ook vier
Marokkaanse schonen op. In hun streng
voorgeschreven kledij met sluier bewe
gen zij zich over straat. Het getik van
de naaldhakken verried de af en toe even
getik van naaldhakken
paleis van de sultan -
zichtbare pumps. Er is alle reden om
aan te nemen, dat ook de rest van de
kledij onder de mantel zeer westers is.
De Koran is niet tegen vrouwelijke slim
heid en volharding opgewassen. Een van
de laatste foto's die ik kon maken was
die van een oude bedelaar op een ste
nen stoep, die mij rustig de gelegenheid
gaf in te stellen en mijn plaatje te ma
ken.
Kort hierna moest ik helaas afscheid
nemen van Marokko. Maar ik hoop weer
terug te gaan met mijn volledige uitrus
ting, waaronder de onmisbare telelen
zen en veel materiaal om meer vast te
kunnen leggen van dit prachtige land,
dat terecht de „parel van Noord-Afrika"
